Όγκοι του φάρυγγα

Γράφει η Ελβίρα Τικτοπούλου*

Ο φάρυγγας είναι κυρίως όργανο της πεπτικής οδού. Συμμετέχει ωστόσο και στις λειτουργίες της αναπνοής και της ομιλίας. Επίσης διαθέτει προστατευτική και αμυντική λειτουργία. Είναι ένας μυϊκός σωλήνας. Το πρόσθιο τοίχωμά του είναι ανοικτό και βρίσκεται σε επικοινωνία με την κοιλότητα της μύτης, του στόματος και το λάρυγγα.
Και ανάλογα με την περιοχή, με την οποία επικοινωνεί, διαιρείται σε τρεις μοίρες, τη ρινική (ρινοφάρυγγας), τη στοματική (στοματοφάρυγγας) και τη λαρυγγική (υποφάρυγγας). Οι σπουδαιότερες και συνηθέστερες παθολογικές εκδηλώσεις στην περιοχή αυτή είναι οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) και καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι. Στο σημερινό άρθρο θα αναφερθώ μόνο στους κακοήθεις όγκους του φάρυγγα.

Οι κακοήθεις όγκοι του φάρυγγα διαιρούνται ανάλογα με την εντόπισή τους σε όγκους του ρινοφάρυγγα, του στοματοφάρυγγα και του υποφάρυγγα. Αφορούν όλες τις ηλικίες με ιδιαίτερη προτίμηση την 4η-6η δεκαετία. Οι άνδρες προσβάλλονται 2 με 3 φορές συχνότερα από τις γυναίκες, περισσότερο εκείνοι που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ και είναι βαρείς καπνιστές. 

Στην πρόκληση των όγκων ενοχοποιούνται γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως και ορισμένοι ιοί σε συνδυασμό με ανεπάρκεια βιταμινών. Σε κάποιες περιοχές της Κίνας το καρκίνωμα του ρινοφάρυγγα είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου. Το γεγονός αυτό μπορεί να οφείλεται στην κατανάλωση παστών ψαριών στην πρώτη παιδική ηλικία, λόγω της ύπαρξης καρκινογόνων ουσιών στα παστωμένα ψάρια.

Τα νεοπλάσματα του ρινοφάρυγγα είναι πολύ ύπουλα, έχουν μεγάλη τάση μετάστασης στους λεμφαδένες του τραχήλου. Πολλές φορές, ενώ η πρωτοπαθής εστία στο ρινοφάρυγγα έχει μέγεθος μικρής φακής, ωστόσο στον τράχηλο του αρρώστου μπορεί να έχει ήδη εμφανιστεί μια ανώδυνη διόγκωση. Και συχνά είναι η αιτία επίσκεψης του ασθενή στο ιατρό. Με την πάροδο του χρόνου διαπιστώνονται αιμορραγίες, πυώδεις εκκρίσεις και μονόπλευρη δυσχέρεια αναπνοής από τη μύτη ή βαρηκοϊα στο ένα αυτί.

Ο όγκος της στοματικής μοίρας του φάρυγγα εκδηλώνεται ως καρκίνος των αμυγδαλών ή της βάσης της γλώσσας. Διαπιστώνεται απλή διόγκωση μιας αμυγδαλής, η οποία γίνεται σκληρή. Μπορεί να εμφανιστεί και σαν μόρφωμα είτε έλκος στην επιφάνεια της αμυγδαλής ή της βάσης της γλώσσας. 

Τα πρώτα συμπτώματα είναι ήπια, όπως ελαφριά ενόχληση στο φάρυγγα, αίσθημα ξένου σώματος στην κατάποση και πόνος στο αυτί. Αργότερα ο πόνος γίνεται πιο έντονος, εμφανίζονται διαταραχές της κατάποσης, δυσάρεστη μυρωδιά από το στόμα και αιμορραγία από τον όγκο.

Ο καρκίνος της λαρυγγικής μοίρας του φάρυγγα (ή του υποφάρυγγα) επίσης είναι ύπουλη πάθηση. Περίπου ένας στους τέσσερεις ασθενείς έχει ως πρώτη και μοναδική εκδήλωση τη διόγκωση του τραχήλου λόγω μεταστάσεων στους λεμφαδένες, ενώ η πρωτοπαθής εστία στον υποφάρυγγα να είναι ακόμη πολύ μικρή. Τα συμπτώματα της πάθησης είναι παρόμοια με αυτά του καρκίνου των αμυγδαλών.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η διάγνωση επιβεβαιώνεται με βιοψία. Ο ακτινολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος και περιλαμβάνει την αξονική και μαγνητική τομογραφία, που δείχνουν με ικανοποιητική ακρίβεια την έκταση του όγκου.

Όσον αφορά στην αντιμετώπιση, η χειρουργική θεραπεία δεν εφαρμόζεται στον καρκίνο του ρινοφάρυγγα. Για πολλά χρόνια η ακτινοθεραπεία ήταν η μοναδική θεραπευτική δυνατότητα. Τα τελευταία χρόνια η ακτινοθεραπεία συνδυάζεται με χημειοθεραπεία. Η θεραπεία του καρκίνου των αμυγδαλών και του υποφάρυγγα εξαρτάται από την επέκταση του όγκου και το στάδιο της πάθησης. 

* Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί, 18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς