Ομιλία Π. Ψωμιάδη για την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων (Κυριακή 22/5/2011, ώρα 10.30 π.μ., Ι.Ν. της Του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης)

Η Γενοκτονία των προγόνων μας συνιστά το πλέον μαρτυρικό σημείο αναφοράς στην υπερχιλιετή ιστορία του περήφανου Ποντιακού Ελληνισμού. 92 χρόνια μετά, κανείς μας δεν ξεχνά, κανείς δεν δικαιούται να ξεχάσει, πως εκεί, στην ενάλια γη, στη γη όπου άνθησαν οι τέχνες, ο πολιτισμός, τα γράμματα, διεπράχθη ένα στυγερό έγκλημα σε βάρος αθώων ψυχών, σε βάρος της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ο δυτικός κόσμος, οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, έκλεισαν τα μάτια τους. Κάλυψαν, με πλούσια ανταλλάγματα, την άριστα οργανωμένη προσπάθεια μιας άλλης τρόικας, εκείνης των Νεότουρκων, να φέρουν σε πέρας το σχέδιό τους, τον αφανισμό όλων των χριστιανικών εθνοτήτων στην Μικρά Ασία, στον Πόντο και στην Ανατολία. Επέλεξαν τα εμπορικά τους συμφέροντα, από την προστασία των αθώων ψυχών. Η υποκρισία, η ένοχη σιωπή και η εξοργιστική αδιαφορία θα στιγματίζει για πάντα την ιστορία των δήθεν συμμάχων μας. Αυτή είναι η ανατριχιαστική, η ωμή πραγματικότητα. Η τεκμηριωμένη με αδιάσειστα επιχειρήματα αλήθεια, που δεν κρύβεται, δεν διαγράφεται, δεν παζαρεύεται. Στη μαύρη Βίβλο της εθνοκάθαρσης του Ποντιακού στοιχείου, επιβιώνουν τα λόγια του Γάλλου μηχανικού και αρχαιολόγου Φελίξ Σαρτιώ, μαρτυρία ζωής, που επιβεβαιώνει το μέγεθος της φρίκης: «Οι Νεότουρκοι αποκάλυψαν το μεγαλεπήβολο σχέδιό τους, την εξόντωση δηλαδή όλων των ιθαγενών χριστιανών της Μικράς Ασίας. Ποτέ, σε καμιά περίοδο της ιστορίας, κανένα πιο διαβολικό σχέδιο δεν είχε στοιχειώσει τη φαντασία του ανθρώπου. Η «ερυθρά» σφαγή ολοκληρώθηκε από ένα σύστημα που λέγεται «λευκή» σφαγή. Πρόκειται για την αργή εξόντωση από την κακομεταχείριση, τις εκτοπίσεις, το κρύο, την παρατεταμένη στέρηση νερού και τροφής, τον αποκλεισμό σε μπουντρούμια, τόσο μικρά, που να μη χωράς όρθιος. Ο φανατισμός και η κτηνωδία του Εμβέρ, η πιο ψυχρή, μα κυνική φαντασία του Ταλαάτ, αγαλλίασαν με αυτή την επινόηση. Μπορούσαν να ισχυριστούν πως τις εκτοπίσεις τις απαιτούσαν οι στρατιωτικές ανάγκες και πως τα χέρια τους δεν είχαν λερωθεί με αίμα, γιατί οι χριστιανοί πέθαιναν στο δρόμο.» Η Γενοκτονία των Ποντίων παρουσιάζει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με εκείνη των Εβραίων, δύο δεκαετίες μετά. Η μόνη διαφορά είναι, όπως εύστοχα έχει γραφτεί, πως δεν υπήρχε στο τέρμα των εξοντωτικών πορειών κανένα Άουσβιτς, γιατί για τους περισσότερους από τα αδέλφια μας, δεν υπήρχε τέρμα. Το ταξίδι προς το θάνατο ήταν ο θάνατος, όχι το τέρμα του ταξιδιού. Έτσι έσβησε, μέσα σε έξι χρόνια, από το 1916 μέχρι το 1922, μια λαμπρή πορεία 27 και πλέον αιώνων ισχυρής, ακμάζουσας παρουσίας του Ποντιακού Ελληνισμού στη Μαύρη Θάλασσα. Εκεί που κάποτε ηχούσε η ποντιακή λύρα, στις ιστορικές Κοινότητες των Ελλήνων, από την Τραπεζούντα, την περήφανη πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας των Κομνηνών, μέχρι τη Σαμψούντα, τη Σινώπη, τη χιλιοτραγουδισμένη Σάντα, τη μαρτυρική Αμάσεια, την ανυπότακτη Μπάφρα, τα Κοτύωρα, την Πουλαντζάκη, την Κερασούντα, την Κρώμνη, τα Προπύργια της Ορθοδοξίας, τα ιστορικά μοναστήρια της Παναγίας Σουμελά, του Άγιου Ιωάννη του Βαζελώνα, του Αγίου Γεωργίου του Περιστερεώτα. Και έφτασε η ώρα, που η Αργοναυτική εκστρατεία τελείωσε. Οι Πόντιοι, όπως όλοι οι Έλληνες της Ανατολίας, έφτασαν με χίλιες μύριες δυσκολίες, ξεριζωμένοι, γυμνοί και πένητες στην Ελλάδα. Είχαν, όμως, πάνω τους, τα πιο πολύτιμα υπάρχοντα: την αδούλωτη ποντιακή ψυχή, το φιλότιμο, την εργατικότητα, τη θέληση, το πείσμα και το σημαντικότερο, την Πίστη τους στην Παναγία τη Σουμελιώτισσα, τη Μάνα όλων των Ποντίων. Και τα κατάφεραν τα αδέλφια μας. Άντεξαν. Επιβίωσαν στα πρώτα δύσκολα χρόνια. Και δημιούργησαν, και πρόκοψαν, σε τέτοιο βαθμό, ώστε η άφιξή τους να αποτελέσει «θείο δώρο» για το ελληνικό κράτος. Σήμερα οι Πόντιοι παραμένουν στις επάλξεις του πιο τίμιου αγώνα. Διεκδικούμε, όλοι μαζί, έχουμε κάθε δικαίωμα να διεκδικούμε, την αναγνώριση της Γενοκτονίας των προγόνων μας.
Το δικαίωμα αυτό το κερδίσαμε και δεν μπορεί να μας το στερήσει κανείς.
Ο αγώνας αυτός συνεχίζεται, χωρίς εκπτώσεις, μέχρι την πλήρη δικαίωση, μέχρις ότου οι γείτονές μας να βρουν το κουράγιο και να παραδεχτούν την ιστορική αλήθεια.
Εμείς δεν πρόκειται να πουλήσουμε τη ψυχή μας. Χρωστάμε στον Πόντο.
Χρωστάμε στις χαμένες Πατρίδες Χρωστάμε στους γονείς μας, στους πρόσφυγες, που έφτασαν εδώ κυνηγημένοι και εξαθλιωμένοι. Χρωστάμε στις εκατοντάδες χιλιάδες ψυχές που έμειναν πίσω και θυσιάστηκαν. Ο Πόντος παραμένει το διαχρονικό σύμβολο, ολοζώντανο, σημείο αναφοράς στη ψυχή κάθε Πόντιου, στη ψυχή κάθε πρόσφυγα. Και να είστε βέβαιοι, πως τα σύμβολα ούτε κατεδαφίζονται, ούτε παραδίδονται στη λήθη. Ο Πόντος δεν είναι απλά η κληρονομιά μας. Είναι η ταυτότητά μας, είναι η υπερηφάνειά μας, είναι η ίδια η ψυχή μας. Αιωνία η μνήμη των αθώων θυμάτων της Γενοκτονίας, ας είναι για πάντα αναπαυμένες οι ψυχές τους.