Συλλυπητήριο Ένωσης Ποντίων νομού Κιλκίς "Οι Αργοναύτες", για το θάνατο του Χρήστου Σαμουηλίδη

Ανακοίνωση Ένωσης Ποντίων νομού Κιλκίς "Οι Αργοναύτες"
Τις προηγούμενες ημέρες έφυγε από την ζωή ο εκ Κιλκισίου καταγόμενος σπουδαίος Πόντιος συγγραφέας και ερευνητής της Ιστορίας και της Λαογραφίας των Ελλήνων, δρ. Χρήστος Σαμουηλίδης. Ο Χρήστος Σαμουηλίδης γεννήθηκε στο Κιλκίς το 1927 από Πόντιους γονείς, τον Στυλιανό (δάσκαλο) και την Ελισάβετ, από το Καρς. 

Υπήρξε απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και εργάστηκε ως φιλόλογος εκπαιδευτικός και ερευνητής. Την 18η Οκτωβρίου 2022, ο Χρήστος Σαμουηλίδης πέρασε στο πάνθεο των Ποντίων ερευνητών και, όπως ο ίδιος γράφει στην ποιητική συλλογή του «ΑΠΟΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑΤΑ»: «χύθηκε σαν ποταμός στο πέλαγο∙ Ελεύθερος». 

Υπήρξε πολυγραφότατος ποιητής, πεζογράφος, και θεατρικός συγγραφέας, αλλά και επιμελής μελετητής και ερευνητής της ιστορίας και της λαογραφίας των Ελλήνων του Ευξείνου Πόντου και της Μικράς Ασίας, με πλούσια προσφορά στην ανάδειξη πτυχών της ποντιακής ταυτότητας όσο λίγοι.

Ο Χρήστος Σαμουηλίδης, «ο απόστολος του ποντιακού πνεύματος», όπως χαρακτηρίστηκε δικαίως από τον κριτικό Κώστα Σταματίου (ΤΑ ΝΕΑ 26-04-1986), έχει αφήσει παρακαταθήκη για εμάς τους νεότερους ένα πλούσιο έργο που απλώνεται σε ένα μεγάλο φάσμα πεδίων που συνθέτουν και σμιλεύουν το ποντιακό είναι και γίγνεσθαι.

Στα μυθιστορήματά-διηγήματά του «Η Μαύρη Θάλασσα» (1970) (Βραβείο Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί»), «Ακριτική γενιά» (1972) (Β΄ Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), «Πέρα στην Ανατολή» (1979) (Κρατικό βραβείο διηγήματος), «Σκληρές ιστορίες» (1980) μεταξύ άλλων, γράφει για την ιστορία και τον πολιτισμό των πολύπαθων προσφύγων μέσα από τις πολύτιμες καταγραφές ιστοριών Ποντίων πρώτης και δεύτερης γενιάς, τις οποίες συνέλεξε κατά τη νυχθήμερη ενασχόλησή του στο «Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών» της Μέλπω Μερλιέ από το 1955. 

Μάλιστα, στα βιβλία του: «Στους πέντε ανέμους του Καυκάσου» (1987) και «Το χρονικό του Καρς» (1988) (Κρατικό βραβείο), παίρνουμε μια διαφωτιστική εικόνα για την Ιστορία των Ελλήνων του Καρς που εγκαταστάθηκαν εκεί από το 1878 και των οποίων συνέχεια αποτελούν πολλοί συμπολίτες μας Κιλκισιώτες. Οφείλουμε πολλά από αυτά που γνωρίζουμε σήμερα για το Καρς και τις προσφυγικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα και στο Κιλκίς σε αυτές τις πηγές και οδηγούμαστε στην ανέγερση του ιδεώδους του χρέους προς τον γενέτειρο τόπο, το οποίο ο δρ. Χρήστο Σαμουηλίδη υπηρέτησε με πάθος καθ’όλη τη ζωή του. 

Σπουδαίος σταθμός του ιστορικού του έργου αποτελεί το βιβλίο του «Η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού», όπου παρουσιάζεται η Ιστορία των Ποντίων από την αρχαιότητα μέχρι την Ανταλλαγή των πληθυσμών (1923) και τον ξεριζωμό.

Επιπλέον, η προσφορά του έργου του Χρήστου Σαμουηλίδη στην λαογραφία του Ποντιακού Ελληνισμού είναι, επίσης, ανεκτίμητη. Οι μελέτες του: «Το λαϊκό παραδοσιακό θέατρο του Πόντου» (Οι Μωμόγεροι), το οποίο αποτελεί και τη διδακτορική διατριβή του (εγκρίθηκε με «άριστα παμψηφεί» από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1980), το αφήγημα «Μαϊσσάδες», το οποίο αναφέρεται σε ήθη, έθιμα, παραδόσεις και δοξασίες από τον Πόντο, η μονογραφία «Οι Ποντιακοί Χοροί», καθώς και το «Λεξιλόγιο γλωσσικού ιδιώματος Νικόπολης του Πόντου», αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα του ανήσυχου πνεύματός του και της πολύπλευρης προσφοράς του στην βιβλιογραφία των Ελλήνων του Ευξείνου Πόντου. 

Ακόμα, αξίζει να αναφέρουμε την επιμέλεια από τον ίδιο, του έργου «Λαογραφικά σύμμεικτα του Κιλκίς 1938», που εκδόθηκε από τον Σύλλογο Κιλκισιωτών Αττικής, και μας δίνει πληροφορίες για την ζωή και τις προκλήσεις των ανθρώπων του τόπου μας το έτος 1938.

Ως διοίκηση της Ένωσης Ποντίων του τόπου καταγωγής του μεγάλου συγγραφέα-ιστορικού-λαογράφου των Ποντίων, εκφράζουμε τα βαθιά μας συλλυπητήρια στους οικείους του. Εκφράζουμε, επιπλέον, την βαθιά μας ευγνωμοσύνη για την προσφορά ενός ανθρώπου ανήσυχου, δημιουργικού και συνεπή απέναντι στην Ιστορία των ανθρώπων της ράτσας, των Ποντίων, των Μικρασιατών, των Ελλήνων. Ευχαριστούμε.