«Αυτά είναι τα τελευταία μέτρα λιτότητας…» Απολύσεις…διαθεσιμότητας !

Της Φανής Ν. Παρδάλη
(φοιτήτριας Πολιτικών Επιστημών Α.Π.Θ.) 
Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ μακριά για να εντοπίσουμε την αφετηρία της κρίσης, αρκεί μονάχα να μεταφερθούμε στην Ελλάδα του 2008. Φυσικά δεν αναφέρομαι στις αιτίες, που μας οδήγησαν σε αυτό το οικονομικό αδιέξοδο, αφού χρονολογούνται πολύ παλαιότερα. Το 2008, λοιπόν, η λέξη κρίση αποκτά μια θέση στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αρχίζουν να μας «βομβαρδίζουν» με πληροφορίες για μια κρίση που έρχεται αλλά δε βλέπουμε, μας προβληματίζουν και μας ωθούν σε συζητήσεις όπου ένα είναι το κυρίαρχο ερώτημα ‘’Αυτή η μυστηριώδης κρίση έχει αλλάξει τίποτα στις ζωές μας μέχρι τώρα;’’. Η απάντηση ήταν αρνητική και έτσι οι ζωές μας συνεχίζονταν στους ίδιους τόνους και ρυθμούς, χωρίς να περιμένει κανείς βέβαια τις ραγδαίες εξελίξεις που θα ακολουθούσαν.

Σήμερα στην Ελλάδα του 2012, η περίοδος εκείνη φαντάζει τόσο μακρινή κι όμως έχουν περάσει μόνο τέσσερα χρόνια. Τώρα πια οι ζωές μας έχουν αλλάξει ριζικά, συνηθίζουμε να ζούμε σύμφωνα με το πρόγραμμα λιτότητας που έχει επιβληθεί, οι συζητήσεις που αφορούν την κρίση έχουν κλιμακωθεί, ενώ ο καθένας μας τουλάχιστον μια φορά την ημέρα κάνει αναφορά σε αυτήν. 

Οι αλλαγές στη ζωή μας, βέβαια, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τις μειώσεις στους μισθούς των εργαζομένων, με τις απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα αλλά και τώρα με τις επικείμενες στο δημόσιο και δύο θλιβερές εικόνες συνοδεύουν τις καθημερινές μας βόλτες στις πόλεις και στα χωρά της Ελλάδας: ‘’Πωλείται’’ και ‘’Ενοικιάζεται’’. Τα «λουκέτα», λοιπόν, συνεχώς πολλαπλασιάζονται τη στιγμή που καλούμαστε να προσαρμόσουμε τις βιοποριστικές μας ανάγκες στα νέα δεδομένα.

Και κάπως έτσι φθάνουμε στον Νοέμβριο του 2012, όπου η Ελληνική κυβέρνηση καλείται -σε εκτέλεση του «Μνημονίου-3»- να θέσει σε διαθεσιμότητα (για τους πολιτικούς η λέξη απόλυση ακούγεται…άσχημα!) χιλιάδες εργαζόμενους, με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (Ι.Δ.Α.Χ.) και στοχοποιημένες ειδικότητες, στον δημόσιο, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στην τοπική & περιφερειακή αυτοδιοίκηση. 

Στο άκουσμα και στην εφαρμογή αυτής της ενέργειας, οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα αντιδρούν με μαζικές κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας, απεργίες και καταλήψεις σε δήμους, περιφέρειες, υπουργεία, άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Διερωτώνται, ταυτόχρονα, πως θα τα βγάλουν πέρα με ένα εργαζόμενο άτομο στην οικογένεια ή ακόμη και με κανένα, πως θα συνεχίσουν να ανταποκρίνονται με συνέπεια στις υποχρεώσεις τους αν πάψει να υπάρχει πια κι αυτό το βασικό (και κατά πολύ μειωμένο) εισόδημα που είχαν μέχρι και αυτή τη στιγμή. 

Σε αυτό το σημείο κάποιος θα μπορούσε να αντιπαραθέσει το επιχείρημα ότι θα ανταποκριθούν όπως ακριβώς ανταποκρίνονται οι χιλιάδες των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα που έχουν απολυθεί τα τελευταία χρόνια. Ο ιδιωτικός τομέας, όμως, ποτέ δεν παρείχε τη σιγουριά της εργασίας, τα πράγματα ήταν ρευστά και πάντοτε υπήρχε ο κίνδυνος της απόλυσης, αν και κατά πολύ μικρότερος, ακόμη και στα καλά χρόνια προ κρίσης. Δυστυχώς ,όμως, τώρα πλήττεται και ο χαρακτηριζόμενος από πολλούς «ασφαλής» δημόσιος τομέας από τον οποίο συντηρούνται χιλιάδες οικογένειες σε όλη τη χώρα. Βέβαια, το αν αυτό γίνεται καλώς ή κακώς βρίσκεται στην κρίση του καθενός.

Συμπερασματικά, όλοι ανεξαιρέτως έχουν γνώση για τον υπερβολικό αριθμό των υπαλλήλων που έχουν προσληφθεί στο δημόσιο τομέα, όμως γνωρίζουν επίσης ότι με τις απολύσεις θα βυθιστούν ακόμη περισσότερες ελληνικές οικογένειες στα όρια της ανέχειας. Οι απολύσεις θα μας σώσουν λοιπόν; Όχι απαντούν οι πολίτες, ναι απαντούν εκείνοι (οι πολιτικοί) που ευθύνονται για το σημερινό τεράστιο αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων. 

Φυσικά, τώρα γίνεται απλά η αρχή αφού άμα ανοίξει ο «ασκός του Αιόλου» θα ακολουθήσουν κι άλλες απολύσεις κι άλλες απολύσεις έως ότου να υπάρξει η επιθυμητή εξοικονόμηση χρημάτων από τον δημόσιο τομέα. Αλλά είναι οι απολύσεις το ενδεδειγμένο μέτρο για την εξυγίανση του δημοσίου τομέα; Φυσικά και όχι. Υπάρχουν χιλιάδες περιττές δαπάνες (εκτός έδρας μετακινήσεις, οδοιπορικά, επιτροπές, συμβούλια, ενοίκια, φιέστες και εκδηλώσεις άνευ ουσίας, κ.α.), που αν μειωθούν ή περικοπούν, η εξοικονόμηση των χρημάτων θα είναι πολύ μεγαλύτερη. Οι απολύσεις, απλά, θα βαθύνουν την ύφεση και θα δημιουργήσουν ακόμα περισσότερα κοινωνικά προβλήματα.

Ο καθένας από μας, ας αναρωτηθεί πόσες φορές έχει ακούσει τη φράση «Αυτά είναι τα τελευταία μέτρα λιτότητας…», γιατί την έχει ακούσει σίγουρα μια φορά στο Μνημόνιο-1, άλλη μία φορά στο Μνημόνιο-2 και ακόμη μία φορά στο Μνημόνιο-3 !!! Για να δούμε, πόσες φορές ακόμη θα την ξανακούσει;