Του Φώτη Μισόπουλου
...είναι η τελευταία μέρα που παίζω το ρόλο του νέγρου εδώ μέσα
TRUMAN KAPOTE [1]
1.
........βρέθηκα σε πολλά μέρη και η δουλειά μού επιφύλαξε αρκετές εκπλήξεις, τα πιο αφάνταστα αινίγματα - ένας χρόνος που αυτή την εποχή ήμουν στη Βουδαπέστη ή τη Ρώμη Είδα τη Ρώμη και την ευτυχία - γευόμουνα τη μια ελεύθερα, την άλλη στα κρυφά - ξορκίζοντας το κακό μάτι : οι αρμονικοί σκελετοί η μουσική της χτεσινής νύχτας το σήμερα είναι σήμερα και ο χορός τελειωμένος - μέρη μιας τάξης με μοναδική ιδιοφυία - οι τροχιές του άδειου στο δρόμο κόκκινες ΣΚΗΝΙΚΟ : [.....βροχερό απριλιάτικο πρωινό του '79 Η ομπρέλα πάνω από τους δυο μας] Το βιβλίο μου γραμμένο όπως μιλάμε - πιθανό ο Μπρετόν και οι φίλοι του να το θεωρούν απλοϊκό ''Δεν πρέπει να κοιταζόμαστε στον καθρέφτη - ας κοιταχτούμε στο χαρτί'', του λέω, ''πρόκειται για το δικό μας mal du siècle'' - ο Ραφαήλ υπήρξε ένας ύπουλος νεαρός δολοπλόκος κι ο Μαρξ κοιμάται με την υπηρέτριά του [2] [Στοπ] Πώς να τα πεις; Τα περισσότερα ούτε τα λέω ούτε τα διανοούμαι μονάχα πότε πότε τα διηγούμαι σε φίλους που δεν πιστεύουν και τότε παύω να τα πιστεύω κι εγώ
Εσύ -, Γνώριζες αυτούς τους δρόμους όπου συναντάς το πολύ μια γυναίκα ασθμαίνουσα καθώς μαζεύει όλα της τα υπάρχοντα
μικρά τετράγωνα - έγχρωμα τεμάχια - από το παρελθόν και φεύγει σε άλλη γη σε άλλους τόπους Φαντάζομαι ότι είναι δικό της το κραγιόν στα σεντόνια του κρεβατιού Ανάβει διάφορες λάμπες με στραβά αμπαζούρ - μια αντωνυμία μπορεί να ξεπεράσει σε δύναμη κι ένα όνομα - μ' αρέσει να τη δείχνω μ' αυτόν τον τρόπο και να τη φέρνω στη μνήμη μου η βροχή ξαναγύριζε και ο άνεμος δυνάμωνε - ανακατεμένα έτσι έκαναν την ατμόσφαιρα να μοιάζει θρυμματισμένο καθρέφτη Ωστόσο κάποτε μπορεί να γράφω ή να γράψω παρόμοιες σελίδες - ποιος θα μπορούσε τάχα να διαψεύσει αυτό ή κάτι άλλο; Μονάχα εμείς διαψεύδουμε τις καλύτερες στιγμές μας μετά έρχεται η κενή ώρα όπου κερδίζεις τη σιωπή τη στέρηση τη δεκαπλασιασμένη προσμονή το μάκρος του χρόνου μήπως παίξεις ένα συνηθισμένο παιχνίδι Πλειοδοτούμε μαζί ένα όνειρο χωρίς ταξίδια [σκοτάδι/ φως/ μουσική]
2.
Η ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ [3] : ........μουσική! Να τι έλειπε!!
[κινείται με διάφορους ελιγμούς ανάμεσα στα έπιπλα σαν ετοιμόρροπος παλαιστής] - ανακαλύπτω κάθε μέρα το τερατώδες σαν νάναι κάτι καινούριο σαν να μην υπήρχε ποτέ - κατάφερνα να το πω σαν ιστορία για μικρά παιδιά ύστερα πήγαινα ήσυχα να κοιμηθώ - διακρίνω έναν κήπο τον οποίο δεν έχω ακόμα κοιτάξει καλά - πέρα απ' το παράθυρο....[περίπου την διακόπτει]
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : .......κύριοι, μη έχοντας καμία αξίωση - αλίμονο! - [4] να σάς ενδιαφέρουν όσα πρόκειται να πω, φρόντισα να φέρω μαζί μου αυτόν τον αετό Μετά από κάθε πληκτικό κομμάτι της ομιλίας μου θα έχει την καλοσύνη να μάς κάνει μερικές πιρουέτες -/
Ξέρω ότι η αναπαράσταση που φτιάχνω για τον εξωτερικό κόσμο είναι πολύ πιο ακριβής πιο συμβατή με την πραγματικότητα, απ' ο,τι η δική τους ή η δική σας :
οι σκουροκόκκινες βελούδινες κουρτίνες, το χρώμα τους πιο βαθύ στο χαμηλό φως, όπως ένα λεπτό στρώμα σκιάς που εισβάλλει στο όνειρο Κουρτίνες και στους τέσσερις τοίχους Κλείδωσα την πόρτα κοίταξα την κοπέλα δεν αποκρίθηκε η αναπνοή της έδειχνε ότι κοιμόταν βαθιά - πολύ πιο όμορφη απ' ο,τι περίμενα - δεν ήταν η μόνη έκπληξη - ήταν και πολύ νέα ''Θα είμαι δίπλα σου αλλά θα είναι σαν να μην υπάρχω'' έβαλα το μπράτσο στο κρεβάτι και κάθισα δίπλα του το χάιδεψα απαλά ''Εδώ λοιπόν θα περάσουμε τη νύχτα'', ψιθύρισα, -
Υπήρχε από την άλλη κάποια θλιβερή αγνότητα στο να βρίσκει κανείς διασκέδαση στη ζωή και στις συνήθειες που τελικά μεγάλωναν μ' ένα τρόπο τεχνητό, παραμορφωτικό
Η ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ : [.......δεν είναι μαύρη είναι καφέ οι γοφοί της κάνουν στροφή χτυπά τα δάχτυλά της στο ξύλο κομψή κι ελαφρά αφηρημένη θυμάται μια αισθαντική νύχτα χορεύει μ' ένα φανταστικό παρτενέρ - κάποια αναπολούμενη χορογραφία - προσαρμόζει τις καμπύλες της στον πιο αδιόρατο ρυθμό]
ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΦΩΝΗ : .....τι είναι αυτά; τι γίνεται εδώ; -/
Το δάσος φυλλορροεί πέρα απ' τον κήπο Δεξιά μια ρηχή λίμνη στην οποία ίσως επανέλθω. Όλα είναι δικαιοσύνη
3.
.......στην πραγματικότητα δεν μιλούσα και τόσο συχνά αλλ' όταν ένοιωθα το λεξιλόγιό μου να συστέλλεται οι λέξεις να κομματιάζονται - φράσεις - σχεδόν σαν κάτι που δεν με αφορούσε πια - παραβολικά
Το μόνο μέρος που απομένει να περπατώ είναι η μεγάλη αλέα έξω απ' το δωμάτιο το βράδυ τ' αγρίμια και τα συντρίμμια του δάσους διασχίζουν τη λίμνη να πιουν νερό δεν διακρίνω παρά γκρίζες μορφές και καθώς δεν αργεί να πέσει η νύχτα δεν βλέπω ποτέ να επιστρέφουν
Στην κορυφή του Καυκάσου αισθάνθηκε για τα καλά ότι οι αλυσίδες οι σφήνες οι ζουρλομανδύες τα τείχη και άλλοι ενδοιασμοί του δημιουργούσαν αγκύλωση Για να αλλάξει στάση ανασηκώθηκε από την αριστερή πλευρά τέντωσε το δεξί του χέρι και μεταξύ τέσσερις και πέντε η ώρα μια μέρα του φθινοπώρου κατηφόρισε το βουλεβάρτο λέγοντας ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : ....αντίο αγαπητοί φίλοι σάς αφήνω βιάζομαι καλό ταξίδι καλή διασκέδαση θα ξανάρθω να σάς δω την προσεχή Κυριακή -/
Τα δάχτυλα του χεριού που είχα αγγίξει απαλά ήταν κι αυτά βυθισμένα στον ύπνο το χέρι έμεινε στη θέση που το είχα αφήσει φυσικά και ήταν ζωντανό και πολύ όμορφο λέξεις που μόλις τις ξεστόμισα φάνηκε να παίρνουν δυσοίωνο νόημα Οι ώρες του ύπνου είναι βυθισμένες στην άβυσσο ή οι σκιές που μάς περιμένουν να γυρίσουμε μακραίνουν απότομα
ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ : ......μια γλυκιά μυρωδιά -/
Α, ναι, η μανόλια,- απάντησα μ' ένα χαμόγελο επέπλεα σ' ένα μεγάλο κύμα η υγρή μοναξιά της κάμαρας δεν υπήρχε πια, το ήρεμο άγγιγμα μ' έκανε να κοιμηθώ βαθύτερα- Εξαφανίστηκα. Ο Προμηθέας κλειδώθηκε με τον αετό στο γραφείο και προσπάθησε να ζεστάνει τα πόδια του πουλιού βάζοντάς τα στο στόμα Η επαφή με τη γλώσσα, τού έφερε δάκρυα στα μάτια - τα ιδρωμένα χέρια ζέσταναν τις φτερούγες του ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ : .....έχω σοκαριστεί - μια και λέμε την Αλήθεια σήμερα : είναι η τελευταία μέρα που παίζω το ρόλο του νέγρου εδώ μέσα Στοπ.-
ΤΕΛΟΣ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ=ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ
[1] Truman Kapote, βλ. σημ. [3]
[2] Αλέξης Πανσέληνος, Domaine publique, η λέξη τ.38, 1984
[3] στο : Truman Kapote, Μιας μέρας δουλειά, εισαγωγή-μτφρ. Ρούμπη Θεοφανοπούλου, η λέξη ο.π.
[4] Αντρέ Ζιντ, Ο Προμηθέας ελεύθερος Δεσμώτης, μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου, Καστανιώτης 2010
https://www.onassis.org/cms/images/c-b1NHd7jjYq71gvvUQVnfsFDdM=/1519/width-1280/KonstantinBogomolov_final_site_1200_1000_c_christos_sarris.jpg
1.
........βρέθηκα σε πολλά μέρη και η δουλειά μού επιφύλαξε αρκετές εκπλήξεις, τα πιο αφάνταστα αινίγματα - ένας χρόνος που αυτή την εποχή ήμουν στη Βουδαπέστη ή τη Ρώμη Είδα τη Ρώμη και την ευτυχία - γευόμουνα τη μια ελεύθερα, την άλλη στα κρυφά - ξορκίζοντας το κακό μάτι : οι αρμονικοί σκελετοί η μουσική της χτεσινής νύχτας το σήμερα είναι σήμερα και ο χορός τελειωμένος - μέρη μιας τάξης με μοναδική ιδιοφυία - οι τροχιές του άδειου στο δρόμο κόκκινες ΣΚΗΝΙΚΟ : [.....βροχερό απριλιάτικο πρωινό του '79 Η ομπρέλα πάνω από τους δυο μας] Το βιβλίο μου γραμμένο όπως μιλάμε - πιθανό ο Μπρετόν και οι φίλοι του να το θεωρούν απλοϊκό ''Δεν πρέπει να κοιταζόμαστε στον καθρέφτη - ας κοιταχτούμε στο χαρτί'', του λέω, ''πρόκειται για το δικό μας mal du siècle'' - ο Ραφαήλ υπήρξε ένας ύπουλος νεαρός δολοπλόκος κι ο Μαρξ κοιμάται με την υπηρέτριά του [2] [Στοπ] Πώς να τα πεις; Τα περισσότερα ούτε τα λέω ούτε τα διανοούμαι μονάχα πότε πότε τα διηγούμαι σε φίλους που δεν πιστεύουν και τότε παύω να τα πιστεύω κι εγώ
Εσύ -, Γνώριζες αυτούς τους δρόμους όπου συναντάς το πολύ μια γυναίκα ασθμαίνουσα καθώς μαζεύει όλα της τα υπάρχοντα
μικρά τετράγωνα - έγχρωμα τεμάχια - από το παρελθόν και φεύγει σε άλλη γη σε άλλους τόπους Φαντάζομαι ότι είναι δικό της το κραγιόν στα σεντόνια του κρεβατιού Ανάβει διάφορες λάμπες με στραβά αμπαζούρ - μια αντωνυμία μπορεί να ξεπεράσει σε δύναμη κι ένα όνομα - μ' αρέσει να τη δείχνω μ' αυτόν τον τρόπο και να τη φέρνω στη μνήμη μου η βροχή ξαναγύριζε και ο άνεμος δυνάμωνε - ανακατεμένα έτσι έκαναν την ατμόσφαιρα να μοιάζει θρυμματισμένο καθρέφτη Ωστόσο κάποτε μπορεί να γράφω ή να γράψω παρόμοιες σελίδες - ποιος θα μπορούσε τάχα να διαψεύσει αυτό ή κάτι άλλο; Μονάχα εμείς διαψεύδουμε τις καλύτερες στιγμές μας μετά έρχεται η κενή ώρα όπου κερδίζεις τη σιωπή τη στέρηση τη δεκαπλασιασμένη προσμονή το μάκρος του χρόνου μήπως παίξεις ένα συνηθισμένο παιχνίδι Πλειοδοτούμε μαζί ένα όνειρο χωρίς ταξίδια [σκοτάδι/ φως/ μουσική]
2.
Η ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ [3] : ........μουσική! Να τι έλειπε!!
[κινείται με διάφορους ελιγμούς ανάμεσα στα έπιπλα σαν ετοιμόρροπος παλαιστής] - ανακαλύπτω κάθε μέρα το τερατώδες σαν νάναι κάτι καινούριο σαν να μην υπήρχε ποτέ - κατάφερνα να το πω σαν ιστορία για μικρά παιδιά ύστερα πήγαινα ήσυχα να κοιμηθώ - διακρίνω έναν κήπο τον οποίο δεν έχω ακόμα κοιτάξει καλά - πέρα απ' το παράθυρο....[περίπου την διακόπτει]
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : .......κύριοι, μη έχοντας καμία αξίωση - αλίμονο! - [4] να σάς ενδιαφέρουν όσα πρόκειται να πω, φρόντισα να φέρω μαζί μου αυτόν τον αετό Μετά από κάθε πληκτικό κομμάτι της ομιλίας μου θα έχει την καλοσύνη να μάς κάνει μερικές πιρουέτες -/
Ξέρω ότι η αναπαράσταση που φτιάχνω για τον εξωτερικό κόσμο είναι πολύ πιο ακριβής πιο συμβατή με την πραγματικότητα, απ' ο,τι η δική τους ή η δική σας :
οι σκουροκόκκινες βελούδινες κουρτίνες, το χρώμα τους πιο βαθύ στο χαμηλό φως, όπως ένα λεπτό στρώμα σκιάς που εισβάλλει στο όνειρο Κουρτίνες και στους τέσσερις τοίχους Κλείδωσα την πόρτα κοίταξα την κοπέλα δεν αποκρίθηκε η αναπνοή της έδειχνε ότι κοιμόταν βαθιά - πολύ πιο όμορφη απ' ο,τι περίμενα - δεν ήταν η μόνη έκπληξη - ήταν και πολύ νέα ''Θα είμαι δίπλα σου αλλά θα είναι σαν να μην υπάρχω'' έβαλα το μπράτσο στο κρεβάτι και κάθισα δίπλα του το χάιδεψα απαλά ''Εδώ λοιπόν θα περάσουμε τη νύχτα'', ψιθύρισα, -
Υπήρχε από την άλλη κάποια θλιβερή αγνότητα στο να βρίσκει κανείς διασκέδαση στη ζωή και στις συνήθειες που τελικά μεγάλωναν μ' ένα τρόπο τεχνητό, παραμορφωτικό
Η ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ : [.......δεν είναι μαύρη είναι καφέ οι γοφοί της κάνουν στροφή χτυπά τα δάχτυλά της στο ξύλο κομψή κι ελαφρά αφηρημένη θυμάται μια αισθαντική νύχτα χορεύει μ' ένα φανταστικό παρτενέρ - κάποια αναπολούμενη χορογραφία - προσαρμόζει τις καμπύλες της στον πιο αδιόρατο ρυθμό]
ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΦΩΝΗ : .....τι είναι αυτά; τι γίνεται εδώ; -/
Το δάσος φυλλορροεί πέρα απ' τον κήπο Δεξιά μια ρηχή λίμνη στην οποία ίσως επανέλθω. Όλα είναι δικαιοσύνη
3.
.......στην πραγματικότητα δεν μιλούσα και τόσο συχνά αλλ' όταν ένοιωθα το λεξιλόγιό μου να συστέλλεται οι λέξεις να κομματιάζονται - φράσεις - σχεδόν σαν κάτι που δεν με αφορούσε πια - παραβολικά
Το μόνο μέρος που απομένει να περπατώ είναι η μεγάλη αλέα έξω απ' το δωμάτιο το βράδυ τ' αγρίμια και τα συντρίμμια του δάσους διασχίζουν τη λίμνη να πιουν νερό δεν διακρίνω παρά γκρίζες μορφές και καθώς δεν αργεί να πέσει η νύχτα δεν βλέπω ποτέ να επιστρέφουν
Στην κορυφή του Καυκάσου αισθάνθηκε για τα καλά ότι οι αλυσίδες οι σφήνες οι ζουρλομανδύες τα τείχη και άλλοι ενδοιασμοί του δημιουργούσαν αγκύλωση Για να αλλάξει στάση ανασηκώθηκε από την αριστερή πλευρά τέντωσε το δεξί του χέρι και μεταξύ τέσσερις και πέντε η ώρα μια μέρα του φθινοπώρου κατηφόρισε το βουλεβάρτο λέγοντας ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : ....αντίο αγαπητοί φίλοι σάς αφήνω βιάζομαι καλό ταξίδι καλή διασκέδαση θα ξανάρθω να σάς δω την προσεχή Κυριακή -/
Τα δάχτυλα του χεριού που είχα αγγίξει απαλά ήταν κι αυτά βυθισμένα στον ύπνο το χέρι έμεινε στη θέση που το είχα αφήσει φυσικά και ήταν ζωντανό και πολύ όμορφο λέξεις που μόλις τις ξεστόμισα φάνηκε να παίρνουν δυσοίωνο νόημα Οι ώρες του ύπνου είναι βυθισμένες στην άβυσσο ή οι σκιές που μάς περιμένουν να γυρίσουμε μακραίνουν απότομα
ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ : ......μια γλυκιά μυρωδιά -/
Α, ναι, η μανόλια,- απάντησα μ' ένα χαμόγελο επέπλεα σ' ένα μεγάλο κύμα η υγρή μοναξιά της κάμαρας δεν υπήρχε πια, το ήρεμο άγγιγμα μ' έκανε να κοιμηθώ βαθύτερα- Εξαφανίστηκα. Ο Προμηθέας κλειδώθηκε με τον αετό στο γραφείο και προσπάθησε να ζεστάνει τα πόδια του πουλιού βάζοντάς τα στο στόμα Η επαφή με τη γλώσσα, τού έφερε δάκρυα στα μάτια - τα ιδρωμένα χέρια ζέσταναν τις φτερούγες του ΜΑΙΡΗ ΣΑΝΤΣΕΖ : .....έχω σοκαριστεί - μια και λέμε την Αλήθεια σήμερα : είναι η τελευταία μέρα που παίζω το ρόλο του νέγρου εδώ μέσα Στοπ.-
ΤΕΛΟΣ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ=ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ
[1] Truman Kapote, βλ. σημ. [3]
[2] Αλέξης Πανσέληνος, Domaine publique, η λέξη τ.38, 1984
[3] στο : Truman Kapote, Μιας μέρας δουλειά, εισαγωγή-μτφρ. Ρούμπη Θεοφανοπούλου, η λέξη ο.π.
[4] Αντρέ Ζιντ, Ο Προμηθέας ελεύθερος Δεσμώτης, μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου, Καστανιώτης 2010
https://www.onassis.org/cms/images/c-b1NHd7jjYq71gvvUQVnfsFDdM=/1519/width-1280/KonstantinBogomolov_final_site_1200_1000_c_christos_sarris.jpg
Mindíg olvasom az írását !
ΑπάντησηΔιαγραφήEz őszinte és igaz történet.
Sok sikert kedvesem !
Köszönöm - várom, hogy meghallgassam - inkább megírjam - az útvonalakat
Διαγραφή