Πάρεση προσωπικού νεύρου

Γράφει η Ελβίρα Τικτοπούλου*
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος
Η μιμική του προσώπου μας παίζει σπουδαίο ρόλο στην καθημερινή επικοινωνία μας με τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μας. Αν γελάμε ή στεναχωριόμαστε για κάτι, απορούμε ή θυμώνουμε, οποιαδήποτε έκφραση εμφανίζεται αμέσως στο πρόσωπό μας.
Για την κινητική λειτουργία των μυών του προσώπου είναι υπεύθυνο ένα από τα σημαντικότερα νεύρα της κεφαλής και του τραχήλου, το προσωπικό νεύρο. Είναι κατανεμημένο σε όλους τους μυς του δέρματος της κεφαλής και του λαιμού. Ελέγχει επίσης και την έκκριση των δακρύων, του σάλιου και τη γεύση.

Ενίοτε το προσωπικό νεύρο εμφανίζει μια βλάβη της λειτουργίας του. Τη βλάβη ακολουθεί η κινητική διαταραχή, ονομαζόμενη παράλυση. Η βλάβη μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιοδήποτε σημείο του νεύρου. Ανάλογα με την εντόπισή της εμφανίζονται τα συμπτώματα της πάθησης.

Τις παραλύσεις του προσωπικού ενδέχεται να προκαλέσουν τραύματα, φλεγμονές και μη φλεγμονώδεις παθήσεις.

Η πιο συχνή είναι η ιδιοπαθής (ή αγνώστου αιτιολογίας) παράλυση, η οποία αποτελεί το 40% των παραλύσεων του προσωπικού νεύρου. Εμφανίζεται ξαφνικά μετά από επίδραση ρεύματος αέρα ή ψύχους στο πρόσωπο, μετά από κοινό κρυολόγημα ή κάποια άλλη φλεγμονή. 

Προσβάλλεται συνήθως μόνο μια πλευρά. Εκδηλώνεται αιφνίδια το πρωί και παρουσιάζει πόνο, που εντοπίζεται συνήθως πίσω από το αυτί, αλλά μερικές φορές ακτινοβολεί προς το πρόσωπο ή το φάρυγγα. Λόγω έκπτωσης της λειτουργίας του νεύρου έχουμε παράλυση όλων των κινήσεων των μιμικών μυών της αντίστοιχης πλευράς του προσώπου με εξαφάνιση των ρυτίδων του. 

Ο ασθενής είναι ανίκανος να ρυτιδώσει το μέτωπο και να κλείσει τα βλέφαρα της πάσχουσας πλευράς. Η σχισμή ανάμεσα στα βλέφαρα διευρύνεται. Το στόμα αποκλίνει προς την υγιή πλευρά, κυρίως κατά την επίδειξη των δοντιών, και η γωνία του πέφτει. 

Ο άρρωστος αδυνατεί να πτυχώσει τα χείλη του ή να σφυρίξει, να φυσήξει ή να φουσκώσει τα μάγουλα. Η πτυχή ανάμεσα στη μύτη και τα χείλη επιπεδώνεται. Αυτά συνοδεύονται με τη δυσκολία στη μάσηση της τροφής και αυξημένη εκροή του σάλιου από τη γωνία του στόματος. Εμφανίζονται επίσης διαταραχές της γεύσης, ξηρότητα στο στόμα και το μάτι της πάσχουσας πλευράς.

Η διάγνωση της νόσου στοχεύει στον προσδιορισμό της θέσης και της έκτασης της βλάβης. Ορισμένες δοκιμασίες επίσης χρησιμοποιούνται για την πρόγνωση και τον καθορισμό της θεραπείας.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση είναι απαραίτητο να ξεκινήσει τις πρώτες μέρες της εμφάνισης της παράλυσης. Όσο νωρίτερα εφαρμόζεται η θεραπεία, τόσο καλύτερα αποτελέσματα αναμένονται.

Η προστασία των ματιών από ξένα σώματα και από τη ξήρανση αποτελεί πρωταρχικό μέλημα. Στη διάρκεια της ημέρας θα πρέπει να φοριούνται σκοτεινόχρωμα γυαλιά. Στην ελάχιστη ένδειξη ξήρανσης στο μάτι να ενσταλλάζονται ειδικές σταγόνες που αντικαθιστούν τα δάκρυα. Στη διάρκεια του ύπνου να εφαρμόζεται μια ουδέτερη οφθαλμική αλοιφή. Η πλήρης κάλυψη του ματιού δεν συνίσταται.

Σήμερα η φυσιοθεραπεία θεωρείται ανεκτίμητη για την αντιμετώπιση της πάθησης και τη διατήρηση του ηθικού του αρρώστου. Η παλιά μέθοδος ηλεκτρικού ερεθισμού ενός μυός, που είχε υποστεί βλάβη, χρησιμοποιείται όλο και λιγότερο. Η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται στις περιπτώσεις όπου η συντηρητική θεραπεία έχει αποτύχει να δώσει ευνοϊκά αποτελέσματα, παρά την εφαρμογή της για μακρό χρόνο. Και σε αυτή την περίπτωση, λιγότεροι ιατροί εφαρμόζουν την χειρουργική αντιμετώπιση της παράλυσης.


* Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί, 18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς