Εναίσθημα

Του Φώτη Μισόπουλου

στον Μανόλη Πανουσιάδη, που έφυγε

Να ενθουσιάζεσαι- με την ανησυχία σου.....
ΑΝΤΡΕ ΖΙΝΤ [1]


1.
........τι περιμένετε εδώ; τον ρώτησα Τα 'χασε γιατί δεν ανέμενε να του απευθύνουν το λόγο Οι δρόμοι σαν δήμιοι κάθε πρωί- άνω-θρώσκουν, παραμονεύουν εξαπολύοντας λερναίες ύδρες, αλλά σας κουράζω με λεπτομέρειες Όπως και νάναι, ο συγγραφέας φροντίζει τελικά για τον εαυτό του Άρχισα να μιλάω γιατί δεν είχα ευχαρίστηση να διαβάσω, είμαι η ιστορία του τρίτου προσώπου, του προσώπου για το οποίο μιλάμε- που ζει στον καθένα και το οποίο δεν πεθαίνει μαζί μας- κύριε, είπε, οι γνώμες διίστανται, η ουσία όμως παραμένει Η ιστορία του γερμένου ανθρώπου, εξαλείψιμη: Το θέμα της ημέρας Ένα ορόσημο πρώιμης θαλασσινής τόλμης. Τόλμης. Αμίλητοι λόφοι- κι αμέσως τον τύλιξε ο άνεμος. Έτσι γίνεται συχνά. Θέαμα θλιβερό, γιατί όλα τ' άλλα πάνω του πρόδιδαν άνθρωπο με εμπειρία στη ζωή, που κάτω από άλλες συνθήκες δε θα δυσκολευόταν να διατηρήσει την αυτοκυριαρχία και την φυσική του υπεροχή απέναντι στους τρίτους Κουνούσα το κεφάλι κι έβαζα τη φωτογραφία πίσω στο κουτί: γυαλιστερή, έμοιαζε ακόμα καινούρια, κι ας ήταν κιόλας οκτώ χρόνια παλιά Οι πεθαμένοι, λένε, ονειρεύονται τον ύπνο τους Εμείς ακούμε τα βήματα στις διπλανές κάμαρες που χάσκουνε άδειες Μπορούσα να διακρίνω το αριστερό στήθος της γοργόνας- κι ο λαιμός της ήταν άσπρος και μακρύς. Stop.Τελικά είμαστε συνυπεύθυνοι για όλα ή σχεδόν για όλα Βαθύτερα, είμαστε συγγενείς Μπορούμε να επανεξετάσουμε τη λεπτή συγκυρία Αυτό θα αρκέσει να συμπαρασύρει στην αμφιβολία το καθεστώς, που με τη συνέργειά μας έχει τόσο αυτάρεσκα εγκαθιδρυθεί Προσπαθήστε να καταλάβετε, παρακαλώ, μοναδικός τρόπος να διηγηθείς το ίδιο πράγμα ξεχωριστά στον καθένα είναι να αλλάξεις τη μορφή ανάλογα με το πνεύμα
Α' ΠΡΌΣΩΠΟ: .....η ιστορία του γερμένου ανθρώπου είναι η ιστορία του σαλονιού της Ανζέλ Βλέπω ότι δεν έχετε κατασταλάξει αποφατικά στο τι συμβαίνει
Β' ΠΡΌΣΩΠΟ: ......το ύφος του αστείου μού φάνηκε αλαζονικό: Μesdames et messieurs, le salon est votre opportunité d'être différent[2]


2.
.....τα πουλιά όμως εδώ είναι κουφά Δεν ακούν κρότους, δεν τρομάζουν Μένουν κολλημένα πάνω στα κίτρινα κλαδιά Δεν γίνεται Πρέπει να μεταναστέψω Πρέπει να πάω αλλού, σ' άλλα πουλιά, σ' άλλα βήματα Θυμάμαι το χωράφι του καλοκαιρινού μεσημεριού Θάναι καλά εκεί. Του φαίνομαι ύποπτος. Ίσως θέλει φιλοδώρημα Φοβόταν να υψώσει τη φωνή στο ημίφως Ο γλυπτός διάκοσμος ήταν τέλεια δουλεμένος λες και η πέτρα είχε κρατήσει για πάντα το σκοτάδι αιχμάλωτο στις βαθιές εσοχές της Ακούμπησε το χέρι σ' ένα σκάλισμα και ψηλάφησε αργά το υλικό- το έκανα κι εγώ, κι άλλοι- κανείς δεν υποψιαζόταν ότι υπήρχε εκεί και κάποιος άλλος Περιεργάστηκα το σκάψιμο απ' όλες τις πλευρές Το άλλο πρόσωπο καθόταν στη γειτονική σειρά των καθισμάτων, σήκωσε τους ώμους κι απομακρύνθηκα κουτσαίνοντας Απέναντι βρίσκονταν τα λείψανα της τραγωδίας: αζύμωτα ψωμιά, που μοιράζουν οι μάνες των πνιγμένων Ξινά και νόστιμα που τα λέν ψυχούδια[3]- σαν τα ψιμύθια που φοράν οι έφηβοι τις νύχτες, όταν ο ανύπαρχτος θάνατος τούς πιάνει στον ύπνο Υποβαθμίζουμε, τότε, τις δυνατότητες που έχουμε, κατεργαζόμαστε τη γλώσσα με κατεύθυνση ενδοτισμού και αυτο-αμφισβήτησης ή άλλους καταφανείς αντιαισθητικούς πειραματισμούς: δέον να εξασφαλίσουμε την απαλλαγή από κάθε είδος- έστω και μηχανιστικού- συμβιβασμού με τα κρατούντα Αντικείμενό θα είναι το ίδιο μας το πρόσωπο- ''Μόλις τελειώσω το ποίημα θα βαλθώ/ να ξεμπερδέψω πια με τον εαυτό μου/ Τι ηδονή! Καλό ξημέρωμα''- Robert Walser. Αγαπημένε, ένα βιβλίο είναι περίκλειστο. Γεμάτο. Λείο. Σαν αυγό. Με τα δικά του μάτια- ενημερώστε, παρακαλώ, τους υπόλοιπους στο φιλολογικό σαλόνι της Ανζέλ. Σάς λάτρεψα, θέλω την αλήθεια Stop
Θα παίζω πάνω στα χλοησμένα χαλάσματα Δραπέτης του μεσημεριανού ύπνου, τρέχοντας ανάμεσα στα σιτάρια προς τα ερείπια. Μερικά χαμόγελα ξεκολλούν στην αγρύπνια, τα φεγγαρόφωτα γεμίζουν τη δύση μ' ένα χρώμα σίγουρης παρηγοριάς Στιγμές υγρές σκεπασμένες με τη σοφία της γης.


3.
........έμοιαζε να παρακολουθεί με προσοχή την σκηνή που ξετυλιγόταν μπροστά του Ήταν παράδοξο να στέκει εκεί παράμερα ασάλευτος Ο θόλος ψηλά ξεδίπλωνε την ηχώ αδύναμα, αλλά πολλαπλασίαζε την αδιάσπαστη νομοτελειακή συνέχεια που διαθέτει μέσα του, αμείλικτα και με ακρίβεια Το βλέμμα ήταν μετέωρο κι ένοιωσε χαμένος Λαχταρώ αυτές τις κομψές τελετουργικές μορφές των μπουκαλιών- ιδανικές για τα σημειώματα όσων ναυαγών επιζούν ξεγλιστρώντας την εποχή ή την άδεια αρμονία κάθε αποστομωτικής απάντησης Φεύγεις έξω ήσυχα Δυο ώρες αργότερα ξυπνάω Εκείνη τη στιγμή όλα είναι ανεπανόρθωτα Ονειρεύεται τον ύπνο μας, κοιμάται το όνειρο των άλλων, σ' αιωρούμενα φεγγάρια δεσπόζει το απειλητικό ροζ σαν βιασύνη ή ορμή Υπερασπίζομαι με αρκετό νεύρο μια μάλλον ασταθή πίστη, αλλ' αξιώνω ριζική διαφοροποίηση, όπου ευδοκιμεί η ευάρεστα αποδεκτή χρήση της γλώσσας: κατά την ώρα της γραφής θα καταπνίξουμε κάθε υστερική στάση. Κατά τεκμήριο με όσους θεωρούν εαυτούς καθιερωμένους: Σκότωσε τον αετό σου!! αναφώνησαν όλοι μαζί[4] Έσβησα τα πάντα και στη θέση αυτών έγραψα: Επιθύμησα ένα μικρό ταξίδι αναψυχής με την Ανζέλ Stop Τα ξερά φύλλα δεν είναι ωφέλεια, ούτε ευπρέπεια για το δέντρο. Λέγεται πως η ελιά, φθονεί το πλησιέστερο φυτό, κοντά της. Γέλασε. Γέλασα κι εγώ. Γελούσε κι η βροχή στη νύχτα Τα φθινόπωρα ωριμάζουν τα σύννεφα Το φεγγάρι μπαίνει στο σπίτι, μπαίνει με το σκούφο λοξά απ' τα παράθυρα Τα δάση γίνονται λίκνα των αηδονιών στο Άλλο Φως Εξακολουθώ να του φαίνομαι ύποπτος Θέλει φιλοδώρημα
Ελαττώνουμε τη ζωή οι ίδιοι για να μη χάνουμε το λογαριασμό απ' το βάρος της Όποιος πεθαίνει, είναι σαν να πεθαίνει κάτι από μάς, κι ας μην ξέρουμε Το χαρτί που μου έδειξε έγραφε: Δες τον εαυτό σου,- θα δυστυχήσεις- Για τον λόγο αυτό παραμένει κρυμμένος και αθέατος.- Οι χαραματιές φώτισαν τους δρόμους στις αράχνες της στέγης. Η λύπη ξεκουράστηκε. Ο μουχλιασμένος τοίχος βρίσκει την καρδιά του. Όλα είναι κοίμηση.-

ΤΕΛΟΣ

ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ
[1] Αντρέ Ζιντ, Ο Προμηθέας ελεύθερος δεσμώτης, μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου, Καστανιώτης 2010
[2] [Κυρίες και κύριοι, το σαλόνι είναι η ευκαιρία της διαφορετικότητάς σας]
[3] Κ. Χ. Μύρης, Ποιήματα, περ. η λέξη, τ.8/1981
[4] Αντρέ Ζιντ ο.π.






1./ https://thetheatretimes.com/wp-content/uploads/2023/10/koponyeg_6_900x600.jpg
2./ https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTYa8q4u_w-scVm1bRpF41D-lO6LtIA4crV1w&usqp=CAU