Β' Κυριακή Νηστειών

Του Ηλία Θεοχαράκη

Αγαπητοί αδελφοί
Την προσεχή Κυριακή που είναι η δεύτερη των νηστειών της αγίας Τεσσαρακοστής, τιμά η Αγία μας Εκκλησία την μνήμη ΤΟΥ ΑΓΊΟΥ ΓΡΗΓΌΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΆ
Δεν επιλέχθηκε τυχαία ο συγκεκριμένος άγιος από την Αγία μας Εκκλησία, ανάμεσα από εκατομμύρια μάρτυρες και πατέρες.

Έζησε σε μία εποχή που όπως σαν σήμερα κινδύνευε η Εκκλησία από την εκκοσμήκευση. Υπερασπίστηκε τα πρόσωπα και τον αγώνα των ασκητικό βίο μυριάδων ευλογημένων οσιακών μορφών και αγωνιζωμένων για τη βασιλεία του θεού, ανθρώπων.

Η σύγκρουση μεταξύ ησυχαστών και αντι ησυχαστών κατά τον14ο αιώνα Μ.Χ. ήταν σύγκρουση ανατολικής και δυτικής ορθοδόξου και φραγκολατινικής παραδόσεως, που έγινε στο βυζάντιο. Την έριδα αυτή προκάλεσε ο μοναχός Βαρλαάμ ο καλαβρός (1298-1348), πού ήταν λόγιος μοναχός από την Μεγάλη Ελλάδα, και ο οποίος σπούδασε θεολογία στη Ρώμη και ήταν καθοδηγούμενος από τον Πάπα.

Ήταν υποστηρικτής της πλατωνικής και αριστοτελικής φιλοσοφίας.
Ο άγιος Γρηγόριος δεν ισχυρίστηκε κάτι καινούργιο, αλλά προέβαλε την εκκλησιαστική παράδοση, η οποία εκείνη την εποχή είχε ξεχαστεί, λόγω της εκκοσμίκευσης, πού αναδυόταν, στηριζόμενος στους Αγίους πατέρες.(Καππαδόκες Άγιο Συμεών Νέο Θεολόγο κλπ).

Θα πούμε λίγα πράγματα εδώ ,ως κίνητρο για περισσότερη μελέτη από όποιον θέλει να γνωρίσει την εκκλησιαστική παράδοση, και τι ακριβώς εκφράζει ο όρος ορθοδοξία και παράδοση.

Ο ησυχασμός, ως ζωή εν Αγίω Πνεύματι, συνιστά την πέμπτουσία της εκκλησιαστικής παράδοσης. Σκοπός του ησυχασμού είναι η κάθαρση της καρδιάς και του νού, αντίστοιχα από τα πάθη και τους λογισμούς. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται στην πατερική γλώσσα, θεραπεία, διότι μέσω αυτής θεραπεύεται ο νους, και ανακτά, την φυσική του λειτουργία.

Το πρόβλημα που τέθηκε με την παρέμβαση του Βαρλαάμ, ήταν, αν η θεραπεία δηλαδή η κάθαρση, γίνεται μέσω ασκήσεως, καί της νοεράς ευχής ή μέσω της φιλοσοφίας ,δηλαδή, στην ουσία της μόρφωσης και του στοχασμού.

Ο άγιος Γρηγόριος γνώριζε εμπειρικά ότι η αποκάλυψη του Θεού, δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο της διάνοιας του ανθρώπου, διότι υπερβαίνει κάθε κατάληψη.
Για αυτό η φιλοσοφία, η γνώση και η παιδεία, δεν συνιστούν προϋπόθεση της θεογνωσίας.

Ο άγιος Γρηγόριος διδάσκει ότι πνευματική ζωή, μπορούν να απολαύσουν, όλοι οι πιστοί σε οποιαδήποτε κατάσταση βίου και αν βρίσκονται. (Αλλιώς στερείται της δυνατότητας όποιος δεν έμαθε γράμματα)Δεν χρειάζεται δηλαδή απαραίτητα να έχουν σπουδάσει φιλοσοφία.

Αυτοί όμως που ζουν έξω από τον κόσμο σε απόλυτη ησυχία,(οι ησυχαστές )εσωτερική και εξωτερική επιτυγχάνουν ιδιαιτέρως με τη συγκέντρωση του νου, τον σκοπό της ζωής του ανθρώπου ,που είναι η θέωση. Βέβαια και αυτοί που ζουν μέσα στον κόσμο και αγωνίζονται με τον ίδιο τρόπο.

Η αδιάλειπτη νοερά προσευχή, οδηγεί προς την τελείωση,γιατί σ αυτήν μετέχει το σύνολο του ανθρώπου δηλαδή ψυχή και σώμα.

Τότε ο άνθρωπος αισθάνεται εσωτερική θέρμη η οποία μοιάζει, με το πυρ και την αύρα.

Αποκτά έτσι ο άνθρωπος εμπειρία από την άκτιστη και θεοποιό χάρη.

Γίνεται δηλαδή θεός κατά χάριν ως Δώρο και όχι κατ 'ουσίαν. Μετέχει με αυτόν τον τρόπο στις άκτιστες ενέργειες του θεού.

Έτσι λοιπόν διαμέσου αυτού του μεγάλου Αγίου μας παροτρύνει η Εκκλησία μας, να αγωνιστούμε στην Αγία Τεσσαρακοστή με αυστηρή νηστεία και περισσότερη προσευχή, για αυτό και έχει πολλές ακολουθίες αυτή την περίοδο(το πρωί όρθρο ώρες αναγνώσματα ψαλμούς,εσπερινό, προηγιασμένες θείες λειτουργίες, μεγάλα απόδειπνα, χαιρετισμούς κάθε παρασκευή). 

Μας παροτρύνει δηλαδή να μιμηθούμε, ζώντες, όντως, μέσα στον κόσμο, τους ησυχαστές, για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τον σκοπό του χριστιανού, που είναι η ΘΈΩΣΗ ,κατά την δωρεά τού Αγίου Πνεύματος, και την προαίρεση του καθενός.

Μακάρι ο θεός ν'αξιώσει τον κάθε ένα από εμάς να το ζήσει αυτό, κατά το Άγιο Πάσχα πού είναι η μετάβαση από τον θάνατο στη ζωή ,δηλαδή ,στην βασιλεία των ουρανών

ΓΈΝΟΙΤΟ

ΑΜΗΝ