Λαϊκή Συσπείρωση Δήμου Κιλκίς: "Οι θέσεις μας για το θέμα των μεταλλείων στο Κιλκίς"

Ο ορυκτός πλούτος της χώρας μας και συνολικά το περιβάλλον βρίσκεται σήμερα, περισσότερο από ποτέ, στο στόχαστρο της ολομέτωπης επίθεσης του ιμπεριαλισμού και των πολυεθνικών. Η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου και τα οξυμένα προβλήματα του περιβάλλοντος προστίθενται στα άλλα μεγάλα προβλήματα της ανεργίας, της αποδιάρθρωσης και περιορισμού των κοινωνικών, εργασιακών, δημοκρατικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Κοινός παρονομαστής όλων των προβλημάτων αυτών, όπως επανειλημμένα έχει καταγραφεί και σε πολλές επιστημονικοτεχνικές εκδηλώσεις, είναι ότι παραμένει, όπως και σε πολλά άλλα φαινόμενα της καθημερινής μας ζωής, μια κραυγαλέα αντίφαση: Ενώ η επιστήμη και η τεχνική μπορούν να δώσουν σήμερα πλήρεις έως και ικανοποιητικές, κατά περίπτωση, λύσεις στα προβλήματα αυτά, η πολιτική βούληση της άρχουσας τάξης και των πολιτικών της εκφραστών είναι το ξεπούλημα του φυσικού πλούτου και η εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών, η επικυριαρχία του κέρδους σε βάρος των συμφερόντων, των δικαιωμάτων και αναγκών της εργατικής τάξης και γενικότερα των λαϊκών στρωμάτων
Η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων μιας περιοχής και η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι τεχνικό πρόβλημα αλλά καθαρά πολιτικό. Πρέπει να ενταχθεί στο γενικότερο πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο που υπάρχει, να εξεταστεί από το πρίσμα των συμφερόντων που έρχεται να προωθήσει.
Ο Μεταλλευτικός Κώδικας που ισχύει από την περίοδο της Χούντας περιορίζει κατά πολύ εντός του μεταλλευτικού χώρου κάθε εμπράγματο δικαίωμα των κατοίκων της περιοχής, έναντι του απόλυτα επικρατούντος στο μεταλλευτικό χώρο εμπράγματου δικαιώματος της μεταλλειοκτησίας. Με άμεσο συνεπακόλουθο την με διαδικασίες fast tract ταχεία, μαζική και με εξευτελιστικές αποζημιώσεις διεκπεραίωση όλων των ομαδικών και μεγάλης κλίμακας αναγκαστικών απαλλοτριώσεων που θα προηγηθούν της έναρξης εργασιών στο μεταλλευτικό χώρο.
Το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό που έγινε από την κυβέρνηση της ΝΔ δίνει την δυνατότητα ακόμα και σε περιοχές Natura να ασκούνται εξορυκτικές δραστηριότητες. Οι πρόσφατες εξαγγελίες της συγκυβέρνησης ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ.-ΛΑΟΣ για τον ορυκτό πλούτο του Νομού μας, έρχονται να εφαρμόσουν στην πράξη αυτόν τον σχεδιασμό , και θα πρέπει να δημιουργούν έντονη ανησυχία στο λαό της περιοχής μας σε ό,τι αφορά τα σχέδια των εταιρειών χρυσού.
Από περιβαλλοντικής άποψης θα δημιουργηθούν τεράστια προβλήματα. Οι επιπτώσεις από την ενδεχόμενη εξόρυξη και τη μεταλλουργία στα βουνά του Κιλκίς σε Πάικο και Κρούσια θα είναι καταστροφικές .
Η εξόρυξη και μεταλλουργία κυρίως χρυσού αλλά και χαλκού, μολύβδου, αργύρου κ.α , κατά βάση θα γίνεται επιφανειακά, λόγω της σχετικά επιφανειακής εμφάνισης των μικτών θειούχων μεταλλευμάτων, και της απαίτησης απόληψης εκατομμυρίων κυβικών μέτρων πετρωμάτων για να εξαχθούν λίγες εκατοντάδες έως χιλιάδες τόνοι των μεταλλευμάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στο έδαφος, τα υπόγεια νερά, και τον αέρα της περιοχής. Η καταστροφή του περιβάλλοντος της περιοχής είναι σίγουρη, κάτι που αποδεικνύεται και από τα στοιχεία που έχουν παραθέσει έγκυροι επιστημονικοί φορείς.
Συνολικά θα έχουμε άμεση ή έμμεση καταστροφή περίπου 200.000 στρεμμάτων δασικής ως επί το πλείστον αλλά και γεωργικής γης. Θα επηρεαστούν όμως εκτάσεις στην ευρύτερη περιοχή πάνω από 400.000 στρέμματα. Θα επηρεαστούν οι σημαντικοί υδατικοί πόροι- Αξιός, Γαλλικός , Λίμνη Μεταλλείου Πηγής, ρέμα Κοτζά Ντερέ -.
Η πολύχρονη εμπειρία από τα μεταλλεία των ιδιωτών στη Χαλκιδική βεβαιώνει ότι κανείς ιδιώτης δεν ενδιαφέρεται για την προστασία του περιβάλλοντος, η καταστροφή του οποίου, ειδικά αν προχωρήσει η εξόρυξη χρυσού με μεθόδους χρήσης κυανίου πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Άμεσες θα είναι οι επιπτώσεις στην υγεία όλων των κατοίκων της περιοχής και όχι μόνο σ’ όσους εργαστούν στα ορυχεία οι περισσότεροι από τους οποίους καταλήγουν με μόνιμες ασθένειες λόγω της βαριάς και ανθυγιεινής δουλειάς του ορυχείου και της απουσίας επαρκών προστατευτικών μέτρων.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από την ίδια τη μεταλλευτική βιομηχανία (“Resource Consumption Intensity and the Sustainability of Gold Mining”, Gavin Mudd, 2007) για την παραγωγή ενός κιλού χρυσού απαιτούνται κατά μέσο όρο:
· 50 κιλά κυανίου
· 40.000 kWh ενέργειας και
· 477.000 λίτρα νερού
και εκπέμπονται 11,5 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα. Η μεταλλουργία χρυσού είναι μια εξαιρετικά ενεργοβόρα βιομηχανία, με σημαντική “συνεισφορά” στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Όλα αυτά τα κρίσιμα για το περιβάλλον μεγέθη αυξάνονται δραματικά, καθώς μειώνεται η περιεκτικότητα των μεταλλευμάτων. Για μετάλλευμα περιεκτικότητας κάτω των 2 γρ. χρυσού ανά τόνο, όπως είναι πολλά από τα σημερινά “κοιτάσματα” (τα μεταλλεύματα στα Κρούσια έχουν 0,9 γρ. ανά τόνο), απαιτείται το τρομακτικό ποσό των περίπου 1.000 κιλών κυανίου για κάθε κιλό χρυσού!
Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι η επένδυση δεν είναι ασφαλής για το περιβάλλον και εάν τελικά γίνει σε συνθήκες καπιταλιστικής ανάπτυξης, κυνηγιού του μέγιστου κέρδους, είναι δεδομένο ότι θα οδηγήσει σε απόλυτη καταστροφή του περιβάλλοντος: Με τη διαρροή αρσενικού στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Με τη χρήση κυανίου που δεν μπορεί να αποκλειστεί. Με την καταστροφή του ανάγλυφου της περιοχής που έχει ιδιαίτερη περιβαλλοντική αξία.
Από οικονομικής άποψης έχουμε ξεπούλημα του εθνικού πλούτου . Μια ακόμη πηγή πλούτου θα περάσει στα χέρια ενός επιχειρηματικού ομίλου. Πρόκειται για ουσιαστική κλοπή. Είναι χαρακτηριστικό ότι το δημόσιο θα εισπράξει από την υποτιθέμενη φορολογία των επιχειρήσεων, αυτή που μαλώνουν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ πόσο θα την μειώσουν με αφορμή την κρίση. Δηλαδή με ελάχιστο τίμημα θα εκμεταλλευτούν έναν πλούτο, που θα τον εξάγουν άμεσα, τίποτα δεν θα αξιοποιηθεί προς όφελος του λαού. Πρόσφατα η καναδέζικη Eldorado Gold που εξαγόρασε τα μεταλλεία χρυσού της Χαλκιδικής , έδειξε το ενδιαφέρον της για νέες εξορύξεις χρυσού που πιθανώς θα αδειοδοτήσει η Ελλάδα.
Κυβέρνηση και κατά παραγγελία υποστηρικτές της μεταλλευτικής δραστηριότητας , επιδίδονται σε μία άνευ προηγουμένου προπαγάνδα για να κάμψουν τη λαϊκή αντίσταση. Προβάλλουν έντονα ότι η εξόρυξη θα φέρει ανάπτυξη στην περιοχή, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Κρύβουν όμως το γεγονός ότι αντίστοιχες και ίσως περισσότερες θα χαθούν από την καταστροφή των δασών, της κτηνοτροφίας, της γεωργίας και του τουρισμού.
Επιπλέον, με το εργασιακό περιβάλλον που διαμορφώνει η κυβέρνηση, κλιμακώνοντας την επίθεση στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων, θα έχει ως αποτέλεσμα θέσεις εργασίας βαριάς και ανθυγιεινής δουλειάς που θα αμείβονται κυριολεκτικά για ένα κομμάτι ψωμί.
Εκθειάζουν τις δεσμευτικές δράσεις που θα αναλάβουν οι εταιρείες εκμετάλλευσης στα πλαίσια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και θα αφορούν αποκλειστικά κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές δράσεις σε τοπικό επίπεδο. Ετοιμάζουν από τώρα τους όρους πλήρους ενσωμάτωσης οποιονδήποτε λαϊκών αντιδράσεων. Εκμαυλίζουν συνειδήσεις για να πετύχουν την κοινωνική συναίνεση και την πλήρη υποταγή, επιδιώκοντας την μεγιστοποίηση των κερδών τους.
Η πείρα των εργαζομένων στα ορυχεία της Χαλκιδικής που πήραν τα ψίχουλα από το τραπέζι και οι περισσότεροι κατέληξαν με ασθένειες από την βαριά και ανθυγιεινή δουλειά του ορυχείου, δεν είναι μακρινές.
Η συγκυβέρνηση του μαύρου μετώπου, και στην περίπτωση του κοιτάσματος χρυσού στα Κρούσια επιβεβαιώνει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα της πολιτικής της. Στο όνομα της ανάπτυξης (για το κεφάλαιο), παραχωρεί σε ιδιώτες επενδυτές την εκμετάλλευση του χρυσού της περιοχής, που αποτελεί δημόσια περιουσία. Δε διστάζει να θυσιάσει, στο βωμό του καπιταλιστικού κέρδους, την υγεία των κατοίκων και το φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
Η πρόταση μας. Ο άλλος δρόμος ανάπτυξης
Το ουσιαστικό ζήτημα σε σχέση με την αξιοποίηση του φυσικού και ορυκτού πλούτου της περιοχής είναι σε ποια στρατηγική για τον τόπο μας εντάσσεται, με πιο πρόγραμμα, ποιες οι επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, και ποιος τελικά θα ωφελείται. Η ανάπτυξη και αξιοποίηση μιας περιοχής δεν είναι ένα φαινόμενο που συμβαίνει έξω και πέρα από τους νόμους της κοινωνικής εξέλιξης και πρέπει να έχει σαν βασική προϋπόθεση τη μελέτη των δυνατοτήτων της περιοχής και την φέρουσα ικανότητά της.
Για να είναι αποτελεσματική πρέπει να πατάει πάνω σ’ ένα γενικότερο χωροταξικό σχεδιασμό των χρήσεων γης, που με σαφήνεια να απαντιέται:
· Τι θέλουμε να κάνουμε
· Ποιες οι επιπτώσεις των δράσεων μας
· Για ποιο σκοπό και προς όφελος ποιών, θα οργανώσουμε τις επεμβάσεις μας.
· Μέσα σε ποιο κοινωνικοοικονομικό σύστημα και με ποιο τρόπο παραγωγής θα σχεδιάσουμε τις επεμβάσεις μας.
Συνολικά η χώρα μας όπως και η περιφέρεια του Κιλκίς έχουν μεγάλες πλουτοπαραγωγικές πηγές. Υπάρχει η γεωργική γη (γεωργοδενδροκομικές καλλιέργειες με ιδιαίτερο δυναμισμό , όπως δημητριακά, αμπέλια, κάστανα, κτηνοτροφικά προϊόντα κ,α.) που με ένα κεντρικό σχεδιασμό και με γνήσιους παραγωγικούς συνεταιρισμούς μπορεί να καλύψει στο έπακρο όλες τις διατροφικές ανάγκες του λαού μας σε φτηνή τιμή, και να πραγματοποιήσει σημαντικές εξαγωγές.
Η προστασία των γεωργικών εδαφών και του γεωργικού περιβάλλοντος από την απερήμωση και τις αλόγιστες χρήσεις των φυτοφαρμάκων που ευνοούν τις πολυεθνικές.
Η εξασφάλιση άρδευσης για όλες τις καλλιέργειες, με την σωστή διαχείριση και αξιοποίηση του υδάτινου δυναμικού με μικροφράγματα και ταμιευτήρες (Αξιός, πηγές ορεινού όγκου του Πάϊκου, λίμνη Δοϊράνη, Λίμνη Αρτζάν).
Και η εξασφάλιση μέσω του κεντρικού σχεδιασμού της παραγωγής εργαλειομηχανών και των άλλων μέσων παραγωγής (λιπάσματα, σπόροι κ.α.) με ελάχιστο κόστος, θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την αειφορία στην γεωργική παραγωγή και την πλήρη αξιοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της περιοχής προς όφελος των πραγματικών παραγωγών του πλούτου που είναι οι εργαζόμενοι στο χωράφι, στο εργοστάσιο, στην υπηρεσία και γενικά στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα παραγωγής.
Υπάρχουν τα δασικά οικοσυστήματα (περίπου 35% της έκτασης του νομού) με σημαντικά ξυλαποθέματα (οξιά, δρύς κ.α.) και σημαντική παραγωγή προϊόντων, πάνω από 60.000 κυβικά μέτρα ετησίως , και το πλούσιο φυσικό περιβάλλον που μπορούν να εξασφαλίσουν δουλειά και προϊόντα στους παραδασόβιους και όχι μόνο πληθυσμούς, με μια πολιτική προστασίας και ανάπτυξης τους, σαν δημόσια Λαϊκή περιουσία. Η θέση η δική μας, και η απλή λογική το λέει, είναι πως ό,τι υπάρχει στη γη ανήκει στο λαό,
Οικοσυστήματα που δημιουργούν ιδιαίτερα τοπία υψηλού κάλους κατάλληλα για την ανάπτυξη ήπιων δασοτουριστικών επεμβάσεων, για να εξυπηρετούνται μαζικά οι ανάγκες των εργαζομένων, στα πλαίσια της αναγνώρισης της αναψυχής και του τουρισμού ως μια βασική ανάγκη των εργαζομένων που θα πρέπει να οργανώνεται από το κράτος και να είναι προσιτή σε όλους.
Η αειφορία των καρπώσεων, η διατήρηση των παραγωγικών δυνατοτήτων του δασικού εδάφους, η διατήρηση του δάσους, η επαύξηση της δασοσκεπούς επιφάνειας με φυσική αναδάσωση, η καλλιέργεια των δασοσυστάδων, πρέπει να αποτελούν βασικούς άξονες της δασικής πολιτικής, που σκοπός της είναι η ικανοποίηση των αναγκών του κοινωνικού συνόλου και κυρίως του παραδασόβιου πληθυσμού.
Υπάρχουν ο δευτερογενής τομέας και ο τομέας των υπηρεσιών (καθετοποίηση πρωτογενούς παραγωγής και άλλες δραστηριότητες),που ενταγμένα σε έναν κεντρικό σχεδιασμό με κοινωνικοποίηση τους, για την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών μπορούν να συμβάλλουν στην κάλυψη βασικών αναγκών του λαού.
Σημαντικές είναι και οι δυνατότητες για τον τριτογενή τομέα (Υπηρεσίες, ήπιες δραστηριότητες αναψυχής στην ύπαιθρο, κ.α.)
Υπάρχει το ανθρώπινο δυναμικό επιστημονικό και μη, που είναι η βασική παραγωγική δύναμη και έχοντας στα χέρια του σαν Λαϊκή περιουσία όλα τα κοινωνικοποιημένα βασικά μέσα παραγωγής μπορεί να συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη για την ικανοποίηση των ολοένα και αυξανόμενων λαϊκών αναγκών.
Η καθυστέρηση στην ανάπτυξη της περιφέρειας του Κιλκίς δεν οφείλεται στο «αθηνοκεντρικό» κράτος που τόσο πολύ βολεύονται να προπαγανδίζουν οι βασικοί υποστηρικτές των πολιτικών αυτού ακριβώς του κράτους, αλλά πηγάζει από την βασική αντίθεση κεφαλαίου- εργασίας που χαρακτηρίζει σήμερα την χώρα μας και γίνεται κυρίαρχη, και που οδηγεί στην ανισόμετρη ανάπτυξη του καπιταλιστικού συστήματος και στην δημιουργία των δευτερευόντων αντιθέσεων πόλης -χωριού, αστικών κέντρων και περιφέρειας.
Επί τάπητος πλέον μπαίνει το ζήτημα μιας διαφορετικής οργάνωσης της οικονομίας της χώρας μας με κεντρικό σχεδιασμό, κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων , αποδέσμευση από την Ε.Ε. Μιας Λαϊκής οικονομίας που μπορεί να εφαρμοστεί από μια Λαϊκή εξουσία του Μετώπου εργαζομένων, φτωχών αγροτών και των μικροεπαγγελματιών .
Σε μια τέτοια διαδικασία μπορούν να αξιοποιηθούν στην περιοχή μας και η μεταλλευτική δραστηριότητα, και η αγροτική παραγωγή και η βιομηχανία πάντα με βάση και εφ' όσον ικανοποιούν τις λαϊκές ανάγκες και όχι με κριτήριο το κέρδος του κεφαλαίου.
Ο αγώνας για το περιβάλλον αποκτά δυναμική και αποτελεσματικότητα όταν εντάσσεται στη δράση για τη δημιουργία των πολιτικών προϋποθέσεων για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης που καθορίζεται αποκλειστικά και μόνο από τα συμφέροντα των εργαζομένων. Το ερώτημα με τα μονοπώλια ή με το λαό αφορά και το περιβάλλον.
Η μεγάλη πλειοψηφία των περιβαλλοντικών προβλημάτων συνδέονται με το πρόβλημα της ιδιοκτησίας της γης, με το πρόβλημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος σε τομείς στρατηγικής σημασίας, γενικότερα με το πρόβλημα της μετατροπής σε λαϊκή περιουσία του πλούτου που παράγεται και διαμορφώνεται σε ΑΕΠ.
Ο ορυκτός πλούτος είναι λαϊκός πλούτος, και ως εκ τούτου η όποια αξιοποίησή του πρέπει να γίνεται μόνο από το Δημόσιο και όχι να παραδίνεται στους ιδιώτες. Μία τέτοια διαδικασία, στρέφεται κατά της εθνικής οικονομίας και έχει δραματικές συνέπειες στην τοπική κοινωνία και το περιβάλλον της.
Για το ΚΚΕ ο προβληματισμός για το βαθμό αξιοποίησης κάθε πηγής ορυκτού πλούτου δεν μπορεί να εγκλωβίζεται σε ψευτοδιλήμματα γενικής αποδοχής ή απόρριψης, ούτε να εξαντλείται σε μονοδιάστατες λύσεις που απολυτοποιούν ένα συγκεκριμένο κριτήριο πχ. την προστασία του περιβάλλοντος. Κάθε λύση που προτείνεται πρέπει να στοχεύει στη συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών.
Ο Λαός πρέπει να οργανώσει την πάλη του, για να μην παραδοθεί ο πλούτος της περιοχής στους μονοπωλιακούς ομίλους. Να διεκδικήσει ανάπτυξη προς όφελος των λαϊκών αναγκών στο πλαίσιο ενός κεντρικού σχεδιασμού με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο.
Είναι ο δρόμος της συσπείρωσης στη Λαϊκή Συμμαχία με το αντιμονοπωλιακό πλαίσιο πάλης του ΠΑΜΕ της ΠΑΣΥ, της ΠΑΣΕΒΕ, του ΜΑΣ και της ΟΓΕ , για να συντρίψουμε την αντιλαϊκή εξουσία, από όποιο κυβερνητικό σχήμα κι αν προέρχεται, για να φέρουμε στην ημερήσια διάταξη τη διεκδίκηση της λαϊκής εξουσίας. Γιατί μόνο η λαϊκή εξουσία μπορεί να δώσει προοπτική σε όλο τον Λαό.