Ομιλία Στέφανου Παραστατίδη στη Βουλή για τα ομόφυλα ζευγάρια - Δικαίωμα στην ευτυχία

Ομιλία Στέφανου Παραστατίδη στη Βουλή για τα ομόφυλα ζευγάρια
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ξέρετε, δεν είναι καινούρια αυτά που συζητάμε σήμερα. Ναι, είναι βέβαια καινούρια ως προς το θέμα του γάμου μεταξύ ομοφύλων. Aλλά δεν είναι διόλου καινούρια επί της αρχής. Έχουν συζητηθεί ξανά και ξανά στην πορεία των ανθρώπινων κοινωνιών.

Η ιστορία της κρατικής εξουσίας είναι η ιστορία μιας εξουσίας που προσπαθούσε απ’ τις απαρχές της να επιβάλει κάθε λογής περιορισμό στις ζωές των ανθρώπων: αν θα είναι ελεύθεροι ή δούλοι, σε ποιον Θεό θα πιστεύουν και πώς θα τον λατρεύουν, ποιο κόμμα θα υποστηρίζουν, ποιες ιδέες θα μπορούν να εκφράζουν, αν θα ψηφίζουν, πώς θα κάνουν έρωτα, αν και πώς θα τεκνοποιούν.
Παράλληλα όμως -και ευτυχώς-, η ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού είναι και μια ιστορία άρσης αυτών των εμποδίων. Κανείς μας δεν συζητάει σοβαρά σήμερα λόγου χάρη αν κάποιος έχει δικαίωμα να πιστεύει σε κομμουνιστικές ιδέες ή αν μπορεί να πιστεύει στον ταοϊσμό.

Προχωρήσαμε.

Οι κοινωνίες μας προχωρούν προς τη χειραφέτηση, προχωρούν προς τον μικρότερο έλεγχο στις ζωές των ανθρώπων. Έχει μείνει ένα τελευταίο, αλλά όχι ασήμαντο θέμα: το με ποιους μπορούν να σχετίζονται οι άνθρωποι στην ιδιωτική τους ζωή. Ποιον θα αγαπούν και ποιον θα παντρεύονται. Μαζί με τις πεποιθήσεις, οι προσωπικές σχέσεις είναι τα θεμελιώδη ζητήματα εκείνα που ορίζουν την ταυτότητα ενός ανθρώπου. Τον συγκροτούν σαν προσωπικότητα. Χωρίς να μπορούμε να συνδεθούμε με τις άλλους και χωρίς να έχω ένα πλαίσιο απόψεων είμαστε ως άνθρωποι μισοί.

Έτσι, αν πούμε στους ομοφυλόφιλους συμπολίτες μας «εσείς για κάποιον λόγο δεν θα έχετε την κρατική αναγνώριση που έχουν οι υπόλοιποι στην προσωπική τους ζωή», τους αρνούμαστε με έναν τρόπο την ταυτότητα, τη συγκρότησή τους. Δεν τους αντιμετωπίζουμε ως κράτος με ίση μέριμνα και σεβασμό.

Υπάρχει ένα αντεπιχείρημα που λέει περίπου «μα δεν λέμε να μην έχουν δικαιώματα. Λέμε να μην μπορούν να παντρεύονται». Αυτό το επιχείρημα λέει στα ομόφυλα ζευγάρια, σας δίνουμε τα αστικά δικαιώματα, αλλά δεν σας επιτρέπουμε τη συμμετοχή στον θεσμό του γάμου. Λένε όσοι το επικαλούνται, «για εσάς θα φτιάξουμε κάτι άλλο». Ο Ρόναλντ Ντουόρκιν, ο σημαντικότερος ίσως φιλόσοφος του δικαίου του 20ου αιώνα, έγραψε για το θέμα ότι το να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια εναλλακτική μορφή δεσμού σε σχέση με τον γάμο είναι σαν να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε ένα υποκατάστατο του έρωτα ή της ποίησης. Δεν υπάρχει υποκατάστατο του γάμου, όπως δεν μπορεί να υπάρξει υποκατάστατο του έρωτα ή της ποίησης.

Όταν λέμε στα ομόφυλα ζευγάρια να βρουν έναν άλλο θεσμό, τους λέμε ουσιαστικά ότι δεν είναι άξιες και άξιοι να μπουν, να μετάσχουν στον θεσμό του γάμου. Αυτό είναι όμως το θέμα, να τους κάνουμε συμμέτοχους στην αξία ενός τόσο ιστορικού, τόσο πανηγυρικού κοινωνικού θεσμού όπως ο γάμος. Αυτό ζητούν και αυτό τους οφείλουμε.

Μα, θα ακούσουμε συχνά, «ο γάμος είναι ένας δεσμός μεταξύ άνδρα και γυναίκας. Έτσι ήταν πάντα.» Ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπάρχουν πολλά ιστορικά στοιχεία που συνοδεύουν τον γάμο που αν κοιτάξουμε πίσω δεν θα τα δούμε με θαυμασμό. Ο θεσμός της προίκας θεωρούνταν για πολλά χρόνια αναγκαίο συμπλήρωμα του γάμου. Ή η υποταγή της γυναίκας στον άνδρα. Ή το να έχει ο πατέρας απόλυτη εξουσία στη ζωή και τις επιλογές των παιδιών του.
Είναι αυτά στοιχεία του γάμου που επειδή υπήρξαν στο παρελθόν τα επαινούμε και τα διατηρήσαμε; Όχι. Κατανοήσαμε τον θεσμό καλύτερα, προχωρήσαμε και τα απορρίψαμε. 

Για να καταλήξουμε να προσδιορίσουμε την αξία του γάμου σε αυτό που είναι σήμερα: τη δήλωση της αμοιβαίας αγάπης μεταξύ δύο συντρόφων.
Υπάρχει κι ένα άλλο επιχείρημα. Λέει κάποιος, μα θα επιτρέψουμε να υπάρχουν παιδιά με δύο πατεράδες ή με δύο μαμάδες. Δεν θα είναι έκθετα τα παιδιά αυτά στο bullying λόγω του ομοφύλου των γονιών τους; Τι μας λέει αυτό το επιχείρημα αν το σκεφτούμε; Ότι στη σκληρότητα και το μίσος θα πρέπει εμείς να σκύψουμε το κεφάλι. Να την αναπαράγουμε, να την διαιωνίσουμε. 

Αν άκουγαν αυτό το επιχείρημα στις ΗΠΑ, δεν θα καταργούσαν τον φυλετικό διαχωρισμό. Θα τον διατηρούσαν για να μην ενοχλήσει η παρουσία των Αφροαμερικανών σε σχολεία λευκών. Αν ακούγαμε αυτό το επιχείρημα, δεν θα επιτρέπαμε στις γυναίκες να πάνε στο πανεπιστήμιο για να μην ενοχληθούν οι άνδρες συνάδελφοί τους.

Ο ρόλος της πολιτικής δεν είναι να επικυρώνει τις άδικες διακρίσεις σιωπώντας. Είναι να τις καταργεί νομοθετώντας.

Θέλω να απευθυνθώ όμως και στους πολίτες που νιώθουν απειλή από αυτό το νομοσχέδιο. Που νιώθουν ότι πράγματα που ξέρουν ως παραδεδεγμένα ανατρέπονται. Θέλω να το πω με όλη μου την καρδιά: σας σεβόμαστε και σας καταλαβαίνουμε. Δεν ζητούμε να επιβάλλουμε τίποτα-την ισότητα προσπαθούμε να κατοχυρώσουμε.

Αλλά καλώ κι όλους όσοι διαφωνούν να σκεφτούν τους ανθρώπους εκείνους που έχουν υποχρεωθεί να ζουν τη ζωή τους κουτσουρεμένη λόγω αυτών των διακρίσεων. Καρδιά της δικαιοσύνης είναι το να μπορούμε να σκεφτούμε πέρα από τα χαρακτηριστικά της δικής μας ταυτότητας. Να σκεφτούμε, λοιπόν, τους συμπολίτες μας που πιέζονται, που ματαιώνονται, που δεν ζουν όπως θα ήθελαν. Δεν έχουν κάνει κάτι για να το επιδιώξουν αυτό· εμείς ως κοινωνία τους το έχουμε επιβάλει.

Ξέρετε δεν είναι κάποιοι άλλοι οι ομοφυλόφιλοι. Δεν βρίσκονται σε έναν μόνο τόπο, δεν οδηγούν σε άλλους δρόμους, δεν κάνουν άλλες δουλειές από εμάς. Είναι παρόντες στις ζωές μας. Είναι τα αδέρφια μας και οι φίλοι μας. Είναι τα εγγόνια μας και οι συνάδελφοί μας. Είναι τα παιδιά μας και οι δάσκαλοί μας. Τους βλέπουμε καθημερινά όσο κι αν συχνά τους υποχρεώνουμε να ζουν στο σκοτάδι.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Έρχομαι από έναν περιφερειακό νομό, το Κιλκίς. Είμαι περήφανος για τον τόπο μου κι είμαι περήφανος για τους συμπατριώτες μου. Ξέρω ότι ίσως κάποιοι διαφωνήσουν με την απόφασή μου.

Στους εκλογείς και στους συμπολίτες μου, όμως, νιώθω ότι οφείλω, κατά τη διατύπωση του Έντμουντ Μπερκ, όχι την ψήφο, αλλά τη συνείδησή μου. Θα τιμήσω την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν όσοι με έστειλαν εδώ αν κάνω αυτό που υπαγορεύει η συνείδησή μου. Και θα την προδώσω αν κάνω κάτι άλλο, αν αρχίσω και κοιτάζω δημοσκοπήσεις, αν μετράω λίστες, αν βάζω κουκιά κάτω με μόνο γνώμονα την επανεκλογή μου.

Σήμερα, μια μέρα που η αγκαλιά της Ελληνικής Δημοκρατίας μεγαλώνει, ας είμαστε όλοι εμείς μεγάλοι. Ας σταθούμε ομόλογοι στη στιγμή.

Ψηφίζω «ναι» στο νομοσχέδιο. Ψηφίζω «ναι» στην κοινωνική απελευθέρωση και χειραφέτηση, αυτές που υποσχεθήκαμε πάντοτε ως προοδευτική παράταξη, ως ΠΑΣΟΚ. Λέω «ναι» στους συνανθρώπους μας που έχουν στρέψει το βλέμμα τους σε αυτή τη Βουλή, περιμένοντας με αγωνία τι θα αποφασίσει ο καθένας και η καθεμιά μας.

Με απόλυτο σεβασμό σε όσους διαφωνούν. Tο λέω και το εννοώ.
Αλλά με ταυτόχρονο σεβασμό σε αυτούς που η ψήφος μου κρίνει το πώς θα ζήσουν τη ζωή τους. Σε αυτούς που η δική μου απόφαση σήμερα κρίνει το δικό τους δικαίωμα στην ευτυχία αύριο.

Σας ευχαριστώ.