Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος
Σε μερικούς από μας έχουν ενίοτε εμφανιστεί διογκώσεις στην προωτιαία ή την υπογνάθια περιοχή. Είναι άραγε επικίνδυνες τέτοιες διογκώσεις; Πώς μπορεί κανείς να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της κατάστασης;
Η κύρια λειτουργία όλων των σιαλογόνων αδένων είναι η παραγωγή ικανής ποσότητας σάλιου. Το σάλιο παράγεται από τα τρία ζεύγη των μειζόνων σιαλογόνων αδένων, τον υπογνάθιο, τον υπογλώσσιο αδένες στο έδαφος του στόματος και την παρωτίδα στην προωτιαία χώρα.
Οι αδένες αποτελούνται από το σώμα και τους αγωγούς (εκφορητικούς πόρους) που εκβάλλουν στη στοματική κοιλότητα. Το σάλιο συμβάλλει στη διατήρηση της υγιεινής του στόματος και των δοντιών, στην προετοιμασία των τροφών για μάσηση, στη λειτουργία της γεύσης και στην αποβολή από τον οργανισμό διάφορων ουσιών. Αποτελείται από νερό και ποικιλία πρωτεϊνών με αντιμικροβιακή δραστικότητα, καθώς και άλατα και μέταλλα. Κατά τη διάρκεια ενός 24ώρου εκκρίνεται περίπου 1-1,5 λίτρο σάλιου.
Οι σιαλογόνοι αδένες ενδέχεται να εμπλακούν σε πολλές εξεργασίες. Στο σημερινό άρθρο θα αναφερθώ μόνο στη λιθίαση του πόρου και στις φλεγμονώδεις παθήσεις (οξείες και χρόνιες) που μπορεί να προκληθούν εξαιτίας της ύπαρξης λίθων στους σιαλογόνους αδένες.
Δημιουργία λίθων στον εκφορητικό πόρο των σιαλογόνων αδένων ονομάζεται σιαλολιθίαση. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεωρία που να εξηγεί επακριβώς πως και γιατί σχηματίζονται οι σιαλόλιθοι.
Έτσι οι πιο αποδεκτές θεωρίες σήμερα είναι:
α)εξαιτίας του ανώμαλου σχηματισμού του αδένα κατά την εμβρυϊκή ζωή,
β)τραυματική,
γ) όταν κάποιο ξένο σώμα του πόρου εμποδίζει τη ροή του σάλιου,
δ)φλεγμονώδης και στ)διαιτητική (έλλειψη βιταμίνης
Α). Αποτελούνται από έναν πυρήνα γύρω από τον οποίο εναποτίθενται σαν φύλλα κρεμμυδιού στιβάδες ασβεστίου. Το μέγεθός τους είναι από κεφαλή καρφίτσας μέχρι φουντουκιού. Παρουσιάζονται κατά 90% στον υπογνάθιο αδένα. Συχνότερα προσβάλλονται οι άνδρες. Η συμπτωματολογία συνίσταται σε αιφνίδια διόγκωση του αδένα κατά τη διάρκεια λήψης τροφής, η οποία μπορεί να είναι επώδυνη και υποχωρεί μέσα σε διάστημα από 30 λεπτά ως 2 ώρες. Η διάγνωση τίθεται ακτινολογικά. Η πάθηση αντιμετωπίζεται χειρουργικά.
Οι οξείες σιαλαδενίτιδες οφείλονται σε μόλυνση του σάλιου που κατακρατείται λόγω απόφραξης του εκφορητικού πόρου του αδένα από σιαλολιθίαση, όγκο ή στένωση. Απαντάται σε εξασθενημένα, ηλικιωμένα και αφυδατωμένα άτομα. Η κακή στοματική υγιεινή παίζει ρόλο στην ανάπτυξη της φλεγμονής.
Χαρακτηρίζεται από πόνο, διόγκωση του αδένα και πυρετό. Αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Η φλεγμονή υποχωρεί μετά τις πρώτες 48 ώρες. Η χειρουργική παροχέτευση μπορεί να χρειαστεί όταν η φλεγμονή επιδεινώνεται. Συστήνεται η αντισηψία στόματος και η οδοντιατρική θεραπεία. Εάν μια οξεία σιαλαδενίτιδα δεν θεραπευθεί σωστά, μεταπίπτει σε χρόνια.
Η χρόνια σιαλαδενίτιδα παρουσιάζεται και στην παιδική ηλικία. Οφείλεται σε υποτροπιάζουσες αποφράξεις του εκφορητικού πόρου του αδένα. Παρατηρείται υποτροπιάζουσα διόγκωση και ευαισθησία του αδένα, η οποία μπορεί να σχετίζεται με τη λήψη τροφής. Η γεύση του σάλιου γίνεται αλμυρή. Η αντιμετώπιση συνίσταται σε άρση της απόφραξης και χορήγηση αντιβιοτικών. Εφόσον αυτά τα μέτρα δεν αποτρέπουν τις φλεγμονές, συνιστάται η αφαίρεση του αδένα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η σιαλολιθίαση και η σιαλαδενίτιδα έχουν καλή πρόγνωση. Η καλή υγιεινή του στόματος, των δοντιών και η αποφυγή των τραυματισμών της κεφαλής και του τραχήλου συμβάλλουν στην πρόληψη των παθήσεων των σιαλογόνων αδένων.
Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί,18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς
Η κύρια λειτουργία όλων των σιαλογόνων αδένων είναι η παραγωγή ικανής ποσότητας σάλιου. Το σάλιο παράγεται από τα τρία ζεύγη των μειζόνων σιαλογόνων αδένων, τον υπογνάθιο, τον υπογλώσσιο αδένες στο έδαφος του στόματος και την παρωτίδα στην προωτιαία χώρα.
Οι αδένες αποτελούνται από το σώμα και τους αγωγούς (εκφορητικούς πόρους) που εκβάλλουν στη στοματική κοιλότητα. Το σάλιο συμβάλλει στη διατήρηση της υγιεινής του στόματος και των δοντιών, στην προετοιμασία των τροφών για μάσηση, στη λειτουργία της γεύσης και στην αποβολή από τον οργανισμό διάφορων ουσιών. Αποτελείται από νερό και ποικιλία πρωτεϊνών με αντιμικροβιακή δραστικότητα, καθώς και άλατα και μέταλλα. Κατά τη διάρκεια ενός 24ώρου εκκρίνεται περίπου 1-1,5 λίτρο σάλιου.
Οι σιαλογόνοι αδένες ενδέχεται να εμπλακούν σε πολλές εξεργασίες. Στο σημερινό άρθρο θα αναφερθώ μόνο στη λιθίαση του πόρου και στις φλεγμονώδεις παθήσεις (οξείες και χρόνιες) που μπορεί να προκληθούν εξαιτίας της ύπαρξης λίθων στους σιαλογόνους αδένες.
Δημιουργία λίθων στον εκφορητικό πόρο των σιαλογόνων αδένων ονομάζεται σιαλολιθίαση. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεωρία που να εξηγεί επακριβώς πως και γιατί σχηματίζονται οι σιαλόλιθοι.
Έτσι οι πιο αποδεκτές θεωρίες σήμερα είναι:
α)εξαιτίας του ανώμαλου σχηματισμού του αδένα κατά την εμβρυϊκή ζωή,
β)τραυματική,
γ) όταν κάποιο ξένο σώμα του πόρου εμποδίζει τη ροή του σάλιου,
δ)φλεγμονώδης και στ)διαιτητική (έλλειψη βιταμίνης
Α). Αποτελούνται από έναν πυρήνα γύρω από τον οποίο εναποτίθενται σαν φύλλα κρεμμυδιού στιβάδες ασβεστίου. Το μέγεθός τους είναι από κεφαλή καρφίτσας μέχρι φουντουκιού. Παρουσιάζονται κατά 90% στον υπογνάθιο αδένα. Συχνότερα προσβάλλονται οι άνδρες. Η συμπτωματολογία συνίσταται σε αιφνίδια διόγκωση του αδένα κατά τη διάρκεια λήψης τροφής, η οποία μπορεί να είναι επώδυνη και υποχωρεί μέσα σε διάστημα από 30 λεπτά ως 2 ώρες. Η διάγνωση τίθεται ακτινολογικά. Η πάθηση αντιμετωπίζεται χειρουργικά.
Οι οξείες σιαλαδενίτιδες οφείλονται σε μόλυνση του σάλιου που κατακρατείται λόγω απόφραξης του εκφορητικού πόρου του αδένα από σιαλολιθίαση, όγκο ή στένωση. Απαντάται σε εξασθενημένα, ηλικιωμένα και αφυδατωμένα άτομα. Η κακή στοματική υγιεινή παίζει ρόλο στην ανάπτυξη της φλεγμονής.
Χαρακτηρίζεται από πόνο, διόγκωση του αδένα και πυρετό. Αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Η φλεγμονή υποχωρεί μετά τις πρώτες 48 ώρες. Η χειρουργική παροχέτευση μπορεί να χρειαστεί όταν η φλεγμονή επιδεινώνεται. Συστήνεται η αντισηψία στόματος και η οδοντιατρική θεραπεία. Εάν μια οξεία σιαλαδενίτιδα δεν θεραπευθεί σωστά, μεταπίπτει σε χρόνια.
Η χρόνια σιαλαδενίτιδα παρουσιάζεται και στην παιδική ηλικία. Οφείλεται σε υποτροπιάζουσες αποφράξεις του εκφορητικού πόρου του αδένα. Παρατηρείται υποτροπιάζουσα διόγκωση και ευαισθησία του αδένα, η οποία μπορεί να σχετίζεται με τη λήψη τροφής. Η γεύση του σάλιου γίνεται αλμυρή. Η αντιμετώπιση συνίσταται σε άρση της απόφραξης και χορήγηση αντιβιοτικών. Εφόσον αυτά τα μέτρα δεν αποτρέπουν τις φλεγμονές, συνιστάται η αφαίρεση του αδένα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η σιαλολιθίαση και η σιαλαδενίτιδα έχουν καλή πρόγνωση. Η καλή υγιεινή του στόματος, των δοντιών και η αποφυγή των τραυματισμών της κεφαλής και του τραχήλου συμβάλλουν στην πρόληψη των παθήσεων των σιαλογόνων αδένων.
Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί,18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.