Είχα κρατήσει στο μυαλό μου τα πάντα

Του Φώτη Μισόπουλου
.....πάνω στον Ιονέσκο. Όπου το υπερβολικό αποδεικνύεται ελάχιστο: πρόζα για 5
Το μόνο ευγενές πεπρωμένο ενός συγγραφέα που εκδίδει το έργο του είναι να μην έχει τη φήμη που του αξίζει. Αλλά το αληθινά ευγενές πεπρωμένο είναι του συγγραφέα που δεν εκδίδει το έργο του
FERNANDO PESSOA, To Bιβλίο της Ανησυχίας, απόσπασμα 209 [1]

1.
........είχα κρατήσει στο μυαλό μου τα πάντα Πληροφορίες που μπορούσαν να είναι χρήσιμες στη ζωή Κι αν δεν πήγαινα σ' ολότελα ίσια γραμμή με το να γυρίζω κύκλο, τουλάχιστο δεν γύριζα απόλυτα στον εαυτό μου. Ήταν κιόλας κάτι. Δύσκολα προχωρώντας Χιλιοστό χιλιοστό κάθε χρόνο. Φτιάχνω δρόμο μέσα απ' τον βράχο- Ίσως να το άφησε ο προηγούμενος ενοικιαστής , λέγαμε, τρομαγμένοι. Γιατί ποιος καταλαβαίνει τους αιώνιους υπαινιγμούς; Αν μου έλεγαν ότι είναι μηδαμινή η απόλαυση της διάρκειας, όταν έχεις πάψει πια να υπάρχεις: Θ' απαντούσα δεν το γνωρίζω Δεν αναγνωρίζω την αλήθεια όσο αφορά την ανθρώπινη αθανασία[2]. Κάνοντας έτσι, μέρα με τη μέρα νύχτα με τη νύχτα, έλπιζα να βγω απ' το δάσος.
Μα ήταν ακόμα η θάλασσα και μερικές πολιτείες. Ψευδεπίγραφα ξέφωτα. Εδώ και χιλιάδες χρόνια τα δόντια μου τρώγονται και τα νύχια μου σπάνε για να φτάσω στην άλλη πλευρά. Στο φως. Στον ελεύθερο αέρα. Τα δάχτυλα αιμορραγούν Οι κυνόδοντες τρέμουν ετοιμόρροποι. Αυτοί με τα φτωχά παραμελημένα λόγια, μπορεί να σκέπασαν εκείνο που θα μαθαίναμε- αν φανερωνόταν. Ζήσαμε χωρίς ιστορία Σαν τον Θεό Αλλοιώς θα ήταν μάταιος ο κόσμος. Η απόλαυση της μελλοντικής φήμης μεταμορφώνεται σε απόλαυση του παρόντος Η φήμη είναι μελλοντική Δεν προσφέρει υλική κτήση. Δικαιοσύνη. Καμμιά φορά ηρεμώ. Παραμένω όμως έφηβος. Αλλά όταν το σκοτάδι προχωρούσε δεν έβρισκα τα λόγια της προσευχής κι ένα βράδυ του λέω: Σύντροφε, Φιόντορ Μιχαήλοβιτς, είμαστε φτωχοί. Πρέπει κάτι να κάνεις κι εσύ. Ψάχνω για τον Κύριο. -/Αλησμόνητες ιστορίες αφού πρέπει να ξεχάσουμε ή να βρούμε την ερμηνεία της προφητείας. [Ακούγονται θόρυβοι που προέρχονται από δίπλα] ΜΑΝΤΛΕΝ: .....ακούς; ΑΜΕΔΑΙΟΣ: .....μεγαλώνει. Περνάει κρίση αναπτύξεως. Είναι φυσικό[3]-/ Παραξενεύει περισσότερο πως τέτοια ανεμελιά δεν είναι του χαρακτήρα μου. Το έκανα για να κερδίσω μερικές στιγμές γαλήνης. Πέρασα το δεύτερο μισό της ζωής μου κατρακυλώντας ογκόλιθους: Ατενίζω το έργο μου.

2.
.....έμπνευση έχουν οι Σίβυλλες και οι προφήτες. Όχι οι θεοί.[4] Αυτοί αντιστέκονται. Δεν μπορείς να υπηρετείς την εποχή σου και όλες τις εποχές ταυτόχρονα. Σαν πόνος που προχωράει κι ανοίγει δρόμο ανάμεσα σε σπλάχνα και οστά που αντιστέκονται. Πατώ τη βρεγμένη γη. Τις διαπεραστικές μυρωδιές. Τα ολοζώντανα χρώματα. Στα τόσο γνωστά μονοπάτια, όπως εκείνα στον κήπο μου. Ωστόσο πάντα νέα. Ατέλειωτα. Έρημα. Ή γεμάτα ζωή από παράξενες συναντήσεις. Άκουγα τα μακριά κύμβαλα που δικαιολογούσαν τη βροχή. Έχω καιρό. Σκέφτηκα. Έχω καιρό. ΜΑΝΤΛΕΝ: ......τι τον πέρασες για δέντρο; Δεν τον πειράζει και πολύ. Θα πιάσει όλο τον τόπο.....Θεέ μου, όλο τον ορίζοντα. Θα μπορούσα και χωρίς την ενοχλητική ομορφιά του![5]-/ Ύστερα η πόρτα έκλεισε και δεν μπόρεσα να νοιώσω τίποτε άλλο. Σκοτείνιαζε φθινόπωρα. Μάζεψα ό,τι είχε απομείνει και φώναξα τον πλανόδιο έμπορο. Δε θέλω λεφτά, του λέω, μόνο καθώς στρίβεις το δρόμο να κουβαλάς σιωπηλά το παλτό μου. Μαρία, είπα, σκέφτομαι- υπάρχει λίγος τόπος άδειος μες στη ζωή να μείνουμε κι εμείς. Και ποιος είναι τάχα ο παρείσαχτος; Αυτός ο τρίτος που ακολούθησε τη σκάλα; Στο δρόμο δε συναντάς παρά φθαρμένα παπούτσια Κυνηγημένες ψυχές, όπως ένα άθλιο παιδί γερασμένο πρόωρα,- ο οικογενειακός εραστής: Έξω απ' την πόρτα. Αφορά απόλαυση αλαζονείας που όμοιά της δεν προσφέρει υπόσταση. Εναπόκειται στην ψευδαίσθηση. Τη μεγαλύτερη απόλαυση προσφέρει η αιώνια προσωρινότητα. Τη νύχτα οι κραυγές φτάνουν στην άκρη του δρόμου. Σαν των μεθυσμένων. Μόλις στρίψουμε τη γωνία ο κόσμος μπορεί ν' αποκοιμηθεί για όσο χρόνο έχει απομείνει. Στις άδειες κόγχες φυτρώνουν άστρα με κόκκινα φτερά καθώς ο ήλιος βγάζει τα μάτια μου. Τα μάτια εξυμνούν ρημαγμένα αστροπελέκια Και στο Κάστρο; Αγαπιούνται ή σφάζονται;. Αρκεί το παλιό άγγιγμα για ν' αλλάξεις δέρμα ή ένστικτα. Χοντροκομμένο παρουσιαστικό. Η ψυχή σπαράζει στα κουρέλια της. Έδειχνε πάντα κάτι πολύ φριχτό. Πελώρια πέλματα που έλιωναν τις αλόες.

3.
ΑΜΕΔΑΙΟΣ: .........τα δάχτυλα των ποδιών τρυπήσανε τα παπούτσια του Τα παντζούρια θεόκλειστα, αλλά το δωμάτιο δεν είναι σκοτεινό!
ΜΑΝΤΛΕΝ: ..........τα μάτια λάμπουν Ξέχασες να κλείσεις τα βλέφαρα![6]
Ποιος είναι λοιπόν αυτός που σωπαίνει, σύντροφε Φιόντορ Μιχαήλοβιτς; Και τι του οφείλουμε; Δεν έχω παρά μια μικρή ψάθινη βαλίτσα μ' ένα παιχνίδι λυπημένο μέσα της Ακούστε: Ή δεν υπάρχει Θεός και πρέπει να προφτάσουμε τον ύπνο του μανιακού στην άκρη της στέγης[7] ή υπάρχει γι' αυτό προχωρούμε καλύτερα όταν δεν μάς συγχωράει κανείς. Ο Χρόνος αντιμετωπίζει βιαστικά όσους βιαστικά τον αντιμετωπίζουν. Αφανίζει ο,τι φαινομενικά χαϊδεύει. Κι όχι μόνο: Αφανίζει και όσους ως παιδιά κρατούν το βλέμμα στραμμένο στην αφηρημένη αχρονικότητα[8] Τόσο λίγο άραγε θ' αντέξουμε την εποχή μας; Οφείλουμε να διαλέξουμε ανάμεσα στο επερχόμενο Γρήγορα χέρια παγωμένα ξετυλίγουν τους επιδέσμους τού σκοταδιού. Είμαι ζωντανός: Στο κέντρο της πληγής μου. Ζωντανός. Ακούω τα βήματα. Τη μόνη αλήθεια Η δίχως όνομα παρουσία με τυλίγει. Λοιπόν, μόνος με τον σάκο μου. Την ομπρέλα που θα μπορούσε να την είχαν πάρει ξαφνικά απ' τα χέρια. Τώρα μπορώ να τελειώσω. Να δει κανείς αυτή τη χάρη σ' ένα προσκυνητή του γλυκού νερού. Ξαναγύρισα στο περιβόλι. Και φυσικά υπάρχουν λόγοι που κοιτάζω κάτω- Κάπου είναι πεταμένο το κλειδί που σώθηκες, ιδιαίτερα τον Νοέμβριο, όταν τόσα πουλιά ακολουθούνε λόγια ακατάληπτα για τους άλλους.
ΑΜΕΔΑΙΟΣ: .......περνάει κρίση αναπτύξεως. Μεγαλώνει.-/ Κι εκείνος ο γκρίζος τραγουδιστής κρατούσε αδιάκοπα το καπέλο του στη θέση της καρδιάς Γιατί ο Θεός του είχε δώσει τη φωνή σαν μέγα έλεος. Σ' αγάπησα της λέω Ονειρεύτηκα Πήραμε μέρος στην εξέγερση. Για πάντα. Είναι μεσάνυχτα μου είπε Βρέχει Το νερό χτυπάει τα τζάμια. Δεν ήταν μεσάνυχτα. Δεν έβρεχε.

ΑΥΛΑΙΑ

τα πρόσωπα

ΦΙΟΝΤΟΡ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ
ΜΑΝΤΛΕΝ
ΑΜΕΔΑΙΟΣ
Ο AΛΛΟΣ
Η ΓΥΝΑΙΚΑ

ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ

[1] Φερνάντο Πεσσόα, ΗΡΟΣΤΡΑΤΟΣ,- η αναζήτηση της αθανασίας, εισαγωγή-μτφρ.-σημειώσεις: Χάρης Βλαβιανός, επίμετρο: Richard Zenith, ΕΞΑΝΤΑΣ 2001
[2] ο.π.
[3] Ευγένιος Ιονέσκο, ΑΜΕΔΑΙΟΣ ή ΠΏΣ ΝΑ ΤΟ ΞΕΦΟΡΤΩΘΟΎΜΕ, μτφρ. Μαρία Πορτολομαίου, ΔΩΔΩΝΗ 1980
[4] Φερνάντο Πεσσόα ο.π.
[5] Ε. Ιονέσκο ο.π.
[6] ο.π.
[7] Τάσος Λειβαδίτης, Οι τρεις, ΚΕΔΡΟΣ 1980
[8] Φερνάντο Πεσσόα ο.π.

https://www.paneacquaculture.net/wp-content/uploads/2018/03/delitto-e-castigo-foto-luca-del-pia-in-foto-hobel-vetrano-cacciola-br.jpg

https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTYa8q4u_w-scVm1bRpF41D-lO6LtIA4crV1w&usqp=CAU