Ποια μπάρα δημητριακών να επιλέξω;

Γράφει η Ασημένια Καναρίδου*
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Είναι σε όλους γνωστό ότι το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής, το οποίο προάγει την υγεία και μας προστατεύει από διάφορες ασθένειες της εποχής μας,όπως ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά,δίνει μεγάλη βαρύτητα στην ομάδα δημητριακών δηλ. στο ψωμί ,στα όσπρια,στο ρύζι, στις πατάτες και στα δημητριακά και τα προϊόντα ολικής αλέσεως.
Στην κατηγορία των δημητριακών ανήκουν και οι μπάρες δημητριακών, οι οποίες χρησιμοποιούνται από τους περισσότερους από εμάς ως σνάκ, είτε στο δεκατiανό, είτε στο απογευματινό.Επίσης, κάποιοι χρησιμοποιούν τις μπάρες, προς αντικατάσταση του πρωϊνού γεύματος συνδυαστικά με κάποιο ρόφημα, κυρίως όσοι έχουν την κακή συνήθεια να μην τρώνε πλήρες πρωϊνό γεύμα ή όσοι επιθυμούν ν' αντικαστατήσουν ένα γλυκό με πολλές θερμίδες, με κάτι πιο ελαφρύ και υγιεινό, αλλά παράλληλα γευστικό.

Η επιλογή μιας μπάρας δημητριακών, η οποία κατά βάση περιέχει υδατάνθρακες, καθώς και πρωτεϊνη φυτικής προέλευσης σε συνδυασμό με τις βιταμίνες, τα μέταλλα και άλλα ιχνοστοιχεία, είναι αναγκαίο να βασίζεται στα εξής κριτήρια:

· Επιλέγουμε μια μπάρα δημητριακών, η οποία δεν αναγράφει στην ετικέτα της περισσότερο από 100 % των RDA σε βιταμίνες και μέταλλα.



· Επιλέγουμε μια μπάρα, που περιέχει μεγάλη ποσότητα φυτικών ινών, τουλάχιστον 3 γρ.

· Αποφεύγουμε μπάρες δημητριακών, οι οποίες περιέχουν μεγάλη ποσότητα σε ζάχαρη (όχι περισσότερο από 18 γρ) και κατά συνέπεια είναι πλούσιες σε θερμίδες. Επίσης αξίζει να αναφέρει κανείς ότι ζάχαρη είναι και το σιρόπι γλυκόζης και το ιμβερτοσάκχαρο, τα οποία αναφέρονται συχνά στα συστατικά μιας μπάρας δημητριακών.Στο εμπόριο υπάρχουν μπάρες οι οποίες διαφέρουν αρκετά στη θερμιδική τους πυκνότητα.Για το λόγο αυτό ο καταναλωτής οφείλει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός.

· Ένα άλλο σημείο στο οποίο οφείλει ο καταναλωτής να εντείνει την προσοχή του ,είναι η περιεκτικότητα μιας μπάρας σε trans και υδρογονωμένα λιπαρά οξέα.Επιλέγουμε μπάρες, οι οποίες δεν περιέχουν trans και υδρογονωμένα λιπαρά οξέα .Ο λόγος είναι ότι τα παραπάνω είδη λιπαρών οξέων έχουν κατηγορηθεί για βλάβες στο καρδιαγγειακό σύστημα και γενικότερα βλάπτουν την ανθρώπινη υγεία.


· Επίσης, προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην περιεκτικότητα μιας μπάρας δημητριακών, σε κορεσμένα λιπαρά οξέα. Είναι προτιμότερο μια μπάρα δημητριακών να περιέχει λιγότερο από 3 γρ κορεσμένων λιπαρών οξέων .Και σ'αυτήν την περίπτωση, η αιτιολογία βασίζεται στο επιχείρημα ότι τα κορεσμένα λιπαρά οξέα, βλάπτουν σοβαρά την υγεία, προκαλώντας αθηροσκλήρωση και άλλα σοβαρά προβλήματα στην καρδιά.

· Όσον αφορά στην επιλογή μεταξύ μιας μπάρας δημητριακών ολικής αλέσεως και μιας όχι, αξίζει να αναφερθεί κανείς στο γεγονός ότι όλα τα προϊόντα ολικής αλέσεως είναι υψηλότερης βιολογικής αξίας,λόγω της περιεκτικότητας τους σε άμυλο,αντιοξειδωτικούς παράγοντες,βιταμίνες,μέταλλα, λιγνάνες και φαινολικούς παράγοντες, οι οποίοι έχει βρεθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, καρκίνο,σακχαρώδη διαβήτη,παχυσαρκία και άλλες ασθένειες. Οι περισσότεροι προστατευτικοί παράγοντες βρίσκονται στο φύτρο και στο πίτουρο,τα οποία αποβάλλονται κατά τη διαδικασία ραφιναρίσματος των δημητριακών. Τα παραπάνω δεδομένα βασίζονται σε επιδημιολογικές έρευνες και σε πιθανούς βιολογικούς μηχανισμούς και αφορούν στην τακτική κατανάλωση προϊόντων ολικής αλέσεως.

· Όσον αφορά στην γευστική απόλαυση που επιθυμεί να έχει ο καταναλωτής,αυτή είναι εύκολο να ικανοποιηθεί λόγω της μεγάλης ποικιλίας γεύσεων που είναι διαθέσιμες στην αγορά.Αλλά πρώτα απ'όλα ο καταναλωτής οφείλει να ελέγχει την ετικέτα της μπάρας για τα θρεπτικά συστατικά που αναφέρθηκαν παραπάνω και σύμφωνα με τις διατροφικές του ανάγκες. Στην αγορά, κυκλοφορούν διάφοροι τύποι από μπάρες δημητριακών όπως μπάρες με τι οποίες μπορεί κανείς να αντικαταστήσει ένα γεύμα,να κάνει δίαιτα, να εξοικονομήσει ενέργεια,να αυξήσει την πρωτεΐνη στη διατροφή του ή μπάρες για συγκεκριμένες ομάδες ατόμων που αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα υγείας, όπως για παράδειγμα εντεροπάθεια στη γλουτένη. 

· Και εάν κάποιος επιθυμεί μια πιο υγιεινή επιλογή της μπάρας δημητριακών, εκτός απ΄αυτές που κυκλοφορούν στο εμπόριο ή τις βιολογικές, θα μπορούσε να φτιάξει ο ίδιος με τα δικά του αγνά υλικά ,ακολουθώντας μια από τις πολλές συνταγές που υπάρχουν σε βιβλία μαγειρικής ή σε αντίστοιχες σελίδες στο διαδίκτυο. Με τον τρόπο αυτό,μπορεί κανείς να πετύχει πιο εύκολα τα παραπάνω διατροφικά κριτήρια, ν'απολαύσει ένα υγιεινό και σχετικά χαμηλοθερμιδικό σνάκ με αγνές πρώτες ύλες, ενώ παράλληλα να νιώσει και μια ψυχική ικανοποίηση, μια που συμμετέχει ο ίδιος στην διαδικασία παρασκευής μιας μπάρας δημητριακών.


Βιβλιογραφία :
Adom KK & Liu RH (2002) Antioxidant activity of grains.
Journal of Agricultural and Food Chemistry 50, 6182–6187.
Anderson JW (2002) Whole-grains intake and risk for coronary
heart disease. In Whole-Grain Foods in Health and Disease,
pp. 187–200 [L Marquart, JL Slavin and RG Fulcher, editors].
St Paul, MN: Eagan Press.
Bjorck I, Granfeldt Y, Lilijeberg H, Tovar J & Asp N (1994) Food
properties affecting the digestion and absorption of carbohydrates.
American Journal of Clinical Nutrition 59S,
688S–705S.
Διαδίκτυο: March 2006 , HEALTH MAGAZINE
* Ασημένια Καναρίδου
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων
Καλούδη 32, Κιλκίς
Τηλ.: 23410 25902, ΚΙΝ.: 6974124648