"Χαρά Ανδρεΐδου σ' ευχαριστούμε για το υπέροχο δώρο σου..."

Γράφει η Ιωάννα Ρούσσου
Ένα ακόμη χνάρι στον θαυμαστό κόσμο της λογοτεχνίας άφησε η αξιόλογη συγγραφέας Χαρά Ανδρεΐδου, με το τελευταίο βιβλίο της που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ με τίτλο «Ένα χνάρι στο χώμα». Ένα χνάρι που θα παραμείνει βαθιά χαραγμένο στο μυαλό όλων όσοι θα το ξεφυλλίσουν και θα ταξιδέψουν μέσα από αυτό.

Θα μπορούσα να μιλάω ώρες ατελείωτες για το περιεχόμενό του, ωστόσο, ο καλύτερος τρόπος για να το χαρακτηρίσω είναι να χρησιμοποιήσω μία παράγραφο από τις ίδιες τις σελίδες του, καθώς, πιστεύω ότι αποδίδει πλήρως το ποιόν του: «Κατασκευάστηκε σε ένα καλό κεραμικό εργαστήρι που συνήθως χρησιμοποιεί μήτρες με έξεργο, βαθύ ανάγλυφο, με καλά χαραγμένες λεπτομέρειες και προσεγμένα τελειώματα και με καλής ποιότητας πηλό, χωρίς προσμίξεις».

Οι εύστοχες και περίτεχνες περιγραφές, ο γλωσσικός πλούτος, οι βαθιά εσωτερικοί μονόλογοι, το ισοζύγιασμα ανάμεσα στη θετική και την αρνητική πλευρά της ζωής μέσα από το πολύχρωμο ανθρώπινο δυναμικό μιας μικρής κοινωνίας, σε οδηγούν σε ένα απρόσμενα ευχάριστο, συγκινησιακό αλλά και συγκλονιστικό ταξίδι που περιλαμβάνει τα πάντα, όλα∙ τη χαρά και τη λύπη, την απογοήτευση και τη ματαίωση, αλλά και τη δύναμη για μία νέα αρχή. Τη δύναμη να μπορείς να βάλεις ένα τέλος σε ό,τι πολύ αγαπάς. Έτσι είναι φτιαγμένο το βιβλίο της Χαράς, καλοψημένο, σε βαθύ ανάγλυφο, χωρίς ανούσιες προσμίξεις.

Ένα βιβλίο, όπου οι σκέψεις ελίσσονται ανάμεσα στη βεβαιότητα και την αβεβαιότητα, την αποδοχή και την αμφισβήτηση, την προσδοκία και το ανεκπλήρωτο. Ένα βιβλίο που μέσα από επαναλαμβανόμενες κορυφώσεις, εγείρει θέματα που ταλανίζουν όχι μόνο τη μικρή ομάδα των αρχαιολογικών ανασκαφών, αλλά και την κοινωνία ολόκληρη. Θέματα που το καθένα από μόνο του σηκώνει μεγάλη συζήτηση, όπως:

Η πατριαρχική εξουσία και πως αυτή καθορίζει τις ανθρώπινες σχέσεις, ερωτικές, φιλικές, εργασιακές, αλλά, και πώς αυτή η ίδια μεταλλάσσεται ως εξουσία στα χέρια των γυναικών. Μεταλλάσσεται ή απλά οι γυναίκες μεταλλάσσονται μέσα από αυτή; «Η εξουσία είναι το πιο ισχυρό αφροδισιακό» μας λέει η Χαρά Ανδρεΐδου.

Πώς η ματαιοδοξία, η ανάγκη για δόξα και καθολική αναγνώριση καθορίζει τη ζωή των ανθρώπων; Είμαστε όλοι θύματα ή υπάρχουν άνθρωποι που ακολουθούν τον δικό τους ταπεινό δρόμο προκειμένου να μη χάσουν την ανθρώπινη φύση τους, να μη χάσουν άλλο χρόνο από τη ζωή τους; : «Τον χρόνο δεν μπορείς να τον μπαλώσεις, να καρικώσεις τις τρύπες του, να καλύψεις τα χάσματά του. Ο χρόνος είναι μάρτυρας και μαρτυράει τα πάντα, δεν κουκουλώνει τίποτε, δεν προστατεύει κανέναν. Και η πίκρα, πίκρα»

Τί να πούμε σε ένα παιδί, έναν έφηβο, έναν νέο άνθρωπο που κάνει όνειρα για τη ζωή του, που αγωνίζεται, που πετυχαίνει τον στόχο του; Πώς να δικαιολογήσουμε τα αδικαιολόγητα όταν έρχεται η στιγμή και βρίσκεται μπροστά σε έναν τοίχο, που βλέπει τα όνειρά του να ματαιώνονται, που αναγκάζεται να τα θάψει βαθιά μέσα του ή να τα ξεριζώσει από μέσα του; «Ξέρεις τι θα μου λείψει περισσότερο απ’ όλα; Το χώμα. Αυτό που με έκανε να νιώθω ότι έχω ρίζες και ότι έχω σκοπό. Αυτό θα μου λείψει. Το χώμα».

Ένα βιβλίο που προκαλεί αβίαστες και απρόσμενες νοερές συσχετίσεις. Η ζωή των ανθρώπων πριν δυο χιλιάδες χρόνια και η ζωή των ανθρώπων σήμερα. Η διάλυση των ανθρώπινων σχέσεων και η κατάλυση των κοινωνιών τότε και τώρα. Η ανασκαφή για αρχαιολογικά ευρήματα στα βάθη της μάνας γης και η ανασκαφή μέσα μας, στον δικό μας εσωτερικό κόσμο. «Την πρώτη φορά που έβγαλα με τα χέρια μου ένα μικρό θραύσμα αγγείου συγκλονίστηκα. Δεν έχω άλλο τρόπο να το πω∙ συγκλονίστηκα».

Όμορφες ιστορίες, αληθινές, βγαλμένες μέσα από την ίδια τη ζωή, δουλεμένες με μεράκι, ιστορίες που σαν χρυσή ηλιαχτίδα φωτίζουν τον κόσμο μας, μας βάζουν σε σκέψεις, σκέψεις που θέλουμε να τις μοιραστούμε, να τις αναλύσουμε, να μας δούμε, να αναλογιστούμε πόσο σημαντικές είναι οι στιγμές που ζούμε∙ οι δικές μας στιγμές!

Σε ευχαριστούμε Χαρά Ανδρεΐδου για αυτό το υπέροχο δώρο σου, γι’ αυτή την κατάθεση της ψυχής σου!