Έργα και ημέρες - Πάρκα και ποδηλατόδρομοι του Κιλκίς

Γράφει ο Λευτέρης Παυλίδης 
Διαβάζω σήμερα στον τοπικό τύπο ότι ετοιμάζονται να δημιουργήσουν ποδηλατόδρομο σε έναν από τους δύο (και μοναδικούς) κεντρικούς δρόμους του Κιλκίς. Μετά την Βενιζέλου δηλαδή, έρχεται κι η σειρά της 21ης Ιουνίου. Και εξηγούμαι:
Φυσικά και δεν είμαι εναντίον των νέων έργων και αισθητικών παρεμβάσεων στη πόλη, αλλά όμως να είναι και θετικά, χρηστικά και φυσικά αποτελεσματικά κι όχι να δημιουργούν περισσότερα προβλήματα απ' αυτά που (υποτίθεται) πάνε να λύσουν.

Όσον αφορά στην ανάπλαση των πάρκων, εννοείται ότι έπρεπε να γίνει και δε συμφωνώ με όσους γκρινιάζουν και κατηγορούν τη τοπική Αρχή, ισχυριζόμενοι ότι γίνεται ένα έκτρωμα από μπετόν, άσχημες τσιμεντοκατασκευές και πως οι δύο πλατείες έπρεπε να παραμείνουν ως είχαν. 

Σε καμία περίπτωση. Οι δύο πλατείες ήταν απαρχαιωμένες, εγκαταλελειμμένες και απαράλλακτες εδώ και πολλές δεκαετίες. Δεν ήταν εικόνα σύγχρονης πόλης εκείνη. Δεν αρμόζει στο κεντρικό της πάρκο το μόνο που έχει να επιδείξει να είναι δύο συντριβάνια, πέντε παγκάκια, δέκα θάμνους και ένα παλιού τύπου πλακόστρωτο. Αυτά μπορεί να ήταν ωραία στη δεκαετία του '70 αλλά εν έτει 2012 (που ξεκίνησαν τα έργα) ήταν επιεικώς απαράδεκτα. 

Άλλωστε στις μακέτες και στα σχέδια του έργου, απεικονίζεται η νέα και ωραία μορφή που θα έχει το ενιαίο πλέον πάρκο και σε κάθε περίπτωση δε δικαιούται κανείς να προδικάσει ή να καταγγείλει, εάν δεν το δει πρώτα τελειωμένο.

ΟΜΩΣ το θέμα της οδικής σύνδεσης είναι τελείως διαφορετικό! Επί της οδού Βενιζέλου και συγκεκριμένα το κομμάτι του δρόμου που βρίσκεται το κάτω πάρκο και η άνω πλατεία του κήπου, αποφάσισαν να το κλείσουν! Ήμουν εξαρχής κατά αυτής της ιδέας, όμως εμένα δε μου πέφτει λόγος ούτε αποφασίζω για τη τύχη της πόλης. Απλά καταθέτω την άποψή μου.

Όταν κάποιος παίρνει μια τόσο σπουδαία απόφαση για έναν τόσο σημαντικό δρόμο που σηκώνει, αν όχι όλο, το μεγαλύτερο βάρος της κίνησης που οδηγεί προς το κέντρο της πόλης και την συνδέει με μία από τις τρεις εισόδους της, θα πρέπει να έχει εξετάσει όλες τις παραμέτρους. Καταρχήν, υπάρχουν άλλοι δρόμοι ίσης σημασίας που να μπορεί να στείλει όλη εκείνη τη κυκλοφορία και μάλιστα χωρίς να δημιουργήσει φόρτο και κυκλοφοριακό πρόβλημα; 

Στην προκειμένη περίπτωση, ολοφάνερα όχι. Οι δύο δρόμοι που έγινε η εκτροπή όλης της μεγάλης κυκλοφορίας των οχημάτων, είναι αφενός η Τριανταφυλλίδου κι αφετέρου η Σόλωνος. Η πρώτη είναι μία πολύ στενή οδός (για να είναι μάλιστα και διπλής κυκλοφορίας) κι άλλη μονόδρομος που στο τελευταίο κομμάτι της είναι επίσης διπλής κυκλοφορίας.

Το πρόβλημα, όπως ήταν φυσικό κι αναμενόμενο, έχει ήδη φανεί από τις πρώτες μέρες, αυτές δηλαδή που γράφεται το παρόν. Και στους δύο δρόμους γίνεται ο χαμός! Στην οδό Τριανταφυλλίδου τα αυτοκίνητα δε χωρούν να περάσουν και σε συνδυασμό με τα εκεί σταθμευμένα αυτοκίνητα και τα έργα που γίνονται στη πάνω πλευρά του πάρκου, επικρατεί πραγματικό πανδαιμόνιο από τους εκνευρισμένους οδηγούς. 

Στη δε οδό Σόλωνος, γίνεται κυριολεκτικά το 'έλα να δεις'. Η ουρά από τα μποτιλιαρισμένα αυτοκίνητα φτάνει έως το ξενοδοχείο Ευρυδίκη και οι οδηγοί αναγκάζονται να περιμένουν πολλή ώρα μέχρι να φτάσουν στο φανάρι και να περάσουν. Αυτή τη κυκλοφοριακή συμφόρηση ΠΩΣ θα την λύσουν οι φωστήρες που έπραξαν έτσι;

Ούτε έξυπνος θέλω να το παίξω ούτε τίποτα. Οι λύσεις είναι απλές αλλά πρέπει να δίνονται προληπτικά κι όχι εκ των υστέρων. Έχοντας ζήσει κάποια χρόνια στο εξωτερικό, είδα τον τρόπο που λειτουργούν οι ξένοι. Σε παρόμοιες περιπτώσεις λοιπόν κάνουν το απλούστατο: υπόγεια. 

Στη προκειμένη δηλαδή ή θα συνδέονταν τα δύο πάρκα με υπόγεια διάβαση πεζών και ο δρόμος για τα αυτοκίνητα θα περιφράσονταν με ασφάλεια στο κομμάτι των 50 μέτρων ή θα στέλνονταν τα οχήματα υπογείως και θα ενώνονταν υπέργεια τα δύο πάρκα, συνδεόμενα κάλλιστα με ένα ενιαίο πλακόστρωτο, χωρίς κανένα κίνδυνο ατυχήματος για τους πεζούς. Τόσο απλά.

Δεν είναι όμως μόνο η οδός Βενιζέλου. Είναι και ο δεύτερος κεντρικότερος δρόμος της πόλης που μπήκε στο στόχαστρο. Παλιότερα σκέφτονταν... να τον κλείσουν εντελώς! Να γίνει, λέει, ένας απέραντος πεζόδρομος. Αυτά, την εποχή που οι πεζόδρομοι ήταν της μόδας. Χωρίς να σκεφτούν ΠΟΥ θα πήγαινε όλη αυτή η κίνηση της 21ης Ιουνίου, αφού τα διασταυρούμενα μονοδρομημένα στενά δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να σηκώσουν το βάρος της τεράστιας καθημερινής κίνησης; 

Και ΠΩΣ θα τροφοδοτούνταν όλα τα εμπορικά μαγαζιά; Και τί σόϊ πεζόδρομος θα ήταν αυτός που προφανώς τα φορτηγά τροφοδοσίας και οι περιπατητές θα βρίσκονταν στον ίδιο χώρο; Ευτυχώς εγκαταλείφθηκε αυτή η άθλια ιδέα, αλλά τώρα διαβάζω ότι ετοιμάζουν... ποδηλατόδρομο! Σώνει και καλά δηλαδή να δημιουργήσουν κυκλοφοριακό έμφραγμα και στο δεύτερο σημαντικότερο δρόμο του κέντρου της πόλης.

Για να κάνεις κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρχει και η κατάλληλη υποδομή. Θα πρέπει να εξετάσεις αν η δομή της πόλης σηκώνει ένα τέτοιο έργο. Η οδός 21ης Ιουνίου είναι ένας δρόμος πλατύς, τόσο όσο χρειάζεται. Κινούνται τα οχήματα σε δύο ρεύματα κυκλοφορίας, τόσο άνετα όσο ακριβώς χρειάζεται (λαμβάνοντας υπόψη και τα παράπλευρα σταθμευμένα). Εάν τον στενέψεις, είναι ολοφάνερο ότι θα δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα. Εκτός κι αν στενέψεις τα δύο πεζοδρόμια. Να επωφεληθούν δηλαδή οι ποδηλάτες εις βάρος των πεζών. Και οι δύο δεν γίνεται να ικανοποιηθούν.

Αλλά όταν μιλάμε για ποδηλάτες στο Κιλκίς, ποιούς ακριβώς εννοούμε; Δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα με το ποδήλατο κι εγώ το χρησιμοποιώ στη πόλη τα απογεύματα και μάλιστα με κίνδυνο ζωής, δεδομένου ότι δεν υπάρχει η παιδεία για να αντιμετωπιστεί ο ποδηλάτης ως ισότιμος χρήστης της οδού (θυμίζω ότι ο ΚΟΚ αναγνωρίζει το ποδήλατο ως τροχοφόρο όχημα που ισχύουν όλοι οι κανόνες οδικής κυκλοφορίας, άλλο αν δεν γίνονται σεβαστοί στην ελληνική οδηγική πραγματικότητα). 

Και στην ουσία, είναι τόσοι πολλοί οι ποδηλάτες στο Κιλκίς, που αναδείχτηκε ξαφνικά η ανάγκη για να κατασκευαστεί και ποδηλατόδρομος; Ή μήπως αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της πόλης που πρέπει να βρεθεί άμεσα λύση; Και τελικά, να γίνει δρόμος για τους ποδηλάτες, για να δημιουργηθεί πρόβλημα στους οδηγούς και στους πεζούς;

Ως πότε θα είναι τόσο επιπόλαια τα 'έργα' που οραματίζονται οι ιθύνοντες στη πόλη μας; Γιατί θα πρέπει κάθε φορά να γίνεται ένα έργο για κάποιους, επιβαρύνοντας κάποιους άλλους; Γιατί, σ' αυτή τη χώρα γενικότερα, δε γίνεται να μένουν ικανοποιημένες και οι δύο πλευρές, όπως γίνεται σε όλες τις άλλες ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου και θα πρέπει κάποιος να πληρώνει τη νύφη όπως λέμε; Γιατί θα πρέπει χτίζοντας ένα να γκρεμίζουμε δύο;

Τελειώνοντας, για να προωθήσει και να υλοποιήσει κανείς μια τέτοια (καταπληκτική κατά τ' άλλα) ιδέα, θα πρέπει να υπάρχει και η κατάλληλη παιδεία. Η κουλτούρα του ποδηλάτου, δυστυχώς, δεν υπάρχει, όχι στη πόλη μας αλλά στη χώρα μας καν. Τώρα θα πει κάποιος “και είναι αργά για να το κάνουμε”; Όχι, ποτέ δεν είναι αργά, γιατί η καθημερινή χρήση του ποδηλάτου αναβαθμίζει γενικότερα τη ζωή μας. 

Πέραν της άθλησης και της σωματικής υγείας, βοηθάμε και το περιβάλλον με τη μείωση των ρύπων και σφαιρικότερα στην εικόνα μιας πιο ανθρώπινης και οικολογικής πόλης. Έλα όμως που στην Ελλάδα ο Έλληνας παίρνει το αυτοκίνητο για να πάει και στο περίπτερο στη γωνία για να πάρει τσιγάρα ή για καφέ που είναι στα 100 μέτρα απ' το σπίτι του. 

Δε μπορούμε να γίνουμε ξαφνικά Άμστερνταμ! Κι επειδή παρεμπιπτόντως έτυχε να το επισκεφτώ παλιότερα, εκεί πράγματι το ποδήλατο είναι στη φιλοσοφία των κατοίκων, η νοοτροπία τους είναι διαφορετική και είναι αποδεκτό απ' όλους και θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό. Εκεί είναι ο μόνος τρόπος μεταφοράς τους, καθώς είναι απαγορευμένη η κυκλοφορία των οχημάτων στους δρόμους, πλην των μαζικών μέσων μεταφοράς (ΤΑΞΙ και τρόλεϊ). 

Δεν το κάνουν με το ζόρι, ούτε 'θυσιάστηκαν' οι οδηγοί των αυτοκινήτων στο βωμό του ποδηλάτου, καθώς κανένας δεν επέβαλε τίποτα. Πρέπει δηλαδή πρώτα να αλλάξει ο τρόπος που σκέφτεται ο Έλληνας (κι αυτό προϋποθέτει πολλή δουλειά από την Πολιτεία, τα σχολεία, αλλά κι από τους ίδιους τους γονείς από τη παιδική ακόμη ηλικία) να το αποδεχτεί και να το νιώσει και μετά να φτιάξουμε και ποδηλατόδρομους. 

Άλλωστε, δόξα τω Θεώ, το Κιλκίς δεν είναι μία πόλη απαγορευτική στη χρήση ποδηλάτου, καθώς περιφερειακά της πόλης υπάρχουν οι χώροι και οι ακίνδυνοι δρόμοι για τους ποδηλάτες. Δεν είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθούν τέτοιοι και στο κέντρο της.