Ο αέρας είναι γκρίζος και άχρονος

Του Φώτη Μισόπουλου
Πάνω σε μια ιδέα του Noël Devaulx [*]
Το μαύρο σκυλί οσμίστηκε μια ασυνήθιστη παρουσία. Σηκώνεται στα πόδια του, παίρνει να ουρλιάζει κι αυτό.
Noël Devaulx [1]

.......στερεώνω τη γραφίδα κρατώ τα πρακτικά, - σε ποια ακροαματική διαδικασία δεν το γνωρίζω - ξαναρχίζω λοιπόν - Η πρώτη ερώτηση σήμερα το βράδυ Η έρευνα έδειξε ότι η Λάμδα συμπλήρωσε την πλύση και κρέμασε τα ρούχα της να στεγνώσουν κατά την 20ην ώρα, 11 Δεκ. τρέχοντος [2] [παύση] Σπάνια πηγαίνω στην εξοχή Σχεδόν ποτέ δεν περνάω εκεί ολόκληρη μέρα ή δύο συνεχόμενες, αλλά σήμερα που ο φίλος αυτός στο σπίτι τού οποίου βρίσκομαι, δεν μου επέτρεψε να μη δεχθώ την πρόσκλησή του, πήγα όλο αμηχανία όπως ένας ντροπαλός μαθητής γυμνασίου σε μεγάλη γιορτή - Κάποιο βέλος αδέξια σχεδιασμένο δείχνει την κατηφοριά που βγαίνει εδώ : Αναγγέλλει : Εκκλησία του ΙΑ' αιώνα Η πρόσοψη είναι άχαρη - θα έλεγα πως έχασα τον δρόμο Ξαναρχίζω λοιπόν : να είσαι δικαστής και αντίδικος, μάρτυρας και συνήγορος ή εκείνος που προσηλωμένα αδιάφορος κάθεται και σημειώνει Μια εικόνα στο αγιάτρευτο κεφάλι μου όπου όλα κοιμούνται όλα είναι αγέννητα ακόμα ή μπροστά στα μάτια μου βλέπουν την εικόνα - τρεμοπαίζουν τα βλέφαρα και κρύβονται μέσα
Έκλεισε την πόρτα του πλυντηρίου προτού φύγει Στις 7.30 το πρωί, 12 Δεκ. η κυρία Δέλτα - σύζυγος του αξιωματούχου Δέλτα - που κατοικεί στο διαμέρισμα 16 του κτιρίου 325 πήγε στο υπόγειο και παρατήρησε ότι η πόρτα του πλυντηρίου ήταν ανοικτή Έφτασα χαρούμενος ο καθαρός αέρας το απέραντο τοπίο γευμάτισα δείπνησα τώρα νύχτα βαθιά στο δωμάτιο - το κενό μέρος γεμίζει με αγωνία - η εκκλησία εντοιχισμένη ανάμεσα στα σπίτια δεν την μαρτυράει παρά το μεγάλο ανακουφιστοκό τόξο αν κοιτάξεις καλά τη λιθοδομή, το έδαφος πρέπει να το έχουν ανυψώσει - απ' το αρχαίο πλακόστρωτο δε μένει απολύτως τίποτε κι οι πλευρικές εσοχές φτάνουν μόλις τον ώμο σου
Θα προσπαθήσουν να δουν μέσα εκεί να ψάξουν στη σιωπή μιας δικαιοσύνης που παρέδωσε το πνεύμα της στα δίχτυα του σκοτεινού αυτού κακουργιοδικείου όπου η απλή παρουσία σημαίνει ενοχή [3]
Η Δέλτα ανέβηκε στο διαμέρισμα της κυρίας Λάμδα και ζήτησε να πάνε στο πλυντήριο μαζί - η Λάμδα μπαίνοντας ανακάλυψε ότι πολλές σειρές από τα ρούχα που κρέμασε να στεγνώσουν την προηγούμενη νύχτα, είχαν καεί - εξ άλλου η Πυροσβεστική έλαβε πολλά ανώνυμα τηλεφωνήματα ανακοινώνοντας φωτιές στα κτίρια γύρω - το πρόσωπο που καλούσε δεν έδινε τ' όνομά του, προσθέτοντας : ''Μη δίνετε σημασία'', - το παράθυρο του δωματίου βλέπει στην απέραντη εξοχή - ακαθόριστη - σαν όλες - ή τα ελάχιστα άστρα, αύρα που δεν ακούγεται κοιτάζοντας με τις αισθήσεις το μηδέν της οικουμενικής ζωής που είναι έξω την ορατή α-ορατότητα του παρελθόντος κάτω απ' τη σκασμένη παλιά μπογιά του παραπέτου - ακουμπάω στο πλάι με το αριστερό χέρι γιαυτό τίποτα δεν εμφανίζεται Φοβάται κανείς να γεννηθεί, εύχεται να υπήρχε για ν' αρχίσει να πεθαίνει - εννοώ εμένα - μόνο έτσι θα υπάρξω ξανά Ύπουλες ερωτήσεις υπενθυμίζουν ότι βρίσκομαι στο εδώλιο Το παρεκκλήσι στεγάζει την εικόνα του Αγίου [4] κρατάει το κομμένο κεφάλι του στο ένα χέρι, το πρόσωπο δε δείχνει κανένα ξάφνιασμα - κομμάτια ύφασμα κρύβουν τους τοίχους στην αθεράπευτη λέπρα τους : το μεγάλο μαύρο σκυλί προπορεύεται του υπερήλικα ιερέα, ντυμένου τα λειτουργικά του άμφια - σεμνό αλύχτισμα στο ημίφως Η τελευταία κλήση πληροφορούσε ότι η πυρκαγιά ξέσπασε στον πρώτο όροφο του 325 κτιρίου, αστυφύλακες έλεγξαν τα κλιμακοστάσια και τους ακάλυπτους αλλά δεν εντοπίστηκε καμιά εστία - ένοιωθα να επιθυμώ δυνητικά τη γαλήνη όπου θα έφευγα αν ήταν εύκολο ή αξιοπρεπές, εκεί στους στενούς δρόμους ανάμεσα στα φυσικά πράγματα ευχάριστα κουρασμένος ή νοσταλγικός - η ερημωμένη εκκλησιά - κατόρθωσε να διαφυλάξει τα παλιά ιερά σκεύη βάζοντας παράμερα στη γωνιά που βρίσκομαι ο,τι κακόγουστο σωρεύτηκε με τον χρόνο - το σκοτάδι που έχω καταφύγει τα κάνει αθέατα Προσέχω το θόρυβο - το αυτοσχέδιο παπαδοπαίδι ζάρωσε στη βάση του άμβωνα
Απόψε η συνεδρίαση είναι ήρεμη, πέφτουν μεγάλες σιωπές και τότε όλοι καρφώνουν τα μάτια τους πάνω μου - με την άκρη της κόρης - Με την άκρη της κόρης παρατηρώ το χέρι που γράφει - θολά εξ αιτίας της απόστασης - δυσδιάκριτα - οι τρεις φωτιές ξέσπασαν στο υπόγειο του κτιρίου 325 - η έρευνα έδειξε ότι η φωτιά της 3ης Δεκ. άρχισε την 17ην ώρα κι ότι ένα πλυντήριο που ανήκε στην κυρία Κ., σύζυγο του αξιωματούχου Κάπα, έπιασε φωτιά και καταστράφηκε. Αναρωτιέμαι αν η φωνή μου - φαινομενικά τόσο ασήμαντη - δεν ενσαρκώνει την ουσία χιλιάδων φωνών τη δίψα χιλιάδων ζωών να μιλήσουν [5] Mors et vita duello ψάλλει ο γέροντας το πασχαλινό άσμα - κι όταν έρχεται η ώρα της απόλυσης γίνομαι
μάρτυς μιας αλησμόνητης σκηνής στέκεται ορθός πιάνεται απ' το κιγκλίδωμα καθώς μιλάει και τρέμει στο κενό - ''Ο Χριστός στον τάφο! Ο Θεός στον τάφο! Ποιοι είναι όλοι αυτοί οι κύριοι με την μακριά τήβεννο - σύμφωνα με την εικόνα, σύμφωνα όμως μόνο με αυτήν, υπάρχουν κι άλλα, θα υπάρξουν κι άλλα, άλλες εικόνες, άλλοι άνθρωποι, άλλοι κύριοι - άραγε θα ξαναδώ ποτέ τον ουρανό, θάμαι λεύτερος να πάω και νάρθω με ήλιο ή με βροχή - ευτυχώς που δεν ζήτησα τίποτε, έως ότου σβήσουν οι αντίλαλοι ο ουρανός και η γη, έχω ακούσει γιαυτά πολλές διηγήσεις και τώρα κυριολεκτώ : βλέπω το χέρι, έρχεται έρποντας απ' τη σκιά, τη σκιά του κεφαλιού Έπειτα υποχωρεί καμιά σχέση με μένα''
Η έρευνα που έγινε στον τόπο αυτής της φωτιάς έδειξε παρόμοια ίχνη κεριού και κάποιας λιπαρής ουσίας Αυτή η φωτιά συνέβη στο ίδιο δωμάτιο-πλυντήριο όπως η φωτιά της 11ης Δεκ. και καταγγέλθηκε από μια ανώνυμη γυναίκα. Η καλούσα αρνιόταν να παρατείνει την συζήτηση κι όταν της ζητήθηκε η διεύθυνση, απάντησε : ''Μη δίνετε σημασία'' - χωρίς ομορφιά μισογραμμένο μάταια, φτηνό τσιγάρο που καίγεται καθώς γράφω πάνω στο φτηνό στυπόχαρτο - Ούρλιαξε : ''Αφήνουμε τις εκκλησιές του αφωτολόγιστες - τους τάφους απ' όπου μάς έρχεται σαν αχνή φωνή η ελπίδα μιας ανάστασης : Ο Θεός πέθανε : ο άρτος και ο οίνος τον συνέδεαν μ' ένα φθαρτό πολιτισμό, με τα οικόσημα των βωμών μιας κοινωνίας ξοφλημένης
Θα είναι κάποιο άλλο βράδυ όλα συμβαίνουν βράδυ, αλλά θα είναι η ίδια νύχτα, έχει κι αυτή τα βράδια της τα πρωινά και τα βράδια της, έτσι μπορώ να σκέφτομαι ότι επίκειται η μέρα, - τα φαντάσματα θα σκορπίσουν Η συνεδρίαση πρέπει να τελειώνει - ήταν ήρεμα σε γενικές γραμμές Ναι, αυτός είναι μερικές φορές ο τρόπος, ξαφνικά τα πουλιά και οι γλάροι της γης τριγύρω - κι όλα σιωπούν για μια στιγμή. Οι κάτοικοι του κτιρίου 325 εξετάσθηκαν : το τελευταίο πρόσωπο που χρησιμοποίησε τις ευκολίες του πλυντηρίου κατά την 3ην Δεκ. ήταν η κυρία Έψιλον μ σύζυγος του αξιωματούχου Έψιλον που κατοικεί στο διαμέρισμα 14 του κτιρίου 325. Η κυρία Έψιλον υποστήριξε ότι τελείωσε το πλύσιμό της λίγο πριν από την 17ην ώρα και κλείδωσε την θύρα του πλυντηρίου - αφήνοντας τα ρούχα της εκεί μέσα - κυρίως εσώρουχα.
Έχω μπροστά μου τις μεγάλες σελίδες ενός βαριού κατάστιχου - πάνω στο παλιό αναλόγιο σημειώνω μ' επιμέλεια την ανθρώπινη τάξη και τη γαλήνη του συνηθισμένου ή το μεγάλο εξόριστο πλήθος αυτών που αποτελούν την αξία του κόσμου θα βρίσκω για πολύ καταφύγιο στην αδιαφορία των άστρων στο εσωτερικό όραμα των τοπίων που δεν υπάρχουν :
ΦΩΝΗ : ........ίνα τι με εγκαταλείψατε ανυπεράσπιστον - νεκρόν εν μέσω των νεκρών [παύση] Ποιος είναι αυτός ο νεκρός που γύρω του αγκομαχούμε ακατάπαυστα σαν ύαινες και στριφογυρίζουμε σαν τσακάλια; Είναι Εκείνος Είναι ο Θεός μας! [παύση]
Θάψαμε αρκετά βαθιά το ανερμήνευτο το ακατόρθωτο Ποιος είναι αυτός που καταπονούμε μ' ερωτήματα; Εκείνος; Ο Θεός μας;
Αλλά εμείς ποιοι είμαστε για να τον ρωτούμε Να τον ρωτούμε χωρίς σταματημό;
Αποκριθείτε : Ποιοι είμαστε;

ΤΕΛΟΣ

ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ

[*] Φωνή πέρα απ' τον τάφο, απόδοση : Λένας Παππά [βλ. Χριστιανικό Συμπόσιο, επιμέλεια Κώστα Τσιρόπουλου, Εστία 1967]
[1] Noël Devaulx ο.π.
[2] Αριστοτέλης Νικολαΐδης, Ανθρώπων εξ ανθρώπων, διηγήματα, Καστανιώτης 1982
[3] Σάμουελ Μπέκετ, Πρόζες 1945-1980, μτφρ. Εριφύλη Μαρωνίτη, εισαγωγή Γεράσιμος Βώκος, Πατάκης 2002 γ' έκδοση
[4] του Αγίου Διονυσίου, - στο πρωτότυπο κείμενο του Ντεβώ [βλ. μτφρ.]
[5] Fernando Pessoa [στίχοι του ετερώνυμου Μπερνάρντο Σοάρες], Ω Λισαβόνα, σπίτι μου/ ανθολόγηση-εισαγωγή-μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, Gutenberg 2016

https://www.n-t.gr/pictures/original/b_20857_or_demons_07.jpg