Πρόεδρος Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας
Πολλοί – αν όχι οι περισσότεροι – άνθρωποι πιστεύουν πως η ανισότητα ανδρών και γυναικών ανήκει πια στο παρελθόν. Ειδικά η δική μας γενιά, που έχει μεγαλώσει σε μια εποχή στην οποία το δικαίωμα ψήφου των γυναικών θεωρείται αυτονόητο, μπορούν να εργάζονται, να σπουδάζουν και να θέτουν υποψηφιότητα για δημόσια αξιώματα ακριβώς με την ίδια άνεση με τους άνδρες, θεωρεί κάπως ακραία τα φεμινιστικά επιχειρήματα.
Είναι αλήθεια πως έχουν γίνει μεγάλες πρόοδοι σε σχέση με την αρχή του 20ού αιώνα και ακόμη μεγαλύτερες σε σχέση με.. τον 18ο για παράδειγμα!
Αξίζει όμως να αναλογιστούμε, πόσες γυναίκες σήμερα καταλαμβάνουν δημόσια αξιώματα; Πόσες γυναίκες «χτυπούν το κεφάλι τους» στη γυάλινη οροφή, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα; Ας σκεφτούμε ακόμη, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό όταν μαθαίνουμε ότι μια νεαρή και όμορφη γυναίκα κατάφερε να σπάσει τελικά τη γυάλινη οροφή και να ανελιχθεί; Ποιο θεωρούμε ως.. υπέρτατο προσόν της στο άκουσμα μιας τέτοιας είδησης; Παρόλο που πολλές γυναίκες πλέον ασκούν τα άλλοτε «ανδρικά» επαγγέλματα υπολείπονται κατά πολύ των ανδρών σε κύρος. Επιπλέον, ποιος λέει πως οι γυναίκες δε μπορούν να καπνίζουν πίπα ή πούρα και οι άντρες να πλέκουν και να κεντούν;
Όλα τα παραπάνω «τα λέει» η κοινωνία μας και μάλιστα φωναχτά και επιτακτικά, ως θέσφατα και απολυτότητες. Αποτελούν τις θεσμοποιημένες ανισότητες κάθε πατριαρχικής κοινωνίας, που θεωρεί τον ρόλο της γυναίκας στην κοινότητα και την οικογένεια «εκφραστικό» και το ρόλο του άνδρα «λειτουργικό/συντελεστικό», αξιολογώντας τον δεύτερο σαφώς πιο σημαντικό από τον πρώτο! Το κράτος, το δίκαιο, η θρησκεία, η ανώτατη εκπαίδευση, η πολιτική και η οικονομία, είναι θεσμοί έμφυλοι, σχεδιασμένοι και σε μεγάλο βαθμό κυριαρχούμενοι από άνδρες.
Αξίζει όμως να αναλογιστούμε, πόσες γυναίκες σήμερα καταλαμβάνουν δημόσια αξιώματα; Πόσες γυναίκες «χτυπούν το κεφάλι τους» στη γυάλινη οροφή, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα; Ας σκεφτούμε ακόμη, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό όταν μαθαίνουμε ότι μια νεαρή και όμορφη γυναίκα κατάφερε να σπάσει τελικά τη γυάλινη οροφή και να ανελιχθεί; Ποιο θεωρούμε ως.. υπέρτατο προσόν της στο άκουσμα μιας τέτοιας είδησης; Παρόλο που πολλές γυναίκες πλέον ασκούν τα άλλοτε «ανδρικά» επαγγέλματα υπολείπονται κατά πολύ των ανδρών σε κύρος. Επιπλέον, ποιος λέει πως οι γυναίκες δε μπορούν να καπνίζουν πίπα ή πούρα και οι άντρες να πλέκουν και να κεντούν;
Όλα τα παραπάνω «τα λέει» η κοινωνία μας και μάλιστα φωναχτά και επιτακτικά, ως θέσφατα και απολυτότητες. Αποτελούν τις θεσμοποιημένες ανισότητες κάθε πατριαρχικής κοινωνίας, που θεωρεί τον ρόλο της γυναίκας στην κοινότητα και την οικογένεια «εκφραστικό» και το ρόλο του άνδρα «λειτουργικό/συντελεστικό», αξιολογώντας τον δεύτερο σαφώς πιο σημαντικό από τον πρώτο! Το κράτος, το δίκαιο, η θρησκεία, η ανώτατη εκπαίδευση, η πολιτική και η οικονομία, είναι θεσμοί έμφυλοι, σχεδιασμένοι και σε μεγάλο βαθμό κυριαρχούμενοι από άνδρες.
Μια ουσιαστική αναθεώρηση της σχέσης φύλου και κοινωνικής διαφοροποίησης, θα οδηγούσε σε ριζικά διαφορετικά συμπεράσματα για την κατηγοριοποίηση των ρόλων εντός οικογένειας. Είναι οφθαλμοφανές λοιπόν, πως εάν δε μεταβληθεί η πατριαρχική τάξη πραγμάτων, η ανισότητα των φύλων θα συνεχίσει να υπάρχει ανάμεσά μας και να καθορίζει τους ρόλους μας με έμφυλο τρόπο.
Η 8η Μάρτη, εκτός από μέρα γιορτής για τις γυναίκες και τιμής για τους αγώνες τους, οφείλει να είναι και μέρα αναστοχασμού, μέρα δράσης και διεκδίκησης, για μια κοινωνία πιο ίση. Σε περίοδο οικονομικο-κοινωνικής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, οι μεγάλοι θεωρητικοί προηγούμενων δεκαετιών και αιώνων γίνονται – και πάλι – πιο επίκαιροι από ποτέ. Σε τέτοιες περιόδους, ζητήματα όπως η εναρμόνιση της μητρότητας με την εργασία δεν είναι αυτονόητα και τίθενται υπό επανεξέταση εκ των πραγμάτων και με όρους αρνητικούς για τις γυναίκες.
Η 8η Μάρτη, εκτός από μέρα γιορτής για τις γυναίκες και τιμής για τους αγώνες τους, οφείλει να είναι και μέρα αναστοχασμού, μέρα δράσης και διεκδίκησης, για μια κοινωνία πιο ίση. Σε περίοδο οικονομικο-κοινωνικής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, οι μεγάλοι θεωρητικοί προηγούμενων δεκαετιών και αιώνων γίνονται – και πάλι – πιο επίκαιροι από ποτέ. Σε τέτοιες περιόδους, ζητήματα όπως η εναρμόνιση της μητρότητας με την εργασία δεν είναι αυτονόητα και τίθενται υπό επανεξέταση εκ των πραγμάτων και με όρους αρνητικούς για τις γυναίκες.
Τίθενται σε κίνδυνο, μαζί με τα άλλοτε «πλέον αποτελεσματικά αναχώματα απέναντι στην παιδική φτώχεια, όπως η εργασία των μητέρων»¹. Η ισότητα των φύλων οφείλει να αποτελεί κύριο άξονα κάθε προσπάθειας για την εξασφάλιση ισορροπίας στη σύγχρονη, μεταβιομηχανική κοινωνία. Η μονομερώς έμφυλη στήριξη των στρατηγικών κοινωνικής συνοχής στην πορεία οικονομικής ανάπτυξης, είναι δεδομένο πως χειροτερεύει την ποιότητα του εργασιακού βίου ανδρών και γυναικών.
Είναι πολυσύνθετο το θέμα της ισότητας των φύλων. Πολυσύνθετη –και γι’ αυτό ιδιαίτερα γοητευτική– είναι και η λύση του, η οποία κρατά σε επαγρύπνηση γενιές και γενιές γυναικών και ανδρών, τόσο σε θεωρητική βάση όσο και σε επίπεδο κοινωνικής δράσης. Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας σε 41 χώρες, οι γυναίκες θα χρειαστούν άλλη μια χιλιετία για να φτάσουν την πολιτική και οικονομική ισχύ των ανδρών. Ο αγώνας λοιπόν για μια πιο δίκαιη κοινωνία συνεχίζεται και η βούληση και δράση των αγωνιστριών και των αγωνιστών για την ισότητα λειτουργούν αντιστρόφως ανάλογα του «κοινωνικού» χρόνου μιας χιλιετίας.
¹ Espring-Andersen, G., (1990). The Three Worlds of Welfare Capitalism, New Jersey: Princeton University Press
Είναι πολυσύνθετο το θέμα της ισότητας των φύλων. Πολυσύνθετη –και γι’ αυτό ιδιαίτερα γοητευτική– είναι και η λύση του, η οποία κρατά σε επαγρύπνηση γενιές και γενιές γυναικών και ανδρών, τόσο σε θεωρητική βάση όσο και σε επίπεδο κοινωνικής δράσης. Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας σε 41 χώρες, οι γυναίκες θα χρειαστούν άλλη μια χιλιετία για να φτάσουν την πολιτική και οικονομική ισχύ των ανδρών. Ο αγώνας λοιπόν για μια πιο δίκαιη κοινωνία συνεχίζεται και η βούληση και δράση των αγωνιστριών και των αγωνιστών για την ισότητα λειτουργούν αντιστρόφως ανάλογα του «κοινωνικού» χρόνου μιας χιλιετίας.
¹ Espring-Andersen, G., (1990). The Three Worlds of Welfare Capitalism, New Jersey: Princeton University Press
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.