Είναι γνωστό ότι σε περιόδους κρίσεων οι υπάρχουσες ανισότητες εντείνονται, τέμνοντας οριζόντια και κάθετα τον κοινωνικό και παγκόσμιο ιστό. Η αλήθεια είναι όμως πως οι κρίσεις αυτές δεν βιώνονται με τον ίδιο τρόπο από όλες και όλους, είτε πρόκειται για ατομικότητες είτε για κράτη, ούτε μπορούν να αντιμετωπιστούν αντίστοιχα με τον ίδιο τρόπο.
Το 26,5% των εργαζόμενων γυναικών απασχολούνται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας, σε αντίθεση με το 15.1% των ανδρών. Για τις γυναίκες μετανάστριες τα ποσοστά είναι ακόμη πιο δραματικά. 35% για τις γυναίκες, 24% για τους άνδρες μετανάστες. Αυτοί είναι και οι πρώτοι που θα χάσουν τη δουλειά τους αυτό το διάστημα, εάν δεν την έχουν χάσει ήδη.
Το 76% των εργαζόμενων στον υγειονομικό τομέα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι γυναίκες. Στη χώρα μας το ποσοστό αυτό αγγίζει το 65%. Μαζί με τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ – επίσης στην πλειοψηφία τους γυναίκες – αποτελούν τους εργαζόμενους της πρώτης γραμμής, οι οποίοι βρίσκονται καθημερινά εκτεθειμένοι στον κίνδυνο της επιμόλυνσης ή της εργασιακής εξουθένωσης.
Οι γυναίκες αποτελούν το 93% των εργαζόμενων στη φροντίδα παιδιών, το 86% των εργαζόμενων προσωπικής φροντίδας ΑμεΑ και ηλικιωμένων, και το 95% των καθαριστριών. Εδώ να σημειώσουμε την ανασφάλιστη και μαύρη εργασία στους παραπάνω τομείς, που αποκλείουν τις εργαζόμενες αυτές από κάθε κρατική βοήθεια.
Το 59% των εργαζόμενων στον τουρισμό, ο οποίος έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από την πανδημία, είναι γυναίκες.
Το 85% των μονογονέων στην Ευρώπη είναι γυναίκες. Αυτό σημαίνει πως εάν συνεχίζουν να εργάζονται δεν έχουν πού να αφήσουν τα παιδιά τους όσο τα σχολεία είναι κλειστά, ενώ εάν έχει διακοπεί η αμειβόμενη εργασία τους, συνεχίζουν να εργάζονται στην «απλήρωτη γυναικεία εργασία τους», αυτή της φροντίδας των παιδιών και των οικιακών υποχρεώσεων.
Άραγε η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει υπόψη της όλα τα παραπάνω στον σχεδιασμό των οικονομικών και κοινωνικών μέτρων κατά της πανδημίας ή δεν είναι στις προτεραιότητές της; Είναι διατεθειμένη να λάβει γενναία μέτρα διάσωσης και οικονομικής ανάκαμψης, λαμβάνοντας υπόψη τον παράγοντα φύλο;
Θα στηρίξει οικονομικά τις μονογονεϊκές οικογένειες για τη φροντίδα των παιδιών, τις πληρωμές ενοικίου και τα υπόλοιπα έξοδα του νοικοκυριού, εν όψει και των πιθανών απωλειών θέσεων εργασίας λόγω του Covid-19;
Θα ασχοληθεί με τις κοινωνικές ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού – ΑμεΑ, μακροχρόνια άνεργοι, μετανάστες – για να προτείνει στοχευμένα μέτρα για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων;
Στη συγκεκριμένη περίπτωση του κορονοϊού, η ατομική και κοινωνική-πολιτική διαχείριση της πανδημίας, η πρόληψη και η αντιμετώπισή της είναι συνισταμένη πολλών παραγόντων που συνδέονται άμεσα με όρους οικονομικούς, πολιτικούς, ταξικούς, έμφυλους...
Πράγματι, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι ο ιός δεν κάνει διακρίσεις, μας αφορά όλους και όλες ως δυνητικά υποψήφια θύματά του. Ωστόσο – μιλώντας για παράδειγμα για την τήρηση της ατομικής υγιεινής ως μέτρο πρόληψης – πόσο συχνά μπορείς να πλένεις τα χέρια σου όταν δεν έχεις νερό, όπως συμβαίνει σε πολλούς καταυλισμούς Ρομά;
Πράγματι, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι ο ιός δεν κάνει διακρίσεις, μας αφορά όλους και όλες ως δυνητικά υποψήφια θύματά του. Ωστόσο – μιλώντας για παράδειγμα για την τήρηση της ατομικής υγιεινής ως μέτρο πρόληψης – πόσο συχνά μπορείς να πλένεις τα χέρια σου όταν δεν έχεις νερό, όπως συμβαίνει σε πολλούς καταυλισμούς Ρομά;
Ή πόσο εύκολα μπορεί να εφαρμόσει το «μένουμε σπίτι» κάποιος που δεν έχει σπίτι; Επιπλέον, τα παιδιά που δεν έχουν ίντερνετ ή υπολογιστή στο σπίτι ή ακόμη τα παιδιά ΑμεΑ, που λάμβαναν παράλληλη στήριξη στο σχολείο, πώς μπορούν να παρακολουθήσουν την τηλεκπαίδευση του Υπουργείου Παιδείας;
Ρητορικό το ερώτημα και αυτονόητη η απάντηση: Δεν μπορούν, διότι οι κυβερνώντες αδιαφορούν για την περαιτέρω όξυνση των ανισοτήτων, την οποία έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού και που οι ίδιοι επιδεινώνουν μέσω των πολιτικών τους.
Πρόσφατα, ως καλεσμένη σε μια τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ για τις έμφυλες ανισότητες και την ενδοοικογενειακή βία εν μέσω περιοριστικών μέτρων, πρότεινα δημόσια τη συμμετοχή της Γενικής Γραμματέα Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων στα Υπουργικά Συμβούλια, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η οπτική του φύλου στις δέσμες μέτρων που λαμβάνει η Κυβέρνηση για την περίοδο που διανύουμε.
Το έμφυλο πρόσημο στην αντιμετώπιση της πανδημίας αποσιωπάται, αποκρύπτεται ο καταλυτικός ρόλος των γυναικών στην αντιμετώπισή της – και μάλιστα σε αυτό που ονομάζουμε πρώτη γραμμή – από πολλές και διαφορετικές θέσεις. Διότι είναι γνωστό πως η μη συμμετοχή γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, συνήθως αφήνει εκτός οπτικού πεδίου, τις ιδιαίτερες ανάγκες του 51% του πληθυσμού, δηλαδή των γυναικών.
Ρίχνοντας μια ματιά σε ευρωπαϊκά στατιστικά και ερευνητικά δεδομένα, συνειδητοποιούμε τα παρακάτω:
Πρόσφατα, ως καλεσμένη σε μια τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ για τις έμφυλες ανισότητες και την ενδοοικογενειακή βία εν μέσω περιοριστικών μέτρων, πρότεινα δημόσια τη συμμετοχή της Γενικής Γραμματέα Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων στα Υπουργικά Συμβούλια, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η οπτική του φύλου στις δέσμες μέτρων που λαμβάνει η Κυβέρνηση για την περίοδο που διανύουμε.
Το έμφυλο πρόσημο στην αντιμετώπιση της πανδημίας αποσιωπάται, αποκρύπτεται ο καταλυτικός ρόλος των γυναικών στην αντιμετώπισή της – και μάλιστα σε αυτό που ονομάζουμε πρώτη γραμμή – από πολλές και διαφορετικές θέσεις. Διότι είναι γνωστό πως η μη συμμετοχή γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, συνήθως αφήνει εκτός οπτικού πεδίου, τις ιδιαίτερες ανάγκες του 51% του πληθυσμού, δηλαδή των γυναικών.
Ρίχνοντας μια ματιά σε ευρωπαϊκά στατιστικά και ερευνητικά δεδομένα, συνειδητοποιούμε τα παρακάτω:
Το 26,5% των εργαζόμενων γυναικών απασχολούνται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας, σε αντίθεση με το 15.1% των ανδρών. Για τις γυναίκες μετανάστριες τα ποσοστά είναι ακόμη πιο δραματικά. 35% για τις γυναίκες, 24% για τους άνδρες μετανάστες. Αυτοί είναι και οι πρώτοι που θα χάσουν τη δουλειά τους αυτό το διάστημα, εάν δεν την έχουν χάσει ήδη.
Το 76% των εργαζόμενων στον υγειονομικό τομέα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι γυναίκες. Στη χώρα μας το ποσοστό αυτό αγγίζει το 65%. Μαζί με τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ – επίσης στην πλειοψηφία τους γυναίκες – αποτελούν τους εργαζόμενους της πρώτης γραμμής, οι οποίοι βρίσκονται καθημερινά εκτεθειμένοι στον κίνδυνο της επιμόλυνσης ή της εργασιακής εξουθένωσης.
Οι γυναίκες αποτελούν το 93% των εργαζόμενων στη φροντίδα παιδιών, το 86% των εργαζόμενων προσωπικής φροντίδας ΑμεΑ και ηλικιωμένων, και το 95% των καθαριστριών. Εδώ να σημειώσουμε την ανασφάλιστη και μαύρη εργασία στους παραπάνω τομείς, που αποκλείουν τις εργαζόμενες αυτές από κάθε κρατική βοήθεια.
Το 59% των εργαζόμενων στον τουρισμό, ο οποίος έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από την πανδημία, είναι γυναίκες.
Το 85% των μονογονέων στην Ευρώπη είναι γυναίκες. Αυτό σημαίνει πως εάν συνεχίζουν να εργάζονται δεν έχουν πού να αφήσουν τα παιδιά τους όσο τα σχολεία είναι κλειστά, ενώ εάν έχει διακοπεί η αμειβόμενη εργασία τους, συνεχίζουν να εργάζονται στην «απλήρωτη γυναικεία εργασία τους», αυτή της φροντίδας των παιδιών και των οικιακών υποχρεώσεων.
Άραγε η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει υπόψη της όλα τα παραπάνω στον σχεδιασμό των οικονομικών και κοινωνικών μέτρων κατά της πανδημίας ή δεν είναι στις προτεραιότητές της; Είναι διατεθειμένη να λάβει γενναία μέτρα διάσωσης και οικονομικής ανάκαμψης, λαμβάνοντας υπόψη τον παράγοντα φύλο;
Θα στηρίξει οικονομικά τις μονογονεϊκές οικογένειες για τη φροντίδα των παιδιών, τις πληρωμές ενοικίου και τα υπόλοιπα έξοδα του νοικοκυριού, εν όψει και των πιθανών απωλειών θέσεων εργασίας λόγω του Covid-19;
Θα ασχοληθεί με τις κοινωνικές ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού – ΑμεΑ, μακροχρόνια άνεργοι, μετανάστες – για να προτείνει στοχευμένα μέτρα για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων;
Και τέλος, από τις τηλεοπτικές καμπάνιες των 20 εκατ. ευρώ προς τα κανάλια, για το #μενουμε_σπίτι θα δαπανήσει έστω ένα μικρό ποσό για να συμβάλλει στην κατάρριψη των στερεοτύπων για τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων ώστε να ενθαρρύνει περισσότερους άνδρες να πάρουν το δίκαιο μερίδιό τους στην απλήρωτη εργασία στο σπίτι ή θα συνεχίσει να δημοσιεύει βίντεο, που παρουσιάζουν τη γυναίκα με φακιόλι να κάνει τις δουλειές του σπιτιού, όπως το βίντεο του Υπουργείου Υγείας με τίτλο: Αν έχεις τα συμπτώματα μείνε σπίτι και παρακολούθησε τι πρέπει να κάνεις ;
Πηγή στοιχείων: European Institute for Gender Equality (https://eige.europa.eu/topics/health/covid-19-and-gender-equality)
* Βουλεύτρια ΣΥΡΙΖΑ ν. Κιλκίς, Α' Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Πηγή στοιχείων: European Institute for Gender Equality (https://eige.europa.eu/topics/health/covid-19-and-gender-equality)
* Βουλεύτρια ΣΥΡΙΖΑ ν. Κιλκίς, Α' Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.