Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Η κατανάλωση αλκοόλ, από το παρελθόν ακόμα, αποτελεί στοιχείο της διατροφής αρκετών λαών. Σε περιόδους χαράς αλλά και λύπης, η παρουσία ενός αλκοολούχου ποτού είναι χαρακτηριστική. Τελευταία όμως αυξάνονται σημαντικά τα περιστατικά υπερβολικής κατανάλωσης.
Ιδιαιτέρα ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν στις ηλικίες των εφήβων. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ από την εφηβική ηλικία αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, λόγω των επιπτώσεων αργότερα στην ενήλικη ζωή. Παρακάτω ακολουθούν μερικές σοβαρές συνέπειες, της κατάχρησης αλκοολούχων ποτών στην εφηβεία:
Ιδιαιτέρα ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν στις ηλικίες των εφήβων. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ από την εφηβική ηλικία αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, λόγω των επιπτώσεων αργότερα στην ενήλικη ζωή. Παρακάτω ακολουθούν μερικές σοβαρές συνέπειες, της κατάχρησης αλκοολούχων ποτών στην εφηβεία:
• Δηλητηρίαση από αλκοόλ
• Αν ένας έφηβος καταναλώνει αλκοόλ από μικρή ηλικία έχει αυξημένες πιθανότητες να κάνει κατάχρηση και ως ενήλικας
• Το πότο συνήθως συνοδεύεται με την χρήση και άλλων εθιστικών ουσιών, όπως το τσιγάρο και τα ναρκωτικά
• Η χρόνια κατάχρηση αλκοόλ, και όχι τόσο η πρόσφατη κατανάλωση, σχετίζεται με τις βλάβες που μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωσή του στον οργανισμό.
• Οι ιστοί των νέων είναι πολλοί ευαίσθητοι στο αλκοόλ.
Αυτό που πρέπει οι γονείς να συστήνουν τα παιδιά τους είναι μέχρι τα 18 τους, όσο είναι εφικτό να μην πλησιάζουν το αλκοόλ. Φυσικά οι γονείς αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά. Οπότε οι δικές τους συνήθειες και συμβουλές θα καθορίσουν και τις επιλογές των παιδιών τους.
Πώς επιβαρύνει όμως το αλκοόλ το σώμα μας; Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ – σε μία χρονική στιγμή ή σε συνεχή βάση – μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία. Αρκετός κόσμος νομίζει ότι η χρόνια χρήση επηρεάζει κυρίως τον εγκέφαλο και το συκώτι αλλά δεν είναι έτσι. Παρακάτω ακολουθούν μερικά παραδείγματα με την επίδραση της χρόνιας κατανάλωσης στο σώμα
• Αν ένας έφηβος καταναλώνει αλκοόλ από μικρή ηλικία έχει αυξημένες πιθανότητες να κάνει κατάχρηση και ως ενήλικας
• Το πότο συνήθως συνοδεύεται με την χρήση και άλλων εθιστικών ουσιών, όπως το τσιγάρο και τα ναρκωτικά
• Η χρόνια κατάχρηση αλκοόλ, και όχι τόσο η πρόσφατη κατανάλωση, σχετίζεται με τις βλάβες που μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωσή του στον οργανισμό.
• Οι ιστοί των νέων είναι πολλοί ευαίσθητοι στο αλκοόλ.
Αυτό που πρέπει οι γονείς να συστήνουν τα παιδιά τους είναι μέχρι τα 18 τους, όσο είναι εφικτό να μην πλησιάζουν το αλκοόλ. Φυσικά οι γονείς αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά. Οπότε οι δικές τους συνήθειες και συμβουλές θα καθορίσουν και τις επιλογές των παιδιών τους.
Πώς επιβαρύνει όμως το αλκοόλ το σώμα μας; Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ – σε μία χρονική στιγμή ή σε συνεχή βάση – μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία. Αρκετός κόσμος νομίζει ότι η χρόνια χρήση επηρεάζει κυρίως τον εγκέφαλο και το συκώτι αλλά δεν είναι έτσι. Παρακάτω ακολουθούν μερικά παραδείγματα με την επίδραση της χρόνιας κατανάλωσης στο σώμα
Εγκέφαλος: Το αλκοόλ επηρεάζει τα κέντρα επικοινωνίας του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να αλλάξει η συμπεριφορά και η διάθεσή μας. Ανάλογα με την κατανάλωση και την ευαισθησία του κάθε ατόμου, αρχίζει και επηρεάζει την ικανότητα της σκέψης και της κίνησης
Καρδιά: Συνήθως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ κάνει καλό στην καρδιά. Αυτό είναι κάτι που υποστηρίζεται και από την Κρητική Διατροφή. Η αυξημένη κατανάλωση όμως μπορεί να προκαλέσει τα εξής προβλήματα:
• Καρδιομυοπάθεια
• Αρρυθμία
• Εγκεφαλικό
• Αυξημένη αρτηριακή πίεση
Συκώτι Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει διάφορες παθήσεις του ήπατος όπως:
• Λιπώδες ήπαρ (Λίπος γύρω από το συκώτι)
• Αλκοολική ηπατίτιδα
• Ηπατική Ίνωση
• Κίρρωση του ήπατος
Πάγκρεας Το αλκοόλ αναγκάζει το πάγκρεας να παράγει τοξικές ουσίες, οι οποίες οδηγούν σε παγκρεατίτιδα.
Καρκίνος Το αλκοόλ αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο διαφόρων καρκίνων. Οι πιο συνδεδεμένοι είναι: του στόματος, του οισοφάγου, το λάρυγγα, του συκωτιού και του μαστού.
Ανοσοποιητικό σύστημα Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα.
Υπάρχουν 5 βασικοί κανόνες όσον αφορά τις ασθένειες που σχετίζονται με το αλκοόλ
1. Όλοι οι ιστοί και τα όργανα μπορούν να επηρεαστούν από το αλκοόλ και τους άμεσους μεταβολίτες του
2. Το αλκοόλ αλλά και οι άμεσοι μεταβολίτες του έχουν την δυνατότητα να επηρεάζουν όλους τους βιοχημικούς δρόμους
3. Οι συνέπειες της κατανάλωσης του αλκοόλ δεν θα είναι ίδια σε όλα τα άτομα, μια και εξαρτάται από τα διάφορα κυτταρικά, διατροφικά και γενετικά προστατευτικά συστήματα του κάθε ατόμου
4. Το 50% των αλκοολικών θα έχει πρόβλημα σε ένα ή περισσότερα όργανα
5. Το 50% των αλκοολικών θα έχει έλλειψη σε ένα ή περισσότερα ιχνοστοιχεία.
Πόσο είναι το αλκοόλ που μπορώ να καταναλώσω χωρίς ιδιαίτερες συνέπειες;
Αρκετός κόσμος ξαφνιάζεται, όταν ορίζουμε την μερίδα αλκοολούχου ποτού. Η ποσότητα του υγρού στο ποτήρι, το κουτάκι ή το μπουκάλι, δεν συμπίπτει απαραίτητα με την ποσότητα αλκοόλ που βρίσκεται στο ποτό σας. Οι διάφοροι τύποι μπύρας, κρασιού, λικέρ, διαφέρουν σε περιεκτικότητα σε αλκοόλ.
Για αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να ξέρουμε πόσο αλκοόλ περίπου περιλαμβάνει το ποτό μας.
Για παράδειγμά, 1 μικρό ποτήρι μπύρα, 1 μικρό ποτήρι κρασί, ή η κανονική μερίδα λικέρ ή ουίσκι όλα περιέχουν περίπου 8γρ αλκοόλ, το οποίο θεωρείται 1 μονάδα αλκοόλ.
Γενικά ο γνωστός κανόνας 1-2 ποτά ημερησίως είναι αρκετός, και δεν υπάρχει λόγος να τον υπερβαίνουμε. Αν μπορούμε και λιγότερο ακόμα καλύτερα.
Ανοσοποιητικό σύστημα Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα.
Υπάρχουν 5 βασικοί κανόνες όσον αφορά τις ασθένειες που σχετίζονται με το αλκοόλ
1. Όλοι οι ιστοί και τα όργανα μπορούν να επηρεαστούν από το αλκοόλ και τους άμεσους μεταβολίτες του
2. Το αλκοόλ αλλά και οι άμεσοι μεταβολίτες του έχουν την δυνατότητα να επηρεάζουν όλους τους βιοχημικούς δρόμους
3. Οι συνέπειες της κατανάλωσης του αλκοόλ δεν θα είναι ίδια σε όλα τα άτομα, μια και εξαρτάται από τα διάφορα κυτταρικά, διατροφικά και γενετικά προστατευτικά συστήματα του κάθε ατόμου
4. Το 50% των αλκοολικών θα έχει πρόβλημα σε ένα ή περισσότερα όργανα
5. Το 50% των αλκοολικών θα έχει έλλειψη σε ένα ή περισσότερα ιχνοστοιχεία.
Πόσο είναι το αλκοόλ που μπορώ να καταναλώσω χωρίς ιδιαίτερες συνέπειες;
Αρκετός κόσμος ξαφνιάζεται, όταν ορίζουμε την μερίδα αλκοολούχου ποτού. Η ποσότητα του υγρού στο ποτήρι, το κουτάκι ή το μπουκάλι, δεν συμπίπτει απαραίτητα με την ποσότητα αλκοόλ που βρίσκεται στο ποτό σας. Οι διάφοροι τύποι μπύρας, κρασιού, λικέρ, διαφέρουν σε περιεκτικότητα σε αλκοόλ.
Για αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να ξέρουμε πόσο αλκοόλ περίπου περιλαμβάνει το ποτό μας.
Για παράδειγμά, 1 μικρό ποτήρι μπύρα, 1 μικρό ποτήρι κρασί, ή η κανονική μερίδα λικέρ ή ουίσκι όλα περιέχουν περίπου 8γρ αλκοόλ, το οποίο θεωρείται 1 μονάδα αλκοόλ.
Γενικά ο γνωστός κανόνας 1-2 ποτά ημερησίως είναι αρκετός, και δεν υπάρχει λόγος να τον υπερβαίνουμε. Αν μπορούμε και λιγότερο ακόμα καλύτερα.
Τι γίνεται με τις θερμίδες; Πρέπει να ξέρουμε ότι 1γρ αλκοόλ μας δίνει 7 θερμίδες. Αν σκεφτούμε ότι 1γρ λίπους μας δίνει 9 θερμίδες, μπορούμε να καταλάβουμε το θερμιδικό του φορτίο.
Τα ποτά που πρέπει να αποφεύγουμε είναι κυρίως τα κοκτέιλ, όπως επίσης και ο συνδυασμός αλκοόλ με αναψυκτικού.
Από τις πιο "light" επιλογές είναι το λευκό κρασί και η μπύρα-υπάρχουν και μπύρες με λιγότερο αλκοόλ. Φυσικά, μην πέσετε στην παγίδα να θεωρήσετε ότι το τσίπουρο, η τσικουδιά και το ούζο είναι άμοιρα θερμίδων. Οπότε προσοχή, ιδιαίτερα στην τσικουδιά που κατεβαίνει εύκολα, γρήγορα και ευχάριστα.
Ένα μεγάλο πρόβλημα με τα ποτά, είναι τα συνοδευτικά, τα οποία συνήθως είναι πλούσια σε θερμίδες, λίπος και αλάτι. Οπότε, μπορείτε να ζητήσετε αντί για πατατάκια και ξηρούς καρπούς, να σας φέρουν διάφορα λαχανικά.
Το καλοκαίρι τι γίνεται; Το αλκοόλ σε μεγάλη κατανάλωση είναι διουρητικό. Οπότε όταν καταναλώνετε αλκοόλ το καλοκαίρι, φροντίστε να πίνετε και αρκετό νερό.
Η κατανάλωση αλκοόλ επίσης μέσα σε καύσωνα μπορεί να επηρεάσει ακόμα περισσότερο την κρίση σας. Όσο περισσότερο αλκοόλ καταναλώνετε, τόσο πιο δύσκολα θα είστε σε θέση να διακρίνετε αν σας έχει πειράξει η αυξημένη θερμοκρασία. Ο συνδυασμός καύσωνα και αλκοόλ, αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με σοβαρές ασθένειες όπως διαβήτη ή καρδιά.
Το καλοκαίρι αυξάνει πολύ η διάθεση για καλοκαιρινά μπαράκια, τα οποία συνήθως είναι έξω από την πόλη. Όταν είναι να οδηγήσετε προσέξετε να μην καταναλώσετε αλκοόλ.
Μεγάλη προσοχή θέλει και στα beach bar. Είναι πολύ κλασσικό το φαινόμενο να καταναλώνονται ποτά κατά την δύση του ήλιου. Φροντίστε τα άτομα που έχουν ξεφύγει στην κατανάλωση να μην μπουν ξανά στο νερό, μια και τα αντανακλαστικά τους είναι αρκετά πιο μειωμένα.
Τα ποτά που πρέπει να αποφεύγουμε είναι κυρίως τα κοκτέιλ, όπως επίσης και ο συνδυασμός αλκοόλ με αναψυκτικού.
Από τις πιο "light" επιλογές είναι το λευκό κρασί και η μπύρα-υπάρχουν και μπύρες με λιγότερο αλκοόλ. Φυσικά, μην πέσετε στην παγίδα να θεωρήσετε ότι το τσίπουρο, η τσικουδιά και το ούζο είναι άμοιρα θερμίδων. Οπότε προσοχή, ιδιαίτερα στην τσικουδιά που κατεβαίνει εύκολα, γρήγορα και ευχάριστα.
Ένα μεγάλο πρόβλημα με τα ποτά, είναι τα συνοδευτικά, τα οποία συνήθως είναι πλούσια σε θερμίδες, λίπος και αλάτι. Οπότε, μπορείτε να ζητήσετε αντί για πατατάκια και ξηρούς καρπούς, να σας φέρουν διάφορα λαχανικά.
Το καλοκαίρι τι γίνεται; Το αλκοόλ σε μεγάλη κατανάλωση είναι διουρητικό. Οπότε όταν καταναλώνετε αλκοόλ το καλοκαίρι, φροντίστε να πίνετε και αρκετό νερό.
Η κατανάλωση αλκοόλ επίσης μέσα σε καύσωνα μπορεί να επηρεάσει ακόμα περισσότερο την κρίση σας. Όσο περισσότερο αλκοόλ καταναλώνετε, τόσο πιο δύσκολα θα είστε σε θέση να διακρίνετε αν σας έχει πειράξει η αυξημένη θερμοκρασία. Ο συνδυασμός καύσωνα και αλκοόλ, αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με σοβαρές ασθένειες όπως διαβήτη ή καρδιά.
Το καλοκαίρι αυξάνει πολύ η διάθεση για καλοκαιρινά μπαράκια, τα οποία συνήθως είναι έξω από την πόλη. Όταν είναι να οδηγήσετε προσέξετε να μην καταναλώσετε αλκοόλ.
Μεγάλη προσοχή θέλει και στα beach bar. Είναι πολύ κλασσικό το φαινόμενο να καταναλώνονται ποτά κατά την δύση του ήλιου. Φροντίστε τα άτομα που έχουν ξεφύγει στην κατανάλωση να μην μπουν ξανά στο νερό, μια και τα αντανακλαστικά τους είναι αρκετά πιο μειωμένα.
Βιβλιογραφία National Institute on Alcohol abuse and alcoholism http://www.niaaa.nih.gov/alcohol-health
Alcohol Units http://www.nhs.uk/livewell/alcohol/pages/alcohol-units.aspx
Geissler C, Powers H (2005) Alcohol Metabolism: In Human Nutrition, 11th Edition, China, pp 166-181
* Ασημένια Καναρίδου
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων
Καλούδη 32, Κιλκίς
Τηλ.: 23410 25902, ΚΙΝ.: 6974124648
Alcohol Units http://www.nhs.uk/livewell/alcohol/pages/alcohol-units.aspx
Geissler C, Powers H (2005) Alcohol Metabolism: In Human Nutrition, 11th Edition, China, pp 166-181
* Ασημένια Καναρίδου
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων
Καλούδη 32, Κιλκίς
Τηλ.: 23410 25902, ΚΙΝ.: 6974124648
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφή