Οι κινητικές δραστηριότητες γενικά, οι οποίες πραγματοποιούνται και εξελίσσονται κυρίως σε φυσικό περιβάλλον ονομάζονται υπαίθριες δραστηριότητες. Στόχοι είναι η εξερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος, η ανακάλυψη στοιχείων της φύσης, η διδασκαλία και ανάπτυξη ατομικών και ομαδικών δεξιοτήτων, η ψυχαγωγία των συμμετεχόντων, η υπαίθρια βιωματική περιπέτεια, η βελτίωση της υγείας αλλά και της ποιότητας ζωής.
Επίσης, είναι η εκπαίδευση και η ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης. Κανόνας είναι ο ανταγωνισμός ανάμεσα στον άνθρωπο και στα στοιχεία της φύσης όπου πρέπει να τονίζεται όχι ο νικητής αλλά ο τρόπος που αντιμετωπίζουν οι συμμετέχοντες τις προκλήσεις του φυσικού περιβάλλοντος (Κουθούρης, 2009). Με τις υπαίθριες δραστηριότητες ως εργαλείο βιωματικής μάθησης, μπορούν τα παιδιά να εξερευνήσουν και να ανακαλύψουν τα μυστικά της φύσης και να αντιληφθούν την ανθρώπινη παρέμβαση σε αυτήν (Kyle, 2010).
Το παιχνίδι ως μια καινοτόμος τεχνική μάθησης
Τα παιδιά ευδοκιμούν σε εξωτερικούς χώρους. Τα παιδιά ευδοκιμούν με το παιχνίδι (Davis, 2023). Το παιχνίδι είναι η παγκόσμια γλώσσα της παιδικής ηλικίας (Johnson, Christie & Wardle, 2004). Η μάθηση η οποία βασίζεται στο παιχνίδι έχει αναδειχθεί ως μια καινοτόμος τεχνική μάθησης, η οποία ουσιαστικά συνιστά μια εκπαιδευτική προσέγγιση αιχμής που μπορεί να αυξήσει τη δέσμευση, το ενδιαφέρον, το πάθος των παιδιών (Perrotta, Featherstone, Aston, & Houghton, 2013), τα κίνητρα, τη συναισθηματική συμμετοχή, την ενθάρρυνση και την απόλαυση (Hartt, Hosseini & Mostafapour, 2020).
Το παιχνίδι ως μια καινοτόμος τεχνική μάθησης
Τα παιδιά ευδοκιμούν σε εξωτερικούς χώρους. Τα παιδιά ευδοκιμούν με το παιχνίδι (Davis, 2023). Το παιχνίδι είναι η παγκόσμια γλώσσα της παιδικής ηλικίας (Johnson, Christie & Wardle, 2004). Η μάθηση η οποία βασίζεται στο παιχνίδι έχει αναδειχθεί ως μια καινοτόμος τεχνική μάθησης, η οποία ουσιαστικά συνιστά μια εκπαιδευτική προσέγγιση αιχμής που μπορεί να αυξήσει τη δέσμευση, το ενδιαφέρον, το πάθος των παιδιών (Perrotta, Featherstone, Aston, & Houghton, 2013), τα κίνητρα, τη συναισθηματική συμμετοχή, την ενθάρρυνση και την απόλαυση (Hartt, Hosseini & Mostafapour, 2020).
Το υπαίθριο ενεργό παιχνίδι είναι μια αδόμητη σωματική δραστηριότητα την οποία οι ειδικοί στην υγεία και στην εκπαίδευση των παιδιών προωθούν ολοένα και περισσότερο ως μια πολλά υποσχόμενη λύση όσον αφορά το καθιστικό και υπερβολικά δομημένο τρόπο ζωής των παιδιών που καθοδηγούνται από ενήλικες. Είναι ένας αγωγός που συγκεντρώνει τις συζητήσεις σχετικά με την ανατροφή, την υγεία, την ανάπτυξη και τη σωματική δραστηριότητα των παιδιών (Clark & Dumas, 2020).
Η μάθηση στο φυσικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα κατάλληλη για την ανάπτυξη των μικρών παιδιών, καθώς υποστηρίζει την επιστημονική σκέψη για τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνει ένα άτομο να κατανοεί τον κόσμο χρησιμοποιώντας στοιχεία της φύσης, ενώ παράλληλα μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα σε ποιες δραστηριότητες θέλουν να συμμετέχουν καθώς και τον τρόπο που θέλουν να παίξουν (Aulia & Panggung, 2019).
Η μάθηση που βασίζεται στο παιχνίδι εντείνει τις παιδαγωγικές μορφές της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην πρώιμη παιδική ηλικία, επεκτείνοντας την εκπαιδευτική αξία των εμπειριών των υπαίθριων παιχνιδιών (Cutter-Mackenzie, Edwards, Moore, & Boyd, 2014). Οι Ernst & Burcak (2019) πρότειναν την ενσωμάτωση του παιχνιδιού στη φύση καθώς μπορεί να συμβάλει θετικά στην εκπαίδευση για την αειφορία για τα μικρά παιδιά.
Τα οφέλη της υπαίθριας μάθησης κατά την παιδική ηλικία διαμέσου της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση επηρεάζει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής (Wals & Benavot, 2017). Το Institute for Outdoor Learning ορίζει την υπαίθρια μάθηση ως ‘‘ενεργητική μάθηση στην ύπαιθρο’’. Στο Outdoor Learning, οι συμμετέχοντες μαθαίνουν μέσω αυτού που κάνουν, μέσω αυτού που συναντούν και μέσω αυτού που ανακαλύπτουν. Στην υπαίθρια μάθηση τα παιδιά συμμετέχουν με πρακτικές εμπειρίες, δημιουργώντας συνδέσεις με το περιβάλλον (Little Paws Outdoor Classroom, 2021).
Τα κοινωνικά και φυσιολογικά οφέλη αξιοποίησης του χρόνου στο φυσικό περιβάλλον είναι ότι τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην πρώιμη παιδική ηλικία αξιοποιούν κρίσιμα στάδια και διεργασίες της πρώιμης παιδικής ανάπτυξης τα οποία σχετίζονται με τη σωματική υγεία, τη νόηση, την ηθική ανάπτυξη, την ευημερία, τις κοινωνικές δεξιότητες και άλλα (Chawla, 2015 - Jordan & Chawla, 2019 - Schutte, Torquati, & Beattie, 2017). Τα αναπτυξιακά οφέλη μπορούν να είναι σωματικά, όπως είναι η αυξημένη δραστηριότητα και η βελτίωση της υγείας (Twohig-Bennet & Jones, 2018), γνωστικά, όπως η ενίσχυση της εκτελεστικής λειτουργίας και της μνήμης (Schutte et al., 2017) και κοινωνικοσυναισθηματικά οφέλη, όπως είναι αυτά για τη ρύθμιση των συναισθημάτων και τη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων (Tillmann, Tobin, Avison, & Gilliland, 2018).
Οι υπαίθριες δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν τα παιδιά επιδρούν θετικά στην υγεία, αποκτούν καλή φυσική κατάσταση, ενεργητικότητα, αδρή κινητικότητα, σωματική, ψυχική ανάπτυξη και ευεξία. Καλλιεργούν επίσης τις ανάγκες τους για να εξερευνήσουν τον κόσμο και να διαμορφώσουν χαρακτήρες που να επιζητούν τη δια βίου διασύνδεσή τους με τη φύση (Nordstrom, 2010). Τα παιδιά, όταν ασχολούνται με το φυσικό κόσμο, βιώνουν μυριάδες οφέλη για την υγεία και την ευημερία τους.
Η μάθηση που βασίζεται στο παιχνίδι εντείνει τις παιδαγωγικές μορφές της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην πρώιμη παιδική ηλικία, επεκτείνοντας την εκπαιδευτική αξία των εμπειριών των υπαίθριων παιχνιδιών (Cutter-Mackenzie, Edwards, Moore, & Boyd, 2014). Οι Ernst & Burcak (2019) πρότειναν την ενσωμάτωση του παιχνιδιού στη φύση καθώς μπορεί να συμβάλει θετικά στην εκπαίδευση για την αειφορία για τα μικρά παιδιά.
Τα οφέλη της υπαίθριας μάθησης κατά την παιδική ηλικία διαμέσου της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση επηρεάζει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής (Wals & Benavot, 2017). Το Institute for Outdoor Learning ορίζει την υπαίθρια μάθηση ως ‘‘ενεργητική μάθηση στην ύπαιθρο’’. Στο Outdoor Learning, οι συμμετέχοντες μαθαίνουν μέσω αυτού που κάνουν, μέσω αυτού που συναντούν και μέσω αυτού που ανακαλύπτουν. Στην υπαίθρια μάθηση τα παιδιά συμμετέχουν με πρακτικές εμπειρίες, δημιουργώντας συνδέσεις με το περιβάλλον (Little Paws Outdoor Classroom, 2021).
Τα κοινωνικά και φυσιολογικά οφέλη αξιοποίησης του χρόνου στο φυσικό περιβάλλον είναι ότι τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην πρώιμη παιδική ηλικία αξιοποιούν κρίσιμα στάδια και διεργασίες της πρώιμης παιδικής ανάπτυξης τα οποία σχετίζονται με τη σωματική υγεία, τη νόηση, την ηθική ανάπτυξη, την ευημερία, τις κοινωνικές δεξιότητες και άλλα (Chawla, 2015 - Jordan & Chawla, 2019 - Schutte, Torquati, & Beattie, 2017). Τα αναπτυξιακά οφέλη μπορούν να είναι σωματικά, όπως είναι η αυξημένη δραστηριότητα και η βελτίωση της υγείας (Twohig-Bennet & Jones, 2018), γνωστικά, όπως η ενίσχυση της εκτελεστικής λειτουργίας και της μνήμης (Schutte et al., 2017) και κοινωνικοσυναισθηματικά οφέλη, όπως είναι αυτά για τη ρύθμιση των συναισθημάτων και τη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων (Tillmann, Tobin, Avison, & Gilliland, 2018).
Οι υπαίθριες δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν τα παιδιά επιδρούν θετικά στην υγεία, αποκτούν καλή φυσική κατάσταση, ενεργητικότητα, αδρή κινητικότητα, σωματική, ψυχική ανάπτυξη και ευεξία. Καλλιεργούν επίσης τις ανάγκες τους για να εξερευνήσουν τον κόσμο και να διαμορφώσουν χαρακτήρες που να επιζητούν τη δια βίου διασύνδεσή τους με τη φύση (Nordstrom, 2010). Τα παιδιά, όταν ασχολούνται με το φυσικό κόσμο, βιώνουν μυριάδες οφέλη για την υγεία και την ευημερία τους.
Το υπαίθριο παιχνίδι σε φυσικό περιβάλλον είναι κρίσιμο καθώς συμβάλλει στην υγιή κοινωνική, συναισθηματική, σωματική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών (Cox, Loebach & Little, 2018), (Rosli & Lin, 2018). Η ελλιπής έκθεση του παιδιού στη φύση προκαλεί προβλήματα σε σημαντικούς τομείς της ανθρώπινης ανάπτυξης, όπως της πνευματικής και της κοινωνικοσυναισθηματικής υγείας, της νόησης, της ψυχικής υγείας αλλά και της σωματικής ευεξίας (Mygind L, Kurtzhals, Nowell, Melby, Stevenson, Nieuwenhuijsen et al., 2021).
Η συμβολή της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην ευαισθητοποίηση και στη δημιουργία δια βίου σχέσεων με το περιβάλλον
Ο βασικός ρόλος της δια βίου εκπαίδευσης για τη διασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης περιλαμβάνεται στην Ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών του 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Pace, 2010). Κατά την Ατζέντα, η δια βίου εκπαίδευση θεωρείται ένας από τους βασικότερους μοχλούς υποστήριξης της προστασίας του περιβάλλοντος (Holm, Sammalisto, Grindsted & Vuorisalo, 2015). Η δια βίου εκπαίδευση φαίνεται να είναι η παιδαγωγική διαδικασία κατά την οποία επιχειρείται να εμφυσήσει στους ενήλικες τις αξίες και τον σεβασμό απέναντι στο περιβάλλον με σκοπό την αειφόρο ανάπτυξη (Παπαβασιλείου, 2015).
Η μάθηση για το περιβάλλον έχει θετική επίδραση στις γνώσεις, τις αξίες και στις στάσεις των παιδιών σε σχέση με το περιβάλλον. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση στοχεύει στο θετικό μετασχηματισμό της περιβαλλοντικής ηθικής, των περιβαλλοντικών γνώσεων, της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, των περιβαλλοντικών στάσεων και της συμπεριφοράς (Yalmanci & Gozum, 2019). Θεωρείται θεμελιώδης για την κοινότητα για να εμφυσήσει στους μελλοντικούς πολίτες αισθήματα περιβαλλοντικής ευθύνης, περιβαλλοντικής ηθικής και οικολογικής συνείδησης (Fien & Tilbury, 2002). Τα παιδιά θα πρέπει να ενθαρρύνονται για την προστασία του περιβάλλοντος (Karatekin, 2019), μέσα από την τυπική και άτυπη εκπαίδευση, κατά τη διαδικασία της ένταξης της ενσωμάτωσης και της δημιουργίας δια βίου σχέσεων με το περιβάλλον (Alagoz & Akman, 2016).
Το παιχνίδι ως μορφή έκφρασης και κοινωνικοποίησης των παιδιών
Η ανάπτυξη του παιδιού ξεκινάει από τα πρώτα κρίσιμα χρόνια της ζωής. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία γίνονται αλλαγές στη συμπεριφορά του από ανώριμη σε ώριμη, από απλή σε σύνθετη και από εξαρτημένη σε αυτοδύναμη. Τα παιδιά θα πρέπει να αναπτύξουν σημαντικές δεξιότητες για την προετοιμασία για την επερχόμενη ανάπτυξή τους, όπως η εξερεύνηση, η ανάληψη κινδύνων, οι λεπτές κινητικές δεξιότητες και η αδρή κινητική ανάπτυξη.
Η συμβολή της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην ευαισθητοποίηση και στη δημιουργία δια βίου σχέσεων με το περιβάλλον
Ο βασικός ρόλος της δια βίου εκπαίδευσης για τη διασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης περιλαμβάνεται στην Ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών του 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Pace, 2010). Κατά την Ατζέντα, η δια βίου εκπαίδευση θεωρείται ένας από τους βασικότερους μοχλούς υποστήριξης της προστασίας του περιβάλλοντος (Holm, Sammalisto, Grindsted & Vuorisalo, 2015). Η δια βίου εκπαίδευση φαίνεται να είναι η παιδαγωγική διαδικασία κατά την οποία επιχειρείται να εμφυσήσει στους ενήλικες τις αξίες και τον σεβασμό απέναντι στο περιβάλλον με σκοπό την αειφόρο ανάπτυξη (Παπαβασιλείου, 2015).
Η μάθηση για το περιβάλλον έχει θετική επίδραση στις γνώσεις, τις αξίες και στις στάσεις των παιδιών σε σχέση με το περιβάλλον. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση στοχεύει στο θετικό μετασχηματισμό της περιβαλλοντικής ηθικής, των περιβαλλοντικών γνώσεων, της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, των περιβαλλοντικών στάσεων και της συμπεριφοράς (Yalmanci & Gozum, 2019). Θεωρείται θεμελιώδης για την κοινότητα για να εμφυσήσει στους μελλοντικούς πολίτες αισθήματα περιβαλλοντικής ευθύνης, περιβαλλοντικής ηθικής και οικολογικής συνείδησης (Fien & Tilbury, 2002). Τα παιδιά θα πρέπει να ενθαρρύνονται για την προστασία του περιβάλλοντος (Karatekin, 2019), μέσα από την τυπική και άτυπη εκπαίδευση, κατά τη διαδικασία της ένταξης της ενσωμάτωσης και της δημιουργίας δια βίου σχέσεων με το περιβάλλον (Alagoz & Akman, 2016).
Το παιχνίδι ως μορφή έκφρασης και κοινωνικοποίησης των παιδιών
Η ανάπτυξη του παιδιού ξεκινάει από τα πρώτα κρίσιμα χρόνια της ζωής. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία γίνονται αλλαγές στη συμπεριφορά του από ανώριμη σε ώριμη, από απλή σε σύνθετη και από εξαρτημένη σε αυτοδύναμη. Τα παιδιά θα πρέπει να αναπτύξουν σημαντικές δεξιότητες για την προετοιμασία για την επερχόμενη ανάπτυξή τους, όπως η εξερεύνηση, η ανάληψη κινδύνων, οι λεπτές κινητικές δεξιότητες και η αδρή κινητική ανάπτυξη.
Η αποτελεσματική μάθηση αυτών των δεξιοτήτων μπορεί να πραγματοποιηθεί με δραστηριότητες που βασίζονται στο παιχνίδι (Johnson, Christie & Wardle, 2010). Το παιχνίδι είναι το πρωταρχικό μέσο με το οποίο αλληλοεπιδρούν τα παιδιά με τους άλλους, ενισχύουν την ανάπτυξή τους και μαθαίνουν ζωτικής σημασίας δεξιότητες (Ritblatt & Longstreth, 2019). Όσον αφορά την κοινωνική τους ανάπτυξη, μπορεί να επιτευχθεί όταν τα παιδιά εξερευνούν το περιβάλλον τους μαζί με τους συνομήλικούς τους ή με τους ενήλικες μέσω κοινωνικών αλληλεπιδράσεων (Dzainudin, Yamat &Yunus, 2018).
Κατά την προσχολική ηλικία, η συμβολή του υπαίθριου παιχνιδιού στην ανάπτυξη, στην εξέλιξη και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα είναι σημαντική. Οι κανόνες του παιχνιδιού και η πειθαρχία την οποία επιβάλλουν, παρακινούν το παιδί στην κατάκτηση της αυτονομίας της προσωπικότητας. Το υπαίθριο παιχνίδι για το παιδί γίνεται βίωμα μέσα στο οποίο ζει τους κανόνες πριν ακόμα σκεφτεί και αντιληφθεί το νόημά τους. Με το υπαίθριο παιχνίδι ενσωματώνεται στην κοινωνία των παιδιών, το οποίο αποτελεί προπαρασκευαστική διαδικασία για την ένταξή του στην κοινωνία των μεγάλων (Brodin & Lindstand, 2000).
Κατά την προσχολική ηλικία, η συμβολή του υπαίθριου παιχνιδιού στην ανάπτυξη, στην εξέλιξη και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα είναι σημαντική. Οι κανόνες του παιχνιδιού και η πειθαρχία την οποία επιβάλλουν, παρακινούν το παιδί στην κατάκτηση της αυτονομίας της προσωπικότητας. Το υπαίθριο παιχνίδι για το παιδί γίνεται βίωμα μέσα στο οποίο ζει τους κανόνες πριν ακόμα σκεφτεί και αντιληφθεί το νόημά τους. Με το υπαίθριο παιχνίδι ενσωματώνεται στην κοινωνία των παιδιών, το οποίο αποτελεί προπαρασκευαστική διαδικασία για την ένταξή του στην κοινωνία των μεγάλων (Brodin & Lindstand, 2000).
Με το υπαίθριο παιχνίδι αναπτύσσουν τη φαντασία, τη συγκέντρωση και την προσήλωσή τους. Επίσης, τα παρακινεί για αλληλεπίδραση με τους συνομηλίκους, για την υποστήριξη της κοινωνικοποίησης, της ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων και της κοινωνικής τους υγείας. Αποκτούν ευστροφία, βρίσκονται σε διέγερση, νιώθουν ασφαλή, χρήσιμα, μεγαλώνουν, διασκεδάζουν και καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και την ενεργητικότητά τους. Τα υπαίθρια παιχνίδια επιτρέπουν στα παιδιά να θέτουν τους κανόνες, εμπλουτίζοντας τις αντιλήψεις και τις εμπειρίες τους (Tremblay, Gray, Babcock, Barnes, Bradstreet & Carr, 2015).
Το παιχνίδι ενισχύει πολλές πτυχές της κοινωνικής ανάπτυξης καθώς και τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών. Τα παιδιά μαθαίνουν δεξιότητες, έννοιες, αποκτούν γνώσεις και κατανοούν θέματα με διασκεδαστικό και ουσιαστικό τρόπο, όπως το να πετύχουν τους στόχους τους, υπερηφάνεια για την επιτυχία, δεξιότητες συνεργασίας, αυτοέλεγχο, φιλία, στοχαστικότητα, και αυτοπεποίθηση (Rauf & Bakar, 2019). Μέσα από το παιχνίδι μαθαίνουν να συνεργάζονται επιδεικνύοντας κατάλληλη κοινωνική συμπεριφορά.
Το παιχνίδι ενισχύει πολλές πτυχές της κοινωνικής ανάπτυξης καθώς και τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών. Τα παιδιά μαθαίνουν δεξιότητες, έννοιες, αποκτούν γνώσεις και κατανοούν θέματα με διασκεδαστικό και ουσιαστικό τρόπο, όπως το να πετύχουν τους στόχους τους, υπερηφάνεια για την επιτυχία, δεξιότητες συνεργασίας, αυτοέλεγχο, φιλία, στοχαστικότητα, και αυτοπεποίθηση (Rauf & Bakar, 2019). Μέσα από το παιχνίδι μαθαίνουν να συνεργάζονται επιδεικνύοντας κατάλληλη κοινωνική συμπεριφορά.
Η κοινωνική τους ικανότητα αυξάνεται καθώς μαθαίνουν να ελέγχουν τον εαυτό τους, να ξεπερνούν το άγχος και να μιλούν για τα συναισθήματά τους (Daubert, Ramani & Rubin, 2018). Αποτελεί επίσης μια μορφή έκφρασης, κυρίως για τα μικρότερα παιδιά που δεν είναι σε θέση να εκφραστούν σωστά με τις λέξεις. Η μάθηση που βασίζεται στο παιχνίδι προσφέρει σημαντικά οφέλη για την κοινωνική ανάπτυξη τους. Τα παιδιά που παίζουν έχουν καλύτερο αυτοέλεγχο, είναι πιο συνεργάσιμα και διακριτικά, είναι φιλικά και έχουν υψηλότερη κοινωνική επάρκεια. Εμφανίζουν καλύτερη κοινωνική συμπεριφορά, προσαρμοστικότητα και είναι πιθανότερο να αλληλοεπιδρούν με τους συνομηλίκους τους (Irvin, 2017).
Το ελεύθερο παιχνίδι είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για την ανάπτυξη της κοινωνικής ικανότητας και του αυτοελέγχου του παιδιού (Danniels & Pyle, 2018). Το παιχνίδι ρόλων, για παράδειγμα, είναι μια μορφή ελεύθερου παιχνιδιού. Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία σε μια διαφωνία τους να επιλύσουν προβλήματα, να κατευνάσουν μια παρορμητική συμπεριφορά, να εκφραστούν συναισθηματικά, να τηρήσουν τους κοινωνικούς κανόνες και να υποστηρίξουν τις συναισθηματικές ανάγκες και των άλλων παιδιών (Holis, 2016).
Η συμβολή και τα οφέλη των υπαίθριων δραστηριοτήτων κατά την παιδική ηλικία
Το παιχνίδι στην ύπαιθρο χαρακτηρίζει την παιδική ηλικία. Τα παιδιά χρειάζονται ευκαιρίες για να εξερευνήσουν, να πειραματιστούν, να χειραγωγήσουν, να αναδιαμορφωθούν, να επεκταθούν, να επηρεάσουν, να αλλάξουν, να θαυμάσουν, να ανακαλύψουν, να εξασκηθούν, να ξεπεράσουν τα όριά τους, να φωνάξουν, να τραγουδήσουν και να δημιουργήσουν. Μερικές από τις αγαπημένες παιδικές μας αναμνήσεις είναι οι υπαίθριες δραστηριότητες (Johnson, Christie & Wardle, 2004). Τα παιδιά όταν έχουν την ευκαιρία για πρακτικές μαθησιακές εμπειρίες και εξερεύνηση όπου μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις αισθήσεις της όρασης, της γεύσης, της όσφρησης, της αφής και της ακοής, μπορούν να συνδεθούν βαθύτερα με τη φύση, λαμβάνοντας μια σημαντικά αυξημένη αίσθηση θαυμασμού και ανακάλυψης (Coe, 2016).
Οι Yogman, Garner, Hutchinson, Hirsh-Pasek, Golinkoff, Baum et al., (2018), αναφέρουν ότι μετά από έρευνές τους κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «το παιχνίδι δεν είναι επιπόλαιο, είναι η οικοδόμηση του εγκεφάλου» στην πιο σημαντική περίοδο της ανάπτυξής του. Το φυσικό περιβάλλον παρέχει στα παιδιά σημαντικά αναπτυξιακά οφέλη καθώς είναι μια από τις καλύτερες εμπειρίες και περιβάλλοντα μάθησης και συνολικής υγιούς ανάπτυξης σε σωματικούς, κοινωνικούς, γνωστικούς και συναισθηματικούς τομείς. Τα τελευταία χρόνια οι μελέτες νευροεπιστήμης συνδέουν το παιχνίδι στην παιδική ηλικία με την ανάπτυξη και την καλή εγκεφαλική λειτουργία (Loebach & Cox, 2020).
Η φύση διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη φιλοπεριβαλλοντικής συμπεριφοράς, ιδιαίτερα ενισχύοντας μια συναισθηματική σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον. Τα επίπεδα κινήτρων και δέσμευσης για τα παιδιά είναι υψηλότερα κατά τη διάρκεια υπαίθριων δραστηριοτήτων. Η πράξη και μόνο της παρουσίας σε φυσικό περιβάλλον έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα εσωτερικά κίνητρα. Επίσης, προάγει σε ένα πιο συνεργατικό πλαίσιο τη μάθηση, βελτιώνοντας την προσοχή των μαθητών, τα επίπεδα άγχους, την αυτοπειθαρχία, το ενδιαφέρον και την απόλαυση στη μάθηση, καθώς και τη σωματική δραστηριότητα και τη φυσική κατάσταση (Kuo, Barnes & Jordan, 2019).
Τα προγράμματα τα οποία περιλαμβάνουν στοιχεία που βασίζονται στη φύση και απευθύνονται σε μικρά παιδιά συμβάλλουν στη βελτίωση της ψυχικής υγείας τους, ωφελούν στην αυτοεκτίμηση και την αυτό-αποτελεσματικότητα, ενισχύουν την ανθεκτικότητα, την ακαδημαϊκή και γνωστική απόδοση. Επίσης, βελτιώνουν τη διάθεση, καθώς μειώνουν το ψυχοφυσιολογικό στρες, αυξάνουν τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, ενώ παράλληλα βελτιώνονται οι δείκτες κοινωνικής δεξιότητας και συμπεριφοράς (Mygind, Kjeldsted, Hartmeyer, Mygind, Bolling & Bentsen, 2019). Οι υπαίθριες κινητικές δεξιότητες που εξασκούν τα παιδιά αυξάνουν τη σωματική τους ανάπτυξη, ενώ παράλληλα η λειτουργική κινητική συμπεριφορά είναι μια μορφή παιχνιδιού η οποία συνδέεται με τη γνωστική ανάπτυξη (Zamani, 2016). Το παιχνίδι, ιδιαίτερα όταν γίνεται στην ύπαιθρο, επιτρέπει τα παιδιά να αναπτύξουν αυξημένη εν συναίσθηση, ανθεκτικότητα, ρύθμιση της συναισθηματικότητάς τους και αυτοπεποίθηση (Harper & Obee, 2020).
Το ελεύθερο παιχνίδι είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για την ανάπτυξη της κοινωνικής ικανότητας και του αυτοελέγχου του παιδιού (Danniels & Pyle, 2018). Το παιχνίδι ρόλων, για παράδειγμα, είναι μια μορφή ελεύθερου παιχνιδιού. Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία σε μια διαφωνία τους να επιλύσουν προβλήματα, να κατευνάσουν μια παρορμητική συμπεριφορά, να εκφραστούν συναισθηματικά, να τηρήσουν τους κοινωνικούς κανόνες και να υποστηρίξουν τις συναισθηματικές ανάγκες και των άλλων παιδιών (Holis, 2016).
Η συμβολή και τα οφέλη των υπαίθριων δραστηριοτήτων κατά την παιδική ηλικία
Το παιχνίδι στην ύπαιθρο χαρακτηρίζει την παιδική ηλικία. Τα παιδιά χρειάζονται ευκαιρίες για να εξερευνήσουν, να πειραματιστούν, να χειραγωγήσουν, να αναδιαμορφωθούν, να επεκταθούν, να επηρεάσουν, να αλλάξουν, να θαυμάσουν, να ανακαλύψουν, να εξασκηθούν, να ξεπεράσουν τα όριά τους, να φωνάξουν, να τραγουδήσουν και να δημιουργήσουν. Μερικές από τις αγαπημένες παιδικές μας αναμνήσεις είναι οι υπαίθριες δραστηριότητες (Johnson, Christie & Wardle, 2004). Τα παιδιά όταν έχουν την ευκαιρία για πρακτικές μαθησιακές εμπειρίες και εξερεύνηση όπου μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις αισθήσεις της όρασης, της γεύσης, της όσφρησης, της αφής και της ακοής, μπορούν να συνδεθούν βαθύτερα με τη φύση, λαμβάνοντας μια σημαντικά αυξημένη αίσθηση θαυμασμού και ανακάλυψης (Coe, 2016).
Οι Yogman, Garner, Hutchinson, Hirsh-Pasek, Golinkoff, Baum et al., (2018), αναφέρουν ότι μετά από έρευνές τους κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «το παιχνίδι δεν είναι επιπόλαιο, είναι η οικοδόμηση του εγκεφάλου» στην πιο σημαντική περίοδο της ανάπτυξής του. Το φυσικό περιβάλλον παρέχει στα παιδιά σημαντικά αναπτυξιακά οφέλη καθώς είναι μια από τις καλύτερες εμπειρίες και περιβάλλοντα μάθησης και συνολικής υγιούς ανάπτυξης σε σωματικούς, κοινωνικούς, γνωστικούς και συναισθηματικούς τομείς. Τα τελευταία χρόνια οι μελέτες νευροεπιστήμης συνδέουν το παιχνίδι στην παιδική ηλικία με την ανάπτυξη και την καλή εγκεφαλική λειτουργία (Loebach & Cox, 2020).
Η φύση διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη φιλοπεριβαλλοντικής συμπεριφοράς, ιδιαίτερα ενισχύοντας μια συναισθηματική σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον. Τα επίπεδα κινήτρων και δέσμευσης για τα παιδιά είναι υψηλότερα κατά τη διάρκεια υπαίθριων δραστηριοτήτων. Η πράξη και μόνο της παρουσίας σε φυσικό περιβάλλον έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα εσωτερικά κίνητρα. Επίσης, προάγει σε ένα πιο συνεργατικό πλαίσιο τη μάθηση, βελτιώνοντας την προσοχή των μαθητών, τα επίπεδα άγχους, την αυτοπειθαρχία, το ενδιαφέρον και την απόλαυση στη μάθηση, καθώς και τη σωματική δραστηριότητα και τη φυσική κατάσταση (Kuo, Barnes & Jordan, 2019).
Τα προγράμματα τα οποία περιλαμβάνουν στοιχεία που βασίζονται στη φύση και απευθύνονται σε μικρά παιδιά συμβάλλουν στη βελτίωση της ψυχικής υγείας τους, ωφελούν στην αυτοεκτίμηση και την αυτό-αποτελεσματικότητα, ενισχύουν την ανθεκτικότητα, την ακαδημαϊκή και γνωστική απόδοση. Επίσης, βελτιώνουν τη διάθεση, καθώς μειώνουν το ψυχοφυσιολογικό στρες, αυξάνουν τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, ενώ παράλληλα βελτιώνονται οι δείκτες κοινωνικής δεξιότητας και συμπεριφοράς (Mygind, Kjeldsted, Hartmeyer, Mygind, Bolling & Bentsen, 2019). Οι υπαίθριες κινητικές δεξιότητες που εξασκούν τα παιδιά αυξάνουν τη σωματική τους ανάπτυξη, ενώ παράλληλα η λειτουργική κινητική συμπεριφορά είναι μια μορφή παιχνιδιού η οποία συνδέεται με τη γνωστική ανάπτυξη (Zamani, 2016). Το παιχνίδι, ιδιαίτερα όταν γίνεται στην ύπαιθρο, επιτρέπει τα παιδιά να αναπτύξουν αυξημένη εν συναίσθηση, ανθεκτικότητα, ρύθμιση της συναισθηματικότητάς τους και αυτοπεποίθηση (Harper & Obee, 2020).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.