Αγαθοπούλου: Τα «ήξεις αφήξεις» του Υπουργού Δικαιοσύνης

Σημεία ομιλίας Ε. Αγαθοπούλου, αναπλ. Τομεάρχισσας Δικαιοσύνης της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη συνεδρίαση για την β’ ανάγνωση του ν/σ για το Οικογενειακό Δίκαιο
Τις διαρκείς αντιφάσεις και τα ήξεις αφήξεις του Υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Τσιάρα, καθώς και το διάτρητο του νομοσχεδίου, ανέδειξε η βουλεύτρια και αν. τομεάρχισσα Δικαιοσύνης αρμόδια για ζητήματα Ισότητας, κ. Ε. Αγαθοπούλου, για μια ακόμη φορά, κατά την διάρκεια της β΄ ανάγνωσης του ν/σ για το Οικογενειακό Δίκαιο, στην σημερινή συνεδρίαση της Βουλής.

Η βουλεύτρια επεσήμανε, για πολλοστή φορά την απουσία της Υφυπουργού για την δημογραφική και οικογενειακή πολιτική από τις συζητήσεις για το ν/σ. Αναφέρθηκε επίσης στην διγλωσσία, την αγωνία αλλά και τον εκνευρισμό του κ. Τσιάρα, στην προσπάθεια του να πείσει ότι το εν λόγω ν/σ επιχειρεί να επιλύσει λειτουργικά προβλήματα, εξαπολύοντας μάλιστα συκοφαντίες και κατηγορίες περί άγνοιας του τρόπου νομοθέτησης εναντίον βουλευτών και βουλευτριών της αντιπολίτευσης.

Τις παραπάνω αιτιάσεις η Ε. Αγαθοπούλου δεν τις άφησε αναπάντητες λέγοντας χαρακτηριστικά: «Να σας ενημερώσω, ότι ξέρουμε πολύ καλά τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες… Η τήρηση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, κ. Υπουργέ, είναι, οι προτάσεις των κομμάτων να γίνονται εντός κοινοβουλίου, δημόσια, μέσα από τη συζήτηση στις επιτροπές και με την κατάθεση τροπολογιών. Αυτή είναι η σωστή διαδικασία και όχι τα μέηλ στο γραφείο του Υπουργού και αυτήν εφαρμόζουμε».

Παράλληλα, όπως σημείωσε η βουλεύτρια, οι ελάχιστες αλλαγές που επήλθαν στο ν/σ, δεν διαφοροποιούν την ουσία του νόμου, είναι προσχηματικές ενώ καταλόγισε ευθύνες στον Πρωθυπουργό, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Σας έχει αφήσει μόνο να τραβήξετε το κουπί της κακής και διάτρητης νομοθέτησης, που δέχεται πυρά από όλες τις πλευρές του κοινοβουλίου και όχι μόνο, αλλά, όπως καταλαβαίνουμε σας το έχει ζητήσει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.»

Τέλος, προέβη σε εκ νέου κριτική και επισημάνσεις στην κατ΄ άρθρο τοποθέτησή της επί του ν/σ, επιμένοντας στην ανάγκη ουσιαστικών τροποποιήσεων, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην σημερινή, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας και της Τρανσφοβίας και στην ανάγκη της συμπερίληψης των ΛΟΑΤΚΙ οικογενειών, στις διατάξεις του Οικογενειακού Δικαίου.

Ακολουθεί το πλήρες περιεχόμενο της ομιλίας:

Κ. Πρόεδρε,

Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι είναι λυπηρό, πως ούτε σήμερα βρίσκεται στην αίθουσα η Υφυπουργός εργασίας, αρμόδια για θέματα οικογένειας και ισότητας, για να εκφράσει άποψη για ένα νομοσχέδιο που είναι αναμφίβολα στην αρμοδιότητά της. Σας έχει αφήσει μόνο κ. υπουργέ να τραβήξετε το κουπί της κακής και διάτρητης νομοθέτησης, που δέχεται πυρά από όλες τις πλευρές του κοινοβουλίου και όχι μόνο, αλλά, όπως καταλαβαίνουμε σας το έχει ζητήσει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και δεν μπορείτε να κάνετε πίσω. Εκκωφαντική είναι επίσης και η απουσία βουλευτών της ΝΔ που ήρθαν στις επιτροπές να τοποθετηθούν και να στηρίξουν το νομοσχέδιο.

Θέλω να σας θυμίσω, ότι από την 1η φορά που βρεθήκαμε στο Υπουργείο για να συζητήσουμε την εν λόγω πρόταση νόμου, μας ζητήσατε να συνεννοηθούμε, να προσπαθήσουμε να καταλήξουμε σε διακομματική συναίνεση για να περάσουμε έναν τέτοιο νόμο, που αφορά όλη την ελληνική κοινωνία, όπως θα έπρεπε, με τη μεγαλύτερη δυνατή συμφωνία των κομμάτων.

Ερχόμενος στη βουλή την προηγούμενη εβδομάδα μας δείξατε ένα εντελώς διαφορετικό πρόσωπο. Μία αγωνία, να περάσει ο νόμος όπως ακριβώς είναι και όπως σας τον έχουν υπαγορεύσει, χωρίς να σας ενδιαφέρει τελικά η κομματική συναίνεση. Με έκδηλο εκνευρισμό, συκοφαντήσατε εκπροσώπους των κομμάτων που συμμετείχαμε στις συναντήσεις στο Υπουργείο, όπως την κ. Αδαμοπούλου, η οποία δικαιολογημένα αντέδρασε, μας ψέξατε ότι δίνουμε συνεντεύξεις από εδώ και από εκεί και δεν ασχολούμαστε με την ουσία του νομοσχεδίου, ότι στις συναντήσεις μας δεν κάναμε προτάσεις για το νομοσχέδιο, ότι δεν ξέρουμε τις διαδικασίες, ότι δεν ήσασταν υποχρεωμένος να φέρετε το πόρισμα της νομοπαρασκευαστικής, κοκ. Τουλάχιστον πήρατε θέση κατά των στοχοποιητικών κινήσεων κατά δικαστών, νομικών και πολιτικών προσώπων, γιατί μέχρι να σας το ζητήσουμε εντός βουλής, τηρούσατε σιγήν ιχθύος.

Να σας ενημερώσω, ότι ξέρουμε πολύ καλά τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, ξέρουμε ότι δεν ήσασταν υποχρεωμένος να φέρετε το πόρισμα της Νομοπαρασκευαστικής αυτούσιο, σας το ζητήσαμε ως μια ελάχιστη πράξη ένδειξης συνεννόησης, για να υπάρχει μια κοινή αφετηρία, γιατί όπως ξανάπαμε, τα προσχέδια που μοιράζατε όλο αυτό το διάστημα, δεν ξέραμε καν ποιον έχουν συντάκτη. Μας ζητήσατε προτάσεις στις κλειστές συναντήσεις που κάναμε και μας ψέξατε που δεν σας στείλαμε. 

Η τήρηση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, κ. Υπουργέ, είναι, οι προτάσεις των κομμάτων να γίνονται εντός κοινοβουλίου, δημόσια, μέσα από τη συζήτηση στις επιτροπές και με την κατάθεση τροπολογιών. Αυτή είναι η σωστή διαδικασία και όχι τα μέηλ στο γραφείο του Υπουργού και αυτήν εφαρμόζουμε. Με αυτόν τον τρόπο καταθέσαμε τις προτάσεις μας. Όλα τα κόμματα, όλοι οι φορείς. Δεν κάνατε δεκτή καμία από τις προτάσεις της αντιπολίτευσης, που θα οδηγούσαν σε συναίνεση. Οι αλλαγές που κάνετε είναι εντελώς προσχηματικές.

Θέλετε να συμφωνήσουμε σε ένα από τα βασικότερα άρθρα του νομοσχεδίου; Στο άρθρο 1513; Κι εμείς θέλουμε να συμφωνήσουμε. Είναι ντροπή να μην περάσει με συναίνεση το άρθρο αυτό. Αφαιρέστε το εξίσου. Αφού όπως κι εσείς λέτε δεν αφορά την υποχρεωτική συνεπιμέλεια ούτε την εναλλασσόμενη κατοικία – οι οποίες σημειωτέων δεν ισχύουν υποχρεωτικά σε καμία χώρα της Ευρώπης – γιατί δεν το αφαιρείτε; Σας είπαν και οι φορείς, μέχρι και ο ΣτΠ, ότι θα προκαλέσει σύγχυση και θα αυξήσει τις δικαστικές διαμάχες. Γιατί το κρατάτε; Αφαιρέστε το να το ψηφίσουμε το άρθρο αυτό!

Για τις υπόλοιπες καινοτομίες του νομοσχεδίου – όπως εσείς τις αποκαλέσατε.

1. Η θέσπιση του μαχητού τεκμηρίου 1/3 για το χρόνο επικοινωνίας.
Δεν υπήρξε ούτε ένας φορέας, που να συμφωνεί με τη θέσπιση αριθμητικού τεκμηρίου στην επικοινωνία. Τα παιδιά έχουν ανάγκη ποιοτικού χρόνου και με τους δύο γονείς, όχι αριθμητικά κριτήρια. όπως δηλώνει ο ΣτΠ, τον οποίο επικαλείστε και με τον οποίο γενικά συμφωνείτε: Η χρήση τεκμηρίου για τον προσδιορισμό του χρόνου επικοινωνίας μεταξύ του παιδιού και του γονέα που δεν μένει μαζί του, παρότι αποτελεί καινοφανή σύλληψη, αμφίβολο είναι εάν είναι ικανή να πετύχει τον στόχο που θέτει η Αιτιολογική Έκθεση, της αποφυγής δικαστικών διενέξεων και εντάσεων μεταξύ των γονέων για το συγκεκριμένο θέμα και, ιδίως, να ανατρέψει την εξαιρετικά περιοριστική συνήθη νομολογία και δικηγορική πρακτική. 

Υπάρχει άλλο ένα πρόβλημα στη συγκεκριμένη διάταξη, ότι η επικοινωνία ή μη με το παιδί βρίσκεται στην ευχέρεια του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει (αυτός ο γονέας μπορεί να ζητήσει μικρότερο χρόνο του 1/3), πράγμα που δεν συνάδει με την αληθή φύση του δικαιώματος αυτού, ως δικαιώματος του παιδιού, αλλά ορίζεται ως δικαίωμα του γονέα. Υιοθετείστε την διάταξη της νομοπαρασκευαστικής, για την επικοινωνία και θα το ψηφίσουμε.

2. Για το αρ.14, διαβάζω από τα πρακτικά την ομιλία σας: «Η τέταρτη καινοτομία αφορά στα αντικειμενικά κριτήρια με τα οποία ο δικαστής θα κρίνει πού πρέπει να κατανείμει τη γονική μέριμνα».

Είναι αντικειμενικό κριτήριο το κριτήριο β, της 2ης παραγράφου του αρ.14 για τη διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του τέκνου με τον άλλο γονέα και την οικογένειά του και η με κάθε τρόπο πρόκληση διάρρηξης των σχέσεων του τέκνου με αυτούς; Πώς υπολογίζεται; Πώς στοιχειοθετείται; Πάλι θα αναφέρω τον ΣτΠ, ο οποίος λέει ότι θεωρείται αναγκαία η παράλειψη της σχετικής περιπτωσιολογίας και η ανάθεση στον δικαστή της κρίσης ως προς τον εκάστοτε εξαιρετικά σοβαρό λόγο, με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον του παιδιού. 

Επιπλέον, η παράγραφος στ. για την ενδοοικογενειακή βία πρέπει να απαλειφθεί γιατί έρχεται σε αντίθεση με τη Σύμβαση της Κων/πολης, το επαναλαμβάνουμε.

3. «Η Πέμπτη καινοτομία σας αφορά τα επιμορφωτικά σεμινάρια στους δικαστές για να αφομοιώσουν τη νέα φιλοσοφία του νομοσχεδίου».Συμφωνούμε. Θετικό βήμα. ΑΛΛΑ΄: όλοι μα όλοι οι φορείς και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης και βουλευτές της συμπολίτευσης, σας είπαμε ότι τα σεμινάρια δεν αρκούν. 

Απαιτείται η δημιουργία των Οικογενειακών Δικαστηρίων, ειδικά στο σκέλος της δημιουργίας υποστηρικτικών, επιστημονικών επιτροπών, που να συνεπικουρούν και να συμβουλεύουν τον δικαστή στις αποφάσεις του, για να σταματήσει το φαινόμενο των copy paste αποφάσεων, αλλά κάθε περίπτωση να εξετάζεται ως μοναδική.

Έχει οικονομικό κόστος αυτή η μεταρρύθμιση; Ναι, σίγουρα έχει κόστος. Δεν αξίζει όμως; Τί πιστεύατε, ότι μια τόσο σπουδαία μεταρρύθμιση, για να μπορεί να είναι ουσιαστική, δεν θα είχε κόστος; Αναφέρατε σε μια από τις ομιλίες σας ότι οι εμβληματικές μεταρρυθμίσεις χρειάζονται γενναιότητα και έχουν πολιτικό κόστος.
Για να είναι ουσιαστική αυτή η μεταρρύθμιση, επιβάλλει και δημοσιονομικό κόστος κ. Υπουργέ. Για τη σύσταση οικογενειακών δικαστηρίων και για την παροχή δωρεάν διαμεσολάβησης. Αυτές θα ήταν εμβληματικές μεταρρυθμίσεις. Όχι αυτό που φέρνετε.

Τέλος, σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας και της Τρανσφοβίας, θα ήταν ιδιαίτερα ευχάριστο εάν θα συζητούσαμε και για την συμπερίληψη στις διατάξεις του Οικογενειακού Δικαίου, 40 χρόνια μετά, όλες αυτές τις αόρατες Οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών, τις οποίες δεν λάβατε διόλου υπόψη κατά τη νομοθέτησή σας. Δεν μπήκατε καν στον κόπο να σκεφτείτε ότι σε μια σύγχρονη κοινωνία, όταν θέλουμε να κάνουμε εμβληματικές μεταρρυθμίσεις, αυτές πρέπει να είναι τουλάχιστον συμπεριληπτικές.

Λυπούμαστε κ. Τσιάρα, γιατί η αντιμετώπισή σας σε αυτό το νομοσχέδιο ήταν πολύ κατώτερη των περιστάσεων. Έχετε χρόνο μέχρι την ολομέλεια να αλλάξετε στάση για να έχετε τη συναίνεσή μας.