Act Business Center

Act Business Center

Παρασκευή 12 Ιουνίου 2020

Φιλοκτήτης


Του Φώτη Μισόπουλου
Η Λήμνος είναι εκείνο το ''αληθινό μέρος'' όπου κατά τον Μέλβιλ διαδραματίζεται η μυθική παγκόσμια ιστορία
Jan Kott [1]


1.
......στιγμές προτού το μάτι συνηθίσει το σκοτάδι την επικότητα που έχει το πραγματικό λεύκωμα όταν αφηγείται αλλά η ζωή δεν μάς φτάνει - επινοούμε μυθιστορίες σαν λύτρωση θυμάμαι που περπάτησα στις γραμμές του τρένου ο Φιλοκτήτης φλυαρούσε μ' ένα βρώμικο αμπέχονο και μύριζε κρασί από χιλιόμετρα - Εδώ βρίσκεσαι πάντα ; - ρώτησα - Πάντα βρισκόταν εκεί - δεν μπορούμε να αρνηθούμε - μου λέει - είμαστε φτωχοί - καλογραμμένο και μακροσκελές αλλά πληκτικό - ποιον ενδιέφερε ; καν το βασιλιά Idylls of the King, Morte d' Arthur στον Τέννυσον - ο Πεσσόα ξεσκέπασε την αλήθεια [2] - πλάγιαζα δίπλα στο παράθυρο - προσπαθώ να δώσω χαρά δίχως να παραβιάσω τις αρχές μου :- ιστορούσε : - θα κάνω φυσικά ο,τι μπορέσω καθώς περνάει απ' το χέρι μου οι πρωτότυπες σκέψεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες η ειλικρίνεια άρχιζε εν μέσω περιστασιακών στοχασμών το βράδυ μάς εκμυστηρεύθηκε : Σύντροφοι είναι ώρα να γεννηθούμε ξανά με ρούχα ντεμοντέ εγκαταλειμμένα όπως αζήτητα χειρόγραφα σ' έρημες λιμνοθάλασσες επινοώντας ευκολότερα όσα έχουν χαθεί στις γυμνές εξεγέρσεις και την άλλη μέρα θριαμβολογήσαμε την ακατανόητη συμμορία των θεών - Υπάρχω ανάμεσα σε αμφιλεγόμενα ζητήματα πόσο λοιπόν ν' ανησυχούμε για τα δέκα χρόνια του Τζόυς στη Λήμνο ή του Φιλοκτήτη στην Τεργέστη [sic] στο τέλος ξεμάκρυνε αφού μου είπε να περιμένω - όπως αργότερα βαδίζεις το δρόμο κι αρχίζει να βρέχει ή πάλι είναι ωραίο να έχεις μια αιωνιότητα για πάντα στο πλευρό σου ενώ παραμένουν ζώσες τόσες μεμονωμένες παρθενικότητες Ο αέρας κυνηγούσε τα σύννεφα που μόλις μετά βίας φωτιζόταν - οι εικασίες αποσιωπώνται ως φράσεις κάποιου άγνωστου τηλεγραφικού κώδικα και φυσικά υπάρχουν λόγοι που κοιτάζω κάτω στη γη ένα νόμισμα πεταμένο σαν κυριευμένο ριζικό υπόδουλο στην ιδέα της τυραννίας - τις ήξερα τις αδύνατες πλευρές των γειτόνων μου : Δε θα φτάσετε ποτέ - μου λέγαν : έβλεπα ανάμεσα στα κλαδιά τον ουρανό που χαμήλωνε - κωδωνοκρουσίες του μεσονυκτίου σε απόμακρα καμπαναριά η aurora borealis [3] αναδύεται με τη μορφή σύγχρονης φαλλοφορίας και οι τραγωδίες χάνουν συχνά το νόημα που αποσκοπούν επειδή όλα είναι όνειρο κι είχα τον καιρό πριν μαζέψει από κάτω το καπέλο του να φωνάξω - Σύντροφε Φιόντορ Μιχαήλοβιτς! Φιόντορ Μιχαήλοβιτς! - Ας νομίσουν οι άλλοι ότι επαιτώ έκανε οι ευγενέστεροι δε χρειάζονται μαικήνες - και την επόμενη στιγμή έσκυψε εμπιστευτικά στο γιακά απ' το παλτό μου μιλώντας σε χρώμα ασυνήθιστο: θέλω να ζήσω την ιστορία είπε - από αυτές που θα διηγηθώ στην άλλη ζωή χωρίς ακροατήριο - έτσι - για να ζητήσω ξαφνικά ένα κομμάτι ψωμί σαν κάποιος να κουβαλούσε με προσοχή τα κηροπήγια στα ερημωμένα δωμάτια που τη γνώρισα - και χαμογέλασε -/ Οι ψεύτικοι όροι οδηγούν μοιραία ξυπνάει με νόημα το ανίσχυρο γέλιο των παρείσαχτων αιχμάλωτοι αισθημάτων όπου παγώνει και κρατάει την ανάσα μου ο πυρετός ripness is all - come on [4] μέχρι τα πέρατα της γης αποφεύγοντας να διασχίσει τον εαυτό του -δε συνιστούσε ο θάνατος την υψηλότερη μορφή ζωής - η απόδειξη υπήρξε επαρκής να φέρεις μέχρι τέλους τις ιδέες που συλλαμβάνεις - υπόχρεος ν' αναγνωρίσω πως κι εμένα μπορούσε να με λεν Μολλόυ ή Γκαμπέρ [5] - θάναι φθινόπωρο στην πάροδο Καλίνκιν - γιατί και η ματαιότητα αποτελεί γεγονός απάντηση που φτάνει απ' το υπόγειο νωρίς το πρωί - οι άλλοι τρόποι να σωθείς - το φεγγάρι πήγαινε από τ' αριστερά προς δεξιά θεαματικά κι ανάλαφρα το δωμάτιο περιείχε πάντα τα χαμένα εισιτήρια με την ανοιχτή προθεσμία αναχώρησης - χάρη σ' αυτές τις παραξενιές της τύχης συμμετέχω στ' ανοσιουργήματα της Ιστορίας άλλωστε είναι νύχτα αργά πίσω απ' τα κάγκελα στοιβάζονται οι σκιές οι κρεμασμένοι δεν μπορούν να υποσχεθούν πια τίποτε τα πράγματα άφηναν αδιάφορο τον Φιλοκτήτη - ημίγυμνος υποψήφιος νεκρός που ντύνεται χωρίς χειρονομίες -σύντροφε - μου λέει - κλαίω για πράγματα παρεξηγημένα δεκαετίες ολόκληρες μετά την Επανάσταση όπως εκείνη η ακαλαίσθητη ερήμωση πριν κοιμηθούμε.



......άφησα τον εαυτό μου να κυλιέται στο βάθος του χαντακιού υποθέτω πως ήταν η πολιτεία μου ο συνειρμός που είχα ξεχάσει μια μουσική που προηγείται της γέννησης ματαιοπονούσα ή θηρεύοντας στην άμμο τον αληθινά ανοιξιάτικο καιρό ο Φιλοκτήτης μπορούσε να μείνει εκεί που ήταν όμως εγώ αταλάντευτα θνητός έπρεπε να κατεβαίνω κάθε πρωί στη στάση κάποτε κι ο Άλλος Κόσμος ενδίδει μου λέει στην κομπορρημοσύνη των θεών και μη σκεφτείτε ότι δεν προειδοποίησα εγκαίρως είναι μεσάνυχτα επικρατούν άλλες πιο παράξενες μορφές δημοσιότητας προσωπικής ή απρόσωπης με τον καιρό έγινα σύντομος η βροχή δέρνει τα τζάμια έχω ευτελίσει τις εφήμερες αθανασίες άγνωστο πού και ποιοι με είδαν - ημερώθηκα - όλοι κοιμούνται - οι μελλοντικές προσωπικότητες που θα επιβάλλει ο τόπος μας - κρυβόταν κάτι πολύ μεγαλύτερο με κοίταζαν παράξενα - θα χρειαστεί στο μέλλον η ιερή εκπροσώπηση στον Παράδεισο των Ηλιθίων όπου κανείς αγιάζει συζητώντας μ' ευγένεια το Μεγάλο Αίνιγμα ωστόσο σηκώνομαι και πηγαίνω δε νυστάζω - κατορθώνουν τον θάνατο γελοίο όταν πεθάνω θα με καλέσουν για αναγνώριση πρέπει να πιστεύεις πως βρίσκεσαι εν ζωή - στο κατώφλι της αληθινής ζωής που τρέφεται απ' την εξωστρέφεια των εποχών - λεπτομέρειες θα πείτε - ο Φιλοκτήτης κοιμάται Ας κοιμάται Έρχεται η νύχτα όπου μη μπορώντας να κοιμηθεί θ' ανάβει το φως εγώ θα είμαι ξεχασμένος η ιδιοφυΐα του τον προδίδει ξεπέφτει στη μετριότητα και την πλήξη με δυο λόγια υπόθεση σκοτεινή απ' την αρχή - για τους άλλους δεν ξέρω - ονόματα απρόφερτα - η πρακτική μου επιζητεί στοιχεία αποξένωσης σχεδόν εμετικοί - υπάρχουμε - με συγκινούν οι καινοτομίες του αέρα που αναπνέεις - αθάνατος - και μόνο σπάνια ερχόταν οι λέξεις άθιχτες για μια θέση στο έργο των υπολοίπων

.....πίστευε ότι επιζούσε προφυλαγμένος από τα μάτια κάθε επισκέπτη η επανάληψη εκτρέφει τη μουσική των εννοιών που μαστίζουν την ύπαρξη δεν είχα ζήσει φανερά ούτε μια φορά - ίσως και να μη τελειώσω μέσα στη σύγχυση αυτή θ' ακούτε το τραγούδι μου όσο λείπω κοίταζε κάπου-κάπου τις κυψέλες του το έμπα-έβγα των μελισσιών μήτε πνοή ανέμου δεν αποκρίνονταν το χώμα μαλάκωνε απ' τα φύλλα με τη νεόκοπη παρακμή τη γενικευμένη αρχαιότητα του ψεύδους κάτοχος πολλών θησαυρών επειδή βράδιαζε την ίδια ώρα κι ένα μεσημέρι του λέω : - Υπάρχει μεγαλύτερη κατηγορία απ' αυτή ; - αλλά στη θέση και τη στάση που είχε τι να έλεγε δε μιλάνε 12 πόδια κάτω απ' τη γη σηκώθηκε έφερε τα χέρια στο στήθος έπινα ευχαρίστως ένα ποτηράκι ακόμα όπως οι ένοικοι όταν ζουν στη σκιά των μεγάλων επιτευγμάτων ή της πρόσκαιρης δόξας κι επιμελούνται με φανατισμό να διαρκέσει εις την αιωνιότητα - σύντροφοι η διαδικασία θα είναι σύντομη κάθε στιγμή σβήνει η επικίνδυνη απειλή της ουσιαστικής διαχρονικότητας αν και η δουλειά φαίνεται παιχνίδι απλοϊκό δίχως ν' αγγίξει την άκρη του εγκλήματος - Πού είχαν πάει ; άγνωστο - ολοκληρώνεις τη στέρησή σου - κέρδιζα μερικές στιγμές απ' τη γαλήνη των άλλων - σύστημα δράσεων και αντιδράσεων - κλαίγαμε τουλάχιστο συχνότερα από ταύτιση - καθένας για τον εαυτό του αν υποτεθεί ότι οι μέλισσες θυμούνται ικανές να καταλάβουν ο χορός περιείχε φιγούρες πολυσύνθετες δεν είναι στιγμή να τραβήξω με το μέρος μου άπιστους λεγεωνάριους - αθέλητοι συλλογισμοί προβάλλουν σαν αποθυμιές του κορμιού [6] το απόγεμα κοιτάζοντας τη θάλασσα μου είπε : συνήθως φοράω ένα φαρδύ παλτό αυτό ήταν το πρώτο πρόβλημα που έπρεπε να λύσω στην αρχή κάθε αναζήτησης - γελώντας με την τελειότητα και την υποκριτική [7] - λιμοκτονούμε για Μεσσίες.


ΤΕΛΟΣ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ[1] Θεοφαγία, - δοκίμια για την αρχαία τραγωδία - μτφρ. Αγγέλα Βερυκοκάκη - Αρτέμη, Εξάντας 1979
[2] Φερνάντο Πεσσόα, Ηρόστρατος-Η αναζήτηση της αθανασίας, εισαγωγή-μτφρ.-σημειώσεις Χάρης Βλαβιανός / επίμετρο : Richard Zenith, Εξάντας 2001
[3] Στα ΒΌΡΕΙΑ Γεωγραφικά πλάτη, το αποτέλεσμα είναι γνωστό ως Ωρόρα Μπορεάλις (ή το Βόρειο Σέλας), ονομασμένο από τη ρωμαϊκή θεά της αυγής, την Ωρόρα (ή Αουρόρα), και το ελληνικό όνομα για τον βόρειο άνεμο – Βοριάς, από τον Pierre Gassendi το 1621. [Πηγή : Διαδίκτυο]
[4] η ωριμότητα είναι όλη - έλα/ - Βασιλιάς Ληρ, Σκηνή 2, Πράξη V - βλ. σημ. στο ΗΡΟΣΤΡΑΤΟΣ Φ. Πεσσόα ο.π. σημ. [2]
[5] πρόσωπα στον Μολλόυ, Σάμιουελ Μπέκετ /βλ. μτφρ. Β & Λιλίκα Γεωργίου, Δωρικός 1970
[6] Όταν ο Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά από τον Όλυμπο τη μετέφερε στη Λήμνο. Σε μια άλλη εκδοχή του μύθου την έκλεψε από το εργαστήρι του Ήφαιστου στη Λήμνο.......η φωτιά όπως στις κατοπινές θεωρίες του ''φλογιστού'' είναι κρυμμένη μέσα στην πέτρα - Jan Kott, Θεοφαγία ο.π. [ο Προμηθέας Δεσμώτης στον βράχο είναι δεμένος στην πέτρα-φωτιά]
[7] Φ. Πεσσόα, ο.π. - πρφρ.

ΦΩΤΟ
1. https://mymodernmet.com/nicolas-bruno-sleep-paralysis-photography-interview/
2. https://i2.wp.com/www.palcoscenico.biz/wp-content/uploads/2020/03/Mostra-Bergami-Foto-1.jpg?fit=1024%2C684
3. https://www.controluce.it/notizie/wp-content/uploads/2019/11/20.jpg?w=640

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.