Ο αντισημιτισμός ως καταφύγιο των απατεώνων

Κείμενο: Όμηρος Ταχμαζίδης
Ο πολιτικός αντισημιτισμός έχει παράδοση στη χώρα μας και δεν πρέπει να τον παραβλέπουμε, γιατί η άγνοιά του σημαίνει κίνδυνο για τη δημοκρατία: συνεχίζει στις μέρες μας να χαίρει εκτιμήσεως από μεγάλα τμήματα του πληθυσμού και να αποτελεί πλέον μια από τις main stream αντιλήψεις της πολιτικής καθημερινότητας – ο αντισημιτισμός έχει πλέον το δικό του κομματικό-εγκληματικό φορέα, αλλά το χειρότερο όλων είναι ότι έχει ερείσματα σε όλο το πολιτικό φάσμα, από κοινοβουλευτικά κόμματα μέχρι τις εξωκοινοβουλευτικές ομάδες κάθε κοπής και απόχρωσης.

Η Θεσσαλονίκη πασχίζει ακόμη και σήμερα να αντιμετωπίσει με τη στοιχειώδη εντιμότητα το παρελθόν της: η απόδοση τιμής στους επιζώντες του Ολοκαυτώματος από το δημοτικό συμβούλιο δεν αρκεί – θύμιζε περισσότερο μια εθιμοτυπική διεκπεραίωση παρά εμβάθυνση σε ένα πρόβλημα που διαβρώνει την ελληνική κοινωνία καθημερινά.

Στη συνέχεια θα παραθέσω ένα κείμενο από την εφημερίδα ΤΟ ΦΩΣ της Θεσσαλονίκης, το οποίο αναδεικνύει τις «ανησυχίες» κάποιων Θεσσαλονικέων αναφορικά με τους Εβραίους συμπολίτες τους που αποδεκατίστηκαν με μεθοδικότητα και τεχνική αποτελεσματικότητα στα στρατόπεδα εξόντωσης.

Φήμη και πραγματικότητα: Στη στήλη «επίκαιρα θέματα» της εφημερίδας «ΤΟ ΦΩΣ» φιλοξενήθηκε τον Ιούλιο του 1947 ένα άρθρο σε δύο συνέχειες με τίτλο «Ένας ολόκληρος κόσμος ψάχνει για τους κρυμμένους θησαυρούς των Εβραίων» και υπότιτλο «φημολογίαι και πραγματικότητες».

Παραθέτω αποσπάσματα από τα κείμενα και όπου θεωρώ χρήσιμο θα παρεμβάλλω κάποιο σύντομο σχόλιο μου: «Χρυσάφι! Όλο το υπέδαφος της πόλεώς του Αγίου Δημητρίου, είναι γιομάτο χρυσάφι! Η αποκάλυψη αυτή συνοδεύεται από σωρείαν γεγονότων αναμφισβήτητων και πολλοί υπήρξαν οι ανώνυμοι «ισχυροί» και άλλοι πολλοί γνωστοί.

Μια ανησυχία εξαιρετική κατέχει τους κατοίκους της πόλεώς μας, όνειρα παραδεισένια τους ξυπνούν και μια τρομακτική αγωνία αρχίζει να σφυροκοπά το μυαλό τους. Η έμμονη ιδέα του πλουτισμού δεν τους αφήνει να ησυχάσουν. Η ζωή τους γίνεται μαρτυρική. Με προσοχή με μυστικότητα – αποκρύπτουν τας ιδέας των και από αυτά τα στενά συγγενικά των πρόσωπα – αρχίζουν μια έρευνα επίμονη, σκληρά, χρησιμοποιούντες όλα τα μέσα δια την ανασκαφήν των υπογείων, την κατεδάφισιν τοίχων, το ξήλωμα των πατωμάτων, καταστρέφουν μέγαρα με ένα αντικειμενικό σκοπό να βρουν το θαμμένο χρυσάφι!»

Ο συντάκτης του κειμένου προσπαθεί να πείσει τους αναγνώστες για την ύπαρξη του «θησαυρού» με το χαρακτηριστικό στερεότυπο του φιλοχρήματου Εβραίου: «Οι Εβραίοι δεν έπρεπε να χάσουν το χρυσάφι. Προτιμούσαν να γίνουν – όπως έγιναν – σαπούνι (!) παρά να χάσουν το μοναδικό Θεό (!) που πίστευαν».

Κατά το συντάκτη η πόλη θα πρέπει να ήταν διάσπαρτη από κρυψώνες του εβραϊκού χρυσαφιού! «Το χρυσάφι κρύβεται παντού, όπου νομίζει ο καθένας δυνατό ότι μπορεί να το ξαναύρη όταν ξαναγυρίσει πίσω.

Έτσι ολόκληρες περιουσίες, ράβδοι χρυσού, τιμαλφή, κοσμήματα, εκρύπτοντο επιμελώς εις το έδαφος, εις τα σπίτια και εις τα νεκροταφεία ακόμη, όπου υπήρχαν οι τάφοι των προγόνων των» [Εφημερίδα ΤΟ ΦΩΣ, Κυριακή 6 Ιουλίου 1947 σ, 3]

Το δεύτερο δημοσίευμα της εφημερίδας στην ίδια στήλη «επίκαιρα θέματα» είναι ακόμη πιο επιθετικό εναντίον των Εβραίων. Ο συντάκτης δίδει την δική του εξήγηση για την ανασκαφή των εβραϊκών τάφων την περίοδο της Κατοχής, αποδίδοντας τις ευθύνες για την πράξη αυτή στους ίδιους τους Θεσσαλονικείς Εβραίους: ο αντισημιτισμός πυροδοτεί την φαντασία και οι παράλογες αφηγήσεις εμπλέκουν τα κρεματόρια με την «πονηριά» των Εβραίων – «Οι Εβραίοι, πιστεύοντες ότι θ΄ απετέλει ιεροσυλίαν η έρευνα εις τους τάφους των προγόνων τους, εφρόντισαν ν΄ αποκρύψουν το χρυσίον των εντός αυτών. Κατ΄ αυτόν τον τρόπον, ενώ οι Εβραίοι μετέβαινον εις τους τάφους των προγόνων των ν΄ αφήσουν το ύστατον χαίρε – το ιδικό των πλέον – ανέσκαπτον τούτους και έκρυπτον εντός αυτών το χρυσάφι τους».

Ο συντάκτης δίδει και μια εξαιρετικά ευφάνταστη ιστορία για την ανασκαφή του εβραϊκού νεκροταφείου: «Και θα ήτο πράγματι εξησφαλισμένος ο χρυσός των, εάν ένας εξ αυτών δεν απεκάλυπτεν εις το κρεματόριον του Μπέλσεν προς το απαγχονισθέν ήδη κτήνος, τον περιβόητον Κράμερ, ότι εις το νεκροταφείον της Θεσσαλονίκης κι εντός των τάφων ευρίσκετο χρυσός.

Μετά παρέλευσιν 10 ημερών από την αποκάλυψιν αφίκετο ενταύθα ο ίδιος ο Κράμερ, συνοδευόμενος απ΄ την περίφημον «ξανθήν τίγρην» Ίρμα Γκρέζε και τον υποδείξαντα τον θαμμένον χρυσόν Εβραίον. Και τότε ήρχισε μια ασελγής τυμβωρυχεία. Ολόκληρον συνεργείον Ελλήνων υπεχρεώθη, υπό την απειλήν των αυτομάτων, να ανασκάπτη την νύκταν με την βοήθειαν φανών τους τάφους των Εβραίων δια την ανακάλυψιν του κρυβέντος θησαυρού. Η εργασία όμως αύτη απήτει χρόνον και ο Κράμερ δεν ηδύνατο να δικαιολογεί επί πολύ την ενταύθα παραμονήν του. Και το ζήτημα της περαιτέρω ανασκαφής το ανέθεσεν εις τον «όμπερ-λόιτναντ» Φριτς Βίντερ της υπηρεσίας πληροφοριών της Ομπερμπεφελσχάμπερ. Ο Βίντερ, όμως, ηθέλησε να ιδιοποιηθή ολόκληρον τον ανευρεθέντα χρυσόν και ο Κράμερ χολωθείς δι΄ αυτό, τον απέστειλε δια καταλλήλων ενεργειών εις το εκτελεστικόν απόσπασμα εις Βουδαπέστην ως ενεργούντα «αντικαθεστωτικήν δράσιν»».

Αλλά οι στόχοι του δημοσιεύματος δεν αφορούν την τύχη του «θησαυρού», αλλά το χώρο του νεκροταφείου και τη χρήση του, εφόσον τώρα εξέλιπε το εμπόδιο των Εβραίων από την πόλη της Θεσσαλονίκης: «το μεγάλο όμως αυτό ζήτημα της καταργήσεως των ισραηλιτικών νεκροταφείων ανέσυρεν επί σκηνής ένα χρονίζοντα αγώνα δια την αναδάσωσιν του τμήματος τούτου, ως και της επεκτάσεως της Πανεπιστημιουπόλεως, όπως προβλέπει και το Σχέδιον Πόλεως» - και με εντελώς κυνικό και υποκριτικό τρόπο ο συντάκτης υποδεικνύει να μετατραπεί η περιοχή σε χώρο αναψυχής!!!

Συγκεκριμένα γράφει: «Χωρίς να εγκρίνωμεν την βαρβαρότητα των Γερμανών κατά των εβραϊκών τάφων, θεωρούμεν την πράξιν αυτήν ως εξυπηρετικήν δια τον λαόν της πόλεως και ιδιαιτέρως εις τα παιδιά, διότι εις τον τεράστιον αυτόν πνεύμονα θα γίνουν πισίνες και παιδικοί κήποι» - αυτά γράφονται σε μια περίοδο που όλη η ανθρωπότητα έγινε κοινωνός των αποτρόπαιων εγκλημάτων των χιτλερικών, αλλά ο Έλληνας αντισημίτης σχεδιάζει «πισίνες» και «παιδικούς κήπους». Ο συντάκτης της εφημερίδα ΤΟ ΦΩΣ δεν είναι απλώς «ανίκανος να θρηνήσει», αλλά εμφορείται και μετά τη γνώση του εγκλήματος από καθαρό αντισημιτισμό: η βαρβαρότητα των Γερμανών αφορά μόνο τους εβραϊκούς τάφους, δε βρίσκει καμία κουβέντα για τους αδικοχαμένους, αντίθετα με την επινοημένη ιστορία επιρρίπτει, κατά την γνωστή αντισημιτική πρακτική, την ευθύνη της ιεροσυλίας στους τάφους στον έναν αντιπροσωπευτικό, για όλο το θρήσκευμα, Εβραίο, που υποτίθεται «μαρτύρησε» το μυστικό.

Η αντισημιτική έξαρση του συντάκτη φουντώνει στη συνέχεια με τις αναφορές του στα «αιτήματα» των επιζώντων από τα στρατόπεδα εξόντωσης ή των διασωθέντων από τους χριστιανούς: «Οι ενταύθα όμως επιστρέψαντες χίλιοι (!) Εβραίοι εσοφίσθησαν ότι πλην των άλλων αδικαιολογήτων αξιώσεων τας οποίας εδημιούργησαν δια τας εγκαταλειφθείσας περιουσίας των 80 χιλιάδων ομοφύλων των, τας οποίας ούτοι θέλουν να καρπωθούν, έπρεπε να δημιουργήσουν και ζήτημα μαρμάρων» - είναι εκπληκτική η επιθετικότητα με την οποία αντιμετωπίζει ο αντισημίτης συντάκτης τις αξιώσεις των διασωθέντων (ενδεικτικός είναι και ο τρόπος που χειραγωγεί τους αριθμούς σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει δυσαναλογία ανάμεσα στις προβαλλόμενες αξιώσεις και τον αριθμό των διασωθέντων και των εξοντωμένων – ο αριθμός των 80 χιλιάδων Εβραίων της Θεσσαλονίκης είναι επινόηση στο πλαίσιο αυτής της τακτικής).

Και ποιο είναι το σφάλμα στο οποίο υπέπεσαν οι εναπομείναντες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης; Οι αναφορές τους στα μάρμαρα του εβραϊκού νεκροταφείου: « Και το ζήτημα αυτό το εδημιούργησαν εις βάρος των εκκλησιών μας, του ανιστορούμενου ναού του πολιούχου της πόλεως Αγίου Δημητρίου του Μυροβλήτου, της Αγίας Σοφίας και του Αγίου Μηνά. Και εσυκοφάντησαν τους ναούς και ηξίωσαν την απόδοσιν των μαρμάρων ως ανηκόντων εις τους τάφους των προγόνων τους. Οποία, όμως, υπήρξεν η συντριβή των όταν οι αρμόδιοι, προς τους οποίους απετάθησαν, εις τον ανιστορούμενον ναόν του Αγίου Δημητρίου τους υπέδειξαν τα χρησιμοποιούμενα μάρμαρα, τα οποία ενώ επί της μιας όψεως έφερον την εβραϊκήν γραφήν, επί της ετέρας όψεως έφερον ρωμαϊκάς επιγραφάς ανάγλυφα της κλασσικής εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου» - εάν ισχύει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρχουν μάρμαρα στο χώρο του Αγίου Δημητρίου με διπλή όψη, ή να έχουν λαξευτεί για να μην προδίδουν την παλαιότερη χρήση τους.

Ο συντάκτης της εφημερίδα ΤΟ ΦΩΣ κλείνει αυτό το σκέλος του αντισημιτικού ξεσπάσματός του με το αράδιασμα διαφόρων στερεοτύπων: «Η πράξις αύτη των χιλίων Εβραίων θα πρέπει να χαρακτηρισθή. Είναι μια αντίληψις της συμφεροντολογικής μικρολογίας των Εβραίων, ήτις φαίνεται χαρακτηριστικώς εις την παροιμίαν: «Εις τον Εβραίον φάγε και εις τον Αρμένη κοιμήσου»» - η εμμονή στην επισήμανση του αριθμού των χιλίων Εβραίων υποδηλώνει εμμέσως και την ανακούφιση των αντισημιτικών τμημάτων του πληθυσμού μιας και τώρα εξέλειπε εκείνος ο πληθυσμός που έδινε στην Θεσσαλονίκη διαφορετική όψη, σε σχέση με άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Αλλά ο αντισημίτης συντάκτης δεν λέγει να καταλαγιάσει το θυμό του για την «απρεπή» συμπεριφορά των «χιλίων» Εβραίων και επεκτείνει τις καταγγελίες του: «Το μεγαλύτερον όμως έγκλημα των χιλίων Εβραίων είναι ένα λεύκωμα, το οποίον έχουν εκδώσει ούτοι και το οποίον εκυκλοφόρησαν περισσότερον εις το εξωτερικόν. Και το ανθελληνικόν αυτό έγκλημα του λευκώματος φέρει 50 φωτογραφίας, αίτινες αναπαριστούν: το νεκροταφείο των επί της εποχής της τουρκοκρατίας, μια πισίναν που έφκιασαν οι Γερμανοί εις την αρχήν του συνοικισμού των 40 Εκκλησιών και τα μάρμαρα του πολιούχου του Αγίου Δημητρίου, της Αγίας Σοφίας και του Αγίου Μηνά. Εις το λεύκωμα δε αυτό χαρακτηρίζεται ως τυμβωρύχος η Ελλάς και αι εκκλησίαι μας» - το λεύκωμα αυτό και το αναφερόμενο περιεχόμενό του θυμίζει εκείνο το περίφημο συνέδριο στη Σόφια της Βουλγαρίας όπου συμμετείχε ο σύλλογος Μακαμπί και προκάλεσε, παρά το ό,τι αποδείχτηκε ότι οι κατηγορίες δεν ήσαν βάσιμες, τον εμπρησμό του φτωχοσυνοικισμού Κάμπελ και θυμίζει ακόμη περισσότερο εκείνη την περίφημη ανόητη και ανύπαρκτη ρήση του Κίσσινγκερ για το υποτιθέμενο ξερίζωμα του ελληνικού πολιτισμού και των αντιστάσεων των Ελλήνων.

Στο τέλος του δημοσιεύματος, ο συντάκτης Αγγ. Φαρμάκης, αναδεικνύει το υλικό υπόστρωμα του αντισημιτικού του ξεσπάσματος: γράφει εξ ονόματος εκείνων που κατείχαν εβραϊκές περιουσίες και δεν ήθελαν να τις «αποχωριστούν» – και εδώ ως πρόφαση χρησιμοποιείται η υπεράσπιση της πατρίδας.

Το τελευταίο τμήμα του δημοσιεύματος είναι ενδεικτικό για αυτή τη διάσταση της επιχειρηματολογίας του συντάκτη της εφημερίδας ΤΟ ΦΩΣ: «Αλλά το θέμα μας αυτό, πολύπτυχον, χαρακτηρίζον την εβραϊκήν αδηφαγίαν, την πλεονεξίαν, αλλά και μια εκμετάλλευσιν των καλών διαθέσεων της Ελλάδος να τους δεχθή ως πολίτας της, φέρει επί τάπητος το ζήτημα των περιουσιών των 80 χιλιάδων Εβραίων που η χιτλερική εγκληματικότης τους μετέτρεψε σε σαπούνι και τας οποίας θέλουν να εκμεταλλευθούν οι χίλιοι επανελθόντες Εβραίοι» - εδώ επαναλαμβάνονται τα επιθετικά στερεότυπα (αδηφαγία, πλεονεξία, εκμετάλλευση), ενώ απειλείται και η ελληνική υπηκοότητα των διασωθέντων από το νατσιστικό έγκλημα.

Και καταλήγει ο συντάκτης επιβεβαιώνοντας ότι ο «πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων» στην ακόλουθη «προγραμματική» φράση: «Αλλά το ζήτημα τούτο εξαιρετικής σοβαρότητας ως είναι, θα το συνεχίσωμεν συγκεντρώνοντες τα απαραίτητα στοιχεία δια την υπεράσπισιν, όχι μόνον των Ελλήνων που κατέχουν σήμερα τα εβραϊκά ακίνητα και δέχονται καθημερινώς ασυδότους εκβιασμούς, αλλά και αυτής της Πατρίδος μας, ήτις δεν πρέπει να διασύρεται εις τας ξένας χώρας». [Εφημερίδα ΤΟ ΦΩΣ, Τρίτη 8 Ιουλίου 1947, σ. 3]

Σημείωση: Η διεύθυνση του Όμηρου Ταχμαζίδη στο twitter είναι:
Omiros Tachmazidis @homloizides