Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Η ελληνική γη, από τους πανάρχαιους χρόνους, προσέφερε στους κατοίκους της μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων θαυμάσιας ποιότητας και γεύσης, χάρη στα πλούσια συστατικά του εδάφους και την ηλιοφάνεια .Οι κάτοικοι του ελληνικού χώρου, αξιοποιώντας τα προϊόντα αυτά, δημιούργησαν στο πέρασμα του χρόνου μεγάλη ποικιλία τροφίμων με εξέχουσα γεύση, ωραία εμφάνιση και διατροφική αξία
Τα παραδοσιακά μας προϊόντα αποτελούν πολύτιμη κληρονομιά, η οποία πρέπει να διαφυλαχθεί και να αξιοποιηθεί .
Ποια είναι όμως αυτά τα προϊόντα και πόσο καλά τα γνωρίζουμε;
Τα προϊόντα αυτά δεν είναι άλλα από τα πολύ γνωστά σε όλους :
To εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και οι ελιές, με κυριότερες ποικιλίες τις θρούμπες, τις μαύρες, τις πράσινες και τις ελιές Καλαμών .
Το ταχίνι,ο θρεπτικότατος χαλβάς του μπακάλη και το γευστικότατο παστέλι.
Τα παραδοσιακά ελληνικά τυριά, με κύριους αντιπροσώπους το τυρί της Σίφνου ή ξινομυζήθρα Σίφνου, το καλαθάκι της Λήμνου και η ανάλατη μυζήθρα Κρήτης
Tα άγρια χόρτα και τα παραδοσιακά Κρητικά χορτοπιτάκια και το τόσο γνωστό τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και παγκόσμια, ¨μεθυστικό¨ κρασί της Σάμου.
Γιατί όμως τα παραδοσιακά αυτά προϊόντα, έχουν τόσο μεγάλη διατροφική αξία ;
Η παγκόσμια παραδοχή της γνωστής σε όλους Μεσογειακής δίαιτας, ως πρότυπου Υγιεινής Διατροφής, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα παραδοσιακά ελληνικά τρόφιμα είναι ιδιαίτερα ελκυστικά από άποψη οργανοληπτικών χαρακτηριστικών και ποιότητας, δικαιολογούν τη μεγάλη τους αξία για τη διατροφή, σε συνδυασμό πάντα με τις πολυποίκιλες ευεργετικές τους δράσεις για την υγεία .
Προχωρώντας ,ας εξετάσουμε πιο αναλυτικά το καθένα από αυτά :
- ΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ KAI ΟΙ ΕΛΙΕΣ: είναι γνωστό ότι τα εδώδιμα λιπίδια ευρείας κατανάλωσης ,όπως φυτικά έλαια, μαργαρίνες, μαγειρικά λίπη και βούτυρο παρουσιάζουν μεγάλη περιεκτικότητα σε trans λιπαρά οξέα, τα οποία θεωρούνται ότι βλάπτουν σοβαρά το καρδιαγγειακό σύστημα. Το ελαιόλαδο, όμως ,είναι φυσικό προϊόν και από πλευράς σύνθεσης λιπιδίων, το περισσότερο ισορροπημένο. Ειδικότερα, το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο δεν υφίσταται θερμικές επεξεργασίες, είναι η πλέον πολύτιμη, από πλευράς διατροφικής αξίας, μορφή εδώδιμου λιπιδίου. Όσον αφορά στις ελιές, αποτελούν πλούσιες πηγές φυτικών ινών, μετάλλων καθώς και μονο-ακόρεστων λιπαρών οξέων, τα οποία έχουν ευεργετική επίδραση στην υγεία. Αξιοσημείωτη είναι η περιεκτικότητα της ελιάς σε α-τοκοφερόλη (βιταμίνη Ε),η οποία δρα ως φυσικό αντιοξειδωτικό στον καρπό και στο ελαιόλαδο.
- ΤΟ ΤΑΧΙΝΙ, Ο ΧΑΛΒΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΣΤΕΛΙ: Το σησάμι και τα προϊόντα του ,το ταχίνι ,ο χαλβάς και το παστέλι είναι γνωστά από την αρχαιότητα ως σήμερα πολύτιμα στοιχεία της παράδοσης λαών, όπως είναι οι Έλληνες, οι Αιγύπτιοι, οι Παλαιστίνιοι και πολλοί άλλοι. Είναι τρόφιμα υψηλής πρωτεϊνικής αξίας, πλούσια σε αμινοξέα, όπως μεθειονίνη, κυστίνη, τρυπτοφάνη, αργινίνη και λευκίνη. Το σησάμι και τα προϊόντα του περιέχουν υδατάνθρακες με τη μορφή διαιτητικών ινών, είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε και σε ιχνοστοιχεία όπως Ca ασβέστιο, Fe σίδηρο, Pφώσφορο, Kκάλιο, Mgμαγνήσιο, Znψευδάργυρο και Seσελήνιο, καθώς και σε λιγνάνες ,όπως σεσαμίνη, σεσαμολίνη κ. άλλα. Η βιταμίνη Ε έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, το ίδιο και οι λιγνάνες και πιστεύεται ότι προστατεύουν τον οργανισμό από καρδιοπάθειες .Θεωρείται επίσης πιθανό, ότι η βιταμίνη Ε παίζει ρόλο στη μείωση του κινδύνου του καρκίνου και του διαβήτη,βοηθά στην πρόληψη του καταρράκτη,είναι απαραίτητη για την ορθή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και προλαμβάνει ή επιβραδύνει την εκδήλωση γνωστών ασθενειών,όπως Alzheimer και Parkinson,ενώ η πιπεροζινόλη, μια άλλη λιγνάνη έχει αντιυπερτασικές ιδιότητες .Τελειώνοντας αξίζει να αναφέρουμε ότι οι ουσίες του σησαμιού βελτιώνουν τη δράση ενζύμων του ήπατος που διασπούν τοξικές ουσίες του αίματος ,όπως η αλκοόλη. Όσον αφορά στο παστέλι οι υψηλές τιμές ιχνοστοιχείων, πρωτεϊνών και διαιτητικών ινών σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές κορεσμένων λιπαρών οξέων,χοληστερόλης και νατρίου μας δείχνουν ότι το παστέλι είναι ένα θρεπτικό και υγιεινό σνακ, του οποίου τα χαρακτηριστικά δεν είναι πολύ γνωστά στο καταναλωτικό κοινό, με αποτέλεσμα η κατανάλωσή του να μην έχει τη θέση που θα του άξιζε.
- ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΥΡΙΑ: τα ελληνικά τυριά είναι αντάξια γευστικά των καλύτερων εισαγόμενων τυριών και θα πρέπει να προωθηθούν και να γίνουν ευρύτερα γνωστά στους έλληνες και ξένους καταναλωτές .Το τυρί περιέχει συνήθως υψηλό ποσοστό πρωτεϊνών (11-38%) και λιπιδίων (συνήθως 16-40%).Είναι,επίσης,πλούσιο σε άλατα ασβεστίου και φωσφόρου.
- ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΧΟΡΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΧΟΡΤΟΠΙΤΑΚΙΑ: τα ¨ταπεινά¨ και ¨περιφρονημένα¨ χόρτα περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα, διαιτητικές ίνες, φυτικές πρωτεϊνες και είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες .Η κατανάλωση, συνεπώς, των βρώσιμων άγριων χόρτων συμβάλλει στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Οι ευεργετικές ιδιότητες των χόρτων εξακολουθούν να υφίστανται στα σύνθετα τρόφιμα που παρασκευάζονται με βάση τα χόρτα ,όπως είναι η χορτόπιτα .Τα παραδοσιακά Κρητικά χορτοπιτάκια που μελετήθηκαν έχουν, επίσης, το πλεονέκτημα να μην περιέχουν χοληστερόλη και τα λιπίδια τους να προέρχονται αποκλειστικά από το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο.
Από όλα όσα προαναφέρθηκαν γίνεται φανερό πόσο σημαντικό είναι να επανεντάξουμε τα ¨παραμελημένα¨ άγρια χόρτα στο διαιτολόγιο μας .
- ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ: Τελειώνοντας με τη σημερινή μας στήλη θα ήταν παράλειψη να μην κάνουμε έστω και μια μικρή αναφορά στο ¨θεσπέσιο¨ Σαμιώτικο κρασί. Το κρασί της Σάμου έχει κερδίσει την προτίμηση και την εκτίμηση ελλήνων και ξένων γευσιγνωστών, καθώς και διεθνή βραβεία. Ανήκει στην κατηγορία των επιδορπίων οίνων και σερβίρεται πολύ δροσερό στο τέλος του γεύματος, μαζί με γλυκά ή μόνο του σαν απεριτίφ. Η μεστή βελούδινη γεύση του, μας προσκαλεί να το απολαύσουμε δροσερό, στους 12-14 βαθμούς Κελσίου μαζί με κλασικά σιροπιαστά γλυκά, με τάρτες εξωτικών φρούτων, ή εναλλακτικά με επιδόρπια σοκολάτας και ξηρών καρπών.Είναι αυτονόητο όμως ότι η κατανάλωση όλων των συνοδευτικών επιδορπίων πρέπει να γίνει με σύνεση και μέτρο, εξαιτίας του μεγάλου ποσού των θερμίδων που αποδίδουν.
* Ασημένια Καναρίδου
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων
Καλούδη 32, Κιλκίς
Τηλ.: 23410 25902, ΚΙΝ.: 6974124648
E-mail: mdietkana@hotmail.com
Τα παραδοσιακά μας προϊόντα αποτελούν πολύτιμη κληρονομιά, η οποία πρέπει να διαφυλαχθεί και να αξιοποιηθεί .
Ποια είναι όμως αυτά τα προϊόντα και πόσο καλά τα γνωρίζουμε;
Τα προϊόντα αυτά δεν είναι άλλα από τα πολύ γνωστά σε όλους :
To εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και οι ελιές, με κυριότερες ποικιλίες τις θρούμπες, τις μαύρες, τις πράσινες και τις ελιές Καλαμών .
Το ταχίνι,ο θρεπτικότατος χαλβάς του μπακάλη και το γευστικότατο παστέλι.
Τα παραδοσιακά ελληνικά τυριά, με κύριους αντιπροσώπους το τυρί της Σίφνου ή ξινομυζήθρα Σίφνου, το καλαθάκι της Λήμνου και η ανάλατη μυζήθρα Κρήτης
Tα άγρια χόρτα και τα παραδοσιακά Κρητικά χορτοπιτάκια και το τόσο γνωστό τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και παγκόσμια, ¨μεθυστικό¨ κρασί της Σάμου.
Γιατί όμως τα παραδοσιακά αυτά προϊόντα, έχουν τόσο μεγάλη διατροφική αξία ;
Η παγκόσμια παραδοχή της γνωστής σε όλους Μεσογειακής δίαιτας, ως πρότυπου Υγιεινής Διατροφής, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα παραδοσιακά ελληνικά τρόφιμα είναι ιδιαίτερα ελκυστικά από άποψη οργανοληπτικών χαρακτηριστικών και ποιότητας, δικαιολογούν τη μεγάλη τους αξία για τη διατροφή, σε συνδυασμό πάντα με τις πολυποίκιλες ευεργετικές τους δράσεις για την υγεία .
Προχωρώντας ,ας εξετάσουμε πιο αναλυτικά το καθένα από αυτά :
- ΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ KAI ΟΙ ΕΛΙΕΣ: είναι γνωστό ότι τα εδώδιμα λιπίδια ευρείας κατανάλωσης ,όπως φυτικά έλαια, μαργαρίνες, μαγειρικά λίπη και βούτυρο παρουσιάζουν μεγάλη περιεκτικότητα σε trans λιπαρά οξέα, τα οποία θεωρούνται ότι βλάπτουν σοβαρά το καρδιαγγειακό σύστημα. Το ελαιόλαδο, όμως ,είναι φυσικό προϊόν και από πλευράς σύνθεσης λιπιδίων, το περισσότερο ισορροπημένο. Ειδικότερα, το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο δεν υφίσταται θερμικές επεξεργασίες, είναι η πλέον πολύτιμη, από πλευράς διατροφικής αξίας, μορφή εδώδιμου λιπιδίου. Όσον αφορά στις ελιές, αποτελούν πλούσιες πηγές φυτικών ινών, μετάλλων καθώς και μονο-ακόρεστων λιπαρών οξέων, τα οποία έχουν ευεργετική επίδραση στην υγεία. Αξιοσημείωτη είναι η περιεκτικότητα της ελιάς σε α-τοκοφερόλη (βιταμίνη Ε),η οποία δρα ως φυσικό αντιοξειδωτικό στον καρπό και στο ελαιόλαδο.
- ΤΟ ΤΑΧΙΝΙ, Ο ΧΑΛΒΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΣΤΕΛΙ: Το σησάμι και τα προϊόντα του ,το ταχίνι ,ο χαλβάς και το παστέλι είναι γνωστά από την αρχαιότητα ως σήμερα πολύτιμα στοιχεία της παράδοσης λαών, όπως είναι οι Έλληνες, οι Αιγύπτιοι, οι Παλαιστίνιοι και πολλοί άλλοι. Είναι τρόφιμα υψηλής πρωτεϊνικής αξίας, πλούσια σε αμινοξέα, όπως μεθειονίνη, κυστίνη, τρυπτοφάνη, αργινίνη και λευκίνη. Το σησάμι και τα προϊόντα του περιέχουν υδατάνθρακες με τη μορφή διαιτητικών ινών, είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε και σε ιχνοστοιχεία όπως Ca ασβέστιο, Fe σίδηρο, Pφώσφορο, Kκάλιο, Mgμαγνήσιο, Znψευδάργυρο και Seσελήνιο, καθώς και σε λιγνάνες ,όπως σεσαμίνη, σεσαμολίνη κ. άλλα. Η βιταμίνη Ε έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, το ίδιο και οι λιγνάνες και πιστεύεται ότι προστατεύουν τον οργανισμό από καρδιοπάθειες .Θεωρείται επίσης πιθανό, ότι η βιταμίνη Ε παίζει ρόλο στη μείωση του κινδύνου του καρκίνου και του διαβήτη,βοηθά στην πρόληψη του καταρράκτη,είναι απαραίτητη για την ορθή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και προλαμβάνει ή επιβραδύνει την εκδήλωση γνωστών ασθενειών,όπως Alzheimer και Parkinson,ενώ η πιπεροζινόλη, μια άλλη λιγνάνη έχει αντιυπερτασικές ιδιότητες .Τελειώνοντας αξίζει να αναφέρουμε ότι οι ουσίες του σησαμιού βελτιώνουν τη δράση ενζύμων του ήπατος που διασπούν τοξικές ουσίες του αίματος ,όπως η αλκοόλη. Όσον αφορά στο παστέλι οι υψηλές τιμές ιχνοστοιχείων, πρωτεϊνών και διαιτητικών ινών σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές κορεσμένων λιπαρών οξέων,χοληστερόλης και νατρίου μας δείχνουν ότι το παστέλι είναι ένα θρεπτικό και υγιεινό σνακ, του οποίου τα χαρακτηριστικά δεν είναι πολύ γνωστά στο καταναλωτικό κοινό, με αποτέλεσμα η κατανάλωσή του να μην έχει τη θέση που θα του άξιζε.
- ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΥΡΙΑ: τα ελληνικά τυριά είναι αντάξια γευστικά των καλύτερων εισαγόμενων τυριών και θα πρέπει να προωθηθούν και να γίνουν ευρύτερα γνωστά στους έλληνες και ξένους καταναλωτές .Το τυρί περιέχει συνήθως υψηλό ποσοστό πρωτεϊνών (11-38%) και λιπιδίων (συνήθως 16-40%).Είναι,επίσης,πλούσιο σε άλατα ασβεστίου και φωσφόρου.
- ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΧΟΡΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΧΟΡΤΟΠΙΤΑΚΙΑ: τα ¨ταπεινά¨ και ¨περιφρονημένα¨ χόρτα περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα, διαιτητικές ίνες, φυτικές πρωτεϊνες και είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες .Η κατανάλωση, συνεπώς, των βρώσιμων άγριων χόρτων συμβάλλει στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Οι ευεργετικές ιδιότητες των χόρτων εξακολουθούν να υφίστανται στα σύνθετα τρόφιμα που παρασκευάζονται με βάση τα χόρτα ,όπως είναι η χορτόπιτα .Τα παραδοσιακά Κρητικά χορτοπιτάκια που μελετήθηκαν έχουν, επίσης, το πλεονέκτημα να μην περιέχουν χοληστερόλη και τα λιπίδια τους να προέρχονται αποκλειστικά από το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο.
Από όλα όσα προαναφέρθηκαν γίνεται φανερό πόσο σημαντικό είναι να επανεντάξουμε τα ¨παραμελημένα¨ άγρια χόρτα στο διαιτολόγιο μας .
- ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ: Τελειώνοντας με τη σημερινή μας στήλη θα ήταν παράλειψη να μην κάνουμε έστω και μια μικρή αναφορά στο ¨θεσπέσιο¨ Σαμιώτικο κρασί. Το κρασί της Σάμου έχει κερδίσει την προτίμηση και την εκτίμηση ελλήνων και ξένων γευσιγνωστών, καθώς και διεθνή βραβεία. Ανήκει στην κατηγορία των επιδορπίων οίνων και σερβίρεται πολύ δροσερό στο τέλος του γεύματος, μαζί με γλυκά ή μόνο του σαν απεριτίφ. Η μεστή βελούδινη γεύση του, μας προσκαλεί να το απολαύσουμε δροσερό, στους 12-14 βαθμούς Κελσίου μαζί με κλασικά σιροπιαστά γλυκά, με τάρτες εξωτικών φρούτων, ή εναλλακτικά με επιδόρπια σοκολάτας και ξηρών καρπών.Είναι αυτονόητο όμως ότι η κατανάλωση όλων των συνοδευτικών επιδορπίων πρέπει να γίνει με σύνεση και μέτρο, εξαιτίας του μεγάλου ποσού των θερμίδων που αποδίδουν.
* Ασημένια Καναρίδου
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων
Καλούδη 32, Κιλκίς
Τηλ.: 23410 25902, ΚΙΝ.: 6974124648
E-mail: mdietkana@hotmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.