ΒΑΡΟΤΡΑΥΜΑ: «Βουλώνουν, ξεβουλώνουν τα αυτιά μου, βουλώνουν, ξεβουλώνουν…»

Γράφει η Ελβίρα Τικτοπούλου
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος 
«Βουλώνουν, ξεβουλώνουν τα αυτιά μου, βουλώνουν, ξεβουλώνουν…» Τι είναι αυτό που σε πολλούς από μας την ώρα του ταξιδιού, και όχι μόνο, προκαλεί τέτοιες ενοχλήσεις; Ποιο τμήμα του αυτιού είναι υπεύθυνο για τον επαρκή αερισμό του και την εξισορρόπηση των πιέσεων μέσα και έξω από την τυμπανική μεμβράνη, ούτως ώστε εκείνη να λειτουργεί φυσιολογικά και να ακούμε και εμείς καλά;

Γιατί βουλώνουν τα αυτιά μας την ώρα που ανεβαίνουμε στο βουνό, ταξιδεύουμε με αεροπλάνο ή κάνουμε καταδύσεις στη θάλασσα; 

Ο αερισμός του μέσου αυτιού και η εξισορρόπηση των πιέσεων του αέρα που ασκούνται στην τυμπανική μεμβράνη, τόσο από έξω (από τον έξω ακουστικό πόρο) όσο και από μέσα (από τον κοίλο του τυμπάνου), εξασφαλίζεται μέσω μιας σάλπιγγας.

Είναι ένας βραχύς οστεοχόνδρινος σωλήνας, που φέρει σε επικοινωνία το μέσο αυτί με το ρινοφάρυγγα. Πήρε το όνομά της από τον Bartholomeus Eustachius ο οποίος την περιέγραψε πρώτος το 1562. Το μήκος της ευσταχιανής σάλπιγγας σε άτομα μεγαλύτερα των 7 ετών κυμαίνεται από 3 έως 4 εκατοστά. Η σάλπιγγα σε κατάσταση ηρεμίας είναι κλειστή και ανοίγει κατά την κατάποση και το χασμουρητό. 

Κάθε διαταραχή της λειτουργίας της έχει ως συνέπεια τη μεταβολή της σχέσης των πιέσεων και τελικά την εκδήλωση διαφόρων παθολογικών καταστάσεων στο μέσο αυτί.
Διάφοροι εξωγενείς παράγοντες συμβάλλουν στη διαταραχή της διάνοιξης της ευσταχιανής σάλπιγγας κατά την κατάποση, γεγονός που οδηγεί στη μείωση ή την κατάργηση του αερισμού του μέσου αυτιού. 

Έτσι ο αέρας που εγκλωβίζεται στο μέσο αυτί δεν ανανεώνεται, σταδιακά απορροφάται από το βλεννογόνο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ελαττωμένης πίεσης στο μέσο αυτί. 

Οι παράγοντες οι οποίοι προκαλούν δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας είναι φλεγμονές της μύτης και του ρινοφάρυγγα, υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια), αλλεργικές καταστάσεις των ανωτέρω αεροφόρων οδών, σκολίωση ρινικού διαφράγματος κ.λπ. 

Από απότομες μεταβολές της ατμοσφαιρικής πίεσης όπως κατά την απότομη προσγείωση των αεροπλάνων ή την ταχεία κάθοδο στην κατάδυση προκαλείται και η νόσος που ονομάζεται βαροτραύμα (ή αεροωτίτιδα). Η νόσος εμφανίζεται σε άτομα που πάσχουν από δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας. 

Η απότομη αύξηση της πίεσης του αέρα στην περιοχή του ρινοφάρυγγα προκαλεί δυσχέρεια στην εξισορρόπηση των πιέσεων, γιατί η ευσταχιανή σάλπιγγα λόγω συμπίεσης των γύρω ιστών αποφράσσεται. Η απόφραξη οδηγεί στην απότομη μείωση της πίεσης του αέρα στο μέσω αυτί. 

Η νόσος εκδηλώνεται με οξύ πόνο στο αυτί, σφύζουσες εμβοές, βαρηκοΐα και σπάνια ίλιγγο ή διαταραχές της ισορροπίας. 

Η νόσος θεραπεύεται σε λίγες ημέρες. Χορηγούνται αποσυμφορητικές ρινικές σταγόνες, αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη. Για λόγους προφύλαξης θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση αεροπλάνου όταν υπάρχει φλεγμονή των ανώτερων αναπνευστικών οδών ή του μέσου αυτιού. Όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή παρατηρείται επιδείνωση της κατάστασης, συνιστάται χειρουργική αντιμετώπιση της κατάστασης και παροχέτευση του περιεχομένου του κοίλου του τυμπάνου. 

Επί χρόνιας δυσλειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας 20 λεπτά πριν την απογείωση ή την προσγείωση συνιστάται εφαρμογή αποσυμφορητικών ρινικών σταγόνων. Βοηθά και η διεξαγωγή χειρισμού Valsalva (ο ασθενής καλείται να πάρει βαθιά εισπνοή, να κλείσει το στόμα και τη μύτη του και να εκπνεύσει δυνατά χωρίς να βγάλει τον αέρα).
Καλό ταξίδι!

Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί,18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς

* ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Google+

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion

* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube