Γράφει η Βασιλική Μαυρογονάτου
Οικονομολόγος – Ειδική Παιδαγωγός
Ο τίτλος του άρθρου αυτού είναι λόγια ενός μαθητή, του Γ., ο οποίος με έκανε υπερήφανη με τον τρόπο που προσέγγισε το θέμα, σε συζήτηση που είχαμε περί κυβερνοεκφοβισμού. Η τεχνολογία τα τελευταία χρόνια έχει κάνει αλματώδη ανάπτυξη, ιδιαίτερα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τα έξυπνα τηλέφωνα, tablets και πολλά άλλα. Ταυτόχρονα έκαναν την εμφάνιση τους, τα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μέσω αυτών των μέσων και κυρίως του facebook κατάφερε ο κόσμος να βρει παλιούς φίλους και συμμαθητές. Θυμήθηκε ξεχασμένους μακρινούς συγγενείς. Συνομιλούσε με γνωστούς και φίλους σε απομακρυσμένα μέρη. Στην αρχή οι ηλικίες που χρησιμοποιούσαν αυτά τα μέσα κυμαίνονταν από 18-25.
Ξαφνικά κάτι συνέβη και όλο περισσότερα άτομα άρχισαν να εγγράφονται σε αυτές τις σελίδες. Οποιασδήποτε ηλικίας, χωρίς κανένα έλεγχο. Παιδιά, ακόμη και 8 χρονών δημιουργούσαν προφίλ, χωρίς καν οι γονείς να είναι ενήμεροι. Άλλωστε, το να κάνεις εγγραφή είναι πανεύκολη υπόθεση. Σε ρωτάει είσαι άνω των 18; Και απαντάς ναι. Τέλος.
Άρχισαν, λοιπόν τα παιδιά μας να ασχολούνται όλη μέρα με το τι θα αναρτήσουν, φωτογραφίες, σκέψεις, βίντεο. Με λίγα λόγια τα παιδιά μας εκτέθηκαν και μάλιστα σε ένα μέσο που δεν μπορεί το αθώο μυαλό να αντιληφθεί πόση δύναμη έχει.
Παράλληλα, αυτό το μέσο μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνο. Μπορείς να κρατήσεις την ανωνυμία σου και να πεις ότι σου κατέβει. Άρχισαν λοιπόν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να επεκτείνονται παγκοσμίως και να θεωρούνται πλέον καθημερινότητα για όλους.
Αναρτώ τι έκανα, που πήγα, ακόμη και τι έφαγα. Φωτογραφίες δικές μου, των παιδιών μου και ότι άλλο φαντάζομαι. Δε λέω, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πολύ χρήσιμα, ιδιαίτερα για μια επιχείρηση, η οποία καλώς πράττει και πρέπει να διαφημιστεί. Εμείς ως ενήλικες, μπορούμε να διαχειριστούμε, το όποιο σχόλιο μπορεί να μας κάνουν σε αυτά τα μέσα. Συνεπώς, εφόσον εκτιθέμεθα οφείλουμε να γνωρίζουμε τις συνέπειες που μπορεί να έχει η όποια δήλωσή μας.
Ωστόσο τα παιδιά μας δεν έχουν, ούτε τη δύναμη ούτε και την ¨αναισθησία¨ να παραβλέψουν κάποιο σχόλιο το οποίο είναι κακεντρεχές.
Επίσης τα παιδιά χρησιμοποιούν συχνά πολύ σκληρά λόγια. Ιδιαίτερα, όταν από το σπίτι δεν έχουν λάβει, από την προσχολική ηλικία, κανόνες συμπεριφοράς και σεβασμού προς το συνάνθρωπο.
Έτσι λοιπόν, συναντάμε όλο και περισσότερο το φαινόμενο του κυβερνοεκφοβισμού. Τι είναι όμως αυτό το φαινόμενο που ακούμε τελευταία;
Είναι ο ψυχολογικός εκφοβισμός, η παρενόχληση και η τρομοκρατική συμπεριφορά, που γίνεται μέσω των υπολογιστών ή τηλεφώνων έναντι κάποιου. Η συμπεριφορά αυτή είναι επαναλαμβανόμενη έως και καθημερινή.
Πολλές φορές ξεκινάει, ως απλό πείραγμα στο θύμα, για διασκέδαση. Άλλες φορές διαδίδονται άσχημες φήμες και αποστέλλονται υβριστικά σχόλια.
Ο θύτης μπορεί να οδηγείται σε αυτή τη συμπεριφορά είτε από πλήξη είτε από εκδίκηση ακόμη και από ευχαρίστηση που νιώθει, να προκαλεί πόνο.
Η ανωνυμία βέβαια είναι η καλύτερη ευκαιρία για να μπορέσει κάποιος να βγάλει τον εσωτερικό του κόσμο, που καταπιέζει και προσπαθεί να κρύψει στις κοινωνικές του συναναστροφές. Το internet προσφέρει απλόχερα την δυνατότητα να κρύψει κάποιος την ταυτότητά του, οπότε και το εκμεταλλεύεται.
Έτσι αρχίζουν οι διάφορες παρενοχλήσεις, χωρίς το φόβο να καταλάβει το θύμα ποιος είναι.
Τα λόγια που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως πολύ σκληρά και προσβλητικά, άλλες φορές παρακινούν και άλλους να συμμετέχουν στην κακοποίηση του θύματος. Το γεγονός επομένως διογκώνεται και μπορεί να πάρει απίστευτη έκταση. Το παιδί θύμα καθημερινά δέχεται την απίστευτη αυτή πίεση και συνήθως κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό του.
Τα παιδιά έχουν τη τάση να πιστεύουν αυτά που τους καταλογίζουν, οπότε διαλύεται η αυτοπεποίθησή τους. Το θύμα φτάνει σε σημείο, όπου πλέον δεν μπορεί να διαχειριστεί τον καθημερινό πόνο και την προσβολή, οπότε οδηγείται σε κατάθλιψη. Ακόμη και στην αυτοκτονία.
Τα συμπτώματα ενός παιδιού που δέχεται εκφοβισμό είναι αρχικά, η απότομη αλλαγή στην συμπεριφορά του. Είναι θλιμμένο, απομονώνεται, δεν συναντά πλέον φίλους, δεν επιθυμεί να πηγαίνει σε μέρη όπου σύχναζε, ακόμη και στο σχολείο. Επιπλέον συναντάται και αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες. Πολλές φορές προφασίζονται πως πονούν κάπου ή ότι αισθάνονται άρρωστα.
Αν εμείς ως γονείς ή εκπαιδευτικοί εντοπίσουμε κάποια από τα παραπάνω, πρέπει άμεσα να ενεργήσουμε. Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το παιδί με διάθεση φιλική. Ρωτάμε αν έχει συμβεί κάτι που να τον αναστάτωσε και αναφέρουμε και αυτή την πιθανότητα. Κάνουμε το παιδί μας να νιώσει ασφάλεια που μας μιλάει και ότι δεν θα το εκθέσουμε.
Εφόσον το παιδί μας παραδεχτεί πως έχει πέσει θύμα εκφοβισμού, το στηρίζουμε απόλυτα. Ακούμε το παιδί πολύ προσεχτικά και δε δείχνουμε θυμό ή εκτοξεύουμε απειλές εναντίον των θυτών. Είμαστε όσο γίνεται ήρεμοι και προσπαθούμε να δείξουμε πως δεν μας ενοχλεί, το τι μπορεί να πιστεύει κάποιος και μάλιστα ανώνυμος για εμάς γιατί πραγματικά δεν μας γνωρίζει. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν, οπωσδήποτε ζητούμε βοήθεια από ψυχολόγο ή παιδοψυχίατρο.
Επιπλέον ο γονιός έχει δικαίωμα να καταγγείλει το γεγονός στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύουμε στο παιδί να χρησιμοποιεί το internet γιατί κατά τ’ άλλα είναι βασικό εργαλείο στη ζωή μας.
Βασικό ωστόσο, στην αποφυγή της θυματοποίησης ή και της δημιουργίας ενός παιδιού θύτη, είναι η πρόληψη. Ως γονείς και εκπαιδευτικοί οφείλουμε να ενημερώνουμε τα παιδιά καθημερινά για τους κινδύνους του κυβερνοχώρου, καθώς και τον σεβασμό στον συνάνθρωπο. Επιπλέον, πρέπει να μάθουμε τα παιδιά μας να έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση. Να αντιλαμβάνονται πως όλοι οι άνθρωποι έχουμε αδυναμίες, αλλά και πολλά προτερήματα. Τέλος, πρέπει να καταλάβουν πως ο γονιός τους είναι δίπλα του σε οτιδήποτε τους ενοχλεί. Είναι εδώ για να ακούσει ότι και αν έχουν να πουν, είναι κοντά τους σε όποιο πρόβλημα και αν αντιμετωπίζουν. Να μην ξεχνάμε φυσικά πως δε πρέπει τα παιδιά μικρής ηλικίας να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, χωρίς την παρουσία μας.
Συνεπώς, καλύτερα να προλαβαίνουμε καταστάσεις έχοντας ως γονείς τα μάτια μας ανοιχτά. Εμείς ξέρουμε τα παιδιά μας καλύτερα από τον καθένα. Οφείλουμε να ενημερώνουμε, να αγκαλιάζουμε τα παιδιά μας και να αναγνωρίζουμε τα ανησυχητικά σημάδια.
Ξαφνικά κάτι συνέβη και όλο περισσότερα άτομα άρχισαν να εγγράφονται σε αυτές τις σελίδες. Οποιασδήποτε ηλικίας, χωρίς κανένα έλεγχο. Παιδιά, ακόμη και 8 χρονών δημιουργούσαν προφίλ, χωρίς καν οι γονείς να είναι ενήμεροι. Άλλωστε, το να κάνεις εγγραφή είναι πανεύκολη υπόθεση. Σε ρωτάει είσαι άνω των 18; Και απαντάς ναι. Τέλος.
Άρχισαν, λοιπόν τα παιδιά μας να ασχολούνται όλη μέρα με το τι θα αναρτήσουν, φωτογραφίες, σκέψεις, βίντεο. Με λίγα λόγια τα παιδιά μας εκτέθηκαν και μάλιστα σε ένα μέσο που δεν μπορεί το αθώο μυαλό να αντιληφθεί πόση δύναμη έχει.
Παράλληλα, αυτό το μέσο μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνο. Μπορείς να κρατήσεις την ανωνυμία σου και να πεις ότι σου κατέβει. Άρχισαν λοιπόν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να επεκτείνονται παγκοσμίως και να θεωρούνται πλέον καθημερινότητα για όλους.
Αναρτώ τι έκανα, που πήγα, ακόμη και τι έφαγα. Φωτογραφίες δικές μου, των παιδιών μου και ότι άλλο φαντάζομαι. Δε λέω, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πολύ χρήσιμα, ιδιαίτερα για μια επιχείρηση, η οποία καλώς πράττει και πρέπει να διαφημιστεί. Εμείς ως ενήλικες, μπορούμε να διαχειριστούμε, το όποιο σχόλιο μπορεί να μας κάνουν σε αυτά τα μέσα. Συνεπώς, εφόσον εκτιθέμεθα οφείλουμε να γνωρίζουμε τις συνέπειες που μπορεί να έχει η όποια δήλωσή μας.
Ωστόσο τα παιδιά μας δεν έχουν, ούτε τη δύναμη ούτε και την ¨αναισθησία¨ να παραβλέψουν κάποιο σχόλιο το οποίο είναι κακεντρεχές.
Επίσης τα παιδιά χρησιμοποιούν συχνά πολύ σκληρά λόγια. Ιδιαίτερα, όταν από το σπίτι δεν έχουν λάβει, από την προσχολική ηλικία, κανόνες συμπεριφοράς και σεβασμού προς το συνάνθρωπο.
Έτσι λοιπόν, συναντάμε όλο και περισσότερο το φαινόμενο του κυβερνοεκφοβισμού. Τι είναι όμως αυτό το φαινόμενο που ακούμε τελευταία;
Είναι ο ψυχολογικός εκφοβισμός, η παρενόχληση και η τρομοκρατική συμπεριφορά, που γίνεται μέσω των υπολογιστών ή τηλεφώνων έναντι κάποιου. Η συμπεριφορά αυτή είναι επαναλαμβανόμενη έως και καθημερινή.
Πολλές φορές ξεκινάει, ως απλό πείραγμα στο θύμα, για διασκέδαση. Άλλες φορές διαδίδονται άσχημες φήμες και αποστέλλονται υβριστικά σχόλια.
Ο θύτης μπορεί να οδηγείται σε αυτή τη συμπεριφορά είτε από πλήξη είτε από εκδίκηση ακόμη και από ευχαρίστηση που νιώθει, να προκαλεί πόνο.
Η ανωνυμία βέβαια είναι η καλύτερη ευκαιρία για να μπορέσει κάποιος να βγάλει τον εσωτερικό του κόσμο, που καταπιέζει και προσπαθεί να κρύψει στις κοινωνικές του συναναστροφές. Το internet προσφέρει απλόχερα την δυνατότητα να κρύψει κάποιος την ταυτότητά του, οπότε και το εκμεταλλεύεται.
Έτσι αρχίζουν οι διάφορες παρενοχλήσεις, χωρίς το φόβο να καταλάβει το θύμα ποιος είναι.
Τα λόγια που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως πολύ σκληρά και προσβλητικά, άλλες φορές παρακινούν και άλλους να συμμετέχουν στην κακοποίηση του θύματος. Το γεγονός επομένως διογκώνεται και μπορεί να πάρει απίστευτη έκταση. Το παιδί θύμα καθημερινά δέχεται την απίστευτη αυτή πίεση και συνήθως κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό του.
Τα παιδιά έχουν τη τάση να πιστεύουν αυτά που τους καταλογίζουν, οπότε διαλύεται η αυτοπεποίθησή τους. Το θύμα φτάνει σε σημείο, όπου πλέον δεν μπορεί να διαχειριστεί τον καθημερινό πόνο και την προσβολή, οπότε οδηγείται σε κατάθλιψη. Ακόμη και στην αυτοκτονία.
Τα συμπτώματα ενός παιδιού που δέχεται εκφοβισμό είναι αρχικά, η απότομη αλλαγή στην συμπεριφορά του. Είναι θλιμμένο, απομονώνεται, δεν συναντά πλέον φίλους, δεν επιθυμεί να πηγαίνει σε μέρη όπου σύχναζε, ακόμη και στο σχολείο. Επιπλέον συναντάται και αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες. Πολλές φορές προφασίζονται πως πονούν κάπου ή ότι αισθάνονται άρρωστα.
Αν εμείς ως γονείς ή εκπαιδευτικοί εντοπίσουμε κάποια από τα παραπάνω, πρέπει άμεσα να ενεργήσουμε. Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το παιδί με διάθεση φιλική. Ρωτάμε αν έχει συμβεί κάτι που να τον αναστάτωσε και αναφέρουμε και αυτή την πιθανότητα. Κάνουμε το παιδί μας να νιώσει ασφάλεια που μας μιλάει και ότι δεν θα το εκθέσουμε.
Εφόσον το παιδί μας παραδεχτεί πως έχει πέσει θύμα εκφοβισμού, το στηρίζουμε απόλυτα. Ακούμε το παιδί πολύ προσεχτικά και δε δείχνουμε θυμό ή εκτοξεύουμε απειλές εναντίον των θυτών. Είμαστε όσο γίνεται ήρεμοι και προσπαθούμε να δείξουμε πως δεν μας ενοχλεί, το τι μπορεί να πιστεύει κάποιος και μάλιστα ανώνυμος για εμάς γιατί πραγματικά δεν μας γνωρίζει. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν, οπωσδήποτε ζητούμε βοήθεια από ψυχολόγο ή παιδοψυχίατρο.
Επιπλέον ο γονιός έχει δικαίωμα να καταγγείλει το γεγονός στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύουμε στο παιδί να χρησιμοποιεί το internet γιατί κατά τ’ άλλα είναι βασικό εργαλείο στη ζωή μας.
Βασικό ωστόσο, στην αποφυγή της θυματοποίησης ή και της δημιουργίας ενός παιδιού θύτη, είναι η πρόληψη. Ως γονείς και εκπαιδευτικοί οφείλουμε να ενημερώνουμε τα παιδιά καθημερινά για τους κινδύνους του κυβερνοχώρου, καθώς και τον σεβασμό στον συνάνθρωπο. Επιπλέον, πρέπει να μάθουμε τα παιδιά μας να έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση. Να αντιλαμβάνονται πως όλοι οι άνθρωποι έχουμε αδυναμίες, αλλά και πολλά προτερήματα. Τέλος, πρέπει να καταλάβουν πως ο γονιός τους είναι δίπλα του σε οτιδήποτε τους ενοχλεί. Είναι εδώ για να ακούσει ότι και αν έχουν να πουν, είναι κοντά τους σε όποιο πρόβλημα και αν αντιμετωπίζουν. Να μην ξεχνάμε φυσικά πως δε πρέπει τα παιδιά μικρής ηλικίας να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, χωρίς την παρουσία μας.
Συνεπώς, καλύτερα να προλαβαίνουμε καταστάσεις έχοντας ως γονείς τα μάτια μας ανοιχτά. Εμείς ξέρουμε τα παιδιά μας καλύτερα από τον καθένα. Οφείλουμε να ενημερώνουμε, να αγκαλιάζουμε τα παιδιά μας και να αναγνωρίζουμε τα ανησυχητικά σημάδια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.