Παρουσίαση του βιβλίου ΕΝΔΟΣΚΕΛΗΔΟΝ του Σπύρου Λαζαρίδη στο Κιλκίς

Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΙΛΚΙΣ παρουσιάζει το βιβλίο του Σπύρου Λαζαρίδη ΕΝΔΟΣΚΕΛΗΔΟΝ την Παρασκευή 2 Μαρτίου 2012 στο χώρο της Βιβλιοθήκης,
(Ελ. Βενιζέλου-Δημοτικός Κήπος, τηλ. 23410 76338). Πρόκειται για μια ανθολογία κειμένων της ελληνικής λογοτεχνίας τα οποία έχουν για ήρωές τους μοτοσυκλέτες και μοτοσυκλετιστές. Εκδόθηκε το 2008 από τις εκδόσεις Ζήτρος. Η συγκεκριμένη παρουσίαση δεν έχει τίποτε από τις κλασικές παρουσιάσεις βιβλίων. Ο ανθολόγος επιχειρεί να βάλει υπότιτλους στα κεφάλαια του βιβλίου του σε μια ιδιότυπη ξενάγηση και η ποιήτρια Ολυμπία Σταύρου ανεβαίνει στο θεατρικό πατάρι και στήνει έναν σκηνικό διάλογο με τα λογοτεχνικά κείμενα. Με όπλα της τη φωνή και τις αποχρώσεις της, την αμφίεση και τη μεταμφίεση, αντικείμενα και φως ανασύρει από το βάθος των κειμένων την απλότητα εκείνη που τα κάνει Τέχνη.

ΕΝΔΟΣΚΕΛΗΔΟΝ

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΜΕ ΗΡΩΕΣ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΙΣΤΕΣ

Πρόλογος: Ντίνος Χριστιανόπουλος / Εισαγωγή, ανθολόγηση, επίμετρο: Σπύρος Λαζαρίδης / ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ

Ο ανθολόγος έχει πραγματευτεί το θέμα «Η μοτοσυκλέτα στην ελλη­νική λογοτεχνία» στις δύο εκδόσεις του ομώνυμου βιβλίου του (α΄ έκδοση από τις Εκδόσεις Διαγωνίου, 1987 και β΄ έκδοση συμπληρωμένη από τις εκδόσεις Ζήτρος, 1998).

Σ’ αυτές καταγράφηκε η παρουσία της μοτοσυκλέτας στην ελληνική λο­γοτεχνία. Η μοτοσυκλέτα  αντιμετωπίστηκε σαν λογοτεχνικός ήρωας και δεν κρίθηκε το λογοτεχνικό έργο. Γι’ αυτό και παρατέθηκε σχολαστική βιβλιο­γραφία η οποία κατέγραψε ακόμη και απλή αναφορά σε μεγάλα μυθιστορή­ματα. Το αποτέλεσμα ήταν πλούσιο. Η μοτοσυκλέτα έχει σχέση με τη νεό­τητα, με τον έρωτα, με τη φυγή (συναισθηματική και πραγματική), με τον κίνδυνο και το θάνατο, με την ομορφιά μα και την ενόχληση, το βιοπορι­σμό και τη διασκέδαση, με τη ζωή την ίδια. Υπάρχουν λογοτεχνικά έργα που δείχνουν όλα τα παραπάνω. Η μελέτη και στις δύο εκδόσεις της είχε σαν χρονολογικό όριο το 1985.

Το πέρασμα προς την Ανθολογία επέτρεψε στον συγγραφέα να επιλέξει τα έργα με καθαρά αξιολογικά κριτήρια πια και όχι θεματικά. Αν στη με­λέτη χωρούσε η αναφορά σ’ ένα έργο το οποίο έθιγε ένα βασικό θέμα που αφορούσε στη μοτοσυκλέτα, αλλά δεν ενθουσίαζε κανέναν με τη λογοτε­χνική του αξία, τώρα δεν υφίσταται κανένας λόγος να ανθολογηθεί.

Το πέρασμα προς την Ανθολογία όμως διευκολύνθηκε και από το γε­γονός πως τα κείμενα μετά το 1985 ελάχιστα εμπλουτίζουν την θεματο­λογία γύρω από τον μικρόκοσμο της μοτοσυκλέτας. Κι αυτά μιλούν για τον έρωτα και τον θάνατο, για τον θόρυβο και την φυγή. Αντίθετα, ικανο­ποιούν το νέο κριτήριο της λογοτεχνικής ποιότητας.

Στα 20 χρόνια κυκλοφορίας της μελέτης δεν γράφτηκε κάτι το αρνη­τικό γι’ αυτήν, ενώ τονίστηκε από την κριτική ως προτέρημά της  το θέμα της και η μη προσήλωσή της στα έργα των λογοτεχνικών μεγαθηρίων αποκλείοντας κείμενα λογοτεχνών μικρότερης εμβέλειας. Χαρακτηριστικά δημοσιεύματα είναι των: Γιώργου Σκαμπαρδώνη (εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» 13.5.1987), του Κώστα Σταματίου (εφημερίδα «Τα Νέα» 11.7.1987), του Σωτήρη Κακίση (εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» 10.9.1987), του Λεωνίδα Χριστάκη (περιοδικό «Ιδεοδρόμιο», αρ. 4, Οκτώβριος 1987), του Αλέξη Ζήρα (εφημερίδα «Καθημερινή» 17.12.1987), του Δημοσθένη Κούρτοβικ (περιοδικό «Σχολιαστής», αρ. 57, 23.12.1987), του Γιώργου Π. Αλεξίου (περιοδικό «Τραμ», αρ. 4-5, Ιανουάριος 1988), της Αγγελικής Ξύδη (περιοδικό «ΜΕΤΡΟ», αρ. 40, Φεβρουάριος 1999).

Στην ίδια λο­γική κινείται και η Ανθολογία.

Είναι γεγονός πως η ποίηση και ομορφιά της τέχνης της γραφής υπάρ­χουν και αναδύονται πιο πειστικά και πιο πιεστικά όταν φαίνεται να πα­ραμερίζονται από την σκοπιμότητα του «θέματος». Το θέμα είναι αυτό που επιβάλλει τη συγκατοίκηση των πολύ μεγάλων ονομάτων με τα μι­κρότερα και όταν υπάρχουν καλά κείμενα τότε μόνο γοητεία κρύβει η ανάγνωση δίπλα δίπλα ποιημάτων του Χριστιανόπουλου με του Αρφάνη ή του Βαφόπουλου με του Ήβου και του Ρίτσου με του Βασιλάκη, πεζά του Κάσδαγλη με του Μπέκα, του Κουμανταρέα με του Γκόζη, του Μυ­ριβήλη με του Ραπτόπουλου.

Η μοτοσυκλέτα είναι πια για τα καλά στη ζωή μας και μια συλλογή λο­γοτεχνικών κειμένων με επίκεντρο αυτήν, χωρίς αμφιβολία, έχει την θέση της στην ελληνική γραμματολογία και στους πάγκους των βιβλιοπωλείων.

Η Ανθολογία «Ενδοσκεληδόν» είναι ένα έργο σε δύο μέρη. Το πρώτο, αφορά την ελληνική ποίηση και το δεύτερο την ελληνική πεζογραφία. Η έκφραση «ενδοσκεληδόν» προέρχεται από χρονογράφημα του Στράτη Μυριβήλη το 1946 και είναι πολύ εύστοχη.

Ο τομέας της ποίησης περιλαμβάνει 110 ποιήματα (μερικά είναι απο­σπάσματα) 66 ποιητών που ταξινομούνται σε δέκα ενότητες. Η επιλογή έγινε από 260 ποιήματα (που δημοσιεύτηκαν από το 1960 μέχρι σήμερα) 140 ποιητών.

Ο τομέας της πεζογραφίας περιλαμβάνει, αντίστοιχα, 65 πεζογραφήματα (μερικά είναι αποσπάσματα) 44 πεζογράφων που ταξινομούνται σε εν­νέα ενότητες. Η επιλογή έγινε από 190 έργα (που δημοσιεύτηκαν από το 1938 μέχρι σήμερα) 110 πεζογράφων.

Το κάθε έργο συνοδεύεται από τη βιβλιογραφική του αναφορά και στο τέλος του βιβλίου υπάρχει η πλήρης βιβλιογραφία των ανθολογημένων έργων, με χρονολογική σειρά α΄ δημοσίευσης. Επίσης υπάρχει κατάλογος έργων ανά συγγραφέα (οι συγγραφείς κατά αλφαβητική σειρά), οπότε μπορεί κανείς να διαβάσει το βιβλίο με τρεις τρόπους: με την θεματική πρόταση του ανθολόγου, την χρονολο­γική σειρά δημοσίευσης και κατά τον λογοτέχνη της αρεσκείας του.

Την ανθολογία προλογίζει ο Ντίνος Χριστιανόπουλος. Την εισαγωγή και το επίμετρο υπογράφει ο ανθολόγος.

Ασπρόμαυρες φωτογραφίες (Γ. Αθανασόπουλος, Χ. Γεωργάλας, Β. Καρκατσέλης, Θ. Πολυμένης, αρχείο Σ.Λ.) συνοδεύουν τον τίτλο κάθε κεφαλαίου (10 στην ποίηση και 9 στην πεζογραφία) και δώδεκα έγχρωμοι πίνακες ζωγραφικής του Λάκη Μουρατίδη κλείνουν το βιβλίο. Η σύνθεση του εξωφύλλου έγινε από το Θωμά Γκινούδη σε φωτογραφία του Β. Καρκατσέλη.

Επιμέλεια του βιβλίου από το συγγραφέα.

Πληροφορίες: Σπύρος Λαζαρίδης, 6932460835, 2310640424