"Τιμή και δόξα στους Μεταμορφωσιώτες, που έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά και τη δημοκρατία"

Αφίσα της ΕΠΟΝ την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης.

Γράφει ο Πέτρος Λαζ. Σιδηρόπουλος

Οι κάτοικοι του χωριού Μεταμόρφωση - Ν. Κιλκίς, είναι Πόντιοι πρόσφυγες, από το Ν. Καύκασο. Το 1920 κάτω από την πίεση των σχεδόν πρόσφατων (1918-1919) αιματηρών γεγονότων, της σφαγής των Αρμενίων του Κυβερνείου του Καρς και ιδιαίτερα της περιοχής του Αρταχάν, όπου βρισκόταν και το δικό τους το χωριό, το Κιουλαπέρτ ή Κιλεπέρτ (Τσαμπλίτσατάκ, σήμερα) και με την παραίνεση της προσφυγικής Ελλαδικής Επιτροπής ( Κ. Κωνστανταράκης - Νίκος Καζαντζάκης – Ηρακλής Πολεμαρχάκης – ), πήρανε την απόφαση να έρθουν στη Μητέρα Πατρίδα, στην Ελλάδα.

Εκεί ζήσανε τα συνταρακτικά και πρωτόγνωρα κοσμοϊστορικά γεγονότα της Οκτωβριανής επανάστασης, που συγκλόνισαν τις κοινωνίες όλου του κόσμου. Τα μηνύματα εκείνου του λαϊκού ξεσηκωμού, επηρέασαν βαθειά τις κοινωνικοπολιτικές κατευθύνσεις της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπων μας. Έτσι λοιπόν αμέσως μετά την εγκατάστασή τους στο χωριό και το λύσιμο των άμεσων προβλημάτων στέγασης και τρόπων επιβίωσης, προσανατολίστηκαν στη δημιουργία κοινωνικών φορέων, πολιτιστικών και πολιτικών οργανώσεων, για την προώθηση επίλυσης των όποιων, κοινωνικών, επαγγελματικών και άλλων προβλημάτων προέκυπταν.

Η πλειοψηφία των κατοίκων του χωριού συμμετείχε στις τοπικές πολιτιστικές και πολιτικές οργανώσεις της αριστεράς. Αυτό είχε σαν συνέπεια την επαγρύπνηση και παρακολούθηση των τοπικών οργανώσεων τους, από τις δυνάμεις καταστολής της πολιτείας. Είχε όμως και το επακόλουθο, η πλειοψηφία των κατοίκων του χωριού που στη νεολαία ξεπερνούσε σε ποσοστό το 90%, να συμμετάσχει μαζικά, κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της κατοχής και στη συνέχεια του Εμφύλιου Σπαραγμού, στις οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και στις μάχιμες μονάδες του ΔΣΕ (Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας).

Η μαζική εκείνη συμμετοχή των κατοίκων του χωριού και ιδιαίτερα της νεολαίας, στην Εθνική Αντίσταση κατά την περίοδο της κατοχής και στο ΔΣΕ στη περίοδο του Εμφυλίου, είχε το οδυνηρό αποτέλεσμα, οι περισσότερες οικογένειες του χωριού να ματώσουν, κάποιες να οδηγηθούν στον ολοκληρωτικό αφανισμό και πολλές άλλες να υποστούν πλήρη διαμελισμό.

Οι Μεταμορφωσιώτες λοιπόν, έδωσαν βαρύ φόρο αίματος και θυσιών για Ελευθερία, Δημοκρατία και Σοσιαλισμό, όπως στον παρακάτω ονομαστικό κατάλογο θυμάτων φαίνεται :

ΕΛΛΗΝΟΙΤΑΛΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

1) Αδαμίδης Γεώργιος του Αδάμ 1941

Γεννήθηκε στο Κιλεπέρτ του Κυβερνείου του Καρς το1918. Στρατιώτης του 65ου ΣΠ. Τραυματίστηκε βαριά και άφησε την τελευταία του πνοή στις 19 Μαρτίου 1941 στο Νοσοκομείο της Κορυτσάς.

2) Αδαμίδης Γεώργιος του Κυριάκου 1940

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές των Αλβανικών βουνών.

3) Αποστολίδης Ξενοφών του 1940

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές των Αλβανικών βουνών.

4) Γεωργιάδης Παναγιώτης του Σωτηρίου 1941

Γεννήθηκε το 1914 στο Κιλεπέρτ του Κυβερνείου του Καρς. Δεκανέας στο πόλεμο του 1940, σκοτώθηκε στο Μάλι Σπαντάριτ (Β΄ Κλεισούρας) στις 24 Μαρτίου 1941.

5) Δημητριάδης Δημήτριος του 1940

Αγνοούμενος. Αιχμάλωτος από τους Ιταλούς; Σκοτώθηκε;

 

ΚΑΤΟΧΗ - ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

6) Αμοιρίδης Κωνσταντίνος του Στυλιανού 1944

15ντάχρονο παλικαράκι ενώ εργαζόταν στο χωράφι, τον σκότωσε το τμήμα της ΠΑΟ-Κιλκίς του Κ. Παπαδόπουλου όταν στις 24/4/44 περικύκλωσε το χωριό.

7) Λαϊδου Χριστίνα Σύζ. Δημητρίου 1944

Σκοτώθηκε στο Ελευθεροχώρι την 7/11/44, όταν πηγαίνοντας στο Κιλκίς με το αλογόκαρο του Χαραλαμπίδη Βασίλη, πάτησαν νάρκη.

8) Μανουσακίδης Γεώργιος του Βασιλείου 1944

Σκοτώθηκε στο Ελευθεροχώρι την 7/11/44, όταν πηγαίνοντας στο Κιλκίς με το αλογόκαρο του Χαραλαμπίδη Βασίλη, πάτησαν νάρκη.

9) Μιχαηλίδης Γεώργιος του Ιγνατίου 1944

Τον σκότωσε το τμήμα της ΠΑΟ-Κιλκίς του Κ. Παπαδόπουλου όταν στις 24/4/44 περικύκλωσε το χωριό.

10) Μιχαηλίδης Λάζαρος του Δημητρίου 1943

Τραυματίστηκε και υπέκυψε στα τραύματά του.

11) Παρκοσίδου Κυριακή Σύζ. Βασιλείου 1943;

Ατύχημα από λαθεμένο πυροβολισμό περιστρόφου, καθώς το καθάριζε μέσα στο σπίτι της, ο Μανουσακίδης Γεώργιος (;;).

12) Σιδηρόπουλος Ευάγγελος του Ανέστη 1943

Σκοτώθηκε από τους Γερμανούς όταν περικύκλωσαν τη Μεταμόρφωση στις 7 Ιανουαρίου 1943, αναζητώντας τους Χριστόφορο Σιδηρόπουλο και Προκόπη Δουλκερίδη και επειδή δεν τους βρήκαν συνέλαβαν τις γυναίκες τους και πυρπόλησαν τα σπίτια τους.

13) Σιδηρόπουλος Θεόδωρος του Κωνσταντίνου 1944

Τον σκότωσε το τμήμα της ΠΑΟ-Κιλκίς του Κ. Παπαδόπουλου όταν στις 24/4/44 περικύκλωσε το χωριό.

14) Σιδηρόπουλος Σάββας του Κωνσταντίνου 1943

Σκοτώθηκε από τους Γερμανούς όταν περικύκλωσαν τη Μεταμόρφωση στις 7 Ιανουαρίου 1943, αναζητώντας τους Χριστόφορο Σιδηρόπουλο και Προκόπη Δουλκερίδη και επειδή δεν τους βρήκαν συνέλαβαν τις γυναίκες τους και πυρπόλησαν τα σπίτια τους.

15) Σπυρίδης Χρίστος του Ελευθερίου 1944

Τον σκότωσε το τμήμα του Γεωργαντά της ΠΑΟ- Κιλκίς.

16) Συμεωνίδης Σάββας του Παναγιώτη 1943

Ήταν οδηγός του 13ου συντάγματος στη διάβαση του Αξιού ποταμού. Σκοτώθηκε στα Κρούσια.

17) Χαραλαμπίδης Βασίλειος του Ιωάννου 1944

Σκοτώθηκε στο Ελευθεροχώρι την 7/11/44, όταν πηγαίνοντας στο Κιλκίς με το αλογόκαρό του, έχοντας μαζί του και άλλους Μεταμορφωσιώτες, πάτησαν νάρκη.

ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

18) Αβραμίδης Αβραάμ του Κοσμά 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

19) Αβραμίδης Γεώργιος του Μιχαήλ 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

20) Αδαμιδου Ελένη του Παναγιώτη 1948

Άφησε την τελευταία της πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

21) Αδαμίδης Γεώργιος του 1947

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

22) Αδαμίδης Χρίστος του Δημητρίου 1947

15 χρονών παλικαράκι και όταν προσπάθησε να λιποτακτήσει, τον πιάσανε, πέρασε από Λαϊκό Δικαστήριο και τον εκτελέσανε.

23) Αμοιρίδης Δημήτριος του Γεωργίου 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

24) Αμοιρίδης Νικόλαος του Γεωργίου 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

25) Αποστολίδης Δημήτριος του 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

26) Αποστολίδης Ξενοφών του Ιωάννου 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

27) Γεωργιάδης Βασίλειος του Κωνσταντίνου 1948

Κάπου εκεί στη μάχη της Θεσσαλονίκης, άφησε την τελευταία του πνοή.

28) Γεωργιάδου Μελίτσα του Κωνσταντίνου 1948

Ήτανε 16 χρονών όταν βγήκε στο βουνό και κατατάχθηκε στην υποδειγματική διμοιρία ΕΠΟΝιτών του αρχηγείου Μπέλες. Η υποδειγματική διμοιρία υπό τη διοίκηση της Μελίτσας εντάχθηκε στο τάγμα που μόλις συγκροτήθηκε και το 1948 πέρασε στη Χαλκιδική. Εκεί σε μια μάχη, στα υψώματα του χωριού Βαρβάρα άφησε την τελευταία τη πνοή.

29) Δημητριάδου -Σιδηροπούλου Σοφία σύζ. Αθανασίου 1949

Το 1947 με το μερικών μηνών κοριτσάκι της, μαζί με άλλα γυναικόπαιδα πηγαίνει στο Μπούλκες. Από εκεί αφήνοντας το κοριτσάκι της στον παιδικό σταθμό και στην φροντίδα συγγενών της, εντάσσεται σε μάχιμα τμήματα του ΔΣΕ. Το παιδάκι της δεν το ξανάδε. Σε κάποια μάχη εκεί πάνω στις κορυφές του Γράμμου, άφησε την τελευταία της πνοή .

30) Δουλκερίδης Μιλτιάδης του Βασιλείου 1947

Σκοτώθηκε όταν η ομάδα τους, έπεσε σε ενέδρα κάπου στην Τέρπυλο Κιλκίς.

31) Δουλκερίδης Προκόπιος του Θεοδώρου 1948

Πολιτικός Επίτροπος της 16ης ταξιαρχίας. Σκοτώθηκε στο Βίτσι.

32) Θεοδοσιάδης Νικόλαος του 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

33) Θεοδοσιάδης Στυλιανός του 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

34) Καλαϊτζίδης Θεόφιλος του Αβραάμ 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

35) Καρυπίδου Ρεβέκκα του Σπυρίδωνος 1948

Σκοτώθηκε στην περιοχή της αεράμυνας Μεταμόρφωσης – ΚρανΚορωνέ, από λαθεμένη κίνηση μάλλον, του Λοχαγού Γιώργου ΄΄Μεταλικιώτη΄΄,που έβγαλε το πιστόλι του και έριχνε στον ΄΄Γαλατά΄΄που πετούσε περί τα 200 μέτρα ψιλά με αποτέλεσμα να τους αμολήσει μια κάσα χειροβομβίδες, να σκοτωθεί η Ρεβέκκα και να τραυματισθεί ο ίδιος.

36) Κυνηγίδης Γεώργιος του Νικολάου 1948

Στη μάχη της Κόνιτσας ταμπουρώθηκε μαζί με άλλους συμμαχητές του μέσα σε μια καλύβα. Έπεσε πάνω τους μια οβίδα και τους σκότωσε.

37) Κυνηγίδης Κωνσταντίνος του Νικολάου 1948

Μαχητής του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Σκοτώθηκε σε ενέδρα στο Χωρίγι -Κιλκίς.

38) Κυνηγίδης Νικόλαος του 1949

Τραυματίστηκε και υπέκυψε στα τραύματά του στη Ρουμανία.

39) Κυνηγίδης Σπύρος του 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

40) Λαϊδης Θεμιστοκλής του Αδάμ 1947

Γεννήθηκε το 1927. Σκοπευτής πολυβόλου ΜΠΡΕΝΤστη 2η Διμοιρία του 731 Λόχου με Λοχαγό τον ‘’Μεταλικιώτη’’.

41) Μιχαηλίδης Γρηγόριος του Ιγνατίου 1948Άφησε την τελευταία του πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου. 42)Μιχαηλίδης Στυλιανός του Δημητρίου 1948.

Προσπάθησε να δραπετεύσει(;) και εκτελέστηκε από Λαϊκό Δικαστήριο, με πρόεδρό του τον Φώτη ………….., θείο της πρώτης του γυναίκας .

43) Μουρατίδης Γεώργιος του Κλήμη 1948

Μαθητής τότε στο Γυμνάσιο Κιλκίς, εγκαταλείπει τα μαθήματά του και εντάσσεται στα μάχιμα τμήματα του ΔΣΕ. Τραυματίστηκε βαριά και υπέκυψε στα τραύματά του στο Νοσοκομείο των Σκοπίων.

44) Μωϋσίδης Δημήτριος του Γρηγορίου 1948

Λοχαγός του Δ.Σ.,σκοτώθηκε στο Πίκοβιτ, κοντά στην Καστοριά.

45) Μωϋσίδης Κωνσταντίνος του Κοσμά 1948

Μαχητής του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Σκοτώθηκε στη μάχη της Ναουσας.

46) Παρκοσίδης Βασίλειος του Ιωάννου 1948

Ήταν στην τροφοδοσία του ΔΣΕ. Μετά από καταγγελία, πιάνεται και φυλακίζεται. Εκτελείται μαζί με άλλους 39 σε αντίποινα για το θάνατο του Λαδά (υπουργό εσωτερικών τότε) από τους αντάρτες.

47) Παρκοσίδης Θεόδωρος του Ιωάννου 1949

Σκοτώθηκε σε ενέδρα,κοντά στο χωριό Εύζωνοι-Κιλκίς, από τους Βασιλιτσιώτες Φίλιππα, Λάμπο και τον Σιδερά.

48) Παρκοσίδης Στέφανος του Ιωάννου 1948

Επιστρατευμένος μαχητής του Ελληνοϊταλικού πολέμου , συλλαμβάνεται αιχμάλωτος από τους Ιταλούς και βρέθηκε στη Γερμανία σε Καταναγκαστικά Έργα; Σε Στρατόπεδο Συγκέντρωσης;; Πίσω σε μια φωτογραφία του γράφει : Ενθύμιον Γερμανίας 1945 Στέφανος Παρκοσίδης, αιχμάλωτος του Ιταλικού Μετώπου 1940. Μετά την κατάληψη της Γερμανίας από τον Κόκκινο Στρατό και τα λοιπά Συμμαχικά στρατεύματα, απελευθερώνεται, επιστρέφει στο χωριό και με την έναρξη του Εμφυλίου, εντάσσεται στα μάχιμα τμήματα του ΔΣΕ, όπου και έχασε τη ζωή του, σε κάποια μάχη στο Γράμμο ή κάπου αλλού.

49) Παυλίδης Μύρων του Κοσμά 1948

Γεννήθηκε το 1921, αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες με το αξίωσα του Λοχαγού(Πολιτικός Επίτροπος Λόχου). Σκοτώθηκε το Γενάρη του 1948 στη μάχη της Θεσσαλονίκης. ( Ριζοσπάστης 8 Γενάρη 2006 και περιοδικό “Εθνική Αντίσταση”Οκτώβρης-Δεκέμβρης 2012)

50) Σιδηρόπουλος Παναγιώτης του Ανέστη 1948 Μάγειρας στο Καϊμαξαλάν και κάπου εκεί άφησε την τελευταία τουπνοή.

51) Σιδηροπούλου Πελαγία του Κωνσταντίνου 1948

Άφησε την τελευταία της πνοή σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

52) Σιδηρόπουλος Πέτρος του Γεωργίου 1950

Γεννήθηκε το 1926, ΕΠΟΝίτης αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και στη συνέχεια, μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας και την επακολουθήσασα δίωξη των αγωνιστών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, παίρνει ξανά το όπλο μαζί με χιλιάδες αγωνιστές του ΔΣΕ, για την υπεράσπιση της Ανεξαρτησίας, της Δημοκρατίας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Αγωνίστηκαν ξανά, για μια Πατρίδα, για μια Ελλάδα Λεύτερη πια, χωρίς “Κηδεμόνες” και χωρίς “Προστάτες”!!

Ήταν ασυρματιστής. Εντάσσεται στο τμήμα πολιτικών επιτρόπων Κιλκίς, με διοικητή τον συγχωριανό, συμμαθητή και φίλο του, Κοσμά Χριστοφορίδη, που μετά την ήττα του ΔΣΕ, αυτοί παραμένουν στο λημέρι τους, ενεργώντας σαν ομάδες παρενόχλησης στην περιοχή των Κρουσίων. Στις 13/04/1950 τα χαράματα, μια ομάδα μαχητών 8 άνδρες και 6 γυναίκες, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Πέτρος, κυκλώνονται από Λοκατζήδες και συλλαμβάνονται. Ο διοικητής των Λοκατζήδων ζήτησε από τον Πέτρο να στείλει παραπλανητικό σήμα στην κεντρική διοίκησή τους ορίζοντας ραντεβού. Ο Πέτρος αρνήθηκε να το κάνει και ο διοικητής των λοκατζήδων έβγαλε το περίστροφό του και τον εκτέλεσε, εκεί μπροστά στους συναγωνιστές του.

53) Σιδηροπούλου Φούλα (Πελαγία)του Δημητρίου 1948

Γεννήθηκε το 1929 στους Ευζώνους και κατοίκησε στη Μεταμόρφωση. Μέλος του ΚΚΕ. Κατατάχθηκε στο ΔΣΕ το 1947. Ανθυπολοχαγός πεζικού Ε΄ Σειράς της Σχολής Αξιωματικών του Γ.Α. του ΔΣΕ. Πήρε μέρος στη μάχη στο Συνιάτσικο, καθώς και στη μάχη του Μπίκοβιτ. Τραυματίσθηκε στις 28-12-1948 και υπέκυψε στο τραύμα της στο Γ΄ ορεινό χειρουργείου του Γ.Α. του ΔΣΕ.

54) Σπυρίδης Κωνσταντίνος του Ελευθερίου 1949

Σκοτώθηκε στη μάχη, στο Πετρίτσι.

55) Συμεωνίδης Αλέξανδρος του Ιωάννου 1949?

Τραυματίστηκε κοντά στην Πλατανιά και πιάστηκε αιχμάλωτος.

Πέθανε στη φυλακή το έτος…1949(;;;).

56) Συμεωνίδης Γεώργιος του Νικολάου 1948

Άφησε την τελευταία του πνοή, σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

57) Συμεωνίδου Ευδοκία του Νικολάου 1948

Άφησε την τελευταία της πνοή, σε κάποια από τις κορυφές του Γράμμου.

58) Χαραλαμπίδης Αλέξανδρος του Δημητρίου 1948

Γεμιστής στη 2η Διμοιρία του 731 Λόχου με Λοχαγό τον ‘’Μεταλικιώτη΄ Προσπάθησε να λιποτακτήσει. Τον πιάσανε κοντά στο νερόμυλο του Ηλιόλουστου, πέρασε από λαϊκό δικαστήριο και κάπου στη Μ. Στέρνα τον εκτέλεσαν.

59) Χριστοφορίδης Ανέστης του Αβραάμ 1948

Σκοτώθηκε κοντά στις Μουριές-Ν.Κιλκίς.

60) Χριστοφορίδης Δημήτριος του Ιωάννου 1948

Γεννήθηκε το 1931. Στις 19 Νοεμβρίου 1947, καθώς το τάγμα τους με διοικητή τον Ξενητίδη, πορευόταν προς Χαλκιδική τραυματίστηκε και στο δρόμο για το αναρρωτήριο, σκοτώθηκε πάνω στο άλογο που τον μετέφερε, από ριπές των αεροπλάνων .

61) Χριστοφορίδης Ιωάννης του 1947

Ήταν στον εφεδρικό ΕΛΑΣ. Συνελήφθη, καταδικάστηκε από το στρατοδικείο του Κιλκίς και εκτελέστηκε.

62) Χριστοφορίδης Κοσμάς του Βασιλείου 1950

Γεννήθηκε το 1926, ΕΠΟΝίτης αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και στη συνέχεια, μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας και την επακολουθήσασα δίωξη των αγωνιστών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, παίρνει ξανά το όπλο μαζί με χιλιάδες αγωνιστές του ΔΣΕ, για την υπεράσπιση της Ανεξαρτησίας, της Δημοκρατίας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Αγωνίστηκαν ξανά, για μια Πατρίδα, για μια Ελλάδα Λεύτερη πια, χωρίς “Κηδεμόνες” και χωρίς “Προστάτες”!!Λοχαγός του ΔΣΕ, πολιτικός επίτροπος λόχου. Δρούσε στην περιοχή των Κρουσίων και λημέριαζε με την ομάδα του, κάπου εκεί στο Τσαλίκ Μαχαλά. Μετά την ήττα του ΔΣΕ παρέμεινε στα λημέρια του, στις λεγόμενες ΄΄Ομάδες Παρενόχλησης΄΄. 

Στις 18 Μαΐου 1950 το βράδυ, μαζί με δύο συμμαχητές του, τον Τσαμαντουρίδη Στέφανο και τον Ορφανίδη Λεωνίδα, προσπάθησαν να περάσουν από τον χώρο των Κρουσσίων στον χώρο της Κορώνας . Μεταξύ των χωριών Καλύνδριας και Ακρίτα πέσανε σε νάρκη, με αποτέλεσμα, ο Τσαμαντουρίδης που βάδιζε πρώτος σκοτώνεται, ο Χριστοφορίδης τραυματίζεται βαριά και ο Ορφανίδης ελαφριά στα διό του πόδια. Επειδή ο Κοσμάς δεν μπορούσε να περπατήσει, δίνει οδηγίες στον Ορφανίδη να πάει στη Μεταμόρφωση (στο χωριό του Κοσμά), να φέρει ένα ζώο και να τον πάρει. 

Ο Ορφανίδης στην προσπάθειά του να πάει στη Μεταμόρφωση, πέρασε σε Γιουγκοσλάβικο έδαφος και τον συνέλαβε η φρουρά. Στο μεταξύ ο Κοσμάς περιμένει καμουφλαρισμένος μέσα σένα σιτοχώραφο. Όμως έγινε αντιληπτός από έναν βοσκό, ο οποίος ειδοποίησε την κοντινή στρατιωτική μονάδα και ήρθανε οι στρατιώτες τον συνέλαβαν. Από εκεί τον μεταφέρανε σε στρατόπεδο στις Σέρρες ή στο Λαγκαδά, όπου και πέθανε από τα τραύματά του(;) από τα βασανιστήρια(;) η εκτελέστηκε χωρίς δίκη(;::).

63) Χριστοφορίδης Λεωνίδας του Παύλου 1947

Σκοτώθηκε στη μάχη της Χαλκιδικής.

64) Χριστοφορίδης Χριστόφορος του Παύλου 1948

Μαχητής στη 2η Διμοιρία του 731 Λόχου με Λοχαγό τον ‘’Μεταλικιώτη΄ Γεννήθηκε το 1925. Σκοτώθηκε στη Μάχη της Χαλκιδικής.

Σε όλους εσάς, που δώσατε τη ζωή σας, για να γεννηθεί στον τόπο μας, μια Καλύτερη, μια Δικαιότερη Κοινωνία, θέλαμε και πιστεύουμε πως σας Αξίζει, να στηθεί ένα Μνημείο, που να θυμίζει, Ες Αεί, σε μας και στις μελλούμενες γενιές, την Υπέρτατη Θυσία σας, σαν Εκείνων του 1821, στο Πάνθεο των οποίων σας τοποθετούμε! Και επειδή αυτό που πρωτίστως σας Άξιζε, δε στάθηκε δυνατόν να πραγματοποιηθεί, για λόγους που ξεπερνούσαν, τη δική μας θέληση, αποφασίσαμε να κάνουμε το Ελάχιστο που μπορούσε να γίνει.

Μία προθήκη μέσα στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο που δημιουργήσαμε στο χωριό μας, στη Μεταμόρφωση Ν. Κιλκίς, την έχουμε αφιερώσει στην Αιώνια Μνήμη σας, με αναρτημένα σ’ αυτήν τα Ονοματεπώνυμά σας και τις φωτογραφίες, όσων σας, μπορέσαμε να βρούμε.

Γονυκλινής μπρος στην Αιώνια Μνήμη σας, αφιερώνω στον καθέναν και στην κάθε μια σας ξεχωριστά, τα παρακάτω λόγια, βγαλμένα αβίαστα μέσα από τα τρίσβαθα της ψυχή μου :

Ήσουν Αετός Εσύ, πα στις βουνοκορφές της Ελλάδας.

Οι τεράστιες φτερούγες σου, ακουμπώντας στα βουνά της πατρίδας,

χάραξαν την πορεία της Νέας Γενιάς.

Ζώστηκες τ’ άρματα και Αγωνίστηκες όπως “Εκείνοι τότε”

Για τη Λευτεριά και για το Δίκιο.

Τούτος ο τόπος, η γης ολάκερη,

ήτανε τόσο μικροί για το δικό σου Μπόι.

Άνοιξες τα Μυθικά σου φτερά και βρέθηκες

στον “Εδικό τους Κόσμο”

Και ήτανε όλοι τους εκεί……

Ο Λεωνίδας… ο Διάκος … ο Άρης ……….

αλλά και ο Σπάρτακος … μαζί κι ο Εμιλιάνο ……

Ήτανε …ήτανε…. Και ποιος δεν ήτανε …!!!

(Είσαι παιδί της Ελλάδας Εσύ

και παιδί Όλου του Κόσμου)

Σ’ απλώσανε το χέρι … κ’ έσυρες Πρώτος το Χορό !

Θεσσαλονίκη Απρίλιος 2023