Γράφει η Βασιλική Μαυρογονάτου*
Σύμφωνα με έρευνα της Α' Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η συχνότητα των Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) τα τελευταία χρόνια έχει ως εξής: το 1966 η συχνότητα ήταν 4,5/10000, το 1992 19/10000, το 2002 1/150, το 2006 1/110, 2012 1/88 και η τελευταία επίσημη έρευνα που έγινε το 2013 1/55.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, πως με μαθηματική ακρίβεια σε λίγα χρόνια, όλες οι οικογένειες θα έχουν στον περίγυρό τους ένα άτομο με ΔΑΦ. Σε παλιότερο άρθρο είχαμε αναφέρει κάποια στοιχεία για τον αυτισμό. Τώρα θα αναφέρουμε τι πρέπει να κάνουμε είτε ως γονείς είτε ως εκπαιδευτικοί σε μια κρίση.
Όλα τα παιδιά έχουν χειριστικά χαρακτηριστικά. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως όταν θέλουν κάτι γνωρίζουν διάφορους τρόπους να το αποκτήσουν. Πόσες είναι οι φορές που όταν βρισκόμαστε σε ένα μαγαζί και επιθυμούν κάτι πολύ, αν το αρνηθούμε κλαίνε γοερά και χτυπιούνται. Εμείς από ντροπή προς τους γύρω, το αγοράζουμε και το παιδί αυτομάτως σταματά να κλαίει.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, πως με μαθηματική ακρίβεια σε λίγα χρόνια, όλες οι οικογένειες θα έχουν στον περίγυρό τους ένα άτομο με ΔΑΦ. Σε παλιότερο άρθρο είχαμε αναφέρει κάποια στοιχεία για τον αυτισμό. Τώρα θα αναφέρουμε τι πρέπει να κάνουμε είτε ως γονείς είτε ως εκπαιδευτικοί σε μια κρίση.
Όλα τα παιδιά έχουν χειριστικά χαρακτηριστικά. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως όταν θέλουν κάτι γνωρίζουν διάφορους τρόπους να το αποκτήσουν. Πόσες είναι οι φορές που όταν βρισκόμαστε σε ένα μαγαζί και επιθυμούν κάτι πολύ, αν το αρνηθούμε κλαίνε γοερά και χτυπιούνται. Εμείς από ντροπή προς τους γύρω, το αγοράζουμε και το παιδί αυτομάτως σταματά να κλαίει.
Είναι λοιπόν ο νικητής και σε οποιαδήποτε άλλη στιγμή θελήσει κάτι θα υιοθετήσει ανάλογη συμπεριφορά, εφόσον εμείς υποχωρούμε. Τέτοιες συμπεριφορές παρουσιάζει και ένα παιδί με ΔΑΦ, απλώς η έκρηξή του είναι πολύ πιο έντονη, σε σημείο που εμείς μπορεί να φοβόμαστε πως θα αυτοτραυματιστεί. Και σε αυτή την περίπτωση το παιδί μοιάζει να παίζει ένα παιχνίδι εξουσίας. Εξουσία προς τον γονέα έτσι ώστε να μπορεί να τον χειριστεί και να απολαύσει ό,τι επιθυμεί.
Τα παιδιά με ΔΑΦ δεν θέλουν το όχι, δεν τους αρέσει, οπότε καλύτερο είναι να αποφεύγουμε καταστάσεις για τις οποίες θα αναγκαστούμε να πούμε όχι. Παρουσιάζουμε επιλογές στα όρια του αποδεκτού. Για παράδειγμα, ποιες φόρμες θες να φορέσεις τις μπλε ή τις κόκκινες; Το περιβάλλον παίζει καθοριστικό ρόλο. Είναι καλό να υπάρχουν όσο το δυνατόν λιγότερα ερεθίσματα, συνεπώς ένα super market είναι λογικό να αγχώνει το παιδί.
Τα παιδιά με ΔΑΦ δεν θέλουν το όχι, δεν τους αρέσει, οπότε καλύτερο είναι να αποφεύγουμε καταστάσεις για τις οποίες θα αναγκαστούμε να πούμε όχι. Παρουσιάζουμε επιλογές στα όρια του αποδεκτού. Για παράδειγμα, ποιες φόρμες θες να φορέσεις τις μπλε ή τις κόκκινες; Το περιβάλλον παίζει καθοριστικό ρόλο. Είναι καλό να υπάρχουν όσο το δυνατόν λιγότερα ερεθίσματα, συνεπώς ένα super market είναι λογικό να αγχώνει το παιδί.
Οι ήχοι επηρεάζουν πολύ ένα άτομο με ΔΑΦ. Έτσι, είναι επιθυμητό στο περιβάλλον να μην υπάρχουν μη προβλέψιμοι ήχοι. Ακόμη και το τηλέφωνο να είναι στη χαμηλότερη ένταση.
Τι γίνεται όμως όταν δεν συμβαίνει ένα απλό ξέσπασμα αλλά μια κατάρρευση( meltdown);
Η διαφορά της κατάρρευσης από το ξέσπασμα είναι πως πλέον το παιδί έφτασε στο απροχώρητο δεν μπορεί να ελέγξει με τίποτα τον εαυτό του, αλλά ούτε κι εμείς μπορούμε να το ελέγξουμε. Οφείλουμε να μπούμε στο μυαλό του παιδιού με ΔΑΦ. Είτε μας αρέσει είτε όχι ο τρόπος λειτουργίας του εγκεφάλου είναι διαφορετικός. Δεν μπορούμε να απαιτούμε αυτά που εμείς θεωρούμε «λογικά», να τα βλέπει έτσι και το παιδί μας.
Πολλοί γονείς ντρέπονται γιατί το παιδί εκρήγνυται σε δημόσιους χώρους ή στο σχολειό. Αν λοιπόν το παιδί μας είχε επιληψία, θα ντρεπόμασταν το ίδιο ή θα το βλέπαμε ως ένα νευρολογικό πρόβλημα και απλά θα το αποδεχόμασταν; Όπως ένας επιληπτικός παθαίνει λοιπόν κρίση που δεν μπορεί να την ελέγξει, έτσι παθαίνει και το παιδί ή ενήλικας με ΔΑΦ την κατάρρευση.
Όσο και να του μιλάμε εκείνη τη στιγμή, όμορφα και γλυκά δεν μπορούμε να το βοηθήσουμε. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να το αφήσουμε να ηρεμήσει. Αν είμαστε σε τάξη απομακρύνουμε τα άλλα παιδιά, ώστε να μην τον κοιτούν και ίσως γελούν ή σχολιάζουν επικριτικά, γιατί τα σχόλια το εκνευρίζουν ακόμη περισσότερο.
Ως γονείς ή παιδαγωγοί δε θα το αφήσουμε μόνο του. Ωστόσο δεν πρέπει να το κοιτάμε διότι εγείρεται ακόμη περισσότερο. Είναι καλύτερο να γυρίσουμε την πλάτη κοντά του έτσι ώστε να νιώσει ασφάλεια. Εάν γνωρίζουμε κάποιο τραγουδάκι ή ρυθμό που του αρέσει ξεκινάμε να το λέμε. Στην αρχή ψιθυριστά και έπειτα πιο δυνατά και πιο δυνατά μέχρι να φτάσουμε στον ήχο της φωνής που μιλάμε, όχι παραπάνω, επαναλαμβανόμενα μέχρι να ηρεμήσει.
Κάποιοι επιπλέον κανόνες κατά τη διάρκεια κρίσεων είναι επιγραμματικά οι εξής:
Απομακρύνουμε αιχμηρά αντικείμενα ή έπιπλα.
Θα ήταν καλύτερο να μην προσπαθήσουμε να ακινητοποιήσουμε το παιδί.
Το τοποθετούμε στο κρεβάτι ή στο πάτωμα.
Αφαιρούμε τα γυαλιά, αν φοράει.
Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζουμε όλοι, είναι πως οι Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος είναι πλέον ένα πολύ συχνό γεγονός και είναι καλό να το γνωρίσουμε και να το αντιμετωπίσουμε όπως πρέπει. Χωρίς προκατάληψη και φόβο, είναι επιπλέον σημαντικό να υπάρχει αποδοχή γιατί το παιδί που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού εκδηλώνει το θυμό του με κρίσεις και αυτό δεν αλλάζει. Είναι ο τρόπος επικοινωνίας του όταν κάτι δεν του αρέσει. Σκοπός είναι εμείς να γνωρίζουμε πώς να τον αντιμετωπίσουμε ορθά.
*Βασιλική Μαυρογονάτου
Οικονομολόγος – Ειδική Παιδαγωγός
* ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Google+
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube
Τι γίνεται όμως όταν δεν συμβαίνει ένα απλό ξέσπασμα αλλά μια κατάρρευση( meltdown);
Η διαφορά της κατάρρευσης από το ξέσπασμα είναι πως πλέον το παιδί έφτασε στο απροχώρητο δεν μπορεί να ελέγξει με τίποτα τον εαυτό του, αλλά ούτε κι εμείς μπορούμε να το ελέγξουμε. Οφείλουμε να μπούμε στο μυαλό του παιδιού με ΔΑΦ. Είτε μας αρέσει είτε όχι ο τρόπος λειτουργίας του εγκεφάλου είναι διαφορετικός. Δεν μπορούμε να απαιτούμε αυτά που εμείς θεωρούμε «λογικά», να τα βλέπει έτσι και το παιδί μας.
Πολλοί γονείς ντρέπονται γιατί το παιδί εκρήγνυται σε δημόσιους χώρους ή στο σχολειό. Αν λοιπόν το παιδί μας είχε επιληψία, θα ντρεπόμασταν το ίδιο ή θα το βλέπαμε ως ένα νευρολογικό πρόβλημα και απλά θα το αποδεχόμασταν; Όπως ένας επιληπτικός παθαίνει λοιπόν κρίση που δεν μπορεί να την ελέγξει, έτσι παθαίνει και το παιδί ή ενήλικας με ΔΑΦ την κατάρρευση.
Όσο και να του μιλάμε εκείνη τη στιγμή, όμορφα και γλυκά δεν μπορούμε να το βοηθήσουμε. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να το αφήσουμε να ηρεμήσει. Αν είμαστε σε τάξη απομακρύνουμε τα άλλα παιδιά, ώστε να μην τον κοιτούν και ίσως γελούν ή σχολιάζουν επικριτικά, γιατί τα σχόλια το εκνευρίζουν ακόμη περισσότερο.
Ως γονείς ή παιδαγωγοί δε θα το αφήσουμε μόνο του. Ωστόσο δεν πρέπει να το κοιτάμε διότι εγείρεται ακόμη περισσότερο. Είναι καλύτερο να γυρίσουμε την πλάτη κοντά του έτσι ώστε να νιώσει ασφάλεια. Εάν γνωρίζουμε κάποιο τραγουδάκι ή ρυθμό που του αρέσει ξεκινάμε να το λέμε. Στην αρχή ψιθυριστά και έπειτα πιο δυνατά και πιο δυνατά μέχρι να φτάσουμε στον ήχο της φωνής που μιλάμε, όχι παραπάνω, επαναλαμβανόμενα μέχρι να ηρεμήσει.
Κάποιοι επιπλέον κανόνες κατά τη διάρκεια κρίσεων είναι επιγραμματικά οι εξής:
Απομακρύνουμε αιχμηρά αντικείμενα ή έπιπλα.
Θα ήταν καλύτερο να μην προσπαθήσουμε να ακινητοποιήσουμε το παιδί.
Το τοποθετούμε στο κρεβάτι ή στο πάτωμα.
Αφαιρούμε τα γυαλιά, αν φοράει.
Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζουμε όλοι, είναι πως οι Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος είναι πλέον ένα πολύ συχνό γεγονός και είναι καλό να το γνωρίσουμε και να το αντιμετωπίσουμε όπως πρέπει. Χωρίς προκατάληψη και φόβο, είναι επιπλέον σημαντικό να υπάρχει αποδοχή γιατί το παιδί που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού εκδηλώνει το θυμό του με κρίσεις και αυτό δεν αλλάζει. Είναι ο τρόπος επικοινωνίας του όταν κάτι δεν του αρέσει. Σκοπός είναι εμείς να γνωρίζουμε πώς να τον αντιμετωπίσουμε ορθά.
*Βασιλική Μαυρογονάτου
Οικονομολόγος – Ειδική Παιδαγωγός
* ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Google+
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.