Γιατί όχι και στο Κιλκίς - Στις Συκιές Θεσσαλονίκης τίμησαν τους πρόσφυγες προγόνους τους - 89 φωτογραφίες

Γράφει και φωτογραφίζει ο Πάνος Γεωργιάδης

Πόσοι τρόποι υπάρχουν άραγε για να μάθουμε εμείς αλλά και οι τουρίστες, την ιστορία της πόλης μας; Με αφηγήσεις; Με επισκέψεις σε μουσεία και διάφορα ιστορικά μνημεία; Και πόσα είναι αυτά τα σημεία; Τα γνωρίζουμε όλα, ή μόνο τα δημοφιλέστερα όπως ο Λευκός Πύργος, η Καμάρα, η Ροτόντα, ο Αγ. Δημήτριος, κάποια από τα τείχη κ.α; 

Από την Κυριακή 18 Ιουνίου και μέχρι την Τρίτη 20 Ιουνίου, ο δραστήριος Δήμος Νεάπολης-Συκεών παρουσιάζει μια καινούρια διοργάνωση με ενδιαφέρουσες ιστορικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, το Sykies Fest. Με πεδίο δράσης την Πολιτιστική Γειτονιά (πάρκο Ελπίδος, Συκιές) και το Ανοικτό Δημοτικό Θέατρο Συκεών (Κάρολος Κουν), τοπικοί παραδοσιακοί σύλλογοι, μουσικά και θεατρικά σχήματα ξετυλίγουν το κουβάρι της ιστορίας που «γέννησε» την περιοχή, αναδεικνύοντας τις πολιτιστικές ρίζες αυτού του τόπου, αλλά και τη σύνδεσή τους με τις πτυχές του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού.

Η Γνώμη Κιλκίς είχε την ευκαιρία να βρεθεί και να παρακολουθήσει τη χθεσινή καταπληκτική δραματοποιημένη ιστορική ξενάγηση, παρακολουθώντας παράλληλα τον τρόπο εγκατάστασης αλλά και τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων κατά την ιστορική περίοδο 1917-1945.

Η ιστορία...

Για να πάρουμε τα γεγονότα από την αρχή:"26 Οκτωβρίου 1912. Η Θεσσαλονίκη απελευθερώνεται. Και ενώ όλοι πιστεύουν ότι θα ακολουθήσει πλέον μια περίοδος ευημερίας και ειρήνης, αντίθετα ξεκινά μια από πιο δύσκολες περιόδους με απανωτούς πολέμους. 

Σε δυο μόλις χρόνια το 1914, ξεκινά ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ενώ το 1917 καταστρέφεται από πυρκαγιά το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Ξεκινώντας από ένα μικρό φτωχικό σπιτάκι της Άνω Πόλης, η φωτιά κατακαίει τη Θεσσαλονίκη επί 36 ώρες καταστρέφοντας 10.000 σπίτια, 4.000 καταστήματα, τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μνημεία της πόλης, αφήνοντας 70.000 ανθρώπους άστεγους. 

Δυο χρόνια μετά ξεκινά η Ελληνική Εκστρατεία στη Μικρά Ασία η οποία είχε ολέθρια κατάληξη για τον Ελληνισμό, με χιλιάδες νεκρούς εκεί, αλλά και ενάμιση εκατομμύριο πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από Ελληνικές περιοχές της σημερινής Τουρκίας. Αυτό το τεράστιο κύμα προσφύγων διοχετεύεται κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας, η οποία μόλις είχε απελευθερωθεί και έψαχνε αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που θα της προσέδιδε την Ελληνικότητά της. 

Αυτό το στοιχείο το έφεραν οι βασανισμένοι Έλληνες πρόσφυγες. Ερχόμενοι όμως, δεν ήταν καλοδεχούμενοι στον ντόπιο πληθυσμό και αντιμετωπίστηκαν ως Τουρκόσποροι για πολλά χρόνια. 

Αρχίζουν τότε να δημιουργούνται συνοικισμοί ώστε να στεγαστούν αυτοί οι άνθρωποι, και για πρώτη φορά χτίζονται σπίτια εκτός των τειχών της Θεσσαλονίκης και εφαπτόμενα σε αυτά, όπως αυτά στις Συκιές. Τα οικονομικά προβλήματα πολλά και η πόλη ήδη κατεστραμμένη. 

Οι εργατικοί πρόσφυγες αρχίζουν να φτιάχνουν μόνοι τους τα υποτυπώδη οικήματα, ενώ αργότερα η κρατική επιτροπή εποικισμού αρχίζει να χτίζει μικρά σπιτάκια σαν αυτά στη σημερινή Πολιτιστική Γειτονιά στις Συκιές.

Η αναπαράσταση...

Το συγκεκριμένο σημείο είναι μάλλον το μοναδικό στην πόλη που αποτελεί μνημείο να μας υπενθυμίζει την ιστορία των προσφύγων. 

“Αυτό που ετοιμάσαμε για εσάς σήμερα είναι μια δραματοποιημένη περιήγηση στις ζωές εκείνων των ανθρώπων, θα περπατήσετε στα ίδια μέρη, θα τους δείτε μπροστά σας, να τραγουδάνε, να χορεύουν, να σας κεράσουν κάτι, να κλαίνε, να χαίρονται. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έφεραν μαζί τους μόνο υλικά πράγματα. 

Κουβάλησαν μαζί τους την ψυχή, τον πολιτισμό και την άυλη παράδοσή τους. Με αυτή την εκδήλωση θέλουμε να κρατήσουμε όλα αυτά ζωντανά και να υπενθυμίσουμε στους παλαιότερους και να γνωστoποιήσουμε στους νεότερους την ιστορία των προγόνων μας..." Με αυτά τα μεστά λόγια έκανε την εισαγωγή η κ. Ελένη εθελόντρια, θέλοντας να μας βάλει στο κλίμα. 

Για μία και πλέον ώρα που διήρκησε το ταξίδι στο παρελθόν, τα μάτια μας και τα αυτιά μας πλημμύρισαν από εικόνες και ακούσματα μιας άλλης Ελλάδας. Κατά παράξενο τρόπο, νιώθαμε την ίδια στιγμή να εναλλάσσονται τα συναισθήματα μας. Από το δέος και το θαυμασμό, στη συγκίνηση και την πίκρα, και από τη θλίψη στην ευτυχία. 

Πιο συγκεκριμένα, είδαμε σχεδόν όλη την ιστορία να αναβιώνει μπροστά στα μάτια μας ! Όπως τα γεγονότα της πυρκαγιάς του 1917, η εγκατάσταση των προσφύγων καθώς και μία ιστορική αναδρομή στις συνήθειες, στα ήθη και τα έθιμα με γάμους, κεράσματα, διασκέδαση κ.α. που μεταφέρθηκαν από τα παράλια της Μικράς Ασίας, τη Βόρεια και Ανατολική Θράκη, τον Πόντο και την Καππαδοκία. 

Κι όλα αυτά από το Χορευτικό Συγκρότημα του δήμου Νεάπολης-Συκεών, με τη συνεργασία πολλών φορέων, αλλά και τη συμμετοχή 174 εθελοντών χορευτών, μουσικών και ηθοποιών.

Περιοχή με τουριστικό ενδιαφέρον...

Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές αυτής της καταπληκτικής και εντυπωσιακής προσπάθειας που κάλλιστα θα μπορούσε να έχει υπό προϋποθέσεις και τεράστιο τουριστικό ενδιαφέρον. 

Η συγκεκριμένη αναπαλαιωμένη γειτονιά αποτελεί τα πρώτα σπίτια των προσφύγων και βρίσκεται κοντά στο γνωστό "Τσινάρι". Όπως μας είπαν άνθρωποι του Δήμου Νεάπολης Συκεών, δεν υπάρχει μέχρι στιγμής κάποιος στοχευμένος τουριστικός προγραμματισμός για την προσέλκυση επισκεπτών, αν και δεν είναι λίγοι οι ξένοι τουρίστες που φτάνουν σε αυτό μέρος μεμονωμένα.

 Στο ίδιο κλίμα και οι ξεναγοί της Θεσσαλονίκης οι οποίοι μας είπαν πως δεν έχουν βάλει την περιοχή στα επισκέψιμα σημεία της πόλης. Η συνεργασία, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και αλληλοβοήθεια μεταξύ των Δήμων Θεσσαλονίκης και Νεάπολης Συκεών κρίνεται άμεσα επιβεβλημένη για το καλό όλων. 

Το συγκεκριμένο μέρος είναι σχεδόν άγνωστο στους περισσότερους εμπλεκόμενους, ενώ άνετα μπορεί να προσθέσει αξία στο συνολικό τουριστικό προϊόν της Θεσσαλονίκης. 

* ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Google+

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube