Η πανδημία και οι προκλήσεις στη δημόσια υγεία και το Ε.Σ.Υ.

Γράφει ο Γεώργιος Σ. Φραγγίδης
Βουλευτής Κιλκίς – Υπεύθυνος ΚΤΕ Υγείας
Κίνημα Αλλαγής
Η πανδημία όπως τη βιώνουμε τα τελευταία δύο χρόνια, έφερε στην επιφάνεια πρωτόγνωρες προκλήσεις για το σύστημα υγείας στην Ελλάδα και ανέδειξε τη μεγάλη σημασία της έννοιας «Δημόσια Υγεία».

Δημόσια Υγεία δεν είναι μόνο το ΕΣΥ, αλλά όλες οι οργανωμένες και συστηματικές παρεμβάσεις που οφείλει να κάνει η πολιτεία για να προστατεύσει και να βελτιώσει την υγεία του πληθυσμού, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες, όπως κοινωνικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς και ιστορικούς, που επιδρούν στην ψυχολογία και την υγεία μας.

Σαφώς και η ίδρυση του ΕΣΥ το 1983 από την παράταξη μας, είναι μια από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις στην μεταπολεμική Ελλάδα και αποτέλεσε ένα από τα πιο σύγχρονα συστήματα υγείας της εποχής του στον κόσμο. Αλλά μετά από σαράντα χρόνια πορείας και με βάση τα νέα δεδομένα, υπάρχει πλέον η ανάγκη ενός νέου καλά οργανωμένου ΕΣΥ, που θα αναπτύσσει ολιστική προσέγγιση για τη μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας στην Πατρίδα μας.

Στην πορεία των σαράντα χρόνων το ΕΣΥ προσέφερε πολλά στον Έλληνα πολίτη αλλά διαφόρων ειδών αντιδράσεις και αδυναμίες, δεν του επέτρεψαν να φτάσει στην κάλυψη όλων των αναγκών του πληθυσμού με υψηλού πάντα επιπέδου παροχής υπηρεσιών υγείας.

Τα τελευταία χρόνια με τις εμπειρίες που βιώσαμε με την πανδημία, της προσφυγικές ροές, την οικονομική ύφεση, της φυσικές καταστροφές και στις μέρες μας με τον πόλεμο, γίνεται περισσότερο αντιληπτή η ανάγκη συμβολής της ΠΦΥ στην ανάπτυξη ενός ανθεκτικού συστήματος υγείας, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των καιρών και θα οδηγεί στη μείωση των ανισοτήτων, μέσα από τοπικούς, περιφερειακούς και εθνικούς στόχους.

Στις προτεραιότητες της Πολιτείας χρειάζεται να είναι η ενημέρωση, η προστασία της υγείας και η πρόληψη, όχι μόνο η επείγουσα περίθαλψη και θεραπεία.

Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι ο κορωνοϊός είναι παρών όλο το χρόνο, ακόμα και τους καλοκαιρινούς μήνες. Η κυβέρνηση όμως δεν παίρνει το μάθημά της. Σφυρίζει πρόωρα τη λήξη της πανδημίας, μειώνοντας δραματικά τους ελέγχους, πετώντας τις μάσκες και «σκίζοντας» τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, υπονομεύοντας το εμβολιαστικό πρόγραμμα του προηγούμενου διαστήματος.

Το μη συνετό άνοιγμα του τουρισμού και η πλήρης απελευθέρωση όλων των τομέων της οικονομίας χωρίς προφυλάξεις, αποτελεί μια κοντόφθαλμη πολιτική, που ενδέχεται να μας κοστίσει ένα νέο ανεξέλεγκτο κύμα πανδημίας τον Σεπτέμβριο, όπως ακριβώς συνέβη πέρυσι. Κάτι τέτοιο, σε συνδυασμό με ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας που η κυβέρνηση εξακολουθεί να αφήνει ανίσχυρο και αποδυναμωμένο, οδηγεί σε ανακύκλωση των ίδιων προβλημάτων και την παράταση των δεινών της πανδημίας.

Οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν μιλάμε για χαλάρωση των μέτρων κατά της πανδημίας, γιατί η πανδημία είναι εδώ, θα ζούμε μ’ αυτήν για μεγάλο χρονικό διάστημα και το αποτύπωμά της συνεχίζει να είναι πολύ βαρύ. Δημιουργεί πιεστικές καταστάσεις και έχει ανησυχητικές επιπτώσεις. Τα μέτρα προστασίας είναι ακόμα απαραίτητα και βεβαίως κάθε σχετική αλλαγή πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας επιτροπής.

Με την αναφορά του υπουργού για τα απογευματινά χειρουργεία και την κάλυψη των κενών του ΕΣΥ από ιδιώτες γιατρούς, όπως προτείνονται στο νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ και τον ΕΟΠΥΥ, γίνεται πλέον έκδηλη η απαξίωση όλων των φορέων της Δημόσιας Υγείας. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί, ότι δεν προηγήθηκε κανένας διάλογος με τους φορείς αλλά ούτε και με τα πολιτικά κόμματα.

Η μη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των επιστημονικών φορέων στο ΔΣ του ΕΟΠΥΥ, καταδεικνύει την αυταρχική και συγκεντρωτική πολιτική της κυβέρνησης. Η εισαγωγή από το «παράθυρο» του ιδιωτικού τομέα, με την προτεινόμενη επιστράτευση ιδιωτών γιατρών που απασχολούνται σε μονάδες υγείας συμβεβλημένες με τον ΕΟΠΥΥ ή είναι οι ίδιοι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ, καθώς και ιδιωτών γιατρών που έχουν ενταχθεί στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, προκειμένου να καλυφθούν κενά του ΕΣΥ, παραβιάζουν το κύριο χαρακτηριστικό του νόμου 1397/83, για πλήρη και αποκλειστική απασχόληση των γιατρών.

Με τα απογευματινά χειρουργεία, θα αναγκάζεται ο πολίτης να βάζει το χέρι στην τσέπη, αφού θα πληρώνει για να νοσηλευτεί στα νοσοκομειακά ιδρύματα. Και βέβαια, μια τέτοια διαδικασία κάθε άλλο παρά ενισχύει τη διαφάνεια και αποδυναμώνει τα φαινόμενα χρηματισμού.

Το ΕΣΥ θα πρέπει να γίνει ελκυστικό στο ιατρονοσηλευτικό δυναμικό της πατρίδας μας, με κίνητρα οικονομικά, κοινωνικά, επιστημονικά, ώστε να μην υπάρχουν κενά και να παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας στους πολίτες.

Είναι αναγκαία η άμεση χάραξη μιας πολιτικής υγείας με τη συνεισφορά όλων των φορέων και των πολιτικών κομμάτων, που θα επικεντρώνεται στην πρόληψη, την πρωτοβάθμια φροντίδα και την προαγωγή της υγείας των πολιτών, με παράλληλη λελογισμένη χρήση των μέτρων προστασίας και ενίσχυση του ΕΣΥ. Τα διπλά μηνύματα, η έλλειψη σταθερότητας και το παιχνίδι με την ψυχολογία των πολιτών, μόνο αρνητικά αποτελέσματα θα επιφέρει.