Πρόζα για τρία πρόσωπα και μια λευκή νύχτα ΣΚΗΝΙΚΟ: Το βλέμμα που πέφτει - κτήμα δικό μας[1α]
Τα πρόσωπαΦΙΟΝΤΟΡ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ, ΙΣΑΒΕΛΛΑ ΤΥΣΟΝ, Ο ΕΝΟΙΚΟΣ, Η ΛΕΥΚΗ ΝΥΧΤΑ
Κάτω η ζωή μισο-αδειασμένηΦεύγει πεθαίνοντας
FERNANDO PESSOA[1]
ΠΡΩΤΗ ΕΙΚΟΝΑ
......ο έμφυτος χαρακτήρας της ιδέας του αριθμού δεν απομένει κάτι άλλο να προσθέσω αν η ύλη είναι πραγματική - η Ισαβέλλα Τυσόν [2] - είχε παντρευτεί - έτσι - με τα μάτια της φωτογραφίας - Πού μένει τώρα χωρίς τη γαλήνη και την αθανασία που παρέχουν τα κάτοπτρα ; -ξανάρθα στον εαυτό μου με την αμείλικτη ερώτηση ολόγυρα στο δωμάτιο καθώς ειδοποιούν για την απέλαση των ερωτευμένων Μεγάλη αφοσίωση και στοργή εξ αποστάσεως - Έλεγε - μπορούσε να ζήσε και δίχως τσάι σε λατρεμένα χώματα το φθινόπωρο - αρκούσε - ο καθρέφτης έκανε την αρχή τόσο καιρό και τόσο τρυφερά σε γερασμένα σπίτια καλεσμένοι απ' τις ανένδοτες προσπάθειές μας δε λέω πως τα πράγματα πάνε άσχημα έχουν απλώς καθυστερήσεις μοιάζει να χειροκροτεί ένα ενθουσιασμένο πλήθος πνιγμένο στη θάλασσα των φώτων - ο σκληρός τοίχος από κάτω η γυναίκα καθεαυτή - άλλοι καιροί πολύ πιο ευτυχισμένοι για μένα ώστε να ξέρω πότε να περιμένω τους ψιθύρους της εγκάρδιας επιδοκιμασίας - Αντίο μέχρι όποτε θελήσεις - βρέθηκε μπροστά μου σαν άνεμος σαν αστραπή και με φίλησε : Βάρδια.
ΦΙΟΝΤΟΡ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ : ......οι νύχτες μου τελειώσανε το πρωί [3] -/ Κοίταζα πολλή ώρα του πήρε το χέρι και τον παρέσυρε χάθηκαν και οι δυο απ' τα μάτια μου δεν θα' πρεπε ν' αφήνουνε καθρέφτες στα δωμάτια ο Φ.Μ. κρατούσε το τέμπο με το πιρούνι - εκείνο της πουτίγκας - οι ζητωκραυγές ακολούθησαν επαναλήφθηκαν πέρα απ' την πόρτα στον κήπο ''Η κυρία Μόλινς θα πουντιάσει'' [4] ξεστόμισε - κατοικούσα όσο γίνεται πιο μακριά απ' την πόλη - θέαμα και θέμα συναρπαστικό - φλέβες ρυτίδες - δε μπήκε καν στον κόπο ν' ανοίξει - αυτά που κανείς θα τολμούσε να ονομάσει αναρριχητικά φυτά το σώμα στα χρόνια του όταν σταματάει απότομα και συχνά υποδύομαι το αγαπητότερο ετερώνυμο της ύπαρξής μου -όπως είπα - απολογητικά κυνικό με σαγήνη - απλώθηκε εξαιρετική γονιμότητα : ο Ένοικος : - ενώ πεθαίνει ο φανταστικός σου κόσμος
ΙΣΑΒΕΛΛΑ ΤΥΣΟΝ : ......συχωρέστε με να θυμάστε και ν' αγαπάτε τη μικρή σας Νάστενκα [με την πρόφαση ν' αποκρύψει όσα δεν ήθελε να μαθευτούν] Όνομα μοναδικό σαν μνήμη ή και φήμη ακόμα Μου αρέσει πολύ να μου τηλεφωνείτε τη νύχτα αποδιώχνει κολακευτικά τον ύπνο
Με μια κίνηση των χεριών προστάτευσα τ' αδύνατα κι αεικίνητα μάτια μου υπήρχε κι ο άλλος κάποιος τρίτος αλλά του ήταν απαγορευμένο να μιλήσει :- προσποιόταν τις υπεκφυγές : Ο Καπετάνιος του Τέλους περνώντας το ακρωτήρι του Τρόμου [5] one must put oneself in our shoes [6] Υπάρχει ζωή δεν έχει σβηστεί απ' τη στάχτη το σημάδι του ανέμου μπορεί να αναστηθεί ξεθώριαζε στο άυλο πέπλο Όλα ένα ένα γίνονται σκιές
Με μια κίνηση των χεριών προστάτευσα τ' αδύνατα κι αεικίνητα μάτια μου υπήρχε κι ο άλλος κάποιος τρίτος αλλά του ήταν απαγορευμένο να μιλήσει :- προσποιόταν τις υπεκφυγές : Ο Καπετάνιος του Τέλους περνώντας το ακρωτήρι του Τρόμου [5] one must put oneself in our shoes [6] Υπάρχει ζωή δεν έχει σβηστεί απ' τη στάχτη το σημάδι του ανέμου μπορεί να αναστηθεί ξεθώριαζε στο άυλο πέπλο Όλα ένα ένα γίνονται σκιές
Ο ΈΝΟΙΚΟΣ : [κοιτάζει αλλού] .....στεκόταν γυμνή στο απρόσκλητο φως αλήθεια άξιζε τον κόπο τα πάντα αξίζουν τον κόπο πολλά φιλιά
απ' το χέρι γύρω στη μέση σου εξαιτίας του μορφασμού μοναχική ευγνωμοσύνη τα μάτια δεν έδιναν αποχαιρετισμούς ο,τι καθαρότερο άκουγα -
ο κόσμος δεν υπήρχε - τίποτε- θα φτάσω πέρα από τη λύπη του κινδύνου - αύριο εκτός ασθενείας ή άλλου κωλύματος θα περνώ το δρόμο σου
[παύση] Όσο για τα γράμματά της ήταν όλα λογαριασμοί απλήρωτοι όρμισα πέρα απ' τα κάγκελα να με ακολουθήσει τα σύννεφα το καλάθι το καπέλο ή έκρυβα το πρόσωπό μου διαφορετικός κι ασύνειδος ή ο Θεός μέσα στην άβυσσο αντικατόπτριζε ηλιοτρόπια και μονοπάτια του κήπου
Η ΛΕΥΚΉ ΝΎΧΤΑ : ......μπορώ να ζητήσω μια χάρη ; ο Θεός θα σάς το πληρώσει Ζούσαν τη νυχτερινή τους ζωή κολακευόταν να πιστεύει πως οι καλοί του τρόποι τραβούσαν τις νοικοκυρές της συνοικίας - καινούρια κλειδαριά την παραβίασα - μόνο η βροχή το γνωρίζει θα έπαιζα τη ζωή μου στα χαρτιά υπάρχει πάντα λίγος τόπος άδειος για κάτι μοναδικό - στην εξορία θα είμαι εγώ αυτοπροσώπως η φωνή του πρόσκαιρου και του φθαρτού να 'ρχεται και να φεύγει σαν ανάσα ακίνητη του αιώνιου ή ο καθρέφτης καθώς μας δείχνει τους παρείσακτους γι' αυτό μου φτάνουν οι ιστορίες που άκουσα στη ζωή όπως εκείνη για τον κόμη Ενρίκε [σκοτάδι φως]
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΙΚΟΝΑ
Η ΛΕΥΚΉ ΝΎΧΤΑ : .....ζωγραφίζεται η έκφραση αμηχανίας στο πρόσωπο ένα κλεμμένο μήλο κάποιος εχθρικός δαίμονας δεν μπόρεσα ν'απαντήσω όσο γρήγορα επιθυμούσα εύχομαι κάθε ευτυχία ήδη ανακαλύπτουμε τα πρωινά κι ένα μικρό φτερό της ουράνιας ευλογίας σας - η εποχή βλέπετε είναι τόσο θλιβερή και αδύναμη όπως οι ακαθόριστες κάμαρες με την απύθμενη νοσταλγία [παύση]
Ο ΕΝΟΙΚΟΣ : ....αυτό κρατάει τη ζωή ανά τους αιώνες - άπιστοι εκ του φυσικού - εκτός απ' τη δική τους ολοκληρωτική ανικανότητα
το βράδυ σάς περιμένω σύντροφε Φιόντορ Μιχαήλοβιτς τίποτε δεν μένει ίδιο σε δυο συνεχή δευτερόλεπτα - φανερό άλλωστε - όσο αφορά εμένα προτιμώ εκείνο το άδειο δωμάτιο στο βάθος του διαδρόμου - για τον Κατακλυσμό - η Ισαβέλλα είχε γνωρίσει πολύ κόσμο επινοούσε φράσεις διότι κι αυτό είναι μια ακόμη αλήθεια σαν την επίχρυση κορνίζα του καθρέφτη που είχε συλλέξει με τα χέρια της
ΦΙΟΝΤΟΡ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ : .....επιστολές που ομολογούν κάποιο ειδεχθές έγκλημα την επομένη έφυγε όπως εκείνοι που ήρθαν να μάθουν πότε έζησα αλλά δεν περίμεναν τέτοιο τέλος για την Επανάσταση ή τα παλιά λακαρισμένα κομό γεμάτα νυχτερινά πλάσματα που νομίζουν πως παραμένουν αθέατα πόσο εκμαυλίστηκε ο προορισμός παράλογος τερατώδης Σύντροφε - τελευταία μαντική μιας μοχθηρίας πριν τα μεσάνυχτα με τις στραγγισμένες οσμές από τα ούρα των αδέσποτων σαρκίων της παροικίας έχουν κρύα χέρια από τη μοίρα τους όποιοι καταπίνουν το κλειδί στο παρά πέντε της ύπαρξης κάθε αρχή θα είναι εκούσια αιφνίδιες εικόνες σταματούν βίαια αθόρυβα παθητική σιωπή το λάθος του επιφωνήματος δυνατά διαπεραστικά σφυρίγματα απαντούν στη γαλήνη η Νάστενκα έλεγε : - μη με λυπόσαστε έχω εκπορνευτεί - και κοίταζε το τέλος του Κόσμου με σημασία τα μεγάλα εξεταστικά μάτια από τη θάλασσα -η σκιά που έχουν οι ένοικοι το σούρουπο όταν γυρίζουν άπραγοι στη πιο σκοτεινή γωνιά του αφηγήματος [παύση]
ΙΣΑΒΕΛΛΑ ΤΥΣΟΝ : ......γι' αυτά που λες σού πρέπει ακτημοσύνη η βεβαιότητα του παρόμοιου όταν γλυτώνεις την καταδίκη
ή ο άνθρωπος εκείνος στου οποίου το μυαλό είχε κάποιος προσπαθήσει να εισχωρήσει δαντελωτά σύννεφα κάλυπταν τις πλάτες μου
η πίστη στον εαυτό συντρίβεται πριν την ώρα από τα όπλα της 'Ηταν χτυπητό το σχέδιο για κάποιον που ζούσε μόνος τις νύχτες
γυάλινοι τοίχοι καθρεφτίζουν άλλους λόφους Μισοβλέπουμε Ατενίζω το μηδέν με τους μεταλλικούς βραχίονες στο μαρμάρινο χείλος [σκοτάδι παύση]
ΦΙΟΝΤΟΡ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ : ....ο βαρώνος πέθανε αρχίζει ανείπωτη ευτυχία - σύντροφοι δεκεμβριστές - η σκιά που με περιμένει να γυρίσω
- αλλοφροσύνη - όρος ουσίας και απελευθέρωσης στον Φερναντίνιο [7] : το αίνιγμα που έκρυβα Το στήθος μου έθρεψε μόνο αρχάγγελους ένα διάδοχο χρόνο μερικές μοναχικές λέξεις με όψη σκοτεινή και τη μελάνη της βραδινής ισημερίας που έζησα - δεν έχετε όμως σύντροφοι δικαίωμα να μη σεβαστείτε τον ερειπωμένο ρυθμό της περιπλάνησης ιδέα εξατμισμένη που υπάρχει παντού η ίδια μοναξιά που με περίμενε στη γέφυρα Ομπούκωφ - να φοβίσει -επειδή ως αριστερόχειρας δυσκολευόμουν να γυρίσω το κλειδί της συνωμοσίας ούτε θρήνος μακρινός ούτε η έξοδος κινδύνου το μονοπάτι απ' τα ξεβαμμένα μηνύματα όλη η ύπαρξη κατακλύζεται ξανά όπως ένα δωμάτιο από τα σύννεφα που έχασαν τον αγγελιοφόρο [παύση]
ΙΣΑΒΕΛΛΑ ΤΥΣΟΝ : .....έβαλα το πόδι στο κρεβάτι κάθισα δίπλα του το χάιδεψα απαλά το δικό μου πόδι θ' ανάψω το φως νομίζεις ότι είναι ακόμα δυνατό να υπάρχει ; πού βρίσκομαι ; για πού τραβάω ; είμαι στο σταυροδρόμι όπου οι δρόμοι διασταυρώνονται καθώς συναντώνται οι γραμμές του γυαλιού πάνω στο σημείο που πέφτει η πέτρα τώρα και την ώρα του θανάτου μου [8]
ΑΥΛΑΙΑ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΦΩΤΟ
[1α] από το ποίημα Ο κόμης Ενρίκε, [και το μαγικό σπαθί του] βλ. σημ. [5]
[1] βλ. σημ. [5] από το ποίημα Οδυσσέας - κατά τον θρύλο ιδρυτής της Λισσαβόνα
[2] Ισαβέλλα Τυσόν : κεντρικό πρόσωπο στο : Βιρτζίνια Γουλφ, Η κυρία στον καθρέφτη, διήγημα, μτφρ. Βάγια Σύρμου-Βεκρή, Μπιλιέτο 2006
[3] Φ.Μ. Ντοστογιέφσκι, Λευκές Νύχτες, μτφρ. Αναστασία Τρουλάκη, Εμπειρία Εκδοτική 2016
[4] Τζέιμς Τζόυς, οι Δουβλινέζοι, μτφρ. Κοσμά Πολίτη, Γκοβόστης αχρονολόγητο
[5] Fernando Pessoa, Ultimatum, μτφρ. - εισαγωγή-σημειώσεις Γιάννης Σουλιώτης, πρόλογος Θάνος Βερέμης, Αρμός 2009 [στίχος από το ποίημα Επιτάφιος στον Μπαρτολομέου Ντίας]
[6] idiom - κάποιος πρέπει να μπει στα παπούτσια μας
[7] χαιδευτικό του Φερνάντο, βλ. Fernando Pessoa, Γράμματα στην Οφέλια, μτφρ.-εισαγωγή-επίμετρο-σχόλια Μαρία Παπαδήμα, Gutnberg 2014
[8] Luc Dietrich, L' apprentissage de la ville, Demoel Paris 1955 - βλ. και μτφρ. Ευγενία Παπαθωμά [αποσπάσματα] - Η εκμάθηση της πόλης - ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ τ.83/1984 [Λόγος και ποιητική για την πόλη]
ΦΩΤΟ
1. https://corradodelia.it/templates/yootheme/cache/nottibianche07-de5d54bb.jpeg
2. https://www.teatrodelpane.it/wp-content/uploads/2019/10/notti_bianche_23_bn-1-1000x600.jpg
3. https://www.articolo21.org/wp-content/uploads/2019/12/Il-sogno-di-un-uomo-ridicolo-1024x683.jpg
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.