Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου, εορτάζοντας, όπως ορίζει η Εκκλησία μας, επί μία εβδομάδα τα μεθέορτα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, προσήλθαμε ομοθυμαδόν επί το αυτό καταγγέλλοντας την σταυρική θυσία του Εσταυρωμένου Θριαμβευτού και δοξολογούντες την τριήμερο ένδοξη Ανάστασή Του, όπως συμβαίνει κάθε Κυριακή στους ναούς μας.
Είχαμε τη χαρά να έχουμε κοντά μας τους αγαπητούς αδελφούς και συλλειτουργούς, τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Καρπενησίου κ. Γεώργιο και Δράμας κ. Δωρόθεο, με τους οποίους αφού ορθρίσαμε στον περικαλέστατο ναό της Αγίας Τριάδος στο Πολύκαστρο, κατήλθαμε στον ημιισόγειο ναό των Αγίων Πάντων, εμβαδού 800 τ.μ., κάτωθεν του ναού της Αγίας Τριάδος των 1.000 τ.μ., όπου τελέσαμε τα εγκαίνια και την πρώτη θεία Λειτουργία. Τα ιερά λείψανα από τις αλησμόνητες πατρίδες, είχαν τοποθετηθεί κατά τα εγκαίνια του πρώτου προσφυγικού ναού στο ίδιο μέρος, από τον τότε Μητροπολίτη Δαρδανελλίων και μετέπειτα Πολυανής και Κιλκισίου Κύριλλον Αφεντουλίδη. Τα μόνα που διασώθηκαν, καθώς και το κατασάρκιο της πρώτης εκκλησίας από την κατακρίμνηση του ναού.
Ήταν μια χρονίζουσα οφειλή, καθώς προηγήθηκε από το 2021 ο εγκαινιασμός του κυρίως ναού με τους Σεβασμιωτάτους αδελφούς Μητροπολίτες Γρεβενών κ. Δαβίδ και Σισανίου & Σιατίστης κ. Αθανάσιο.
Όταν το 1998 κατεδαφίσαμε τον επικίνδυνο στατικά παλαιό και πολύ μικρότερο ναό της Αγίας Τριάδος, μόλις 300 τ.μ., προσπερνώντας όλες τις αντιδράσεις των κατοίκων που ήθελαν να παραμείνει ο ναός όπως τον είχαν ανεγείρει οι πρόγονοί τους (κτίσμα της δεκαετίας του ᾽40, εγκαινιασμένο στα 1948), διαφυλάξαμε με πολλή προσοχή τη λειψανοθήκη, στην προοπτική να τα τοποθετήσουμε πάλι στο νέο κτίσμα, οπότε εκκρεμούσε αυτή μας η υποχρέωση. Στο τόλμημά μου, το επιχείρημά μου ήταν, όπως οι γονείς σας ανήγειραν νέα σπίτια διόροφα και είχαν γκρεμίσει τα πρόχειρα καταλύματα, έτσι και ο ναός, λόγω της στατικότητάς του, κατέστη επικίνδυνος και οφείλουμε να προστατέψουμε τους πιστούς.
Ο προηγούμενος ναός είχε κτιστεί από τους πρόσφυγες Ανατολικορωμυλιώτες της περιοχής Καβακλή, σε ανάμνηση του ιστορικού εκεί ομώνυμου Μοναστηριού με την εκκλησία της Αγίας Τριάδος του 1836 (σημερινή περιοχή Τοπόλοβγκραντ Βουλγαρίας).
Επάλληλοι σεισμοί μέσα σε δύο δεκαετίες κατέστησαν λειτουργικά επικίνδυνη την εκκλησία (προσφυγικό σύμβολο) του 1934-1940, οπότε ερχόμενοι στην περιοχή μεριμνήσαμε άμεσα για την ανέγερση νέου ναού, που αποδείχθηκε απαραίτητος για το αλματωδώς αυξανόμενο Πολύκαστρο. Σημειωτέον, ότι από το 1991 δημιουργήσαμε δεύτερο ενοριακό επ᾽ ονόματι του Αγίου Αθανασίου, που προϋπήρχε. Σήμερα στο ναό της Αγίας Τριάδος και στο ναό των Αγίων Πάντων τελούνται κάθε Κυριακή συνεχόμενα δύο θείες λειτουργίες. Και τρίτη στον Άγιο Αθανάσιο. Μαζί με την άριστα οργανωμένη ποιμαντική, κατηχητική, επιμορφωτική και φιλανθρωπική λειτουργία των δύο ενοριών, κρίναμε σκόπιμο να ολοκληρώσουμε την απόδοση και του ημιισογείου ναού στο ενοριακό πλήρωμα της ακμαίας κεντρικής κωμόπολης με τον εγκαινισμό του ναού των Αγίων Πάντων.
Αφ᾽ εσπέρας και το πρωί, στον Εσπερινό και τον Όρθρο χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Καρπενησίου κ. Γεώργιος. Με το πέρας του Όρθρου μεταφέραμε λιτανευτικά τα ιερά λείψανα στον προς εγκαινισμό ναό και τελέσαμε τα προβλεπόμενα και τη θεία λειτουργία με Αρχιερατικό συλλείτουργο, στο οποίο μετείχε και ο Σεβασμιώτατος Δράμας κ. Δωρόθεος.
Κατάμεστος ο ναός, έκτυπη η ευλάβεια και η πνευματική ευφροσύνη των ενοριτών και των προσκυνητών, μεταξύ των οποίων του Δημάρχου Παιονίας κ. Κωνσταντίνου Σιωνίδη, της Προέδρου του Δημ. Συμβουλίου κας Γαρυφαλλιάς Καρβουνιάρη, του Προέδρου της Δημ. Επιχείρησης κ. Χρήστου Δραγανίδη, του Πολυκαστρινού Υποδιοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κιλκίς κ. Χρήστου Γκαντίδη.
Αυτό που έκανε ιδιαίτερη αίσθηση ήταν ότι καθ᾽ όλη τη διάρκεια των εγκαινίων και της θείας Λειτουργίας επικρατούσε απόλυτη τάξη και σιγή, παρ᾽ ότι ο ναός ήταν κατάμεστος.
Επί ώρα πολλή οι δύο συλλειτουργοί μας Αρχιερείς μετελάμβαναν τους προσερχομένους. Επίσης, και στον άνω ναό, που έγινε κι εκεί η θεία Λειτουργία, η προσέλευση των πιστών ήταν αξιοθαύμαστη. Δείγμα κι αυτό της μακράς ποιμαντικής διακονίας μιάς σειράς εφημερίων, μεταξύ των οποίων είχε προσφέρει τα μέγιστα ο νυν Μητροπολίτης Δράμας.
Πριν την απόλυση της θείας Λειτουργίας παρακαλέσαμε τον άγιο Καρπενησίου να απευθύνει λόγον παρακλήσεως και οικοδομής, όπως και ευαρεστήθηκε να πράξει με μιάν επαγωγό σαφήνεια και περιεκτικότητα, ενώ κι εμείς προσείπαμε τα απαραίτητα. Την ευλογία του αντιδώρου παρακλήθηκε ο Σεβασμιώτατος Δράμας να προσφέρει στους ποτε οικείους και προδιακονηθέντες παρ᾽ αυτού.
Η ενορία δεξιώθηκε τους πάντες στην παρακείμενη ενοριακή αίθουσα.
Η διδαχή του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καρπενησίου
Αδελφοί μου, να είστε ευλογημένοι και τρισευλογημένοι.
Να θυμάστε πάντοτε τη σημερινή επέτειο. Σας συγχαίρω για την προθυμία σας να οικοδομήσετε αυτόν το διττό ναό, της Αγίας Τριάδος και των Αγίων Πάντων. Με τις πρεσβείες των Αγίων Πάντων, η Αγία Τριάς να σας διαφυλάττει πάντοτε.
Είναι πολύ σπουδαίο για μας τους Έλληνες ότι κτίζουμε σήμερα ναούς, εκκλησίες, που σημαίνει ότι εκκλησιαζόμεθα και λατρεύουμε το Θεό.
Όταν στην Ευρώπη ναοί 400 ετών (σπουδαία μνημεία πολιτισμού και θρησκευτικής ζωής άλλων εποχών) πωλούνται ή ενοικιάζονται και αλλάζουν χρήση, ώστε να βλέπει κανείς εστιατόρια κ.λπ. σε πρώην ναούς… όταν στην Αμερική σήμερα γίνονται ναοί στο σατανά (δυστυχώς)…· είναι πολύ σπουδαίο ότι εδώ σε μας κτίζονται ορθόδοξοι ναοί και εγκαινιάζονται καινούργιοι ναοί, τόσο όμορφοι, τους οποίους λειτουργούμε και συμμετέχει τόσο εκκλησίασμα.
Αλλά να προσέξουμε κάτι από τις Ευχές των Εγκαινίων: ότι πρέπει ο άνθρωπος να γίνεται καινούργιος, να προσφέρει λατρεία στο Θεό, με την ψυχή του και την καρδιά του καθαρές και δοσμένες στο Θεό. Να το θυμάστε, ώστε κάθε φορά που θα εκκλησιάζεστε, να φροντίζετε να γίνεσθε καινούργιοι, με καθαρές διαθέσεις, καθαρές σκέψεις θείας λατρείας, καθαρότερη διάθεση και ζωή. Με την απόφαση να ανακαινίζεται η ζωή σας.
Και πάλι εύχομαι να είστε ευλογημένοι και τρισευλογημένοι, να μην ξεχνάτε αυτήν τη σπουδαία ημέρα των εγκαινίων και το απλό, μα τόσο σπουδαίο νόημά της για τη ζωή όλων σας.
Ευχαριστίες προς όλους
Ευχαριστήσαμε τους Σεβασμιωτάτους αδελφούς για τη φιλοτιμία της ελεύσεως και της συμμετοχής τους, που αποτελούσε ευλογία για την ακριτική μας Μητρόπολη. Και προσείπομεν σε όλους ότι είναι κόσμημα ένας τέτοιος ναός για το Πολύκαστρο, διότι δίνει ταυτότητα στην πόλη, είναι κάτι το ξέχωρο για την πόλη και την περιοχή. Και μάλιστα περιποιεί σε όλους τιμή το γεγονός ότι κτίστηκε τέτοιος ναός σε περίοδο οικονομικής δυσπραγίας και έπειτα οικονομικής κρίσης. Προπαντός δε ότι λειτουργείται κάθε Κυριακή με δύο τελούμενες ιερουργίες με συμμετοχή εκκλησιάσματος και μάλιστα παιδιών και νέων στη δεύτερη θεία λειτουργία που τελείται από την 9η έως την 11η ώρα, καθ᾽ όλη τη διάρκεια αντιστοιχίας με την αρξάμενη εκπαιδευτική χρονιά. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα εκκλησιασμού σε οικογένειες και μητέρες με μικρά παιδιά, να προσέρχονται και να συμμετέχουν.
Ανέφερα πως τα ιερά λείψανα των πρώτων εκείνων εγκαινίων του παλαιού μικρότερου ναού, του 1948, ήταν της αγίας Βαρβάρας, από των αγίων Δισμυρίων των εν Νικομηδεία καέντων και ενός νεομάρτυρος από τα Δαρδανέλλια (ήταν δυσδιάκριτο το όνομα). Αυτά και επανατοποθετήθηκαν με νέα ευπρεπισμένη λειψανοθήκη στο “φυτό” της αγίας τράπεζας. Ας μη θεωρείται σύμπτωση ότι ―πολύ αργότερα από την ανέγερση του τότε Ναού― εγκαταστάθηκε η 33η Μ/Κ Ταξιαρχία, που έχει και μοίρα πυροβολικού, στο οποίο φύλαξ και προστάτις είναι η αγία Βαρβάρα.
Με την παρρησία των Αγίων Μαρτύρων και των Αγίων Απάντων, όσο τους επικαλούμεθα και τους τιμούμε λειτουργώντας το Ναό τους, η Αγία Τριάς θα περιφρουρεί τη ζωή και την πορεία μας, εδώ στο Πολύκαστρο. Συνέχισα μάλιστα δι᾽ ολίγων τονίζοντας πως, καταφρονώντας το Θεό με μια ζωή παθολογικά αλλοτριωμένη και υβριστική, γινόμεθα απρονόητοι, αφύλακτοι, μετέωροι, καταφρονητές, αυτοκαταστροφικοί, έκθετοι ακόμη και σε οριακές καταστροφές. Και μη νομίσουμε πως είμεθα καλύτεροι από τους αδελφούς μας που υπέστησαν και υφίστανται τα δεινά στη Θεσσαλία. Η προς αυτούς άμεση συμπαράσταση ίσως είναι μια ευκαιρία να φιλοσοφήσουμε πάνω στις ζωή μας και στα όριά μας, όπως επίσης η δική τους απεγνωσμένη κατάσταση είναι μια ευκαιρία φιλαδελφίας για μας, που μας προσπορίζει οικείωση στο μέγα έλεος του Θεού.
Ήταν μια χρονίζουσα οφειλή, καθώς προηγήθηκε από το 2021 ο εγκαινιασμός του κυρίως ναού με τους Σεβασμιωτάτους αδελφούς Μητροπολίτες Γρεβενών κ. Δαβίδ και Σισανίου & Σιατίστης κ. Αθανάσιο.
Όταν το 1998 κατεδαφίσαμε τον επικίνδυνο στατικά παλαιό και πολύ μικρότερο ναό της Αγίας Τριάδος, μόλις 300 τ.μ., προσπερνώντας όλες τις αντιδράσεις των κατοίκων που ήθελαν να παραμείνει ο ναός όπως τον είχαν ανεγείρει οι πρόγονοί τους (κτίσμα της δεκαετίας του ᾽40, εγκαινιασμένο στα 1948), διαφυλάξαμε με πολλή προσοχή τη λειψανοθήκη, στην προοπτική να τα τοποθετήσουμε πάλι στο νέο κτίσμα, οπότε εκκρεμούσε αυτή μας η υποχρέωση. Στο τόλμημά μου, το επιχείρημά μου ήταν, όπως οι γονείς σας ανήγειραν νέα σπίτια διόροφα και είχαν γκρεμίσει τα πρόχειρα καταλύματα, έτσι και ο ναός, λόγω της στατικότητάς του, κατέστη επικίνδυνος και οφείλουμε να προστατέψουμε τους πιστούς.
Ο προηγούμενος ναός είχε κτιστεί από τους πρόσφυγες Ανατολικορωμυλιώτες της περιοχής Καβακλή, σε ανάμνηση του ιστορικού εκεί ομώνυμου Μοναστηριού με την εκκλησία της Αγίας Τριάδος του 1836 (σημερινή περιοχή Τοπόλοβγκραντ Βουλγαρίας).
Επάλληλοι σεισμοί μέσα σε δύο δεκαετίες κατέστησαν λειτουργικά επικίνδυνη την εκκλησία (προσφυγικό σύμβολο) του 1934-1940, οπότε ερχόμενοι στην περιοχή μεριμνήσαμε άμεσα για την ανέγερση νέου ναού, που αποδείχθηκε απαραίτητος για το αλματωδώς αυξανόμενο Πολύκαστρο. Σημειωτέον, ότι από το 1991 δημιουργήσαμε δεύτερο ενοριακό επ᾽ ονόματι του Αγίου Αθανασίου, που προϋπήρχε. Σήμερα στο ναό της Αγίας Τριάδος και στο ναό των Αγίων Πάντων τελούνται κάθε Κυριακή συνεχόμενα δύο θείες λειτουργίες. Και τρίτη στον Άγιο Αθανάσιο. Μαζί με την άριστα οργανωμένη ποιμαντική, κατηχητική, επιμορφωτική και φιλανθρωπική λειτουργία των δύο ενοριών, κρίναμε σκόπιμο να ολοκληρώσουμε την απόδοση και του ημιισογείου ναού στο ενοριακό πλήρωμα της ακμαίας κεντρικής κωμόπολης με τον εγκαινισμό του ναού των Αγίων Πάντων.
Αφ᾽ εσπέρας και το πρωί, στον Εσπερινό και τον Όρθρο χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Καρπενησίου κ. Γεώργιος. Με το πέρας του Όρθρου μεταφέραμε λιτανευτικά τα ιερά λείψανα στον προς εγκαινισμό ναό και τελέσαμε τα προβλεπόμενα και τη θεία λειτουργία με Αρχιερατικό συλλείτουργο, στο οποίο μετείχε και ο Σεβασμιώτατος Δράμας κ. Δωρόθεος.
Κατάμεστος ο ναός, έκτυπη η ευλάβεια και η πνευματική ευφροσύνη των ενοριτών και των προσκυνητών, μεταξύ των οποίων του Δημάρχου Παιονίας κ. Κωνσταντίνου Σιωνίδη, της Προέδρου του Δημ. Συμβουλίου κας Γαρυφαλλιάς Καρβουνιάρη, του Προέδρου της Δημ. Επιχείρησης κ. Χρήστου Δραγανίδη, του Πολυκαστρινού Υποδιοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κιλκίς κ. Χρήστου Γκαντίδη.
Αυτό που έκανε ιδιαίτερη αίσθηση ήταν ότι καθ᾽ όλη τη διάρκεια των εγκαινίων και της θείας Λειτουργίας επικρατούσε απόλυτη τάξη και σιγή, παρ᾽ ότι ο ναός ήταν κατάμεστος.
Επί ώρα πολλή οι δύο συλλειτουργοί μας Αρχιερείς μετελάμβαναν τους προσερχομένους. Επίσης, και στον άνω ναό, που έγινε κι εκεί η θεία Λειτουργία, η προσέλευση των πιστών ήταν αξιοθαύμαστη. Δείγμα κι αυτό της μακράς ποιμαντικής διακονίας μιάς σειράς εφημερίων, μεταξύ των οποίων είχε προσφέρει τα μέγιστα ο νυν Μητροπολίτης Δράμας.
Πριν την απόλυση της θείας Λειτουργίας παρακαλέσαμε τον άγιο Καρπενησίου να απευθύνει λόγον παρακλήσεως και οικοδομής, όπως και ευαρεστήθηκε να πράξει με μιάν επαγωγό σαφήνεια και περιεκτικότητα, ενώ κι εμείς προσείπαμε τα απαραίτητα. Την ευλογία του αντιδώρου παρακλήθηκε ο Σεβασμιώτατος Δράμας να προσφέρει στους ποτε οικείους και προδιακονηθέντες παρ᾽ αυτού.
Η ενορία δεξιώθηκε τους πάντες στην παρακείμενη ενοριακή αίθουσα.
Η διδαχή του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καρπενησίου
Αδελφοί μου, να είστε ευλογημένοι και τρισευλογημένοι.
Να θυμάστε πάντοτε τη σημερινή επέτειο. Σας συγχαίρω για την προθυμία σας να οικοδομήσετε αυτόν το διττό ναό, της Αγίας Τριάδος και των Αγίων Πάντων. Με τις πρεσβείες των Αγίων Πάντων, η Αγία Τριάς να σας διαφυλάττει πάντοτε.
Είναι πολύ σπουδαίο για μας τους Έλληνες ότι κτίζουμε σήμερα ναούς, εκκλησίες, που σημαίνει ότι εκκλησιαζόμεθα και λατρεύουμε το Θεό.
Όταν στην Ευρώπη ναοί 400 ετών (σπουδαία μνημεία πολιτισμού και θρησκευτικής ζωής άλλων εποχών) πωλούνται ή ενοικιάζονται και αλλάζουν χρήση, ώστε να βλέπει κανείς εστιατόρια κ.λπ. σε πρώην ναούς… όταν στην Αμερική σήμερα γίνονται ναοί στο σατανά (δυστυχώς)…· είναι πολύ σπουδαίο ότι εδώ σε μας κτίζονται ορθόδοξοι ναοί και εγκαινιάζονται καινούργιοι ναοί, τόσο όμορφοι, τους οποίους λειτουργούμε και συμμετέχει τόσο εκκλησίασμα.
Αλλά να προσέξουμε κάτι από τις Ευχές των Εγκαινίων: ότι πρέπει ο άνθρωπος να γίνεται καινούργιος, να προσφέρει λατρεία στο Θεό, με την ψυχή του και την καρδιά του καθαρές και δοσμένες στο Θεό. Να το θυμάστε, ώστε κάθε φορά που θα εκκλησιάζεστε, να φροντίζετε να γίνεσθε καινούργιοι, με καθαρές διαθέσεις, καθαρές σκέψεις θείας λατρείας, καθαρότερη διάθεση και ζωή. Με την απόφαση να ανακαινίζεται η ζωή σας.
Και πάλι εύχομαι να είστε ευλογημένοι και τρισευλογημένοι, να μην ξεχνάτε αυτήν τη σπουδαία ημέρα των εγκαινίων και το απλό, μα τόσο σπουδαίο νόημά της για τη ζωή όλων σας.
Ευχαριστίες προς όλους
Ευχαριστήσαμε τους Σεβασμιωτάτους αδελφούς για τη φιλοτιμία της ελεύσεως και της συμμετοχής τους, που αποτελούσε ευλογία για την ακριτική μας Μητρόπολη. Και προσείπομεν σε όλους ότι είναι κόσμημα ένας τέτοιος ναός για το Πολύκαστρο, διότι δίνει ταυτότητα στην πόλη, είναι κάτι το ξέχωρο για την πόλη και την περιοχή. Και μάλιστα περιποιεί σε όλους τιμή το γεγονός ότι κτίστηκε τέτοιος ναός σε περίοδο οικονομικής δυσπραγίας και έπειτα οικονομικής κρίσης. Προπαντός δε ότι λειτουργείται κάθε Κυριακή με δύο τελούμενες ιερουργίες με συμμετοχή εκκλησιάσματος και μάλιστα παιδιών και νέων στη δεύτερη θεία λειτουργία που τελείται από την 9η έως την 11η ώρα, καθ᾽ όλη τη διάρκεια αντιστοιχίας με την αρξάμενη εκπαιδευτική χρονιά. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα εκκλησιασμού σε οικογένειες και μητέρες με μικρά παιδιά, να προσέρχονται και να συμμετέχουν.
Ανέφερα πως τα ιερά λείψανα των πρώτων εκείνων εγκαινίων του παλαιού μικρότερου ναού, του 1948, ήταν της αγίας Βαρβάρας, από των αγίων Δισμυρίων των εν Νικομηδεία καέντων και ενός νεομάρτυρος από τα Δαρδανέλλια (ήταν δυσδιάκριτο το όνομα). Αυτά και επανατοποθετήθηκαν με νέα ευπρεπισμένη λειψανοθήκη στο “φυτό” της αγίας τράπεζας. Ας μη θεωρείται σύμπτωση ότι ―πολύ αργότερα από την ανέγερση του τότε Ναού― εγκαταστάθηκε η 33η Μ/Κ Ταξιαρχία, που έχει και μοίρα πυροβολικού, στο οποίο φύλαξ και προστάτις είναι η αγία Βαρβάρα.
Με την παρρησία των Αγίων Μαρτύρων και των Αγίων Απάντων, όσο τους επικαλούμεθα και τους τιμούμε λειτουργώντας το Ναό τους, η Αγία Τριάς θα περιφρουρεί τη ζωή και την πορεία μας, εδώ στο Πολύκαστρο. Συνέχισα μάλιστα δι᾽ ολίγων τονίζοντας πως, καταφρονώντας το Θεό με μια ζωή παθολογικά αλλοτριωμένη και υβριστική, γινόμεθα απρονόητοι, αφύλακτοι, μετέωροι, καταφρονητές, αυτοκαταστροφικοί, έκθετοι ακόμη και σε οριακές καταστροφές. Και μη νομίσουμε πως είμεθα καλύτεροι από τους αδελφούς μας που υπέστησαν και υφίστανται τα δεινά στη Θεσσαλία. Η προς αυτούς άμεση συμπαράσταση ίσως είναι μια ευκαιρία να φιλοσοφήσουμε πάνω στις ζωή μας και στα όριά μας, όπως επίσης η δική τους απεγνωσμένη κατάσταση είναι μια ευκαιρία φιλαδελφίας για μας, που μας προσπορίζει οικείωση στο μέγα έλεος του Θεού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.