«Η Γέννησίς σου, Χριστέ, ο Θεός ημών, ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως…».
Φθάσαμε και πάλι στην εορτή των Χριστουγέννων. Η, αν θέλετε, μέσα στην αλληλεγγυότητα θεανθρωπίνων και ανθρωπίνων, αιωνίων και προσωρινών, μας έφθασαν οσονούπω τα Χριστούγεννα. Η εόρτια εκκλησιαστική βιωματική ανάμνηση του σωτηριώδους υπέρ ημών μυστηρίου της Γέννησης του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Του Υιού του Θεού που έγινε τέλειος άνθρωπος, Υιός της Παρθένου. Όπως το θέλησε ο Πατέρας και ο ίδιος ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. Για χάρη μας.
Αυτή η γιορτή είναι μια εκκλησιαστική γιορτή, μια γιορτή των παιδιών της Εκκλησίας. Μια γιορτή της βαπτισμένης και μυρωμένης Ρωμηοσύνης. Μια γιορτή που κάποτε έδινε στα μικρά παιδιά περίσσια χαρά, ασύνειδη έστω κι όμως με μιαν πληρότητα ενθουσιώδη. Σήμερα μας απέμεινε η γλυκιά μνημοσύνη της σε όλους όσους την ξαναθυμόμαστε συνταιριασμένη με την χαμένη παιδικότητα και αποζητούμε στις εκκλησιαστικές γιορτές την θαλπωρή της.
Όμως, φέτος τα Χριστούγεννα είναι πολύ “παγερά”…
Ο Χριστός στα 2016 ψάχνει στις πόλεις και στα χωριά, να βρει τόπον (ναι, τόπον)… που να γεννηθεί. Να βρει καρδιές λατρείας, για να ανακλιθεί. Να βρει σπάργανα καλοσύνης, να τυλιχθεί. Να βρει κάποιους πιστούς που με απλότητα να κοιτάζουν και προς τα πάνω, προς τον ουρανό (δηλαδή προς τον Θεό ολόψυχα) επαναλαμβάνοντας την δοξολογία των αγγέλων.
Όπως τότε, έτσι και σήμερα, μάλλον δεν υπάρχει χώρος στο δικό μας “κατάλυμα”. Καθώς γίνεται μια νέα έκδοση οικονομικής απογραφής, διακατεχόμαστε από την ψυχολογία του συνωστισμού, της ανησυχίας, της αβεβαιότητας, της αγωνίας, της παγωνιάς των αισθημάτων, της αμηχανίας.
Δεν βρίσκεται “τόπος” στις καρδιές. Μας ταράζει η διαταγή όχι του Καίσαρος Αυγούστου, αλλά του οικονομικού γονατίσματος. Αυτός είναι ο καημός μας. Χάνουμε τα εγκόσμια στηρίγματα, κάθε έννοια βόλεψης. Και από την ιδιοκτησία δυστυχώς κρεμούσαμε όλοι μας λίγο η πολύ την επίγεια… και κάθε προτεραιότητα… “σωτηρίας”. Χάνουμε τον εγκόσμιο “παράδεισό” μας. Όλες μας οι ελπίδες είναι στον αέρα. Πως να πορευθούμε; Από που να πιαστούμε;
Λοιπόν; Πως; που; σε “ποιά καρδιά” να περισσέψει χώρος για τον Χριστό;
Δεν υπάρχει τόπος στο δικό μας “κατάλυμα”. Ας βρει μόνος Του μέρος να γεννηθεί, να ανακλιθεί κάπου παραδίπλα, σε κάποια σπηλιά, σε κάποια φάτνη… Σε κρυπτοχριστιανούς της Τουρκίας; Στην Άπω Ανατολή; Στη Λατινική Αμερική; Όπου βρει. Θεάνθρωπος είναι… Έτσι φαίνεται να λέμε.
Χωρίς δουλειά, σύνταξη και ασφάλεια (χωρίς σιγουριά στο χέρι), δεν χολοσκάμε για το “είναι”, για την ύπαρξή μας, για τον αληθινό, τον αιώνιο σκοπό της ζωής.
Μήπως πήραμε την ζωή μας λάθος; Ας ακούσουμε κάποια παλαιά–παλαιά ωσεί “Κάλαντα”, μήπως και απορρίψουμε την μοιρολατρεία:
«Σε Σένα που ήσουν μικρό νήπιο μέσα σε μια φάτνη, ο ουρανός οδήγησε την πρώτη προσφορά από τα Έθνη· με ένα αστέρι προσκάλεσε τους Σοφούς της ανατολής. Κι εκείνοι απόρησαν, όταν δεν είδαν να έχεις σημάδια βασιλικά, σκήπτρα και θρόνους, αλλά την πιο τελευταία φτώχεια. Υπάρχει μεγαλύτερη ταπείνωση από τα σπάργανα του μωρού και περισσότερος ευτελισμός από μια σπηλιά; Μέσα από αυτά έλαμψε ο πλούτος της θεότητάς σου. Δόξα να έχεις, Κύριέ μας» (Υπακοή, μετά την τρίτη ωδή του Όρθρου των Χριστουγέννων).
Ο αιώνιος και άπειρος Θεός δεν γύρεψε ιδιοκτησίες και μεγαλεία, για να μας σώσει. Ήρθε πολύ ταπεινά, για να ενώσει την θεότητά Του με την ανθρωπότητα/ανθρωπινότητά μας, ως θεανθρωπότητα πλέον στο πρόσωπό Του. Και μας αποκάλυψε στο πρόσωπό Του το μυστήριο του Τριαδικού Θεού! Μας φανέρωσε τον Τριαδικό Θεό προς τον οποίο έπρεπε να ζούμε. Και γιαυτό ενανθρώπησε ώστε να μας “πληρώσει” με τη ζωοποιό Τριαδική Χάρη Του, γενόμενος ο Ίδιος η Υποστατική οδός και αλήθεια και ζωή. «…εν τη Θεία Τριάδι,… εκάστη Υπόστασις είναι ολοτελώς ανοικτή προς τας άλλας.
Αυτή η γιορτή είναι μια εκκλησιαστική γιορτή, μια γιορτή των παιδιών της Εκκλησίας. Μια γιορτή της βαπτισμένης και μυρωμένης Ρωμηοσύνης. Μια γιορτή που κάποτε έδινε στα μικρά παιδιά περίσσια χαρά, ασύνειδη έστω κι όμως με μιαν πληρότητα ενθουσιώδη. Σήμερα μας απέμεινε η γλυκιά μνημοσύνη της σε όλους όσους την ξαναθυμόμαστε συνταιριασμένη με την χαμένη παιδικότητα και αποζητούμε στις εκκλησιαστικές γιορτές την θαλπωρή της.
Όμως, φέτος τα Χριστούγεννα είναι πολύ “παγερά”…
Ο Χριστός στα 2016 ψάχνει στις πόλεις και στα χωριά, να βρει τόπον (ναι, τόπον)… που να γεννηθεί. Να βρει καρδιές λατρείας, για να ανακλιθεί. Να βρει σπάργανα καλοσύνης, να τυλιχθεί. Να βρει κάποιους πιστούς που με απλότητα να κοιτάζουν και προς τα πάνω, προς τον ουρανό (δηλαδή προς τον Θεό ολόψυχα) επαναλαμβάνοντας την δοξολογία των αγγέλων.
Όπως τότε, έτσι και σήμερα, μάλλον δεν υπάρχει χώρος στο δικό μας “κατάλυμα”. Καθώς γίνεται μια νέα έκδοση οικονομικής απογραφής, διακατεχόμαστε από την ψυχολογία του συνωστισμού, της ανησυχίας, της αβεβαιότητας, της αγωνίας, της παγωνιάς των αισθημάτων, της αμηχανίας.
Δεν βρίσκεται “τόπος” στις καρδιές. Μας ταράζει η διαταγή όχι του Καίσαρος Αυγούστου, αλλά του οικονομικού γονατίσματος. Αυτός είναι ο καημός μας. Χάνουμε τα εγκόσμια στηρίγματα, κάθε έννοια βόλεψης. Και από την ιδιοκτησία δυστυχώς κρεμούσαμε όλοι μας λίγο η πολύ την επίγεια… και κάθε προτεραιότητα… “σωτηρίας”. Χάνουμε τον εγκόσμιο “παράδεισό” μας. Όλες μας οι ελπίδες είναι στον αέρα. Πως να πορευθούμε; Από που να πιαστούμε;
Λοιπόν; Πως; που; σε “ποιά καρδιά” να περισσέψει χώρος για τον Χριστό;
Δεν υπάρχει τόπος στο δικό μας “κατάλυμα”. Ας βρει μόνος Του μέρος να γεννηθεί, να ανακλιθεί κάπου παραδίπλα, σε κάποια σπηλιά, σε κάποια φάτνη… Σε κρυπτοχριστιανούς της Τουρκίας; Στην Άπω Ανατολή; Στη Λατινική Αμερική; Όπου βρει. Θεάνθρωπος είναι… Έτσι φαίνεται να λέμε.
Χωρίς δουλειά, σύνταξη και ασφάλεια (χωρίς σιγουριά στο χέρι), δεν χολοσκάμε για το “είναι”, για την ύπαρξή μας, για τον αληθινό, τον αιώνιο σκοπό της ζωής.
Μήπως πήραμε την ζωή μας λάθος; Ας ακούσουμε κάποια παλαιά–παλαιά ωσεί “Κάλαντα”, μήπως και απορρίψουμε την μοιρολατρεία:
«Σε Σένα που ήσουν μικρό νήπιο μέσα σε μια φάτνη, ο ουρανός οδήγησε την πρώτη προσφορά από τα Έθνη· με ένα αστέρι προσκάλεσε τους Σοφούς της ανατολής. Κι εκείνοι απόρησαν, όταν δεν είδαν να έχεις σημάδια βασιλικά, σκήπτρα και θρόνους, αλλά την πιο τελευταία φτώχεια. Υπάρχει μεγαλύτερη ταπείνωση από τα σπάργανα του μωρού και περισσότερος ευτελισμός από μια σπηλιά; Μέσα από αυτά έλαμψε ο πλούτος της θεότητάς σου. Δόξα να έχεις, Κύριέ μας» (Υπακοή, μετά την τρίτη ωδή του Όρθρου των Χριστουγέννων).
Ο αιώνιος και άπειρος Θεός δεν γύρεψε ιδιοκτησίες και μεγαλεία, για να μας σώσει. Ήρθε πολύ ταπεινά, για να ενώσει την θεότητά Του με την ανθρωπότητα/ανθρωπινότητά μας, ως θεανθρωπότητα πλέον στο πρόσωπό Του. Και μας αποκάλυψε στο πρόσωπό Του το μυστήριο του Τριαδικού Θεού! Μας φανέρωσε τον Τριαδικό Θεό προς τον οποίο έπρεπε να ζούμε. Και γιαυτό ενανθρώπησε ώστε να μας “πληρώσει” με τη ζωοποιό Τριαδική Χάρη Του, γενόμενος ο Ίδιος η Υποστατική οδός και αλήθεια και ζωή. «…εν τη Θεία Τριάδι,… εκάστη Υπόστασις είναι ολοτελώς ανοικτή προς τας άλλας.
Εκεί η κενωτική αγάπη είναι ο θεμελιώδης χαρακτήρ της Θείας Ζωής, ένεκα της οποίας η ενότης της Τριάδος είναι απολύτως τελεία. Τούτο εκφράζεται εν τη θεολογία δια του όρου περιχώρησις» (Αρχιμ. Σωφρονίου, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστι, 21993, σ. 341). Η ύπαρξή μας είναι απόλυτα δώρο του Τριαδικού Θεού. Και η υπαρκτικότητά μας, ο τρόπος της ύπαρξής μας, αυτό που λέμε ζωντάνια-ζωή, δεν μπορεί να υφίσταται ερήμην του Τριαδικού Θεού. Αυτό μας αποκάλυψε ο Κύριος με την κενωτική Του σάρκωση, με τα Χριστούγεννα και όλη τη θεία οικονομία Του για να σωθούμε, να σταθούμε “σώοι” με Αυτόν και εν Αυτώ και προς Αυτόν.
Αυτήν την υποστατική προοπτική μας καθαίρων και σώζων, έγινε ο Ίδιος και παρέμεινε πάμφτωχος. Μας έδειξε ότι η αξία μας δεν βρίσκεται στην ιδιοκτησία, αλλά στην θεόκτιστη και θεόσωστη οντότητά μας.Όχι ότι δεν χρειάζονται ως εργαλείο οι στοιχειώδεις οικονομίες (δεν θα τα αναλύσω, τώρα· δεν θα εξηγήσω τις ευθύνες). Θέλω όμως να τονίσω, ότι η αξία του ανθρώπου δεν βρίσκεται στην ιδιοκτησία, στο “έχειν”, αλλά στο “είναι” και μάλιστα στο εν Χριστώ είναι! Η “ουσία” του ανθρώπου δεν βρίσκεται στην τσέπη, αλλά στην καρδιά! (Κι ακόμη βαθύτερα) η αληθινότητά μας είναι ο ίδιος ο Χριστός!
Το μεγαλύτερο δώρο του Θεού σε μας (μεγαλύτερο κι από την δημιουργία του κόσμου) είναι ο ΧΡΙΣΤΟΣ. Ο Χριστός έγινε ο Ίδιος δωρητής και δωρεά σε μας. «Ο προσφέρων και προσφερόμενος και προσδεχόμενος και διαδιδόμενος», λέμε στην προσευχή του Χερουβικού Ύμνου. Είναι Εκείνος που προσφέρει τον Εαυτόν Του στην ανθρώπινη διάσταση, και δέχεται την θυσία σαν Θεός και διαμοιράζει το σώμα και το αίμά Του, και δίνει την θεϊκή Χάρη και ευλογία Του. Αυτό (στη γλώσσα της Αγίας Γραφής και των Πατέρων) λέγεται θεϊκή οικονομία, θεϊκή μέριμνα και φροντίδα για όλο τον κόσμο.
Δεν χρειάζεται να κάνουμε άλματα. Έγινε ο ίδιος ο Θεός όμοιος με μας, παραμένοντας Θεός. Θεός και άνθρωπος, άνθρωποςκαί Θεός, ο Χριστός μας. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ΔΩΡΟ που έχουμε να προσφέρουμε ο ένας στον άλλον. Οι γονείς στα παιδιά, τα παιδιά στους γονείς και τους παππούδες, οι δάσκαλοι στους μαθητές, οι κοινωνικοί και πολιτιστικοί φορείς στο κοινωνικό σύνολο, οι φίλοι στους φίλους. Χωρίς μεγαλοστομίες και τυπολατρείες.
Όταν καταλάβουμε ότι ο ΧΡΙΣΤΟΣ είναι το ΔΩΡΟ μας, θα Τον θυμόμαστε συνεχώς, θα Τον αναπνέουμε συνεχώς, κι αυτό πολύ απλά θα γίνει ένα φυσικό άρωμα της παρουσίας Του. Χωρίς ταμπέλες.
Με μιαν τέτοια ολοτελή απολυτότητα, θα δούμε η θα ξαναδούμε την εκκλησιαστικότητα ως συμμετοχικότητα και μέσα από τη μυστηριακή μέθεξη της παρουσίας/κοινωνίας του Κυρίου μας θα ζήσουμε το προς Χριστόν είναι, το συν Χριστώ είναι, το εν Χριστώ είναι. Τα Χριστούγεννα ως δώρο δικό Του προς εμάς, και την δική μας εκκλησιαστική εμβίωση των Χριστουγέννων ως δώρο δικό μας προς Εκείνον.
Καλήν αρχή. Ας ανοίξουμε τόπο να γεννηθεί, να σπαργανωθεί, να ανακλιθεί ο Χριστός στην δική μας φάτνη, στην δική μας καρδιά, στο δικό μας σπίτι.
Είναι μια ευχή που την χαρίζω ολοκάρδια σε κάθε ομογάλακτο αδελφό πανοικεί, όπως και την προσμένω αμοιβαία από όλους. Για το δικό μας εποφειλόμενο “παρών” στην κοινωνούμενη ταλαιπωρία του κόσμου μας, που θα συνεχίζει να ταλαιπωρείται οριακά ώσπου να “θεανθρωπισθεί” εν Χάριτι μετέχοντας εκκλησιαστικά στη σωτήρια θεανθρωπότητα του Κυρίου μας.
Αυτήν την υποστατική προοπτική μας καθαίρων και σώζων, έγινε ο Ίδιος και παρέμεινε πάμφτωχος. Μας έδειξε ότι η αξία μας δεν βρίσκεται στην ιδιοκτησία, αλλά στην θεόκτιστη και θεόσωστη οντότητά μας.Όχι ότι δεν χρειάζονται ως εργαλείο οι στοιχειώδεις οικονομίες (δεν θα τα αναλύσω, τώρα· δεν θα εξηγήσω τις ευθύνες). Θέλω όμως να τονίσω, ότι η αξία του ανθρώπου δεν βρίσκεται στην ιδιοκτησία, στο “έχειν”, αλλά στο “είναι” και μάλιστα στο εν Χριστώ είναι! Η “ουσία” του ανθρώπου δεν βρίσκεται στην τσέπη, αλλά στην καρδιά! (Κι ακόμη βαθύτερα) η αληθινότητά μας είναι ο ίδιος ο Χριστός!
Το μεγαλύτερο δώρο του Θεού σε μας (μεγαλύτερο κι από την δημιουργία του κόσμου) είναι ο ΧΡΙΣΤΟΣ. Ο Χριστός έγινε ο Ίδιος δωρητής και δωρεά σε μας. «Ο προσφέρων και προσφερόμενος και προσδεχόμενος και διαδιδόμενος», λέμε στην προσευχή του Χερουβικού Ύμνου. Είναι Εκείνος που προσφέρει τον Εαυτόν Του στην ανθρώπινη διάσταση, και δέχεται την θυσία σαν Θεός και διαμοιράζει το σώμα και το αίμά Του, και δίνει την θεϊκή Χάρη και ευλογία Του. Αυτό (στη γλώσσα της Αγίας Γραφής και των Πατέρων) λέγεται θεϊκή οικονομία, θεϊκή μέριμνα και φροντίδα για όλο τον κόσμο.
Δεν χρειάζεται να κάνουμε άλματα. Έγινε ο ίδιος ο Θεός όμοιος με μας, παραμένοντας Θεός. Θεός και άνθρωπος, άνθρωποςκαί Θεός, ο Χριστός μας. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ΔΩΡΟ που έχουμε να προσφέρουμε ο ένας στον άλλον. Οι γονείς στα παιδιά, τα παιδιά στους γονείς και τους παππούδες, οι δάσκαλοι στους μαθητές, οι κοινωνικοί και πολιτιστικοί φορείς στο κοινωνικό σύνολο, οι φίλοι στους φίλους. Χωρίς μεγαλοστομίες και τυπολατρείες.
Όταν καταλάβουμε ότι ο ΧΡΙΣΤΟΣ είναι το ΔΩΡΟ μας, θα Τον θυμόμαστε συνεχώς, θα Τον αναπνέουμε συνεχώς, κι αυτό πολύ απλά θα γίνει ένα φυσικό άρωμα της παρουσίας Του. Χωρίς ταμπέλες.
Με μιαν τέτοια ολοτελή απολυτότητα, θα δούμε η θα ξαναδούμε την εκκλησιαστικότητα ως συμμετοχικότητα και μέσα από τη μυστηριακή μέθεξη της παρουσίας/κοινωνίας του Κυρίου μας θα ζήσουμε το προς Χριστόν είναι, το συν Χριστώ είναι, το εν Χριστώ είναι. Τα Χριστούγεννα ως δώρο δικό Του προς εμάς, και την δική μας εκκλησιαστική εμβίωση των Χριστουγέννων ως δώρο δικό μας προς Εκείνον.
Καλήν αρχή. Ας ανοίξουμε τόπο να γεννηθεί, να σπαργανωθεί, να ανακλιθεί ο Χριστός στην δική μας φάτνη, στην δική μας καρδιά, στο δικό μας σπίτι.
Είναι μια ευχή που την χαρίζω ολοκάρδια σε κάθε ομογάλακτο αδελφό πανοικεί, όπως και την προσμένω αμοιβαία από όλους. Για το δικό μας εποφειλόμενο “παρών” στην κοινωνούμενη ταλαιπωρία του κόσμου μας, που θα συνεχίζει να ταλαιπωρείται οριακά ώσπου να “θεανθρωπισθεί” εν Χάριτι μετέχοντας εκκλησιαστικά στη σωτήρια θεανθρωπότητα του Κυρίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.