Διογκώσεις του τραχήλου

Γράφει η Ελβίρα Τικτοπούλου
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος 

Οι παθήσεις του τραχήλου κατά κανόνα εκδηλώνονται με διόγκωση. Το πρόβλημα που ζητείται να λύσει ένας ιατρός, είναι να βρει την πρωτοπαθή εστία, η οποία μπορεί να βρίσκεται είτε στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου, είτε στα όργανα του θώρακα ή της κοιλιάς.

Το λεμφικό σύστημα του τραχήλου περιέχει το 50% των 300-400 λεμφαδένων του σώματος. Διακρίνουμε 10 ομάδες λεμφαδένων που ενεργούν ως «φίλτρα», δεχόμενοι λέμφο από το δέρμα, τους μύες και τις κοιλότητες της κεφαλής και του τραχήλου. 

Οι διογκώσεις του τραχήλου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: φλεγμονώδεις και νεοπλασματικές. Οι φλεγμονώδεις διογκώσεις των λεμφαδένων (λεμφαδενίτιδες) διακρίνονται σε μη ειδικές και ειδικές. 

Οι μη ειδικές λεμφαδενίτιδες, συχνές στην παιδική ηλικία, συνοδεύουν κάθε οξεία φλεγμονή (από μικρόβια ή ιούς) της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα και γενικά όλων των περιοχών της κεφαλής και του τραχήλου, των οποίων η λέμφος παροχετεύεται στους τραχηλικούς λεμφαδένες (οξεία αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα κλπ.).

Από τις ειδικές λεμφαδενίτιδες, ενδιαφέρον παρουσιάζουν η φυματίωση, το σύνδρομο ανοσοανεπάρκειας (AIDS) και άλλες παθήσεις. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να τεθεί με την αφαίρεση του λεμφαδένα, την ιστολογική του εξέταση και τις ειδικές εξετάσεις αίματος.
Οι νεοπλασματικές διογκώσεις είναι οι συχνότερες. 

Προέρχονται από μεταστάσεις κακοήθων νεοπλασμάτων στους τραχηλικούς λεμφαδένες από την περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου (85%), από καρκίνους που εντοπίζονται σε απομακρυσμένα όργανα (θώρακας, όργανα κοιλιάς) (9%), από μεταστάσεις άγνωστης πρωτοπαθούς εστίας (5%) και από κακοήθη λεμφώματα (1%). 

Στην αρχή μπορεί να ψηλαφάται ένας λεμφαδένας, ο οποίος έχει σαφή όρια, είναι ευκίνητος, ανώδυνος και υπόσκληρος. Εάν δεν γίνει έγκαιρα η διάγνωση, τότε η διόγκωση αυξάνεται σε μέγεθος προοδευτικά, καθίσταται σκληρή, ακίνητη και ενδεχομένως επώδυνη. 

Μια ύπουλη διόγκωση της τραχηλικής χώρας απαιτεί επειγόντως επισταμένη έρευνα με σκοπό την ανεύρεση πρωτοπαθούς νεοπλασματικής εστίας. Αυτή στις περισσότερες περιπτώσεις εκδηλώνεται υπό μορφή έλκους στο στόμα ή το χείλος, διόγκωσης μόνο μιας αμυγδαλής, επίμονης βραχνάδας, διαταραχών κατάποσης ή διόγκωσης στην περιοχή του προσώπου. 

Άλλοτε η πρωτοπαθής εστία είναι τόσο μικρή ώστε δεν προκαλεί καμία συμπτωματολογία. 

Η διερεύνηση της διόγκωσης γίνεται με την αφαίρεση-βιοψία όλου του ύποπτου λεμφαδένα ή γενικά της διόγκωσης. 

Η θεραπεία των λεμφαδενικών τραχηλικών μεταστάσεων των καρκινωμάτων συνίσταται στην πλήρη αφαίρεση των τραχηλικών λεμφαδένων μαζί με την πρωτοπαθή εστία, ενώ ακολουθεί μετεγχειρητική ακτινοβολία. 

Όσον αφορά στα κακοήθη λεμφώματα (πρωτοπαθή νεοπλάσματα των λεμφαδένων), η πρώιμη τους διάγνωση γίνεται επίσης με την αφαίρεση του διογκωμένου λεμφαδένα και την ιστολογική του εξέταση. 

Η θεραπεία συνίσταται στην ακτινοβολία ή τη χημειοθεραπεία ή τον συνδυασμό τους. 

Συμπερασματικά, μια ύπουλη διόγκωση, η οποία δεν υποχωρεί μέσα σε τέσσερεις εβδομάδες, χρήζει ελέγχου. Ο έλεγχος περιλαμβάνει την απεικονιστική διερεύνηση (αξονική ή μαγνητική τομογραφία) με σκοπό την ανεύρεση πρωτοπαθούς εστίας, και οπωσδήποτε την αφαίρεση διογκωμένου λεμφαδένα και την ιστολογική του εξέταση. 

Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί,18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς