Περί δραχμής και της αυταπάτης που εισάγει

Του Δημήτρη Μάρδα
Αν. καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Εφόσον το PSI χρονίζει και η διαχείριση του χρέους μας μένει μετέωρη, οι θέσεις υπέρ της δραχμής και ό,τι άλλο συνεπάγεται θα παραμένουν στην επικαιρότητα, χωρίς αυτό απαραίτητα να δικαιώνει τους υποστηριχτές τέτοιων λύσεων.  To ΕΠΑΜ (Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο), που υποθέτουμε ότι δεν είναι αναγραμματισμός του ΠΑΜΕ, σε μια του διακήρυξη –με θέσεις όμως όμοιες του ΠΑΜΕ– με τίτλο «Αλήθειες και Ψέματα» για το χρέος, υποστηρίζει την επιστροφή στη δραχμή. Σημειώνονται, μεταξύ άλλων, λοιπόν τα εξής:

«Η μόνη λύση είναι η μονομερής, από εμάς, (από ποιον άλλον θα μπορούσε να ήταν άραγε;) διαγραφή όλου του χρέους…». Ως προς το «δεν πληρώνω το χρέος με το έτσι θέλω» να υπενθυμίσουμε, χωρίς να επεκταθούμε διεξοδικά, το άρθρο 27 της Σύμβασης της Βιέννης, περί του Δικαίου των Συνθηκών (που την επικυρώσαμε), το οποίο ρητά αναφέρεται στο ότι τα «συμφωνηθέντα πρέπει να τηρούνται» όπως επίσης και το άρθρο 94 του ελληνικού συντάγματος. Και τα δυο δε μας προσφέρουν αυτήν την άνεση.
Επίσης σημειώνεται στη συνέχεια ότι υπάρχει λύση «..με ταυτόχρονη επιστροφή στο εθνικό νόμισμα και προστασία της εγχώριας παραγωγής…». Γιατί δε σημειώνεται η μορφή της προστασίας που προτείνει το ΕΠΑΜ; Δηλαδή προτείνει δασμούς ή άλλα μέτρα μη δασμολογικής προστασίας, υπέρ της εγχώριας παραγωγής, μέτρα λοιπόν που προοδευτικά εκλείπουν σε όλο το πλανήτη; Και αν εφαρμόσουμε, με το «έτσι θέλω» πάλι, κάτι τέτοιο, όλα τα υπόλοιπα κράτη πελάτες της Ελλάδας θα κρατήσουν τις πόρτες τους ορθάνοικτες στις δικές μας εξαγωγές, χωρίς να εφαρμόσουν παρόμοια μέτρα προστασίας σε βάρος τους;
Να υπενθυμίσουμε ότι εξάγουμε 22 περίπου δις δολάρια και εισάγουμε 63 δις δολάρια. Γιατί δε σημειώνεται στη διακήρυξη του ΕΠΑΜ το πώς (με τι συνάλλαγμα, από πού θα το βρούμε και με τι όρους) θα καλυφθεί αυτό το έλλειμμα; Μήπως υπονοεί το ΕΠΑΜ ότι θα πληρώνουμε σε δραχμές στις εισαγωγές μας ή ακόμη και το χρέος μας; Αν συμβεί αυτό, τότε θα μας επιστρέφονται όλες οι δραχμές πίσω μέσω των πληρωμών που θα αφορούν στις δικές μας εξαγωγές και των τουριστών που θα έρχονται στη χώρα. Το υπόλοιπο (22-63 δις δολάρια) του αναγκαίου συναλλάγματος που θα βρεθεί; Οι εισαγωγές μας μόνο σε ενέργεια, χημικά προϊόντα και μηχανές-μεταφορικά μέσα ανέρχονται σε 40 δις δολάρια περίπου.
Προτείνει επίσης «…γενναία αύξηση του λαϊκού εισοδήματος…». Η επιστροφή στη δραχμή θα προκαλέσει μια κατάρρευση της παραγωγής της χώρας, που μπορεί να αγγίξει μια μείωση της τάξης έως το 40% την πρώτη χρονιά, σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις. Αυτό βέβαια αποφεύγεται επιμελώς να τονιστεί στη διακήρυξη. Από την άλλη η προστασία της οικονομίας και η έλλειψη αγαθών θα εκτινάξει τις τιμές. Οπότε πώς θα επιτευχθεί αυτή η αύξηση τoυ εισοδήματος;
Μήπως στο μέλλον θα επιτευχθεί η προτεινόμενη «γενναία αύξηση» καθώς θα βελτιωθεί –λόγω της απαξίωσης της δραχμής– η ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας; Ως προς το μύθο περί βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας επί δραχμής (βλ. στο google: Μάρδας, η δραχμή και οι μύθοι της).
Αν εμμέσως πλην σαφώς το ΕΠΑΜ, που αντιγράφει εν πολλοίς τις απόψεις του ΠΑΜΕ (ειλικρινά, είναι πράγματι άλλη ομάδα;) αναφέρεται στην Αλβανοποίηση (πριν τον Εμβέρ Χόντζα) της ελληνικής οικονομίας και στην έξοδο της χώρας από την ΕΕ να το γράψει με σαφήνεια.
Εμείς απλά επισημαίνουμε το εξής:
1-Με εύκολες λύσεις, δε αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για τους ακατάλληλους χειρισμούς των άκρως αναποτελεσματικών υπουργών (όχι φυσικά όλων) των τελευταίων κυβερνήσεων, με αιχμή του δόρατος το Υπουργείο Ανάπτυξης.
2- Πρώτο μέσο επίλυσης των προβλημάτων διεθνώς είναι η συνεννόηση. Κατόπιν οι δικαστικές αποφάσεις. Τα υπόλοιπα έπονται.
3- Το νόμισμα, η δραχμή ή όποιο άλλο δε αναπαράγεται κατά παραγγελία μετά από εντολή κάποιων γραφειοκρατών. Κάτι παρόμοιο πρότεινε και ο Αμιν Ντανά στην Ουγκάντα στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν ο υπουργός οικονομικών του ανακοίνωνε ότι δεν υπάρχουν χρήματα στη Κεντρική Τράπεζα της χώρας. Αυτός τον χαστούκισε εν μέσω υπουργικού συμβουλίου και έξαλλος τον ρώτησε «Και γιατί δε κόβεις όσο χρειάζεται;»
Υποθέτουμε ότι δεν προτείνει κάτι παρόμοιο το ΕΠΑΜ, αν και από όσα διακηρύσσει δημιουργείται η αίσθηση ότι οδηγούμαστε σε μια τέτοια λύση!.