Ανακοίνωση Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου

Αναφορικά με την Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου, που είναι η 4η Φεβρουαρίου, το Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση: 
«Η 4η Φεβρουαρίου κάθε έτους έχει ορισθεί, ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 280 οργανώσεις σε 90 χώρες του κόσμου. Ο ΠΟΥ το 2005 μέσα από τις αποφάσεις της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας έχει εκδώσει οδηγία με την οποία καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν την δράση τους στην πρόληψη του καρκίνου με την ανάπτυξη και εφαρμογή στρατηγικών πρόληψης.

Τα στατιστικά στοιχεία από τον ΠΟΥ (Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) δείχνουν το μέγεθος και την σπουδαιότητα του προβλήματος:

• Ο καρκίνος είναι η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως με 7,6 εκατομμύρια θανάτους το 2008.

• Το 70% όλων των θανάτων από καρκίνο συμβαίνει σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα

• Περίπου το 30% των θανάτων οφείλονται σε διατροφικούς παράγοντες και παράγοντες συμπεριφοράς (life style), όπως κάπνισμα ,χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών κ.λ.π

• Λόγω της αυξητικής τάσης του καρκίνου, έως το 2030 οι θάνατοι αναμένεται να φτάσουν 13,1 εκατομμύρια.

Περισσότερο από το 30% των θανάτων από καρκίνο θα μπορούσε να προληφθεί με την τροποποίηση ή την αποφυγή των βασικών παραγόντων κινδύνου που είναι:

• Το κάπνισμα

• Η χρήση του αλκοόλ

• Διαιτητικοί παράγοντες ,η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος ,παράλληλα με την έλλειψη σωματικής άσκησης και την μειωμένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών

• Οι λοιμώξεις ( Ηπατίτιδα Β, C ο HPV κ.α )

• Η ρύπανση του περιβάλλοντος

• Η επαγγελματική έκθεση σε καρκινογόνα

• Η ακτινοβολία (UV) και ειδικότερα η υπεριώδης ακτινοβολία από τον ήλιο χωρίς προστασία.

Οι στρατηγικές πρόληψης κατευθύνονται στο να μειωθεί η έκθεση του πληθυσμού στους παραπάνω παράγοντες κινδύνου, δηλαδή, περιλαμβάνουν δράσεις για την διακοπή του καπνίσματος ,εμβολιασμούς , έλεγχο επαγγελματικών κινδύνων κλπ.

Σημαντικό κομμάτι στην πρόληψη ορισμένων καρκίνων, όπως του μαστού, του τραχήλου μήτρας ,του λάρυγγα, του δέρματος ,του παχέως εντέρου και του ορθού αποτελεί η έγκαιρη διάγνωση (screening). Η έγκαιρη διάγνωση χρησιμοποιεί διάφορες εξετάσεις για να εντοπίσει εγκαίρως τα άτομα τα οποία δεν έχουν συμπτώματα μεν αλλά έχουν την νόσο. Τέτοιες εξετάσεις είναι για παράδειγμα το PAP test και η μαστογραφία.

Κρίνεται λοιπόν αναγκαίο να υπάρχει σε κάθε χώρα ένα Εθνικό Πρόγραμμα για τον καρκίνο που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση ώστε να μπορεί ο καρκίνος να θεραπευτεί ,αλλά και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο. Για να γίνει αυτό απαιτείται ένα Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών το οποίο θα αποτελεί και σημαντικό όπλο στην Δημόσια Υγεία αφού:

• Θα συγκεντρώνει στοιχεία για την νοσηρότατη και θνησιμότητα

• Θα επιβεβαιώνει και θα αναλύει τη συχνότητα εμφάνισης των ομαδοποιημένων καρκίνων

• Θα μπορεί να χαραχθεί Εθνική Αντικαρκινική Πολιτική

• Θα βοηθήσει στην ανάπτυξη προγραμμάτων Δημόσιας Υγείας και στην αξιοποίηση πόρων.

Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν διέθετε τέτοιο αρχείο. Για πρώτη φορά το 2007 το κράτος μέσω του Υπουργείου Υγείας στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο περιέλαβε ως πρώτη δράση στον άξονα 1 την δημιουργία του ΕΑΝ (Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών ) το οποίο όμως άρχισε να λειτουργεί το Ιούνιο του 2008 .

Στην Ελλάδα σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις IARC (International Agency for Research on Cancer) διαγιγνώσκονται σχεδόν 37.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου ετησίως ,ενώ οι θάνατοι από καρκίνο υπολογίζονται σε 24.000 /έτος. Επί πλέον η Ελλάδα παρουσιάζει σταθερή αυξητική τάση στους θανάτους από καρκίνο και έντονες γεωγραφικές διαφοροποιήσεις μεταξύ βορρά και νότου για ορισμένους τύπους καρκίνου, σε αντίθεση με τις αναπτυγμένες χώρες που οι τάσεις είναι σταθερά πτωτικές από τα μέσα της δεκαετίας του 1980.

Συμπερασματικά και με αφορμή αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα θα μπορούσαμε να δώσουμε στους ανθρώπους να καταλάβουν την σημασία της πρόληψης στο θέμα του καρκίνου και στην Πολιτεία την σημασία της ανάπτυξης των Στρατηγικών Πρόληψης ως το μεγαλύτερο όπλο για την προστασία της Δημόσιας Υγείας της ευημερίας και της κοινωνικής στήριξης του πληθυσμού.»