Act Business Center

Act Business Center

Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2021

Στην εκκλησία των Πεντεκαίδεκα Μαρτύρων στην Τιβεριούπολη στα Σκόπια!

Κείμενο-φωτογραφίες: Παναγιώτης Γεωργιάδης
Πηγή πληροφοριών: Δημήτρης Νατσιός

Οι Κιλκισιώτες έχουν μια ιδιαίτερη σχέση και αγάπη για τους Πεντεκαίδεκα Μάρτυρες που είναι οι προστάτες και πολιούχοι του Κιλκίς. Οι Πέντεκαιδέκα Μάρτυρες έζησαν και μαρτύρησαν στην αρχαία Τιβεριούπολη (σημερινή Στρώμνιτσα στη χώρα των Σκοπίων).

Η Στρώμνιτσα

Η Στρώμνιτσα βρίσκεται τις υπώρειες της βορειοδυτικής προεκτάσεως της Κερκίνης. Στην αρχαιότητα, στην ίδια θέση βρισκόταν η αρχαία ελληνική πόλη των Παιόνων, που ονομαζόταν Αστραίον ή Αιστραίον ή και Αστέριον. Κατά τον 3ο π.Χ. αιώνα μετονομάσθηκε σε Καλλίπολη.

Η επόμενη ονομασία της πόλης είναι Τιβεριούπολη, που προήλθε κατά την περίοδο όπου δύο αυτοκράτορες του Βυζαντίου είχαν το όνομα Τιβέριος. Ο πρώτος βασίλευσε λίγο μετά τον Ιουστινιανό (578-582 μ.Χ) και ο δεύτερος αργότερα (689-705 μ.Χ).

Το πιθανότερο είναι να δόθηκε επί του πρώτου Τιβερίου. Από τον 11ο αιώνα έως τον 13ο αιώνα η πόλη καθίσταται αντικείμενο έριδος μεταξύ Βυζαντινών και Βουλγάρων, ως παραμεθόριο κάστρο. Στα χρόνια της Σερβοβουλγαρικής κατοχής της πόλης, η Τιβεριούπολη έλαβε την ονομασία «Στρώμνιτσα». Η ονομασία αυτή προήλθε από τον ποταμό Στρυμώνα ο οποίος ονομάζεται από τους Βουλγάρους «Στρούμα».

Την περιοχή της Στρώμνιτσας διαρέει ομώνυμος παραπόταμος του Στρυμώνα, τον οποίο οι Βούλγαροι ονομάζουν «Στρούμιτζα» ή «Στρώμνιτσα». Έτσι διατηρήθηκε η ονομασία Στρώμνιτσα και η πόλη κατοικείται από ανθηρό Ελληνισμό όλη την περίοδο της αιχμαλωσίας του Γένους στους Οθωμανούς ως το 1913.

Οι Πεντεκαίδεκα Μάρτυρες θεωρούνταν οι πολιούχοι της Στρώμνιτσας, έως την αποχώρηση των Ελλήνων από την πόλη και την εγκατάστασή τους στο Κιλκίς. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία ο εορτασμός στη μνήμη τους πραγματοποιείται στις 28 Νοεμβρίου.

Οι Πεντεκαίδεκα Μάρτυρες

Βρισκόμαστε στο 363 μ.Χ και αυτοκράτορας στην Κωνσταντινούπολη είναι ο Ιουλιανός ο Παραβάτης. Οι ειδωλολατρικές πεποιθήσεις του, τον κάνουν να ανοίγει ξανά ναούς των ειδώλων, επιστρέφει η προσφορά δημοσίων θυσιών, ενώ ταυτόχρονα τάσσεται κατά των Χριστιανών, «των Γαλιλαίων» όπως περιφρονητικά τους αποκαλούσε.

Τους απομάκρυνε από τα δημόσια αξιώματα, τους απαγόρευσε να φοιτούν στις διάφορες σχολές, αντικατέστησε τα χριστιανικά σύμβολα με ειδωλολατρικά. Είναι τόσο εξαγριωμένος εναντίον των Χριστιανών, που προστάζει τους διοικητές των πόλεων, να συλλαμβάνουν τους Χριστιανούς και αν δεν αρνούνταν το Χριστό και να τους βασανίζουν μέχρι θανάτου.

Από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό την Τιβεριούπολη, κατέφυγαν λόγω των διωγμών οι τέσσερις πρώτοι Ιερομάρτυρες Τιμόθεος, Κομάσιος, Ευσέβιος και Θεόδωρος. Τους ακολουθούν ακόμη έντεκα ιερείς και μοναχοί της Τιβεριούπολης, απαρτίζοντας «την Τρίτη πεντάδα» των πιστών δούλων και εργατών του «αμπελώνος Χριστού».

Τα ονόματα των άλλων αγίων είναι: Πέτρος, Ιωάννης, Σέργιος, Θεόδωρος, Νικοφόρος οι ιερείς, Βασίλειος και Θωμάς διάκονοι, Ιερόθεος, Δανιήλ, Χαρίτων και Σωκράτης. Η ιεραποστολική και χριστιανική δράση των «Δεκαπέντε» ακούγεται μέχρι τη Θεσσαλονίκη. Οι διοικητές Ουάλλης και Φίλιππος, φανατικοί ειδωλολάτρες, τους κατηγορούν, τους συλλαμβάνουν και πραγματοποιούν δημόσια δίκη, ώστε να απαρνηθούν το Χριστό. Η αρνητική τους απάντηση εξοργίζει τους δυο διοικητές οι οποίοι αποφασίζουν τη θανάτωση των αγίων.

Το κομμένο χέρι του Πέτρου

Ένας από τους Πεντεκαίδεκα αγίους, ο ιερεύς Πέτρος, δέχθηκε ανελέητα χτυπήματα με ραβδιά πεσμένος, ενώ αργότερα πριν τον θανατώσουν του έκοψαν τα χέρια και τα πέταξαν στα σκυλιά.

Ένα από αυτά, το δεξί χέρι έπεσε στα πόδια μιας εκ γενετής τυφλής, η οποία μόλις το αντιλήφθηκε το πήρε στο σπίτι της και το φρόντισε. Λέγεται πως τότε έγινε το μεγάλο θαύμα ανοίξανε τα μάτια της και βρήκε το φως της.

Το άγιο αυτό λείψανο, η ευσεβής γυναίκα το εναπέθεσε αργότερα στη Θεσσαλονίκη, στον Ιερό Ναό της καλλινίκου μάρτυρος Αναστασίας, το οποίο όμως αργότερα επέστρεψε στην Στρώμνιτσα.

Εξαιτίας βαρβαρικών αλώσεων και καταστροφών τα λείψανα των αγίων χάθηκαν και μόνο το δεξί χέρι του Ιερομάρτυρα Πέτρου διασώθηκε, το οποίο επεστράφη στην Στρώμνιτσα και το κρατούσαν οι ευσεβείς Έλληνες της Στρώμνιτσας.

Η αποχώρηση των Ελλήνων από τα πάτρια εδάφη

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Βαλκανικού Πολέμου, στις 26 Ιουνίου του 1913 ο Ελληνικός στρατός, απελευθερώνει και την Στρώμνιτσα από τον βουλγαρικό ζυγό. Δυστυχώς όμως με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου στις 26 Ιουλίου του 1913 η πόλη επιδικαζόταν στους Βουλγάρους.

Οι Έλληνες της Στρώμνιτσας εγκαταλείπουν την πατρίδα τους και καταφεύγουν στην Ελλάδα, αφού πρώτα κάψουν τα σπίτια και τα ακίνητα υπάρχοντά τους, για να μην βρουν τίποτε οι Βούλγαροι. Πολλοί από τους πρόσφυγες Στρωμνιτσιώτες εγκαταστάθηκαν στην ερειπωμένη από τον πόλεμο πόλη του Κιλκίς (περίπου 3.500) την οποία γρήγορα να ανοικοδομούν, ενώ άλλοι εγκαθίστανται στην Θεσσαλονίκη.

Οι Στρωμνιτσιώτες έφεραν μαζί τους στο Κιλκίς ως ιερά κειμήλια μια παλαιά εικόνα των Πεντεκαίδεκα ιερομαρτύρων, την οποία εναπόθεσαν σ’ έναν παλαιό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος κοντά στο Κοιμητήριο, τον οποίο μετονόμασαν σε ναό των Πεντεκαίδεκα Ιερομαρτύρων και μια παλιά Εικόνα του Αγίου Δημητρίου, την οποία εναπόθεσαν επίσης σε έναν παλαιό ναό του Αγίου Αθανασίου, που μετονόμασαν και αυτόν σε ναό του Αγίου Δημητρίου λόγω του ότι και στην Στρώμνιτσα υπήρχε ναός προς τιμήν του Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου ο οποίος μάλιστα, ήταν ο Μητροπολιτικός ναός της πόλεως.

Ο μεγαλύτερος θησαυρός όμως που έφεραν από την πατρίδα είναι το ιερό λείψανο, το δεξί χέρι του Ιερομάρτυρα Πέτρου του Πρεσβυτέρου. Το 1967 με ενέργειες του τότε Μητροπολίτη Πολυανής και Κιλκισίου Χαρίτωνα Συμεωνίδη του Ποντίου, προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας και προς το αρμόδιο Υπουργείο, καθιερώθηκε με Βασιλικό Διάταγμα της 19ης Ιουλίου 1967 να εορτάζονται επίσημα ως πολιούχοι της πόλεως Κιλκίς και η ημέρα της γιορτής τους (28 Νοεμβρίου) ως αργία για τον τόπο.

Στα επόμενα χρόνια όμως ο παλαιός ναός έπαθε σημαντικές ζημιές από σεισμούς και γκρεμίσθηκε. Στις 12 Ιουνίου 1977 θεμελιώθηκε ο σημερινός περικαλλής ναός των αγίων, από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αμβρόσιο Στάμενα, τον μετέπειτα Παροναξίας, ιερατεύοντος του π. Σταματίου Χατζοπούλου. Τα θυρανοίξια του νέου ναού έγιναν στις 27 Νοεμβρίου 1989, ενώ τα Εγκαίνια στις 21 Οκτωβρίου 1990 ιερατεύοντος του π. Σταύρου Χριστοφορίδη.

Στο νέο πλέον ναό, βρίσκεται θησαυρισμένο και το ιερό λείψανο και η παλαιά εικόνα. Ο ευσεβής λαός του Κιλκίς, κάθε χρόνο στις 28 Νοεμβρίου, τιμά και γεραίρει την μνήμη των πολιούχων κα προστατών του Πεντεκαίδεκα Ιερομαρτύρων.

* Δείτε τον Τιπούκειτο της Γνώμης

* ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Instagram




























Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.