Η πνευματική σπορά της Εκκλησίας μας, η χαριτοδοσία της αποστολικής ταυτότητος και μαρτυρίας, σηματοδοτήθηκε εφέτος για τη συνοριακή Γουμένισσα και με τις επάλληλες ιερατικές εξόδιες ακολουθίες.
Ο νους και η καρδιά όλων μας, του Ποιμενάρχου Γέροντά μας, του ιερατικού μας δυναμικού και των πιστών από τη μια στρέφονταν στους εορταζόμενους (και τους προσδοκώμενους δια νηστείας) μεγάλους εόρτιους σταθμούς· κι από την άλλη ενέβλεπαν στις γαλήνιες μορφές δύο προπεμπομένων ιερέων, ενός εγγάμου κι ενός αγάμου, δύο ευλογημένων κρίκων στην ιερατική οικογένεια της Μητροπόλεώς μας, του πρωτοπρεσβύτερου Ιωάννη Τάγκου και του αρχιμανδρίτη Βαρθολομαίου Βαφάκη.
Ο π. Βαρθολομαίος (κατά κόσμον Γεώργιος Βαφάκης), αδελφός της Ιεράς Μονής Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης Γουμενίσσης-Γρίβας, εφημέριος Γερακώνας, αποβιώσας προπέμφθηκε, μετά την ολονυκτία και τη θεία λειτουργία στο Μοναστήρι, από τον επιχώριο Μητροπολίτη μας κ. Δημήτριο, τους Καθηγουμένους των Ιερών Μονών Παναγίας Γουμενίσσης και Αγίου Ραφαήλ Γρίβας με τις μοναστικές Αδελφότητες και πολλούς Εφημερίους, εν μέσω των ενοριτών της ιερατικής διακονίας του και του τ.Προέδρου της Γερακώνας-Φιλυριάς και άλλων προσκυνητών από τη Γουμένισσα και άλλες πόλεις.
Ο π. Βαρθολομαίος (κατά κόσμον Γεώργιος Βαφάκης), αδελφός της Ιεράς Μονής Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης Γουμενίσσης-Γρίβας, εφημέριος Γερακώνας, αποβιώσας προπέμφθηκε, μετά την ολονυκτία και τη θεία λειτουργία στο Μοναστήρι, από τον επιχώριο Μητροπολίτη μας κ. Δημήτριο, τους Καθηγουμένους των Ιερών Μονών Παναγίας Γουμενίσσης και Αγίου Ραφαήλ Γρίβας με τις μοναστικές Αδελφότητες και πολλούς Εφημερίους, εν μέσω των ενοριτών της ιερατικής διακονίας του και του τ.Προέδρου της Γερακώνας-Φιλυριάς και άλλων προσκυνητών από τη Γουμένισσα και άλλες πόλεις.
Ο αποβιώσας αρχιμανδρίτης, γιος ανώτατου αξιωματικού της Αστυνομίας, ήταν πνευματικό τέκνο του Σεβασμιωτάτου από τα χρόνια της διδακτικής και ιερατικής του διακονίας, μοναχική κουρά και χειροτονία από το 1992 και ιδρυτικό μέλος της Αδελφότητος της Ιεράς Μονής Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου & Ειρήνης. Εκτός από το μοναστικό και λειτουργικό πρόγραμμα καθ᾽ ημέραν, είχε επιφορτιστεί και με την ενοριακή διακονία της Γερακώνας (για κάποιο διάστημα και της κενής ενορίας Φιλυριάς), με την ανακαίνιση των μεταβυζαντινών ναών του Αρχαγγέλου Μιχαήλ Γερακώνας και του ενοριακού παρεκκλησίου Αγίας Κυριακής Φιλυριάς (κοιμητηριακού-παλαιού ενοριακού ναού).
Προσέφερε δια βίου όλο τον εαυτό του στη διακονία και μαρτυρία της Εκκλησίας, συνεπής και ακούραστος παρά την κληρονομική καρδιοπάθεια, υπομονετικός και μαρτυρούμενος με αγάπη και θαυμασμό από όλο το ενοριακό πλήρωμα, αλλά και τους προσκυνητές της Μονής και την κοινωνία της Γουμένισσας. Ενδεικτικό της καθολικής αναγνώρισης ήταν η προσωπική φροντίδα ακόμη και ενοριτών και του προέδρου της Δημοτικής Κοινότητας στη μακρόχρονη κλίνουσα πορεία της βαριάς καρδιοπάθειάς του, αλλά και στην έσχατη απόληξη του βίου του.
Επέζησε αθλούμενος στην υπομονή, στο ιερατικό ιερότατο χρέος, στην ποιμαντική ακεραιότητα, στην απόλυτη αυτοπαράδοση προς τη θεία πρόνοια για τη ζωή και τη μεταβίωσή του. Για χρόνια ολόκληρα μαθητεύων στη μελέτη και τη βιβλιογραφική ερμηνευτική της Αγίας Γραφής, ακόμη και νοσηλευόμενος επανειλημμένα για την οριακή του καρδιοπάθεια, τη διαβητοπάθεια και τη σταδιακή νεφρική ανεπάρκεια, δεν έπαυε να συζητά ζητήματα ερμηνευτικής της Αγίας Γραφής, με βάση την ορθόδοξη ερμηνευτική πληρότητα και περιεκτικότητα.
Ο τ. Διευθυντής ΕΛΤΑ Γουμένισσας σε πρόσφατη συνάντησή μας μου ανέφερε ότι είχε γνωρίσει κάποιον καρδιολόγο που παλαιότερα παρακολουθούσε ενταντικά τον π. Βαρθολομαίο και μιλούσε με πολύ σεβασμό για τον ασθενή του: “Α! είσθε από τη Γουμένισσα; Είχα έναν καλό φίλο εκεί, αλλά κρίμα· έχει πεθάνει εδώ και τέσσερα-πέντε χρόνια. Ήταν ο π. Βαρθολομαίος Βαφάκης”. “Μα εμείς μιλήσαμε πριν από 20 ημέρες, πως έχει πεθάνει! Μπορεί να έχει τα προβλήματα της υγείας του, αλλά όμως είναι ζωντανός”.
Κι όταν ο συνομιλητής του τον διαβεβαίωσε ότι ζούσε, ο γιατρός αποθαύμαζε τις βιολογικές αντοχές ενός τόσο βαριά καρδιοπαθούς ανθρώπου με επιπρόσθετα προβλήματα υγείας. Χάρη στη φιλάνθρωπη φιλοτιμία του Σεβασμιωτάτου Νεαπόλεως & Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, τον οποίο εκθύμως ευχαριστώ, από ετών εξασφαλίστηκε άμεσα η αρχική και οι επανειλημμένες μετέπειτα εισαγωγές του στην Καρδιολογική Κλινική του ΓΝ “Παπανικολάου”, όπως και η συγκατάνευση των αρμοδίων του 424 ΓΣΝ να τολμήσουν ορθοπεδική χειρουργική επέμβαση με τόσο βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό, την στιγμή κατά την οποία άλλα γενικά Νοσοκομεία αρνούνταν τα τον αναλάβουν. Μετέπειτα εισήχθη στο ΓΝ “Παπανικολάου” και τελικά στη Στεφανιαία Μονάδα (Εντατική), όπου και υπέκυψε η καρδιά του. *
* Προπέμψιμος στον πατέρα Βαρθολομαίο
Είναι βαρύ, αφάνταστα βαρύ και εξουθενωτικό, σε έναν πατέρα να κηδεύει το παιδί του! Είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο, σε έναν δάσκαλο να κηδεύει το μαθητή του, αλλά και αβάστακτος ο πόνος του! Μετά από 45 χρόνια συνεμβιώσεως του μυστηρίου της Εκκλησίας μας, μετά από 45 χρόνια χριστοφόρου πατρικής αγάπης και χριστοφόρου πατρικής μακροθυμίας και χριστοφόρου πατρικής ταπεινώσεως.
Τον π. Βαρθολομαίο τον εγνώρισα ως Γεώργιο, μεταξύ των μαθητών μου, όταν υπηρετούσα ως λαϊκός στο Α Οἰκονομικό Γυμνάσιο Αθηνών επί της οδού Ιπποκράτους. Μερικοί εξ εκείνων των μαθητών μας δεν έπαυσαν να διατηρούν μαζί μου το σύνδεσμο της ευσεβούς οικειώσεως, ώστε να επικοινωνούν μαζί μου. Μέχρι και σήμερα προσέρχονται εδώ στις εσχατιές της πατρίδος μας με τις οικογένειές τους για προσκύνημα και πνευματικό ανεφοδιασμό.
Από τότε μέχρι σήμερα ο π. Βαρθολομαίος μας ακολούθησε στην εκκλησιαστική μας παρά Θεού κλήση. Ελεήθηκε να γνωρίσει ανθρώπους του Θεού, κεκρυμμένους και αφανείς, εγνωσμένους στο φιλανθρωπότατο Δεσπότη και Σωτήρα και Θεό μας. Ελεήθηκε να συναριθμείται με την συνοδεία των κεκλημένων συναθλητών της ημετέρας εκκλησιαστικής κλήσεως και αθλήσεως.
Δεν ήταν τέλειος, όπως συμβαίνει με όλους μας, ήταν ατελής, με την πεισμονή της πονεμένης παιδιόθεν ψυχής του. Όμως ήταν ένας φιλότιμος, σεμνός, αγνός, καθαρός, ακέραιος, εργατικός, θυσιαζόμενος, σεβόμενος την ιερατική του ευθύνη, ακόμη και μέσα στη βαριά και βαρύαλγη ασθενικότητά του.
Με την καρδιά του “συρρικνωμένη”, μόλις λειτουργούσα με βηματοδότη στο 15% της καρδιακής ισχύος, βαριά σακχαροδιαβητικός, με συναφείς αδυναμίες στο κυκλοφοριακό και στα νεφρά, επανειλημμένα νοσηλευθείς στο Νοσοκομείο Γουμένισσας, πολλές φορές στον Άγιο Λουκά και στο Παπανικολάου, και τελευταία διαδοχικά στα Γιαννιτσά όπου οι γιατροί δεν ανέλαβαν την διενέργεια εγχειρήσεως (κάταγμα ισχίου) λόγω της επιβαρυμένης υγείας του. Τελικά ανέλαβαν την επέμβαση οι στρατιωτικοί ιατροί στο 424 Στρατιωτικό Γενικό Νοσοκομείο. Παρέδωσε την βαρυαλγούσα ψυχή του στον Κύριο στο Παπανικολάου! Τα τελευταία 15 χρόνια του ήταν χρόνια οδύνης και εμφανούς φυσικής φθοράς, χωρίς ποτέ να είχε μετανιώσει για την αφιέρωσή του στον Κύριο! Το τόνιζε και το έλεγε στην αδελφή του: “Δόξα τω Θεώ που για μένα λιμάνι είναι το μοναστήρι”.
Επιβίωσε όχι σαν “μισός άνθρωπος” (όπως λέμε), αλλά σαν το “ελάχιστο” του ανθρώπου. Και όμως, μέχρι πρότινος τελούσε και Παρακλήσεις, τελούσε και Χαιρετισμούς, τελούσε και Λειτουργίες στη Γερακώνα και στη Ι.Μ.Παναγίας Γουμένισσας! Ακόμη και τόσο καταπονημένος έφερε πάντοτε την παραδοσιακή ιερατική αμφίεση, το εσώρασο-αντερί και το εξώρασο με το καλυμμαύχι του. Τίποτε δεν απλοποίησε στην ιερατική του και μοναχική συνέπεια. Και τίποτε δεν έφερε εξεζητημένο. Όλοι τον θυμάστε με τη λιτή παραδοσιακή παπαδική-καλογερική αμφίεση. Όχι γιατί ήθελε να φαίνεται, αλλά γιατί πίστεψε στην κλήση του και στο ρόλο του και στην αποστολή του.
Η εκκλησία των Αρχαγγέλων, περισπούδαστο μνημείο, αποκαταστάθηκε, συντηρήθηκε, με το δικό του κόπο και τη δική του μέριμνα. Δεν υπάρχει κανείς στο χωριό που να μην αποθαυμάζει το ναό. Όλοι τους χαίρονται και μνημονεύουν μέχρι σήμερα εγκωμιαστικά την προσφορά του. Στάθηκε φρόνιμος οικονόμος και πιστός υπηρέτης στη διακονία του αμπελώνος του Κυρίου. Όπως συνυπηρέτησε και στη Φιλυριά (μαζί και με τον π. Νικόδημο), φροντίζοντας για την ανακαίνιση της Αγίας Κυριακής.
Με το μισθό του (συν τοις άλλοις) φρόντιζε να αντιγραφούν ηλεκτρονικά αναρίθμητα θεολογικά βιβλία και παρέδωσε το αρχείο στους αδελφούς του.
Αλλά ήταν πρωτίστως βαριά πονεμένος και ευαίσθητος ψυχικά άνθρωπος. Γέννημα του Εμμανουήλ ανώτατου αξιωματούχου της Χωροφυλακής και της Ρεγγίνας.
Έχασε την 35χρονη μητέρα του, όταν εκείνος ήταν 10χρονο παιδί ακόμη, και όλοι κατανοείτε το έλλειμμα της μητρικής στοργής σαν υποδομή του βαθέος πόνου στο βλέμμα του. Έτσι εξηγούνται και απαιτήσεις του, πολλάκις σκληρές για το στενό του αδελφικό περιβάλλον των συμμοναστών.
Μεγάλωσαν (με την αδελφή του Μαρία) με τον πονεμένο και εξαιρετικά αυστηρό και απαιτητικό πατέρα τους. Και αυτό λειτούργησε μεν σαν ασπίδα αυτασφάλειας στα νεανικά του χρόνια και σε όλα τα χρόνια της ζωής του, λειτούργησε σαν προϋπόθεση θείων ευλογιών, λειτούργησε όμως και σαν υποσυνείδητο έλλειμμα διεκδικήσεων της ευρείας αναγνώρισης… γι᾽ αυτό ήταν πολλές φορές δύσκολος, πολύ δύσκολος, ωσάν να φώναζε “βοήθεια! στερήθηκα!πόνεσα! ”
Ο κόσμος βλέπει στον ιερέα το χρέος του απολύτου. Λησμονεί όμως ο κόσμος το χρέος της δικής του αγάπης προς τον κάθε ιερέα.
Αυτό το έζησε κι από τις δύο όψεις ο π. Βαρθολομαίος. Υπήρξαν άνθρωποι που θέλησαν να τον υπονομεύσουν, θύματα της κακίας κακοφρόνων. Εκείνος έδινε τη φιλότιμη, την αγνή, την φίλεργη ιερατική του καρδιά, ανοικτή και καθαρή προς πάντας, κάποιοι όμως καιροσκόποι της απώλειας έγιναν κυριολεκτικώς όργανα του αλλοτρίου. Μηχανεύτηκαν κι επιδότησαν τον παλιό πόνο του, το έλλειμμα της καλοσύνης, που το διατηρούσε κρυμμένο μέσα του από τότε που ορφάνεψε. Ο Θεός όμως δεν τον άφησε!
Ήταν ένα κομμάτι της ψυχής μας, της πατρικής μου ψυχής και της αδελφικής ψυχής όλων των συμμοναστών, αλλά και της αγάπης τελικά όλων των ενοριτών του, για τους οποίους έγινε και παραμένει σύμβολο άγιας θυσίας, σύμβολο σεμνοπρεπούς ιερατικής ζωής, σύμβολο ολοκληρωτικής εφημεριακής προσφοράς.
Όμως, τα πλήγματα εκείνα της ψυχής του (άνθρωπος ήταν) πολλάκις τα επέρριπτε με πικρία στο στενό του περιβάλλον. Γύρευε υποσυνείδητα να τα ξεπετάξει από πάνω του. Αυτό ανθρωπίνως μεν δικαιολογείται. Όμως, για τον πνευματικό νόμο γυρεύει ανταπόδοση επί γης, για να μην συνοδεύει τον άνθρωπο στην αιωνική του αναμέτρηση με τα επουσιώδη λάθη της ζωής του.
Παιδεύτηκε πάρα πολύ, σήκωσε το σταυρό του, πόνεσε πάρα πολύ, ταλαιπωρήθηκε πάρα πολύ, έζησε την αγωνία και το άλγος των οδυνών των ψυχικών, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Ζήτησε και εξομολογήθηκε τελευταία φορά για την ελλειπτικότητα της πονεμένης “ισχυρογνωμίας” του, παρακαλώντας με κλαυθμό να του επιτρέψω να γονατίσει, με μια βαθιά ταπείνωση σαν παιδί προς πατέρα. Συγκατένευσα, για να γαληνέψει η ψυχή του. Απέθεσε όλα του τα φορτία των παραβάσεων του απαιτητικού μοναστικού νόμου της φιλοχρίστου υπακοής. Και έπειτα ολημερίς το έλεγε και το ξανάλεγε, δονούμενος και κλαίγοντας από τη χαρά του. Αξιώθηκε και κοινώνησε στο μοναστήρι και στο νοσοκομείο.
Και πέρασε τα μαρτύρια των πολυήμερων οδυνών, χωρίς να λειτουργεί το κυκλοφορικό και τα νεφρά, οδυνώμενος μέχρι την έσχατη ώρα. “Απέδωσε και τον έσχατον κοδράντην”.
Προπέμπουμε την ψυχή του, την ανθρώπινη, την καλογερική, την ιερατική του ψυχή, αποζητώντας την ευσπλαχνία του Κυρίου και τις δεήσεις όλης της Εκκλησίας, που σήμερα κλείνει ο εορτασμός αυτού του μυστηρίου, του αιωνίου μυστηρίου της σωτηρίας.
Και, καθώς ο πνευματικό μου υιός και αδελφός σας, ο παπα-Βαρθολομαίος προπέμπεται από όλους μας με τις δικές μας καρδιές και τα δικά μας χέρια στο μέγα έλεος του Σωτήρος, ξαναλέμε σαν έσχατη κηδεία-φροντίδα της ψυχής και του σώματός του έναν ύμνο προς την Παναγία μας, την Μητέρα των ορφανών: «ΠΑΝΑΓΙΑ Δέσποινα, του κόσμου βοήθεια και ελπίς χριστιανών, σε νυν εκδυσωπούμεν και σε παρακαλούμεν, αγαθή· υπέρ ημών ημαρτηκότων και απεγνωσμένων, τον Υιόν σου και Κύριον ίλεων ποιήσαι, Θεοτόκε· έχεις γαρ το δύνασθαι, τη μητρική σου προς Αυτόν χρωμένη παρρησία· πρόφθασον, Άχραντε, πρόφθασον, μεσίτευσον και ρύσαι τον δούλόν σου Βαρθολομαίον Ιερομόναχον της ενεστώσης απειλής· δια σπλάγχνα ελέους μη παρίδης τον προπεμπόμενον δούλον σου».
***
Ο πατήρ Ιωάννης Τάγκος, πρωτοπρεσβύτερος, εφημέριος Γρίβας, αποβιώσας προπέμφθηκε από τον ενοριακό ναό Αγίου Αθανασίου, μετά τη θεία λειτουργία, από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Δημήτριο και την ιερατική μας οικογένεια και το ενοριακό πλήρωμα της Γρίβας, της Γουμένισσας και των γύρω οικισμών. Ο ιερεύς χειροτονήθηκε από τον Πολυανής & Κιλκισίου και είτα Παροναξίας κυρόν Αμβρόσιο το Νοέμβριο του 1981, σαραντάχρονος τότε, με μια πολύ φιλότιμη και σεμνή σύζυγο και τρεις θυγατέρες.
* Προπέμψιμος στον πατέρα Βαρθολομαίο
Είναι βαρύ, αφάνταστα βαρύ και εξουθενωτικό, σε έναν πατέρα να κηδεύει το παιδί του! Είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο, σε έναν δάσκαλο να κηδεύει το μαθητή του, αλλά και αβάστακτος ο πόνος του! Μετά από 45 χρόνια συνεμβιώσεως του μυστηρίου της Εκκλησίας μας, μετά από 45 χρόνια χριστοφόρου πατρικής αγάπης και χριστοφόρου πατρικής μακροθυμίας και χριστοφόρου πατρικής ταπεινώσεως.
Τον π. Βαρθολομαίο τον εγνώρισα ως Γεώργιο, μεταξύ των μαθητών μου, όταν υπηρετούσα ως λαϊκός στο Α Οἰκονομικό Γυμνάσιο Αθηνών επί της οδού Ιπποκράτους. Μερικοί εξ εκείνων των μαθητών μας δεν έπαυσαν να διατηρούν μαζί μου το σύνδεσμο της ευσεβούς οικειώσεως, ώστε να επικοινωνούν μαζί μου. Μέχρι και σήμερα προσέρχονται εδώ στις εσχατιές της πατρίδος μας με τις οικογένειές τους για προσκύνημα και πνευματικό ανεφοδιασμό.
Από τότε μέχρι σήμερα ο π. Βαρθολομαίος μας ακολούθησε στην εκκλησιαστική μας παρά Θεού κλήση. Ελεήθηκε να γνωρίσει ανθρώπους του Θεού, κεκρυμμένους και αφανείς, εγνωσμένους στο φιλανθρωπότατο Δεσπότη και Σωτήρα και Θεό μας. Ελεήθηκε να συναριθμείται με την συνοδεία των κεκλημένων συναθλητών της ημετέρας εκκλησιαστικής κλήσεως και αθλήσεως.
Δεν ήταν τέλειος, όπως συμβαίνει με όλους μας, ήταν ατελής, με την πεισμονή της πονεμένης παιδιόθεν ψυχής του. Όμως ήταν ένας φιλότιμος, σεμνός, αγνός, καθαρός, ακέραιος, εργατικός, θυσιαζόμενος, σεβόμενος την ιερατική του ευθύνη, ακόμη και μέσα στη βαριά και βαρύαλγη ασθενικότητά του.
Με την καρδιά του “συρρικνωμένη”, μόλις λειτουργούσα με βηματοδότη στο 15% της καρδιακής ισχύος, βαριά σακχαροδιαβητικός, με συναφείς αδυναμίες στο κυκλοφοριακό και στα νεφρά, επανειλημμένα νοσηλευθείς στο Νοσοκομείο Γουμένισσας, πολλές φορές στον Άγιο Λουκά και στο Παπανικολάου, και τελευταία διαδοχικά στα Γιαννιτσά όπου οι γιατροί δεν ανέλαβαν την διενέργεια εγχειρήσεως (κάταγμα ισχίου) λόγω της επιβαρυμένης υγείας του. Τελικά ανέλαβαν την επέμβαση οι στρατιωτικοί ιατροί στο 424 Στρατιωτικό Γενικό Νοσοκομείο. Παρέδωσε την βαρυαλγούσα ψυχή του στον Κύριο στο Παπανικολάου! Τα τελευταία 15 χρόνια του ήταν χρόνια οδύνης και εμφανούς φυσικής φθοράς, χωρίς ποτέ να είχε μετανιώσει για την αφιέρωσή του στον Κύριο! Το τόνιζε και το έλεγε στην αδελφή του: “Δόξα τω Θεώ που για μένα λιμάνι είναι το μοναστήρι”.
Επιβίωσε όχι σαν “μισός άνθρωπος” (όπως λέμε), αλλά σαν το “ελάχιστο” του ανθρώπου. Και όμως, μέχρι πρότινος τελούσε και Παρακλήσεις, τελούσε και Χαιρετισμούς, τελούσε και Λειτουργίες στη Γερακώνα και στη Ι.Μ.Παναγίας Γουμένισσας! Ακόμη και τόσο καταπονημένος έφερε πάντοτε την παραδοσιακή ιερατική αμφίεση, το εσώρασο-αντερί και το εξώρασο με το καλυμμαύχι του. Τίποτε δεν απλοποίησε στην ιερατική του και μοναχική συνέπεια. Και τίποτε δεν έφερε εξεζητημένο. Όλοι τον θυμάστε με τη λιτή παραδοσιακή παπαδική-καλογερική αμφίεση. Όχι γιατί ήθελε να φαίνεται, αλλά γιατί πίστεψε στην κλήση του και στο ρόλο του και στην αποστολή του.
Η εκκλησία των Αρχαγγέλων, περισπούδαστο μνημείο, αποκαταστάθηκε, συντηρήθηκε, με το δικό του κόπο και τη δική του μέριμνα. Δεν υπάρχει κανείς στο χωριό που να μην αποθαυμάζει το ναό. Όλοι τους χαίρονται και μνημονεύουν μέχρι σήμερα εγκωμιαστικά την προσφορά του. Στάθηκε φρόνιμος οικονόμος και πιστός υπηρέτης στη διακονία του αμπελώνος του Κυρίου. Όπως συνυπηρέτησε και στη Φιλυριά (μαζί και με τον π. Νικόδημο), φροντίζοντας για την ανακαίνιση της Αγίας Κυριακής.
Με το μισθό του (συν τοις άλλοις) φρόντιζε να αντιγραφούν ηλεκτρονικά αναρίθμητα θεολογικά βιβλία και παρέδωσε το αρχείο στους αδελφούς του.
Αλλά ήταν πρωτίστως βαριά πονεμένος και ευαίσθητος ψυχικά άνθρωπος. Γέννημα του Εμμανουήλ ανώτατου αξιωματούχου της Χωροφυλακής και της Ρεγγίνας.
Έχασε την 35χρονη μητέρα του, όταν εκείνος ήταν 10χρονο παιδί ακόμη, και όλοι κατανοείτε το έλλειμμα της μητρικής στοργής σαν υποδομή του βαθέος πόνου στο βλέμμα του. Έτσι εξηγούνται και απαιτήσεις του, πολλάκις σκληρές για το στενό του αδελφικό περιβάλλον των συμμοναστών.
Μεγάλωσαν (με την αδελφή του Μαρία) με τον πονεμένο και εξαιρετικά αυστηρό και απαιτητικό πατέρα τους. Και αυτό λειτούργησε μεν σαν ασπίδα αυτασφάλειας στα νεανικά του χρόνια και σε όλα τα χρόνια της ζωής του, λειτούργησε σαν προϋπόθεση θείων ευλογιών, λειτούργησε όμως και σαν υποσυνείδητο έλλειμμα διεκδικήσεων της ευρείας αναγνώρισης… γι᾽ αυτό ήταν πολλές φορές δύσκολος, πολύ δύσκολος, ωσάν να φώναζε “βοήθεια! στερήθηκα!πόνεσα! ”
Ο κόσμος βλέπει στον ιερέα το χρέος του απολύτου. Λησμονεί όμως ο κόσμος το χρέος της δικής του αγάπης προς τον κάθε ιερέα.
Αυτό το έζησε κι από τις δύο όψεις ο π. Βαρθολομαίος. Υπήρξαν άνθρωποι που θέλησαν να τον υπονομεύσουν, θύματα της κακίας κακοφρόνων. Εκείνος έδινε τη φιλότιμη, την αγνή, την φίλεργη ιερατική του καρδιά, ανοικτή και καθαρή προς πάντας, κάποιοι όμως καιροσκόποι της απώλειας έγιναν κυριολεκτικώς όργανα του αλλοτρίου. Μηχανεύτηκαν κι επιδότησαν τον παλιό πόνο του, το έλλειμμα της καλοσύνης, που το διατηρούσε κρυμμένο μέσα του από τότε που ορφάνεψε. Ο Θεός όμως δεν τον άφησε!
Ήταν ένα κομμάτι της ψυχής μας, της πατρικής μου ψυχής και της αδελφικής ψυχής όλων των συμμοναστών, αλλά και της αγάπης τελικά όλων των ενοριτών του, για τους οποίους έγινε και παραμένει σύμβολο άγιας θυσίας, σύμβολο σεμνοπρεπούς ιερατικής ζωής, σύμβολο ολοκληρωτικής εφημεριακής προσφοράς.
Όμως, τα πλήγματα εκείνα της ψυχής του (άνθρωπος ήταν) πολλάκις τα επέρριπτε με πικρία στο στενό του περιβάλλον. Γύρευε υποσυνείδητα να τα ξεπετάξει από πάνω του. Αυτό ανθρωπίνως μεν δικαιολογείται. Όμως, για τον πνευματικό νόμο γυρεύει ανταπόδοση επί γης, για να μην συνοδεύει τον άνθρωπο στην αιωνική του αναμέτρηση με τα επουσιώδη λάθη της ζωής του.
Παιδεύτηκε πάρα πολύ, σήκωσε το σταυρό του, πόνεσε πάρα πολύ, ταλαιπωρήθηκε πάρα πολύ, έζησε την αγωνία και το άλγος των οδυνών των ψυχικών, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Ζήτησε και εξομολογήθηκε τελευταία φορά για την ελλειπτικότητα της πονεμένης “ισχυρογνωμίας” του, παρακαλώντας με κλαυθμό να του επιτρέψω να γονατίσει, με μια βαθιά ταπείνωση σαν παιδί προς πατέρα. Συγκατένευσα, για να γαληνέψει η ψυχή του. Απέθεσε όλα του τα φορτία των παραβάσεων του απαιτητικού μοναστικού νόμου της φιλοχρίστου υπακοής. Και έπειτα ολημερίς το έλεγε και το ξανάλεγε, δονούμενος και κλαίγοντας από τη χαρά του. Αξιώθηκε και κοινώνησε στο μοναστήρι και στο νοσοκομείο.
Και πέρασε τα μαρτύρια των πολυήμερων οδυνών, χωρίς να λειτουργεί το κυκλοφορικό και τα νεφρά, οδυνώμενος μέχρι την έσχατη ώρα. “Απέδωσε και τον έσχατον κοδράντην”.
Προπέμπουμε την ψυχή του, την ανθρώπινη, την καλογερική, την ιερατική του ψυχή, αποζητώντας την ευσπλαχνία του Κυρίου και τις δεήσεις όλης της Εκκλησίας, που σήμερα κλείνει ο εορτασμός αυτού του μυστηρίου, του αιωνίου μυστηρίου της σωτηρίας.
Και, καθώς ο πνευματικό μου υιός και αδελφός σας, ο παπα-Βαρθολομαίος προπέμπεται από όλους μας με τις δικές μας καρδιές και τα δικά μας χέρια στο μέγα έλεος του Σωτήρος, ξαναλέμε σαν έσχατη κηδεία-φροντίδα της ψυχής και του σώματός του έναν ύμνο προς την Παναγία μας, την Μητέρα των ορφανών: «ΠΑΝΑΓΙΑ Δέσποινα, του κόσμου βοήθεια και ελπίς χριστιανών, σε νυν εκδυσωπούμεν και σε παρακαλούμεν, αγαθή· υπέρ ημών ημαρτηκότων και απεγνωσμένων, τον Υιόν σου και Κύριον ίλεων ποιήσαι, Θεοτόκε· έχεις γαρ το δύνασθαι, τη μητρική σου προς Αυτόν χρωμένη παρρησία· πρόφθασον, Άχραντε, πρόφθασον, μεσίτευσον και ρύσαι τον δούλόν σου Βαρθολομαίον Ιερομόναχον της ενεστώσης απειλής· δια σπλάγχνα ελέους μη παρίδης τον προπεμπόμενον δούλον σου».
***
Ο πατήρ Ιωάννης Τάγκος, πρωτοπρεσβύτερος, εφημέριος Γρίβας, αποβιώσας προπέμφθηκε από τον ενοριακό ναό Αγίου Αθανασίου, μετά τη θεία λειτουργία, από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Δημήτριο και την ιερατική μας οικογένεια και το ενοριακό πλήρωμα της Γρίβας, της Γουμένισσας και των γύρω οικισμών. Ο ιερεύς χειροτονήθηκε από τον Πολυανής & Κιλκισίου και είτα Παροναξίας κυρόν Αμβρόσιο το Νοέμβριο του 1981, σαραντάχρονος τότε, με μια πολύ φιλότιμη και σεμνή σύζυγο και τρεις θυγατέρες.
Από το Φεβρουάριο του 1982 είχε επιφορτιστεί με τη φροντίδα ανακαίνισης του μεταβυζαντινού ενοριακού ναού του Αγίου Αθανασίου Γρίβας και ανακατασκευής του κατεδαφισμένου εξωκλησίου του Αγίου Αντωνίου. Ακάματος και επινοητικός, αποκατέστησε σε μια εντυπωσιακή αίγλη τον ενοριακό ναό και τον περιβάλλοντα χώρο την πρώτη δεκαετία της θητείας του. Και μετά το 1991 επανέκτισε τον ευρυχωρότατο ναό-εξωκλήσι του Αγίου Αντωνίου, επίσης με τον περιβάλλοντα χώρο, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμη προσφορά ιδιωτών και του Δασαρχείου Γουμένισσας και πρόσφατα της Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς για τον προγραμματισμό της οδικής πρόσβασης.
Ήταν ακούραστος, ώστε να αποθαυμάζεται ομολογουμένως από όλους. Υπέμεινε με μια σπάνια αποφασιστικότητα και γενναιότητα, κυριολεκτικά ατρόμητος, τις προεγχειρητικές και τις μετεγχειρητικές οδύνες της βαριάς καρκινοπάθειας και το προδιαγεγραμμένο “τέλος”, χωρίς να δειλιάζει η να βαρυγκομεί, ώστε να αποτελεί παράδειγμα γενναίας ψυχής για όσους τον συναναστρέφονταν επί τρία χρόνια και όσους τον επισκέπτονταν το τελευταίο ειδικά διάστημα. Στην ακολουθία της κηδείας προέστη ο Σεβασμιώτατος, ανοίγοντας την καρδιά του επί διδαχή και των παρεστώτων ιερέων και λαϊκών και των τοπικών Αρχών, με τον ακόλουθο ωσεί επικήδειο λόγο.**
** Προπέμψιμος στον παπα-Γιάννη της Γρίβας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ οι επικήδειοι λόγοι; Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ένας μονόλογος της ψυχής μας, που αποτολμά έναν ιδιότυπο διάλογο με τον κοιμηθέντα. Επιπλέον η ψυχή μας προσφωνεί τον κοιμηθέντα και αποτολμά να ιδεί τον εαυτό της στη θέση του προπεμπόμενου κεκοιμημένου αδελφού της. Κι από εκεί και πέρα, εκτυλίσσεται ένα πολύμορφο σκηνικό μονολόγων. Στους επικηδείους πλέκουμε τα εγκώμια των κοιμηθέντων, προς παρηγορίαν των επιζώντων οικείων τους.
ΣΗΜΕΡΑ θα βάλουμε στην άκρη τα ανθρώπινα και θα αφήσουμε να μιλήσει η πρόνοια του Θεού, όπως τολμούμε να την “εξιχνιάσουμε ” με τη δική μας ευτέλεια. Ο προσφιλής κεκοιμημένος ο παπα-Γιάννης της Γρίβας εκλήθη παρά Θεού και απεβίωσε την εβδομάδα της Πεντηκοστής!
Τούτη την ατέλειωτη ημέρα, θέλησε ο φιλανθρωπότατος Θεός, και η ευλογημένη και πονεμένη ιερατική ψυχή του παπα-Γιάννη χωρίζεται από το καταπονημένο και βασανισμένο ευλογημένο σώμά του. Άχρι καιρού. Μέχρι την Κοινή Ανάσταση, στη Β Παρουσία του Κυρίου.
Το σώμα θα κατατεθεί στη γη της ενορίας των αγαπημένων “αφθάρτων συμπατριωτών” του Αγίων Αθανασίου και Αντωνίου των Μεγάλων. Οι δύο οικουμενικοί μεγάλοι Άγιοι, και συνάμα ενοριακοί Άγιοι της Γρίβας, τον αναμένουν από το 1981 μέχρι το 2019. Τον αναμένουν όχι για 3 μήνες (όπως προέβλεπε η ιατρική στατιστική), αλλά για τρία χρόνια (μέχρι να ολοκληρώσει το ναό του Αγίου Αντωνίου με τις αγιογραφίες και να προετοιμάσει τις διαδικασίες για την ολοκληρωμένη οδική πρόσβαση). Και αυτοί οι πνευματοφόροι Άγιοι που ήταν οι θεολόγοι της Αγίας Τριάδος, οι θεολόγοι του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος, αυτοί οι δύο Μεγάλοι Άγιοι τον πήραν τώρα από το επίγειο ενοριακό διπλό σπίτι τους και τον προσάγουν στον ουρανό του Θεού, στο επουράνιο θυσιαστήριο, όπου ολόγυρα από το θρόνο του Πατρός και του Αρνίου παρεδρεύουν οι πνευματοφόροι και θεοκήρυκες Απόστολοι.
Δεν θα μετρήσω τα χρόνια της ιερωσύνης του, αλλά την αιωνιότητα της Ιερωσύνης του Χριστού, την αιώνια φροντίδα του Χριστού για την Εκκλησία, την οποία εξεικόνιζε τόσο τέλεια (με το δικό του τρόπο, με τα δικά του τάλαντα) ο προκείμενος εφημέριός σας ο παπα-Ιωάννης Τάγκος, ο χειροθετημένος πρωτοπρεσβύτερός μας. Χειροτονήθηκε πριν από 37 χρόνια με αυτήν την εντολή: να φτιάξει τον Άγιο Αθανάσιο και τον Άγιο Αντώνιο. Και προχώρησε, χωρίς να τον λυγίσουν οι δυσκολίες, ακόμη και οι δυσκολίες οι άφευκτες της πονεμένης ιερατικής του ψυχής και οικογένειας.
ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ, η σκέψη του ήταν στον Άγιο Αντώνιο, να τον αφήσει κληρονομιά στην ενοριακή οικογένεια της Γρίβας, στολίδι για την Μητρόπολή μας. Και το σπουδαιότερο “εφόδιο” στην πορεία του προς την αιωνιότητα του Σωτήρος ―οποία ευλογία!― η αγιογράφηση του Παρεκκλησίου του Αγίου Αντωνίου με τις τόσο ωραίες αγιογραφίες. Όλοι αυτοί οι Άγιοι που περιβάλλουν τη μορφή της Πλατυτέρας στο Ιερό και σε όλο το Ναό θα μεσιτεύουν για την ανάπαυση της ψυχής του. Όσοι προσκυνητές θα προσβλέπουμε και θα επικαλούμεθα αυτούς τους Αγίους, αυτό θα προσμετράται υπέρ της ψυχής του μακαριστού ιερέως. Διότι με τους κόπους και τη φροντίδα του θα γίνεται αφορμή υμνολόγησης των Αγίων, αφορμή προσευχής δικής μας προς τους εικονιζόμενους Αγίους και έμμεσα δέηση υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του παπα-Γιάννη.
ΘΑ ΣΤΑΘΩ εδώ. Θα επαινέσω τη λεπτότητα με την οποία πάντοτε με ενημέρωνε για τις εργασίες, στην προοπτική ολοκλήρωσης τους. Ήταν ένας εργάτης δόκιμος της Μητροπόλεως στη Γρίβα. Θα επαινέσω την ευλογημένη, την γενναία, την θαρραλέα πρεσβυτέρα του Ελένη και τους οικείους του: και για το άθλημα του ιερέα συζύγου και πατέρα τους και για τη δική τους σεμνή συμπαράσταση. Θα σας επαινέσω και όλους εσάς, που είχατε τέτοιον άνθρωπο εφημέριο τόσα χρόνια. Θα σας προτρέψω να δείτε από τώρα με περισσότερη στοργή τη μορφή του, την τόλμη και το θάρρος του με τα οποία πάλεψε την αρρώστια μέχρι τέλους, τη δημιουργική του ιερατική προσφορά στον τόπο σας.
Ο Θεός των Αγίων μας, Αθανασίου και Αντωνίου, να τον αναπαύσει εν χώρα ζώντων, εν σκηναίς δικαίων. Καλό κατευόδιο, πονεμένε και θαρραλέε, προσφιλέστατε παπα-Γιάννη μας.
** Προπέμψιμος στον παπα-Γιάννη της Γρίβας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ οι επικήδειοι λόγοι; Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ένας μονόλογος της ψυχής μας, που αποτολμά έναν ιδιότυπο διάλογο με τον κοιμηθέντα. Επιπλέον η ψυχή μας προσφωνεί τον κοιμηθέντα και αποτολμά να ιδεί τον εαυτό της στη θέση του προπεμπόμενου κεκοιμημένου αδελφού της. Κι από εκεί και πέρα, εκτυλίσσεται ένα πολύμορφο σκηνικό μονολόγων. Στους επικηδείους πλέκουμε τα εγκώμια των κοιμηθέντων, προς παρηγορίαν των επιζώντων οικείων τους.
ΣΗΜΕΡΑ θα βάλουμε στην άκρη τα ανθρώπινα και θα αφήσουμε να μιλήσει η πρόνοια του Θεού, όπως τολμούμε να την “εξιχνιάσουμε ” με τη δική μας ευτέλεια. Ο προσφιλής κεκοιμημένος ο παπα-Γιάννης της Γρίβας εκλήθη παρά Θεού και απεβίωσε την εβδομάδα της Πεντηκοστής!
Τούτη την ατέλειωτη ημέρα, θέλησε ο φιλανθρωπότατος Θεός, και η ευλογημένη και πονεμένη ιερατική ψυχή του παπα-Γιάννη χωρίζεται από το καταπονημένο και βασανισμένο ευλογημένο σώμά του. Άχρι καιρού. Μέχρι την Κοινή Ανάσταση, στη Β Παρουσία του Κυρίου.
Το σώμα θα κατατεθεί στη γη της ενορίας των αγαπημένων “αφθάρτων συμπατριωτών” του Αγίων Αθανασίου και Αντωνίου των Μεγάλων. Οι δύο οικουμενικοί μεγάλοι Άγιοι, και συνάμα ενοριακοί Άγιοι της Γρίβας, τον αναμένουν από το 1981 μέχρι το 2019. Τον αναμένουν όχι για 3 μήνες (όπως προέβλεπε η ιατρική στατιστική), αλλά για τρία χρόνια (μέχρι να ολοκληρώσει το ναό του Αγίου Αντωνίου με τις αγιογραφίες και να προετοιμάσει τις διαδικασίες για την ολοκληρωμένη οδική πρόσβαση). Και αυτοί οι πνευματοφόροι Άγιοι που ήταν οι θεολόγοι της Αγίας Τριάδος, οι θεολόγοι του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος, αυτοί οι δύο Μεγάλοι Άγιοι τον πήραν τώρα από το επίγειο ενοριακό διπλό σπίτι τους και τον προσάγουν στον ουρανό του Θεού, στο επουράνιο θυσιαστήριο, όπου ολόγυρα από το θρόνο του Πατρός και του Αρνίου παρεδρεύουν οι πνευματοφόροι και θεοκήρυκες Απόστολοι.
Δεν θα μετρήσω τα χρόνια της ιερωσύνης του, αλλά την αιωνιότητα της Ιερωσύνης του Χριστού, την αιώνια φροντίδα του Χριστού για την Εκκλησία, την οποία εξεικόνιζε τόσο τέλεια (με το δικό του τρόπο, με τα δικά του τάλαντα) ο προκείμενος εφημέριός σας ο παπα-Ιωάννης Τάγκος, ο χειροθετημένος πρωτοπρεσβύτερός μας. Χειροτονήθηκε πριν από 37 χρόνια με αυτήν την εντολή: να φτιάξει τον Άγιο Αθανάσιο και τον Άγιο Αντώνιο. Και προχώρησε, χωρίς να τον λυγίσουν οι δυσκολίες, ακόμη και οι δυσκολίες οι άφευκτες της πονεμένης ιερατικής του ψυχής και οικογένειας.
ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ, η σκέψη του ήταν στον Άγιο Αντώνιο, να τον αφήσει κληρονομιά στην ενοριακή οικογένεια της Γρίβας, στολίδι για την Μητρόπολή μας. Και το σπουδαιότερο “εφόδιο” στην πορεία του προς την αιωνιότητα του Σωτήρος ―οποία ευλογία!― η αγιογράφηση του Παρεκκλησίου του Αγίου Αντωνίου με τις τόσο ωραίες αγιογραφίες. Όλοι αυτοί οι Άγιοι που περιβάλλουν τη μορφή της Πλατυτέρας στο Ιερό και σε όλο το Ναό θα μεσιτεύουν για την ανάπαυση της ψυχής του. Όσοι προσκυνητές θα προσβλέπουμε και θα επικαλούμεθα αυτούς τους Αγίους, αυτό θα προσμετράται υπέρ της ψυχής του μακαριστού ιερέως. Διότι με τους κόπους και τη φροντίδα του θα γίνεται αφορμή υμνολόγησης των Αγίων, αφορμή προσευχής δικής μας προς τους εικονιζόμενους Αγίους και έμμεσα δέηση υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του παπα-Γιάννη.
ΘΑ ΣΤΑΘΩ εδώ. Θα επαινέσω τη λεπτότητα με την οποία πάντοτε με ενημέρωνε για τις εργασίες, στην προοπτική ολοκλήρωσης τους. Ήταν ένας εργάτης δόκιμος της Μητροπόλεως στη Γρίβα. Θα επαινέσω την ευλογημένη, την γενναία, την θαρραλέα πρεσβυτέρα του Ελένη και τους οικείους του: και για το άθλημα του ιερέα συζύγου και πατέρα τους και για τη δική τους σεμνή συμπαράσταση. Θα σας επαινέσω και όλους εσάς, που είχατε τέτοιον άνθρωπο εφημέριο τόσα χρόνια. Θα σας προτρέψω να δείτε από τώρα με περισσότερη στοργή τη μορφή του, την τόλμη και το θάρρος του με τα οποία πάλεψε την αρρώστια μέχρι τέλους, τη δημιουργική του ιερατική προσφορά στον τόπο σας.
Ο Θεός των Αγίων μας, Αθανασίου και Αντωνίου, να τον αναπαύσει εν χώρα ζώντων, εν σκηναίς δικαίων. Καλό κατευόδιο, πονεμένε και θαρραλέε, προσφιλέστατε παπα-Γιάννη μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.