‘‘Εαρινή Επίθεση’’ του συνταγματάρχη ε.α. Γιώργου Βαρδάκα

Γράφει ο Σπύρος Νικ. Καρτσώνης

Δεν μας εξέπληξε ο συνταγματάρχης ε.α. Γιώργος Βαρδάκας με το καινούργιο του πόνημα ‘‘Εαρινή Επίθεση, 9 Μαρτίου 1941. Εκεί όπου οι Έλληνες ταπείνωσαν τον φασίστα Μουσολίνι’’. Όλοι εμείς που τον γνωρίζουμε από κοντά, όλοι εμείς που ξέρουμε την αγάπη του για την Ιστορία και την ιδιαίτερη αδυναμία του για τον τόπο που ζει, το περιμέναμε.

Έχοντας κατά νουν το ‘‘όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν’’ του Ευριπίδη και όντας εραστής της Ιστορίας ο Γιώργος Βαρδάκας έδωσε ένα ακόμη δείγμα -μετά το ιστορικό φωτογραφικό του Λεύκωμα των νεκρών και εξαφανισθέντων Αξιωματικών και Οπλιτών στο έπος του 1940-41 των καταγομένων από το νομό Κιλκίς- του ανήσυχου πνεύματός του και της όρεξής του για προσφορά: εξέδωσε ένα καλαίσθητο βιβλίο με σκοπό «να γνωστοποιηθεί σε όλους η Εαρινή Επίθεση των Ιταλών, η οποία είχε ως επίκεντρο την επί του υψώματος 731 τιτανομαχία, για την οποία ελάχιστοι, αν όχι ουδείς, αναφέρεται στον επίσημο εορτασμό της Εθνικής μας Εορτής» και «την απόδοση φόρου τιμής σε όλους τους ζώντες και νεκρούς που έλαβαν μέρος σε αυτές τις επιχειρήσεις», όπως ο ίδιος αναφέρει στον πρόλογό του.

Γνωρίζοντας ότι το χθες δεν είναι αποκομμένο από το σήμερα και ότι η γνώση της ιστορίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη μεταλαμπάδευση -χωρίς αλλοιώσεις και αλλοτριώσεις- από τη μια γενιά στην άλλη όλων εκείνων των στοιχείων, των αξιών και των εννοιών (Χρέος, αρετή, ήθος κ.λπ.), που χαρακτηρίζουν μια ομάδα ανθρώπων, μια φυλή, ένα λαό, ο Γιώργος Βαρδάκας έσκυψε με αγάπη και ζήλο, με μεράκι και υπευθυνότητα, πάνω στην τιτανομαχία του υψώματος 731 και μας έδωσε το καινούργιο πόνημά του.

Η γραφή του απλή και λιτή, κοφτή, μεστή και περιεκτική, δουλεμένη με μεράκι και ποτισμένη με της καρδιάς τη φλόγα την άσβεστη, αποπνέει την αγάπη τού συγγραφέα για κάθε τι που έχει σχέση με την πατρώα γη και ραντίζει τον αναγνώστη με ευεργετικές σταλαγματιές ψυχικής δροσιάς. Σταθερή η περπατησιά ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα, ανάμεσα στον άνθρωπο και στον τόπο, στο χώρο και στο χρόνο, φορτίζει την ιστορική συνείδηση και αναστατώνει τις καρδιές.

Μέσα από τις αράδες των κειμένων του, τα σχεδιαγράμματα, τα ονόματα και τις φωτογραφίες των πεσόντων, ο συγγραφέας (γόνος κι αυτός πολεμιστή του μεγάλου έπους 1940-41) ανασαίνει κι αντρειεύει. Οι λέξεις ύψωμα 731, Μπρέγκου Ραπίτ, Κιάφε Λουζίτ, Μάλι Σπαντάριτ, Μπούμπεσι, Τρεμπεσίνα, Σεντέλι και πάμπολλες άλλες αποτελούν γι’ αυτόν οξυγόνο ζωής, αίμα ζείδωρο που κυλάει στις φλέβες του.

Μέσα από τις αράδες των κειμένων του όμως και ο αναγνώστης ανασαίνει κι αντρειεύει. Γιατί έχει την ικανότητα ο συγγραφέας κάθε τι που δίνει ζωή στον ίδιο να το μεταγγίζει. Γυρνώντας τις σελίδες, αισθάνεται κανείς την ανατριχιαστική παρουσία του Χάροντα, νιώθει να αναδίδεται η τρομακτική οσμή της μάχης, ακούει τις φοβερές εκρήξεις των οβίδων, γεύεται το άλικο αίμα που ρέει άφθονο, μορφές ηρώων ξεπετιούνται στο φως και υπενθυμίζουν το Χρέος, προκαλώντας τη γλυκιά ανατριχίλα που φέρνει η θύμηση των Γενναίων. 

Μπορεί το πόνημα του Γιώργου Βαρδάκα (που ολοκληρώθηκε χάρις στη βοήθεια χορηγών και δεν πωλείται, αλλά διανέμεται δωρεάν από τον συγγραφέα σε φορείς και στις οικογένειες αυτών που με τη θυσία τους λάμπρυναν το εικονοστάσι της Πατρίδας) να μην είναι ογκώδες και πολυσέλιδο, είναι όμως καλαίσθητο και περιέχει όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κανείς για την Εαρινή Επίθεση του Μουσολίνι . Επιγραμματικά:

γεωγραφικά στοιχεία της περιοχής με σχεδιαγράμματα (πρώτο μέρος)·

πληροφορίες για τη στρατιωτική ηγεσία και σχετικές φωτογραφίες, σχεδιαγράμματα με τις διατάξεις των αντιπάλων Δυνάμεων, περιγραφή κατά ημέρα της Εαρινής Επίθεσης, πληροφορίες για  τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου-Ηρώου του Υψώματος 731 στα Τρίκαλα (την ιδιαίτερη πατρίδα του συγγραφέα) αλλά και για το πώς διασώθηκε η Πολεμική Σημαία του 5^ου ΣΠ (δεύτερο μέρος), και

πίνακες με πεσόντες Αξιωματικούς και Οπλίτες και αρκετές φωτογραφίες τους (τρίτο μέρος).

Φυσικά σε κάθε ένα από τα τρία μέρη του πονήματος μπορεί να βρει κανείς και πολλά άλλα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την εν γένει κατάσταση της εποχής και βεβαίως την Εαρινή Επίθεση.

Εν κατακλείδι: Στην εποχή που ο όρος ‘‘Ελληνισμός’’ ή κάθε λέξη που αρχίζει από ελλ- ή από εθν- προκαλεί δυσφορία σε πολλούς και θέλουν να απαλειφθεί από το λεξιλόγιό μας·

στην εποχή που το μάθημα της Ιστορίας και των Θρησκευτικών ενοχλεί, που το σχολείο δεν αποτελεί πλέον τον φύλακα των ιερών και των οσίων του Γένους, τα δε βιβλία του δεν καλλιεργούν την αγάπη προς την φιλτάτη μας πατρίδα…

…τέτοιου είδους πονήματα, σαν αυτό του Γιώργου Βαρδάκα, μας διαβεβαιώνουν ότι υπάρχει ελπίδα: μας οδηγούν στο να ψηλαφίζουμε τις ρίζες μας, να παίρνουμε τα μηνύματα των προγόνων, να αισθανόμαστε το Χρέος και με το βλέμμα ψηλά να προχωρούμε!