Με τον όρο "Ολιγοθέσια Δημοτικά Σχολεία" εννοούμε τα μονοθέσια , διθέσια και τριθέσια Δημ. Σχολεία. Δηλαδή τα σχολεία που λειτουργούν με έναν, δύο και τρεις δασκάλους αντίστοιχα. Είναι ένα πρόβλημα παλιό. Ένα πρόβλημα που θα υπήρχε δικαιολογία επίλυσής του τα παλιότερα χρόνια λόγω έλλειψης μεταφορικών μέσων και υλικοτεχνικής υποδομής των σχολείων.
Σήμερα πάντως προκαλεί εντύπωση ο μεγάλος αριθμός του είδους αυτού των σχολείων, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα μας φιλοδοξεί να τοποθετηθεί ανάμεσα στα προηγμένα κράτη της Ευρώπης.
Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι δεν έχει γίνει σημαντική διαφοροποίηση στη δημογραφία των Δημ. Σχολείων τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1962 λειτουργούσαν στην Ελλάδα συνολικά 9.394 Δημ. Σχολεία από τα οποία τα 3.978 ήταν μονοθέσια. Το 1984 λειτουργούσαν 9.309 Δημ. Σχολεία από τα οποία τα 3.525 ήταν μονοθέσια.
Οι δάσκαλοι, οι ψυχολόγοι, οι παιδαγωγοί αλλά και η Πολιτεία έχουν πειστεί για την αναγκαιότητα συγχώνευσης των ολιγοθέσιων Δημοτικών Σχολείων. Η Πολιτεία έχει ταχθεί υπέρ της "δυνητικής συγχώνευσης" των σχολείων αυτών με τη δημιουργία "Σχολικών Κέντρων" ή ακόμα υπέρ της κατάργησης των μονοθέσιων αν απαιτηθεί, με τους Ν. 309/ 76, 1304/82 και 1566/85. Μάλιστα αρκετές συγχωνεύσεις, καταργήσεις και μεταφορές μαθητών έχουν ήδη γίνει σε διάφορα κατά περίπτωση σχήματα και παλιότερα και πρόσφατα.
Μια σύντομη αναφορά στα μειονεκτήματα των ολιγοθέσιων σχολείων και στα πλεονεκτήματα της συγχώνευσής τους, είναι αρκετή να πείσει κάθε καλοπροαίρετο πολίτη για την υλοποίησή της.
1) Τα ολιγοθέσια σχολεία δεν πληρούν τις στοιχειώδεις ψυχοπαιδαγωγικές προϋποθέσεις μάθησης, για τα παιδιά που φοιτούν σ 'αυτά.
Το κύριο πρόβλημα εντοπίζεται στην περιορισμένη ενασχόληση του δασκάλου με την κάθε τάξη. ( Στα 1/θέσια ένας δάσκαλος διδάσκει συγχρόνως δε έξι τάξεις). Η χρονική διάρκεια κάθε μαθήματος είναι 12-15' λεπτά ( Η χρονική διάρκεια κάθε μαθήματος στα πολυθέσια είναι 45' λεπτά).
Υπάρχουν, κυρίως στα μονοθέσια, τάξεις με ένα μαθητή. Άρα λείπει η προϋπόθεση της σχολικής άμιλλας για αύξηση επίδοσης.
Οι σιωπηρές εργασίες, που υποτίθεται ότι είναι η κύρια απασχόληση των μαθητών, στα ολιγοθέσια, δεν γίνονται σωστά. Αυτές απαιτούν παρακολούθηση από το δάσκαλο, η οποία είναι αδύνατον να εξασφαλιστεί λόγω έλλειψης χρόνου και γιατί κατά τη διάρκειά τους οι μαθητές δεν είναι απερίσπαστοι αφού αναγκαστικά παρακολουθούν καθετί που συμβαίνει στην τάξη.
2) Τα "δευτερεύοντα" μαθήματα ( Ιστορία, Θρησκευτικά, Αγωγή του Πολίτη, Τεχνικά, Μουσική, Γυμναστική κ.λ.π) παραμελούνται αφού με την πίεση του χρόνου ο δάσκαλος είναι αναγκασμένος να μεταφέρει τον ελάχιστο χρόνο που προβλέπεται για αυτά στα "πρωτεύοντα" μαθήματα ( Γλώσσα, Μαθηματικά).
3) Δεν μπορεί να εφαρμοστεί σωστά διδακτική μεθοδολογία.
Λόγω του περιορισμένου χρόνου ή της έλλειψης κατάλληλου υλικού, δε χρησιμοποιούνται τα εργαστήρια, δε γίνονται προβολές, δε γίνονται πειράματα. Δεν υπάρχουν πολλά εποπτικά υλικά και μέσα, που με αφθονία τα διαθέτουν τα πολυθέσια σχολεία. Ακόμη μέσα στην αγωνία του (ο δάσκαλος) να προλάβει τα μαθήματα και να καλύψει την ύλη πολλές φορές καταφεύγει στον μονόλογο, τη διάλεξη. Έτσι αφαιρείται από τους μαθητές η δυνατότητα για συμμετοχή, δημιουργία, αυτενέργεια.
4) Στα ολιγοθέσια σχολεία περιορίζεται η αποτελεσματικότητα των πράγματι καλών βιβλίων.
Τα νέα διδακτικά βιβλία απαιτούν συνεχή παρακολούθηση της εργασίας των μαθητών από το δάσκαλο. Ο μειωμένος χρόνος ενασχόλησης του δασκάλου για κάθε τάξη, περιορίζει στο ελάχιστο την παρακολούθηση αυτή.
5) Στα ολιγοθέσια σχολεία έχουμε την διδασκαλία μαθημάτων.
Υπάρχει σχολική χρονιά που μαθητής Γ’ τάξης να διδάσκεται μαθήματα της Δ’ τάξης ή μαθητής της Ε’ τάξης να διδάσκεται μαθήματα της ΣΤ’ τάξης ( Ανάγνωση, Ιστορία, Θρησκευτικά, Γεωγραφία, κ.ά). Αυτό είναι πολύ δύσκολο για τους μικρούς μαθητές και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ανταποκριθούν στις ανάγκες διδασκαλίας.
6) Με τη συγχώνευση των σχολείων διευρύνεται η έννοια του τόπου.
Καλλιεργείται πνεύμα συνεργασίας και σύμπνοια μεταξύ των παιδιών. Τα παιδιά ξεπερνούν τα στενά όρια της πολιτιστικής και γλωσσικής τους ιδιαιτερότητας. Γίνονται περισσότερο κ ο ι ν ω ν ι κ ά, δημιουργούν σχέσεις και φιλίες έξω από το στενό περιβάλλον του χωριού τους και έτσι κοινωνικοποιούνται καλύτερα και μπορούν ενταχθούν στο σύνολο, στην κοινωνία ευκολότερα.
7) Διδασκαλία ξένων γλωσσών, Φυσικής Αγωγής, Μουσικής από ειδικευμένους εκπαιδευτικούς (Καθηγητές).
Με το Ν. 1566 /85 προβλέπεται η διδ/λία στο Δημ.Σχολείο μαθημάτων ξένων γλωσσών ( Αγγλικά, Γαλλικά), Φυσικής αγωγής και Μουσικής. Αυτό ήδη γίνεται σήμερα σε όλα τα πολυθέσια Δημοτικά Σχολεία, πράγμα που είναι αδύνατο να εφαρμοστεί στα ολιγοθέσια σχολεία.
8) Η λειτουργία των ολιγοθέσιων σχολείων κοστίζει οπωσδήποτε στην Πολιτεία περισσότερο αναλογικά, από ένα πολυθέσιο.
Αμοιβή δασκάλου, συντήρηση κτιρίου, κάποια διδακτικά μέσα, δαπάνες λειτουργίας κ.ά. Και όλα αυτά ενώ ξέρουμε ότι το ολιγοθέσιο σχολείο δεν προσφέρει " Παιδεία ποιότητας", σε σύγκριση με το πολυθέσιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.