Η Μεταμόρφωση έχει χτισθεί πάνω στα ερείπια ενός κατεστραμμένου τούρκικου χωριού, που γκρεμίστηκε κατά τη διάρκεια ,του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, επειδή βρέθηκε στο επίκεντρο των πολεμικών επιχειρήσεων του Μακεδονικού Μετώπου κατά τα έτη 1916-1918. Οι πολεμικές εκείνες επιχειρήσεις διεξήχθησαν ανατολικά του Αξιού ποταμού, από Βρετανικές και Ελληνικές δυνάμεις για τη διάσπαση των εχθρικών θέσεων από τον Αξιό μέχρι τη λίμνη Δοϊράνη. Οι αντιμέτωπες στρατιωτικές δυνάμεις είχα σταθεροποιηθεί στις εξής θέσεις:
Α΄. Οι Συμμαχικές Δυνάμεις ήταν οχυρωμένες στα υψώματα Μικρού Δάσους- Πλατανιάς-Μεταμόρφωσης-Ακρίτα, νότια της λίμνης Δοϊράνης.
Β΄. Οι αντίπαλες Βουλγαρικές δυνάμεις είχαν καλά οχυρωμένες θέσεις, στα υψώματα Ευζώνων –Δαουτλή - Ντούμπ – Κορώνας και Δοϊράνης.
Μεταξύ τους δημιουργήθηκε ουδέτερη ζώνη, σε πεδινό έδαφος, πλάτους από 500 μέτρα, μέχρι 2 ( δύο ) χιλιόμετρα περίπου. Το μέτωπο σ’ αυτές τις θέσεις παρέμενε σταθερό για παραπάνω από δύο περίπου χρόνια, με κάποιες αψιμαχίες και ανταλλαγή πυρών πυροβολικού. Η τελική επίθεση από τις συμμαχικές δυνάμεις εκδηλώθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1918 ενάντια κυρίως στα υψώματα Κορώνας – Ντούμπ, με απώλειες περίπου 30%. Οι Βουλγαρικές δυνάμεις στα υψώματα εκείνα ήταν ισχυρότατα οχυρωμένες και έτσι οι επιτιθέμενοι αναγκάστηκαν να αναδιπλωθούν.
Οι Συμμαχικές δυνάμεις αναθεώρησαν τα σχέδιά τους και παρακάμπτοντας την τοποθεσία Ντούμπ και μέσω του πεδινού διαδρόμου του Αξιού ποταμού, προέλασαν προς την Στούμιτσα με αποτέλεσμα να καταφέρουν να συλλάβουν 7000 αιχμαλώτους, απειλώντας το σύνολο των δυνάμεων της 1ης Βουλγαρικής Στρατιάς. Από τις 25 Σεπτεμβρίου οι Βούλγαροι είχαν καταρρεύσει και υποχωρούσαν εγκαταλείποντας κάθε αντίσταση με συνέπεια να αναγκαστούν να ζητήσουν Ανακωχή. (Τα στρατιωτικά και πολεμικά στοιχεία, από επετειακή ομιλία, στις 25/09/2011, στο μνημείο Πολυκάστρου).
Αναφέρθηκα στα πολεμικά εκείνα γεγονότα, για να καταφανεί η αιτία εκείνης της ολοκληρωτικής καταστροφής των χωριών και οικισμών που βρέθηκαν στη ζώνη των πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και διότι, και τα πολεμικά εκείνα συμβάντα αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής μας ιστορίας, που επηρέασαν τη ζωή των πρώτων χρόνων του προσφυγικού κόσμου, για τα οποία θα αναφερθώ πιο κάτω.
Το ερειπωμένο,λοιπόν, εκείνο χωριό λεγόταν Τσιτεμλί η Τσιδεμλί και κατοικούνταν από μουσουλμάνους Τούρκους. Το μόνο που στεκόταν όρθιο ήταν ένας μιναρές που και αυτόν τον ανατίναξαν οι νέοι κάτοικοι του χωριού, για να μη τους θυμίζει τα δεινά της τουρκοκρατίας (όπως αναφέρει ο Σιδηρόπουλος Γεώργιος του Πέτρου, αδελφός του πατέρα μου, σ’ ένα γραπτό του που το δημοσίευσα στην εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ" του Κιλκίς τον Μάρτιο του 2011). Γεωγραφικά βρίσκεται πάνω στα σύνορα με την ΠΓΔΜ και νυν Βόρεια Μακεδονία, μεταξύ Ευζώνων και Δοϊράνης. Οι κάτοικοι του χωριού, είναι πρόσφυγες από τον νότιο Καύκασο και συγκεκριμένα από το χωριό Κιουλαπέρτ ή Κιλεπέρτ (σήμερα Τσαμλίτσατάκ) της περιοχής Αρνταχάν, του πρώην Κυβερνείου του Κάρς.
Ήρθανε στην Ελλάδα το 1920.
Με τα γεγονότα της ανατροπής του Τσάρου τον Οκτώβριο του 1917, είχε εγκαταλειφθεί το μέτωπο του Καυκάσου από τους Ρώσους στρατιώτες. Τότε βρήκαν ευκαιρία τα Σουλτανικά στρατεύματα να εισβάλουν και να καταλάβουν όλη την περιοχή του Κάρς (περιοχή της παλιάς Αρμενίας), η οποία πριν από το 1877 ανήκε στην Τουρκία και είχε καταληφθεί από τα Τσαρικά στρατεύματα με το Ρωσο-τουρκικό πόλεμο του 1877-78. Έτσι λοιπόν μετά τη συνθήκη του Μπρέστ Λιτόφσκ, 3 Μαρτίου 1918, οι Έλληνες του Κυβερνείου του Κάρς, θορυβημένοι από την εξέλιξη των γεγονότων, σαν εκείνα της σφαγής Αρμενίων στην περιοχή του Αρνταχάν το 1918, άρχισαν να εγκαταλείπουν τη γενέθλια γη.
Για τη μεταφορά των προσφύγων του Καυκάσου στην Ελλάδα, η Ελληνική κυβέρνηση έστειλε δικά της πλοία. Οι Έλληνες του Καυκάσου κατέβηκαν με όποιον τρόπο μπορούσε ο καθένας, (πολλοί βέβαια με βοϊδόκαρα όπως και οι κάτοικοι του Κιλεπέρτ) στην πόλη Βατούμ της Γεωργίας, από όπου με τα Ελληνικά πλοία (οι Κιλεπερτλίδες με το "ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ") μεταφέρθηκαν στη Θεσσαλονίκη, στην Καλαμαριά. Αφού περάσανε όλη τη διαδικασία της καραντίνας, του κουρέματος και της απολύμανσης, εγκαταστάθηκαν προσωρινά σε στρατιωτικές αποθήκες που υπήρχαν στην περιοχή και σε ξύλινες παράγκες.
Εκεί χωρίς κάποια σοβαρή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τους αποδεκάτισαν οι αρρώστιες. Πανικόβλητοι από τους πολλούς θανάτους, εγκατέλειψαν την Καλαμαριά και σκόρπισαν στην ύπαιθρο. Έτσι λοιπόν, συγκροτήθηκαν επιτροπές σε αναζήτηση τόπου εγκατάστασης. Αρκετές οικογένειες Κιλεπερτλίδων, επέλεξαν το χωριό Νέα Ζωή Αριδαίας, κάποιες το Φίλυρο Θεσσαλονίκης και αλλού. Η πλειοψηφία όμως των επιζησάντων συγχωριανών μας από τον Καύκασο, εγκαταστάθηκαν στο χωριό αυτό του νομού Κιλκίς, στη Μεταμόρφωση. Συνολικά 120 οικογένειες, από τις οποίες οι 25 μετοίκησαν περί τα μέσα της δεκαετίας του 1920 από τη Μεταμόρφωση στο χωριό Αγ. Γεώργιος Ημαθίας, όπως μας πληροφορεί σε χειρόγραφό του ο Γρηγοριάδης Νικόλαος (ο Κόλες τη Τσαχούρ),
Παρά την ταλαιπωρία της προσφυγιάς και το θανατικό που τους αφάνιζε καθημερινά κατά δεκάδες, το πρώτο μέλημά τους ήτανε, να στεγάσουν, κάπως, τα ιερά τους σύμβολα, ιερά σκεύη, λάβαρα και εικόνες, φερμένα από τη γενέτειρά τους.
Στη γύρο περιοχή υπήρχαν και άλλοι τούρκικοι οικισμοί (Πεκελί, Σέιτελί, Τάουτλί, Τεβετσελί,Κράσταλι) που και εκείνοι βέβαια ήταν εγκαταλειμμένοι και κατεστραμμένοι, όπως το Τζιτεμλί.
Από τα ερείπια λοιπόν αυτών των οικισμών και των εγκαταλειμμένων συμμαχικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων που υπήρχαν στην περιοχή, κουβαλήσανε ότι χρήσιμο οικοδομικό υλικό βρέθηκε και στήσανε πρώτα μια πρόχειρη κατασκευή για Εκκλησία και στη συνέχεια το Σχολείο και τα νοικοκυριά τους. πλινθόκτιστες κατασκευές όλες, που για τις στέγες τους χρησιμοποιήσανε τις λαμαρίνες και λοιπά υλικά που κουβαλήσανε από τις εγκαταλειμμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Μετά την τακτοποίηση κάπως του προβλήματος της στέγης, έπρεπε να βρουν και τον τρόπο της επιβίωσης τους. Οι πρώην κάτοικοι του Τζιτεμλί και των άλλων οικισμών, ζούσαν με τη σηροτροφία, την κτηνοτροφία και την αμπελοκαλλιέργεια. Όλα τα χωράφια τους ήτανε κατάφυτα από μουριές για τη διατροφή των μεταξοσκωλήκων. Στη Γουμένισσα υπήρχε εργοστάσιο επεξεργασίας μεταξιού (Μεταξουργείο), το κτίριο του οποίου υπάρχει ακόμα. Όμως οι κάτοικοι του Κιλεπέρτ, δε γνωρίζανε από τέτοιου είδους καλλιέργειες .
Αναφέρθηκα στα πολεμικά εκείνα γεγονότα, για να καταφανεί η αιτία εκείνης της ολοκληρωτικής καταστροφής των χωριών και οικισμών που βρέθηκαν στη ζώνη των πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και διότι, και τα πολεμικά εκείνα συμβάντα αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής μας ιστορίας, που επηρέασαν τη ζωή των πρώτων χρόνων του προσφυγικού κόσμου, για τα οποία θα αναφερθώ πιο κάτω.
Το ερειπωμένο,λοιπόν, εκείνο χωριό λεγόταν Τσιτεμλί η Τσιδεμλί και κατοικούνταν από μουσουλμάνους Τούρκους. Το μόνο που στεκόταν όρθιο ήταν ένας μιναρές που και αυτόν τον ανατίναξαν οι νέοι κάτοικοι του χωριού, για να μη τους θυμίζει τα δεινά της τουρκοκρατίας (όπως αναφέρει ο Σιδηρόπουλος Γεώργιος του Πέτρου, αδελφός του πατέρα μου, σ’ ένα γραπτό του που το δημοσίευσα στην εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ" του Κιλκίς τον Μάρτιο του 2011). Γεωγραφικά βρίσκεται πάνω στα σύνορα με την ΠΓΔΜ και νυν Βόρεια Μακεδονία, μεταξύ Ευζώνων και Δοϊράνης. Οι κάτοικοι του χωριού, είναι πρόσφυγες από τον νότιο Καύκασο και συγκεκριμένα από το χωριό Κιουλαπέρτ ή Κιλεπέρτ (σήμερα Τσαμλίτσατάκ) της περιοχής Αρνταχάν, του πρώην Κυβερνείου του Κάρς.
Ήρθανε στην Ελλάδα το 1920.
Με τα γεγονότα της ανατροπής του Τσάρου τον Οκτώβριο του 1917, είχε εγκαταλειφθεί το μέτωπο του Καυκάσου από τους Ρώσους στρατιώτες. Τότε βρήκαν ευκαιρία τα Σουλτανικά στρατεύματα να εισβάλουν και να καταλάβουν όλη την περιοχή του Κάρς (περιοχή της παλιάς Αρμενίας), η οποία πριν από το 1877 ανήκε στην Τουρκία και είχε καταληφθεί από τα Τσαρικά στρατεύματα με το Ρωσο-τουρκικό πόλεμο του 1877-78. Έτσι λοιπόν μετά τη συνθήκη του Μπρέστ Λιτόφσκ, 3 Μαρτίου 1918, οι Έλληνες του Κυβερνείου του Κάρς, θορυβημένοι από την εξέλιξη των γεγονότων, σαν εκείνα της σφαγής Αρμενίων στην περιοχή του Αρνταχάν το 1918, άρχισαν να εγκαταλείπουν τη γενέθλια γη.
Για τη μεταφορά των προσφύγων του Καυκάσου στην Ελλάδα, η Ελληνική κυβέρνηση έστειλε δικά της πλοία. Οι Έλληνες του Καυκάσου κατέβηκαν με όποιον τρόπο μπορούσε ο καθένας, (πολλοί βέβαια με βοϊδόκαρα όπως και οι κάτοικοι του Κιλεπέρτ) στην πόλη Βατούμ της Γεωργίας, από όπου με τα Ελληνικά πλοία (οι Κιλεπερτλίδες με το "ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ") μεταφέρθηκαν στη Θεσσαλονίκη, στην Καλαμαριά. Αφού περάσανε όλη τη διαδικασία της καραντίνας, του κουρέματος και της απολύμανσης, εγκαταστάθηκαν προσωρινά σε στρατιωτικές αποθήκες που υπήρχαν στην περιοχή και σε ξύλινες παράγκες.
Εκεί χωρίς κάποια σοβαρή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τους αποδεκάτισαν οι αρρώστιες. Πανικόβλητοι από τους πολλούς θανάτους, εγκατέλειψαν την Καλαμαριά και σκόρπισαν στην ύπαιθρο. Έτσι λοιπόν, συγκροτήθηκαν επιτροπές σε αναζήτηση τόπου εγκατάστασης. Αρκετές οικογένειες Κιλεπερτλίδων, επέλεξαν το χωριό Νέα Ζωή Αριδαίας, κάποιες το Φίλυρο Θεσσαλονίκης και αλλού. Η πλειοψηφία όμως των επιζησάντων συγχωριανών μας από τον Καύκασο, εγκαταστάθηκαν στο χωριό αυτό του νομού Κιλκίς, στη Μεταμόρφωση. Συνολικά 120 οικογένειες, από τις οποίες οι 25 μετοίκησαν περί τα μέσα της δεκαετίας του 1920 από τη Μεταμόρφωση στο χωριό Αγ. Γεώργιος Ημαθίας, όπως μας πληροφορεί σε χειρόγραφό του ο Γρηγοριάδης Νικόλαος (ο Κόλες τη Τσαχούρ),
Παρά την ταλαιπωρία της προσφυγιάς και το θανατικό που τους αφάνιζε καθημερινά κατά δεκάδες, το πρώτο μέλημά τους ήτανε, να στεγάσουν, κάπως, τα ιερά τους σύμβολα, ιερά σκεύη, λάβαρα και εικόνες, φερμένα από τη γενέτειρά τους.
Στη γύρο περιοχή υπήρχαν και άλλοι τούρκικοι οικισμοί (Πεκελί, Σέιτελί, Τάουτλί, Τεβετσελί,Κράσταλι) που και εκείνοι βέβαια ήταν εγκαταλειμμένοι και κατεστραμμένοι, όπως το Τζιτεμλί.
Από τα ερείπια λοιπόν αυτών των οικισμών και των εγκαταλειμμένων συμμαχικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων που υπήρχαν στην περιοχή, κουβαλήσανε ότι χρήσιμο οικοδομικό υλικό βρέθηκε και στήσανε πρώτα μια πρόχειρη κατασκευή για Εκκλησία και στη συνέχεια το Σχολείο και τα νοικοκυριά τους. πλινθόκτιστες κατασκευές όλες, που για τις στέγες τους χρησιμοποιήσανε τις λαμαρίνες και λοιπά υλικά που κουβαλήσανε από τις εγκαταλειμμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Μετά την τακτοποίηση κάπως του προβλήματος της στέγης, έπρεπε να βρουν και τον τρόπο της επιβίωσης τους. Οι πρώην κάτοικοι του Τζιτεμλί και των άλλων οικισμών, ζούσαν με τη σηροτροφία, την κτηνοτροφία και την αμπελοκαλλιέργεια. Όλα τα χωράφια τους ήτανε κατάφυτα από μουριές για τη διατροφή των μεταξοσκωλήκων. Στη Γουμένισσα υπήρχε εργοστάσιο επεξεργασίας μεταξιού (Μεταξουργείο), το κτίριο του οποίου υπάρχει ακόμα. Όμως οι κάτοικοι του Κιλεπέρτ, δε γνωρίζανε από τέτοιου είδους καλλιέργειες .
Σε υψόμετρο 1800 μέτρων, οι ενασχόλησή τους ήταν κυρίως κτηνοτροφική και λίγη γεωργία. Σταφύλια είδανε για πρώτη φορά όταν κατέβηκαν προς τη μαύρη θάλασσα και στο Βατούμ, όπως μου έλεγε ο μπάρμπα Μήτσος Μιχαηλίδης (ο χόλτον ). Έτσι λοιπόν τα πρώτα δύο τρία χρόνια μετά τη στέγασή τους, για να μπορέσουν να επιβιώσουν, εκείνοι οι καταταλαιπωρημένοι άνθρωποι, επιδοθήκανε στη συλλογή σιδηρικών, μολυβιών, χαλκού και άλλων υλικών, από τα γύρω υψώματα που ήταν κατατρυπημένα και κατασκαμμένα από τις οβίδες, τις χειροβομβίδες, τις νάρκες και τα λοιπά πολεμικά υλικά, που επί δύο και πλέον χρόνια βομβαρδιζόταν εκείνη η περιοχή.
Έτσι λοιπόν σιγά-σιγά άρχισαν να συνέρχονται από την ταλαιπωρία και το θανατικό που του αποδεκάτισε και να οργανώνονται σαν κοινωνία στην Νέα και Προαιώνια Πατρίδα τους, χωρίς όμως να ξεχνάνε και αυτήν που αφήσανε πίσω τους ,που την αγαπήσανε πολύ και την χιλιοτραγουδήσανε. Εκεί ζήσανε τα σχεδόν πρόσφατα και πρωτοφανέρωτα γεγονότα την Οκτωβριανής επανάστασης, που η δύναμη και η έντασή τους συγκλόνισε τον κόσμο ολόκληρο.
Έτσι λοιπόν σιγά-σιγά άρχισαν να συνέρχονται από την ταλαιπωρία και το θανατικό που του αποδεκάτισε και να οργανώνονται σαν κοινωνία στην Νέα και Προαιώνια Πατρίδα τους, χωρίς όμως να ξεχνάνε και αυτήν που αφήσανε πίσω τους ,που την αγαπήσανε πολύ και την χιλιοτραγουδήσανε. Εκεί ζήσανε τα σχεδόν πρόσφατα και πρωτοφανέρωτα γεγονότα την Οκτωβριανής επανάστασης, που η δύναμη και η έντασή τους συγκλόνισε τον κόσμο ολόκληρο.
Τα μηνύματα εκείνων των συγκλονιστικών γεγονότων δεν τα αφήσανε πίσω τους, τα φέρανε μαζί τους, τα διαφυλάξανε και τα "Προστατέψανε" από το θανατικό που ενέσκηψε στους ανθρώπους! Κατά τα μέσα τις δεκαετίας του 1920 δημιουργείται ο Αγροτικός Συνεταιρισμός και παλεύει για τα δίκαια του αγροτικού κόσμου. Περί τα μέσα του δεύτερου μισού της δεκαετίας του 1920 συγκροτήθηκαν οι κομματικές και οι νεολαιίστικες οργανώσεις της αριστεράς και έτσι επεκτείνονται οι πολιτικοκοινωνικές δραστηριότητες των κατοίκων του χωριού.
Τον Μάρτιο του 1930 οι πολιτικές οργανώσεις προετοιμάζονταν να γιορτάσουν "Την ημέρα της Γυναίκας" και δόθηκε η αφορμή για εκείνη την αποκαλούμενη "Αγροτική εξέγερση", που εκδηλώθηκε στο χωριό μας και για την οποία έχω κάνει ειδική δημοσίευση στην εφημερίδα του Κιλκίς ‘’ΗΜΕΡΗΣΙΑ’’την 5 Μαρτίου 2011. Εξαιτίας λοιπόν εκείνων των γεγονότων, αναγκάστηκε η Ελληνική Πολιτεία να στρέψει το βλέμμα της και να δει την ταλαιπωρία του Προσφυγικού κόσμου. Έδωσε εντολή τότε στην αρμόδια επιτροπή που πριν μερικά χρόνια συγκροτήθηκε και ονομάσθηκε ’’Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων’’, να επιληφθεί του θέματος.
Το 1930, λοιπόν, με υλικά αυτής της Επιτροπής, οι ταλαιπωρημένοι εκείνοι άνθρωποι, περιποιηθήκανε και συμπληρώσανε κάπως, τις ελλείψεις στα νοικοκυριά τους. Με προσωπική τους εργασία αποκατέστησαν και συμπλήρωσαν τις όποιες ελλείψεις του Σχολείου, στήσανε τον Ιερό Ναό τους, τον Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, που το όνομά του φερμένο από την εκκλησία της αγαπημένης ‘’Αλησμόνητης Πατρίδας’’ τους, το δώσανε και στο νέο τους χωριό.
Οι πρώτοι αγώνες τους λοιπόν, φέρανε μεν αποτέλεσμα αλλά οι Μεταμορφωσιώτες, και κυρίως οι πρωτοστατήσαντες των γεγονότων του Μαρτίου, μπήκανε στο στόχαστρο των δυνάμεων καταστολής, με αποτέλεσμα 10 κάτοικοι του χωριού. να μπουν για τρία χρόνια πίσω από τα σίδερα της φυλακής στο Γεντί Κουλέ.
Το χωριό μας στην περίοδο του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, είχε πέντε θύματα. Στον ΕΛΑΣ συμμετείχαν είκοσι άτομα και στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής χάσαμε δώδεκα ανθρώπους μας. Κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο, εντάχθηκαν στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού 106 άτομα και 48 άτομα έχασαν τη ζωή τους. Τρεις εκτελέστηκαν από τα Στρατοδικεία και 45 νέες και νέοι πότισαν με το αίμα τους, τα χώματα των βουνών και των κάμπων της Πατρίδας. Μετά το τέλος του εμφυλίου μεγάλος αριθμός Μεταμορφωσιωτών βρέθηκε εκτός συνόρων, στη μακρόχρονη πολιτική προσφυγιά στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες.
Το μέγεθος του διαμελισμού που υπέστη , στη διάρκεια της Κατοχής, της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφύλιου Πολέμου, ο μεγαλύτερος αριθμός των οικογενειών της Μεταμόρφωσης ήταν πολύ μεγάλο, ήταν τεράστιο. Υπάρχουν οικογένειες που Αφανίστηκαν τελείως, πάρα πολλές που Διαμελίστηκαν, άλλες πολλές που Μάτωσαν και πολλές άλλες που και Μάτωσαν και Διαμελίστηκαν.
Η Μεταμόρφωση λοιπόν, έχει δώσει βαρύ φόρο αίματος, στο βωμό της Πατρίδας, για τη Λευτεριά και τη Δημοκρατία!
Γι’ αυτό το λόγο και μείς, μία προθήκη στο μεσαίο χώρο του Μουσείου, την έχουμε αφιερώσει στους Μεταμορφωσιώτες εκείνους, που στη διάρκεια της ματωμένης δεκαετίας 1940-1950, χάθηκαν μέσα στη φωτιά του πολέμου. Αυτοί που έδωσαν τη ζωή τους τότε, στην πλειοψηφία τους ήταν νέες και νέοι στην καλύτερή τους ηλικία. Σ’ εκείνες τις κοπελιές και στα παλικάρια εκείνα, ταιριάζουν τα λόγια του φυλακισμένου ποιητή, Παπαπερικλή, που στην περίοδο της κατοχής, πίσω από τα σίδερα των φυλακών της Ακροναυπλίας, τραγούδησε το χαμό του Παλικαριού και καταλήγοντας είπε
……Τον αντρειωμένο μην τον κλαίς
Κι αν ο χαμός του σε σπαράζει
Σκύψε, αφουγκράσου κι άκουσε
έσα σ’ αμέτρητες καρδιές
Αυτός δεν πέθανε ποτές
Δείχνει ένα δρόμο και προστάζει.
Τον Μάρτιο του 1930 οι πολιτικές οργανώσεις προετοιμάζονταν να γιορτάσουν "Την ημέρα της Γυναίκας" και δόθηκε η αφορμή για εκείνη την αποκαλούμενη "Αγροτική εξέγερση", που εκδηλώθηκε στο χωριό μας και για την οποία έχω κάνει ειδική δημοσίευση στην εφημερίδα του Κιλκίς ‘’ΗΜΕΡΗΣΙΑ’’την 5 Μαρτίου 2011. Εξαιτίας λοιπόν εκείνων των γεγονότων, αναγκάστηκε η Ελληνική Πολιτεία να στρέψει το βλέμμα της και να δει την ταλαιπωρία του Προσφυγικού κόσμου. Έδωσε εντολή τότε στην αρμόδια επιτροπή που πριν μερικά χρόνια συγκροτήθηκε και ονομάσθηκε ’’Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων’’, να επιληφθεί του θέματος.
Το 1930, λοιπόν, με υλικά αυτής της Επιτροπής, οι ταλαιπωρημένοι εκείνοι άνθρωποι, περιποιηθήκανε και συμπληρώσανε κάπως, τις ελλείψεις στα νοικοκυριά τους. Με προσωπική τους εργασία αποκατέστησαν και συμπλήρωσαν τις όποιες ελλείψεις του Σχολείου, στήσανε τον Ιερό Ναό τους, τον Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, που το όνομά του φερμένο από την εκκλησία της αγαπημένης ‘’Αλησμόνητης Πατρίδας’’ τους, το δώσανε και στο νέο τους χωριό.
Οι πρώτοι αγώνες τους λοιπόν, φέρανε μεν αποτέλεσμα αλλά οι Μεταμορφωσιώτες, και κυρίως οι πρωτοστατήσαντες των γεγονότων του Μαρτίου, μπήκανε στο στόχαστρο των δυνάμεων καταστολής, με αποτέλεσμα 10 κάτοικοι του χωριού. να μπουν για τρία χρόνια πίσω από τα σίδερα της φυλακής στο Γεντί Κουλέ.
Το χωριό μας στην περίοδο του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, είχε πέντε θύματα. Στον ΕΛΑΣ συμμετείχαν είκοσι άτομα και στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής χάσαμε δώδεκα ανθρώπους μας. Κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο, εντάχθηκαν στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού 106 άτομα και 48 άτομα έχασαν τη ζωή τους. Τρεις εκτελέστηκαν από τα Στρατοδικεία και 45 νέες και νέοι πότισαν με το αίμα τους, τα χώματα των βουνών και των κάμπων της Πατρίδας. Μετά το τέλος του εμφυλίου μεγάλος αριθμός Μεταμορφωσιωτών βρέθηκε εκτός συνόρων, στη μακρόχρονη πολιτική προσφυγιά στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες.
Το μέγεθος του διαμελισμού που υπέστη , στη διάρκεια της Κατοχής, της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφύλιου Πολέμου, ο μεγαλύτερος αριθμός των οικογενειών της Μεταμόρφωσης ήταν πολύ μεγάλο, ήταν τεράστιο. Υπάρχουν οικογένειες που Αφανίστηκαν τελείως, πάρα πολλές που Διαμελίστηκαν, άλλες πολλές που Μάτωσαν και πολλές άλλες που και Μάτωσαν και Διαμελίστηκαν.
Η Μεταμόρφωση λοιπόν, έχει δώσει βαρύ φόρο αίματος, στο βωμό της Πατρίδας, για τη Λευτεριά και τη Δημοκρατία!
Γι’ αυτό το λόγο και μείς, μία προθήκη στο μεσαίο χώρο του Μουσείου, την έχουμε αφιερώσει στους Μεταμορφωσιώτες εκείνους, που στη διάρκεια της ματωμένης δεκαετίας 1940-1950, χάθηκαν μέσα στη φωτιά του πολέμου. Αυτοί που έδωσαν τη ζωή τους τότε, στην πλειοψηφία τους ήταν νέες και νέοι στην καλύτερή τους ηλικία. Σ’ εκείνες τις κοπελιές και στα παλικάρια εκείνα, ταιριάζουν τα λόγια του φυλακισμένου ποιητή, Παπαπερικλή, που στην περίοδο της κατοχής, πίσω από τα σίδερα των φυλακών της Ακροναυπλίας, τραγούδησε το χαμό του Παλικαριού και καταλήγοντας είπε
……Τον αντρειωμένο μην τον κλαίς
Κι αν ο χαμός του σε σπαράζει
Σκύψε, αφουγκράσου κι άκουσε
έσα σ’ αμέτρητες καρδιές
Αυτός δεν πέθανε ποτές
Δείχνει ένα δρόμο και προστάζει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.