Η θέση της Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς για το θέμα των μεταλλείων

     Η Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς, ως θεσμικός φορέας, τηρώντας υπεύθυνη στάση για το θέμα λειτουργίας μεταλλείων στο Νομό μας, δεν ήταν δυνατό να ταχθεί εξ αρχής αρνητικά απέναντι σε μια προσπάθεια αξιοποίησης του εθνικού ορυκτού πλούτου με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον, που θα δημιουργούσε θέσεις απασχόλησης και θα απέφερε σημαντικά οικονομικά οφέλη για την τοπική κοινωνία και την εθνική οικονομία, στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διέρχεται η χώρα μας.  

 

     Επειδή όμως η λειτουργία μεταλλείων επιβαρύνει αναπόφευκτα σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον και διαταράσσει σημαντικά και πολλές φορές ανεπανόρθωτα το οικοσύστημα και τη ζωή των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, υποστηρίξαμε εξ αρχής ότι, για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την μεγιστοποίηση των ωφελημάτων της τοπικής κοινωνίας, έπρεπε να υπάρξουν πρόσθετες εγγυήσεις από την πλευρά της πολιτείας με έγγραφες δεσμεύσεις του μελλοντικού αναδόχου του έργου, που έπρεπε να περιληφθούν στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού και αν αυτό δεν ήταν δυνατό στην παρούσα φάση τότε να συμπεριληφθούν στην υπό κατάρτιση σύμβαση του έργου.

     Για το λόγο αυτό την 19/01/2012 κατά την ενημερωτική συνάντηση στο Υπουργείο με τους θεσμικούς εκπροσώπους του Νομού μας ο Αντιπεριφερειάρχης Χρ. Γκουντενούδης υπέβαλε προς τον αρμόδιο υφυπουργό κ. Γ. Μανιάτη το παρατιθέμενο γραπτό υπόμνημα έντεκα (11) σημείων για τα οποία ζητήθηκε έγγραφη απάντηση από τις Υπηρεσίες και δέσμευση του Υπουργείου γι’ αυτό.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Περί της Προκήρυξης δημόσιου διεθνούς ανοιχτού πλειοδοτικού διαγωνισμού για την εκμίσθωση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης δημόσιου μεταλλευτικού χώρου στις περιοχές Μεταξοχωρίου, Βάθης, Γερακαριού, Φύσκας, Κεντρικού, Μυλοχωρίου και Αντιγόνειας Νομού Κιλκίς

1. Είναι δυνατό να γνωρίζουμε τώρα και μόνο από τις έρευνες που έγιναν στο παρελθόν από το ΙΓΜΕ και την Ελληνική Εταιρεία Μεταλλευμάτων, ποια μέθοδος εξόρυξης θα εφαρμοσθεί (υπαίθρια ή υπόγεια);

2. Σε περίπτωση που υπάρχει αποθεματικό δυναμικού σε χρυσό, η μεταλλουργία(εμπλουτισμός) θα γίνει επί τόπου του έργου ή αλλού(Χαλκιδική);

3. Αν η αμαλγάμωση του χρυσού γίνει στο Κιλκίς, θα είναι με κλειστό κύκλωμα ή με άλλο τρόπο και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, σε οποιαδήποτε περίπτωση που επιλεχτεί;

4. Προκειμένου να υπολογισθεί το Ελάχιστο Ετήσιο Μίσθωμα(Υποκριτήριο 1.2) ποιος θα εγκρίνει στον πλειοδότη το επενδυτικό σχέδιο που θα ακολουθήσει. 

Α)Πλήρης καθετοποίησης(μέχρι 75% επεξεργασίας μεταλλεύματος)

Β)Της ενδιάμεσης κατεργασίας (φυσικομηχανικής και υδρομηχανικής)

Γ)καμία κατεργασίας του μεταλλεύματος(μόνο θραύση και ταξινόμηση)

Μπορούμε να προτείνουμε το πιο ακίνδυνο επενδυτικό σχέδιο(περίπτωση Γ) λόγω προστασίας της περιοχής;

5. - Υποκριτήριο 2.1 - Πώς θα γνωρίζουμε το σύνολο των δαπανών για ερευνητικές εργασίες κάθε έτους προκειμένου να βαθμολογηθούν οι προσφορές με ποσοστό 9% αν οι έρευνες γίνουν από προσωπικό που ανήκει στην εταιρεία(γεωλόγοι, μεταλλειολόγοι);

Μήπως θα πρέπει και εδώ να προτείνουμε Επιτροπή εμπειρογνωμόνων και ΙΓΜΕ ύστερα από απόφαση του Υπουργού ΥΠΕΚΑ όπως στο Υποκριτήριο 2.2;

6. Η μισθώτρια εταιρεία θα καταβάλλει από τα αναλογικά μισθώματα και από το ελάχιστο εγγυημένο ετήσιο μίσθωμα εκτός από το Δημόσιο και υπέρ ΟΤΑ Α’-Β’ Βαθμού;

7. Το αναλογικό μίσθωμα συμψηφίζεται με το ελάχιστο εγγυημένο ετήσιο μίσθωμα. Υπάρχει περίπτωση να μη γίνεται συμψηφισμός αλλά να καταβάλλονται και τα δυο(αναλογικό, ετήσιο) στο ακέραιο υπέρ Δημοσίου και ΟΤΑ; 

8. Αν η εταιρεία κάνει εξόρυξη αλλά το μετάλλευμα δεν πωλείται(παραμένει στοκ) διότι δεν συμφέρου οι τρέχουσες τιμές στην εταιρεία και άρα δεν θα υπάρχουν και τιμολόγια για τον υπολογισμό του αναλογικού και ελαχίστου εγγυημένου ετησίου μισθώματος. Στην περίπτωση αυτή τι προτείνεται(πρέπει να αποτυπωθεί στους όρους της διακήρυξης);

9. Πότε και πώς η δημοπρασία κηρύσσεται άγονη; Υπάρχει ελάχιστος αριθμός συμμετασχόντων στη δημοπρασία;

10. Κριτήριο αξιολόγησης υπέρ της απασχόλησης από την τοπική κοινωνία (Υποκριτήριο 3.2 – Συντελεστής 7).

Μπορεί το υποκριτήριο αυτό να αλλάξει περισσότερο προς το συμφέρον της απασχόλησης της τοπικής κοινωνίας;

11. Αποκατάσταση τοπίου

Ύστερα από την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και της τεχνικής μελέτης θα ξεκινήσει η εκμετάλλευση του μεταλλευτικού χώρου. Σε περίπτωση της υπαίθριας εκμετάλλευσης και μετά τον εμπλουτισμό των κοιτασμάτων με ποιο τρόπο θα γίνεται η αναπλήρωση του χαμένου υλικού και από πού;

Τα παραπάνω ερωτήματα διαμορφώθηκαν μετά από σχετική διαβούλευση ειδικών επιστημόνων υπηρεσιακούς παράγοντες της Π. Ε. Κιλκίς σχετικούς με το αντικείμενο.

Στη συνάντηση της 19/01/2012 αφού αποφασίσθηκε μετά από αίτημα όλων των φορέων ο προγραμματισμός έστω και καθυστερημένα ενημερωτικών εκδηλώσεων για δημόσια λαϊκή ενημέρωση στο Κιλκίς από τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου και άλλους επιστημονικούς φορείς, ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Μανιάτης έθεσε ως προαπαιτούμενο για να προχωρήσει η έρευνα – εκμετάλλευση τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας και δεσμεύθηκε δημόσια ότι εφόσον δεν υπάρξει σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας, έτσι όπως εκφράζεται από τους θεσμικούς εκπροσώπους της (Δήμοι και Π. Ε. Κιλκίς), ο διαγωνισμός θα κηρυχθεί άγονος και δεν πρόκειται να υπογράψει καμιά σύμβαση. Η δέσμευση μάλιστα αυτή του υφυπουργού κ. Μανιάτη επαναβεβαιώθηκε από Υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΕΚΑ κατά την πρόσφατη ενημερωτική εκδήλωση της 6/02/2012 στο Κιλκίς.

Την 9/02/2012 το Υπουργείο (ΥΠΕΚΑ) με έγγραφό του μας γνωστοποίησε ότι δεν αποδόθηκε σωστά στα δημοσιεύματα του τοπικού τύπου της Π. Ε. Κιλκίς, που αφορούσαν στην ενημερωτική εκδήλωση της 6/02/2012 στο Κιλκίς, η απάντηση του προϊσταμένου του Α τμήματος της Δ/νσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών κ. Ζαφειράτου σε ερώτημα σχετικό με τις δημόσιες δεσμεύσεις του Υφυπουργού Π.Ε.Κ.Α. κ. Μανιάτη αναφέροντας συγκεκριμένα: ότι ουδέποτε διετύπωσα την ακόλουθη φράση όπως δημοσιεύθηκε «αν αύριο Τρίτη το Δημοτικό Συμβούλιο Κιλκίς ταχθεί εναντίον των μεταλλείων τότε ο διαγωνισμός που τρέχει θα κηρυχθεί άγονος» και είναι δεδομένο ότι αυτή δεν αποτελεί τη δημόσια δέσμευση του κ. Υφυπουργού. Οι δημόσιες δεσμεύσεις του κ. Υφυπουργού εδόθησαν στις 19/01/2012 στην Αθήνα, παρουσία των εκπροσώπων των θεσμοθετημένων φορέων της Π.Ε. Κιλκίς (βουλευτές, Αντιπεριφερειάρχης, Δήμαρχοι κ.λπ.). Με το ίδιο έγγραφο ζητείται από τον Αντιπεριφερειάρχη, ως διοργανωτή της εκδήλωσης, να δημοσιεύσει αυτό στην οικεία ιστοσελίδα της Π.Ε. Κιλκίς και να το κοινοποιήσει στο Δήμο Κιλκίς και στον τοπικό τύπου του νομού.

     Την 10/02/2012 ενημερωθήκαμε εγγράφως από το ΥΠΕΚΑ ότι ο υφυπουργός κ. Μανιάτης με επιστολή που απέστειλε στους προέδρους των δυο αρμόδιων επιτροπών της Βουλής (Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου και Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος), ζητά να συνεδριάσουν από κοινού για τον Διεθνή Δημόσιο Πλειοδοτικό Διαγωνισμό για την εκμίσθωση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης δημόσιου μεταλλευτικού χώρου στην περιοχή Βάθης – Γερακαριού.

     Στην σχετική ανακοίνωση του Υφυπουργού κ. Μανιάτη δε αναφέρεται η συναίνεση της τοπικής κοινωνίας ως προαπαιτούμενο για να προχωρήσει η έρευνα – εκμετάλλευση των μεταλλείων, γεγονός που αποτέλεσε δημόσια δέσμευση του κ. Υφυπουργού. Αντ’ αυτού αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι το ΥΠΕΚΑ έχει δεσμευθεί δημοσίως , ότι:

Α) Σε περίπτωση ύπαρξης ενδιαφερομένων επενδυτών και προώθησης σχετικής σύμβασης του Ελληνικού δημοσίου με τον οποιονδήποτε ανάδοχο, η συγκεκριμένη σύμβαση θα εξετασθεί και θα επικυρωθεί στη Βουλή των Ελλήνων, με στόχο να υπάρξει η μέγιστη δυνατή διαφάνεια στην αξιοποίηση του Ορυκτού Πλούτου της χώρας.

Β) Με έξοδα του Ελληνικού δημοσίου και επιλογή των προσώπων από τους ίδιους τους θεσμικούς εκπροσώπους της κοινωνίας του Κιλκίς, θα χρηματοδοτηθεί η διαρκής λειτουργία Ειδικής Επιτροπής Επιστημόνων (περιβαλλοντολόγων, γεωλόγων, μηχανικών μεταλλείων κ.α.). Θα λειτουργεί ως συμβουλευτικό όργανο της τοπικής κοινωνίας, παράλληλα και δίπλα στις θεσμικές εκπροσωπήσεις της Πολιτείας που είναι το Σώμα της Ειδικής Γραμματείας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, η Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ) και η Επιθεώρηση Μεταλλείων Βορείου Ελλάδος (ΕΜΒΕ) του ΥΠΕΚΑ.

     Από τη μέχρι τώρα εξέλιξη της όλης διαδικασίας με τις παλινωδίες του Υπουργείου αναφορικά με τη δημόσια δέσμευση του κ. Υφυπουργού για τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας, ως προαπαιτούμενο της δημιουργίας μεταλλείων στο Νομό μας, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση ενδελεχούς ενημέρωσης της κοινής γνώμης για όλες τις πτυχές του θέματος και την απουσία πειστικών απαντήσεων στα γραπτά ερωτήματα που καταθέσαμε υπεύθυνα με το υπόμνημά μας, καθίσταται σαφές ότι δεν υπάρχουν τα εχέγγυα που θα διασφαλίζουν στο μέγιστο βαθμό την προστασία του περιβάλλοντος, την ισορροπία του οικοσυστήματος και τη βιωσιμότητα των κατοίκων της περιοχής.

     Η Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς, υπό τις παρούσες συνθήκες, έχοντας ως πρώτιστο μέλημα το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας και σεβόμενη τη θέληση των πολιτών του νομού μας, τάσσεται ενάντια στη λειτουργία μεταλλείων στο Νομό Κιλκίς, πιστεύοντας ότι η ωφέλεια και το κέρδος για την τοπική κοινωνία θα είναι δυσανάλογα μικρότερη σε σύγκριση με την απειλούμενη οικολογική καταστροφή της ευρύτερης περιοχής.