Χιλιάδες χρόνια πριν στον τόπο αυτό οι Έλληνες, το βουητό αφουγκράστηκαν του αέρα που ερχόταν απ’ τα φαράγγια του Ολύμπου. Τραγούδησαν της φύσης τ’ ανοιξιάτικα τραγούδια. Σιγοψιθύρισαν παρέα με τον Φλοίσβο σαν χόρευαν τα κύματα του Αιγαίου. Μιμήθηκαν τους ήχους και άρθρωσαν λαλιά. ‘Έπλασαν λόγο.
Ο Πλάτων στο έργο του «Κρατύλος» αναλύει τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκαν στην γλώσσα μας οι λέξεις, παράγωγες και πρωτογενείς.
Κατ’ αρχάς ασχολείται με τις παράγωγες, αυτές δηλαδή που παράγονται από άλλες, όπως: αλήθεια από θεία+άλη (περιπλάνηση),Ουρανία από ορώ+άνω, σελήνη από σέλας+νέο, έρευνα από εράν+ευ, αήρ από αεί+ρει, νόησις από νέον+έσις (ορμή).
Για τον σχηματισμό τώρα των πρωτογενών, αναφέρει ότι επιλέχτηκαν από τον «ονοματοθέτη» γράμματα που αποδίδουν τις σχετικές έννοιες, ανάλογα με τον τρόπο που δημιουργούνται οι αντίστοιχοι ήχοι μες στην στοματική κοιλότητα. Έτσι για παράδειγμα το Ρ που παράγεται από έντονη κίνηση της γλώσσας, χρησιμοποιείται σε λέξεις που σχετίζονται με την κίνηση (π.χ. ροή, κρούση κλπ). Αντίστοιχα το Ι εκφράζει όλα τα λεπτά πράγματα που διέρχονται δια μέσου των πάντων. Το Φ, ως «φυσητικό», σηματοδοτεί ότι έχει σχέση με το φύσημα. Το Δ πάλι, όπως και το Τ, επειδή συμπιέζουν και στηρίζουν την γλώσσα στα δόντια, επιλέχτηκαν για να αποδώσουν τις έννοιες του δεσμού και της στάσης. Το Λ με τη σειρά του, επειδή δημιουργείται από γλίστρημα της γλώσσας, υπεισέρχεται σε κάθε τι λείο, ολισθηρό, λιπαρό, ή κολλώδες. Ακόμη το Α ή το Η που έχουν εκτεταμένη φωνή, χρησιμοποιήθηκαν σε λέξεις όπως μεγάλος και μήκος. Το Ο αποδίδει την έννοια του στρογγυλού. Κι επειδή έγινε αντιληπτή η εσωτερική δύναμη του Ν, αυτό επιλέχτηκε στον σχηματισμό λέξεων όπως το «ένδον» ή το «εντός». Σαν να μιμείται κανείς με γράμματα τις ενέργειες.
Έτσι, καταλήγει ο Πλάτων, αφού αποδώσουμε σε κάθε πράγμα τα γράμματα που είναι αρκετά, κατασκευάζουμε τις λέξεις. Κι ύστερα μ’ αυτές την γλώσσα, κάτι μεγάλο κι ολοκληρωμένο όπως ένας πίνακας ζωγραφικής.
Ιστολόγιο του Κώστα Μπούζα: http://bouzaskostas.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.