Πριν χρόνια θα φαινόταν αδιανόητο να σκεφτούμε για καλλιέργεια ρίγανης ή χαμομηλιού στην Ελλάδα, όταν η φύση μας τα δίνει απλόχερα και κάθε οικογένεια σε εξορμήσεις της στο βουνό έβρισκε άφθονα να μαζέψει για τις ανάγκες της. Σήμερα όμως, είναι το επόμενο βήμα που τολμούν οι βιοκαλλιεργητές, το οποίο μάλιστα δεν φαίνεται να έχει μεγάλο ρίσκο, αφού τα μηνύματα της αγοράς δείχνουν μεγάλη ζήτηση, τουλάχιστον στο εξωτερικό και σταδιακά αυξανόμενη στη χώρα μας.
Έτσι λοιπόν δειλά και πειραματικά πριν λίγα χρόνια στο νομό Λάρισας, κάποιοι βιοκαλλιεργητές επιχείρησαν να ασχοληθούν με αυτά τα προϊόντα, κάνοντας τα πρώτα βήματα στην καλλιέργεια βοτάνων- αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Θεσσαλίας, από τους πρωτοπόρους στην εφαρμογή της βιοκαλλιέργειας στο Νομό Λάρισας, κ. Φώτη Τσιαγγάλη (πτυχιούχος του τμήματος Διαχείρισης Αγροτικού Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας), έγιναν οι πρώτες πειραματικές καλλιέργειες βοτάνων στο νομό μας, σε μικρή έκταση, ενώ διερευνάται η ανάτπυξή τους, σε μεγαλύτερης έκτασης καλλιέργειες, η οποία όμως θα εξαρτηθεί από την εξασφάλιση διάθεσης του προϊόντος.
Ο κ. Τσιαγγάλης, είναι βιοκαλλιεργητής με καλλιέργειες κυρίως δένδρων και κηπευτικών και από τους πρώτους και ελάχιστους επίσης στο νομό μας, που διερευνά την περίπτωση ανάπτυξης των καλλιεργειών βοτάνων, για την οποία υποστηρίζει:
«Βρισκόμαστε ακόμη σε αρχικό στάδιο, όσον αφορά στις προσπάθειες που έχουν γίνει από βιοκαλλιεργητές του νομού Λάρισας. Προχωράμε με προσεκτικά βήματα, καθώς βασικό στοιχείο που θα καθορίσει την ανάπτυξη αυτών των καλλιεργειών είναι η διασφάλιση διάθεσης των προϊόντων τους.
Μέχρι σήμερα γνωρίζω πως υπάρχουν μικρές καλλιέργειες με φασκόμηλο, ρίγανη, μέντα και δεντρολίβανο.
Σε μια πρώτη διερευνητική αναζήτηση για τη διάθεση των βοτάνων και αρωματικών φυτών, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από φαρμακευτικές εταιρίες και εταιρίες παρασκευής καλλυντικών και αναμφίβολα αυτό είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για την ανάπτυξη αυτού του είδους τις καλλιέργειες.
Παράλληλα η διάθεση αυτών των προϊόντων μπορεί να γίνει σε καταστήματα που πωλούν βιολογικά προϊόντα και στις λαϊκές αγορές βιολογικών προϊόντων, αφού η ζήτησή τους είναι μεγάλη.
Να σημειώσουμε βέβαια πως υπάρχει και η δυνατότητα παρασκευής σκευασμάτων απωθητικών εντόμων, από την επεξεργασία κάποιων βοτάνων, τα οποία χρησιμοποιούνται στη βιολογική γεωργία».
Ο κ. Τσιαγγάλης, επισημαίνει πως σαν χώρα γενικότερα, αν και έχουμε όλες τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη καλλιεργειών βοτάνων και αρωματικών φυτών, αργήσαμε να οργανωθούμε και να τολμήσουμε σε αυτό το είδος, ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζει γενικότερα τη βιολογική γεωργία στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα εξηγεί ότι: «Όταν οι αγορές του εξωτερικού ζητούσαν βιολογικά προϊόντα εμείς δεν ήμασταν έτοιμοι να τους τα δώσουμε, αφού δεν είχαμε ούτε μεγάλες ποσότητες ούτε ένα οργανωμένο σύστημα διαχείρισης και διάθεσή τους. Έτσι βρέθηκαν άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, που ενήργησαν πιο μπροστά από εμάς και πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα σήμερα να κατέχουν σημαντική θέση στην παραγωγή και διάθεση των βιολογικών προϊόντων παγκοσμίως. Είναι πολύ δύσκολο λοιπόν να τις ανταγωνιστούμε, αφού έχουν κατακτήσει ήδη ένα μεγάλο μερίδιο στην αγορά».
ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ ΤΥΡΝΑΒΟΥΑπό τους βιοκαλλιεργητές επίσης που προχώρησαν στην καλλιέργεια βοτάνων και αρωματικών φυτών στο νομό μας, είναι και ο κ. Δημήτρης Τσιάμης με δεντρολίβανο και φασκόμηλο, καθώς και ο κ. Τάσος Ψύρρας, με φασκόμηλο, ο οποίος μάλιστα υποστηρίζει ότι λόγω του προβλήματος της έλλειψης νερού που σταδιακά μπορεί να γίνεται όλο και πιο έντονο, είναι οι καταλληλότερες καλλιέργειες για τους αγρότες, αφού τα περισσότερα βότανα δεν χρειάζονται καθόλου νερό.
Ο κ. Ψύρρας ξεκίνησε την καλλιέργεια φασκόμηλου το 2007, στον Τύρναβο, αλλά ουσιαστικά οι προσπάθειές του, για να καταλήξει σήμερα σε μια οργανωμένη παραγωγή ξεκίνησαν το 2000.
Σύμφωνα με όσα μας είπε, όλα ξεκίνησαν απλά και μόνο όταν στον μπαχτσέ που διατηρεί στο σπίτι του, αποφάσισε να πειραματισθεί και με τη φύτευση βοτάνων. Επέλεξε το φασκόμηλο και έσπειρε για αρχή 300 μέτρα, βρίσκοντας σπόρο από κάποια περιοχή του Ολύμπου.
Με την πρώτη σοδειά διαπίστωσε ότι υπήρχε ζήτηση και έντονο ενδιαφέρον, με αποτέλεσμα να προχωρήσει σε μια πιο οργανωμένη και μεγαλύτερη καλλιέργεια.
Όπως μας είπε: «Εγώ βρήκα σπόρο στον Όλυμπο και σε συνεργασία με το ΕΘΙΑΓΕ (απαιτείται η πιστοποίηση του φορέα σπόρου για να ξεκινήσει η παραγωγή) και τον κ. Κουτσό, πήρα πιστοποίηση μόλις το 2007 για την καλλιέργεια φασκόμηλου.
Έβαλα γύρω στα 3.000 φυτά, τόσος ήταν ο σπόρος των 10 γραμμαρίων και τα έχω «στρώσει» στο χωράφι με προοπτική να αυξήσω την παραγωγή. Ήδη πέρυσι πήρα σπόρο από τη «μάνα» του χωραφιού και φέτος η καλλιέργεια θα μεγαλώσει.
Η καλλιέργεια είναι 100% ξερική πράγμα που δυναμώνει πιο πολύ την ποιότητα του αιθέριου ελαίου, που βγαίνει από το φυτό, μετά από ειδική επεξεργασία.
Φέτος διαθέτω ένα μέρος της παραγωγής σ’ αυτόν τον τομέα. Τα υπόλοιπα θα διατεθούν στην αγορά σε σακουλάκια των 100gr και σε γυάλινα βαζάκια, μόνο με αυστηρά επιλεγμένο φύλλο.
Το συγκεκριμένο φυτό μετά το δεύτερο χρόνο, δίνει δύο σοδειές το χρόνο».
Αναλυτικότερα για το είδος φασκόμηλου που καλλιεργεί ο κ. Ψύρρας, αναφέρει: «Καλλιεργώ δύο ποικιλίες την salvia officinalis και την salvia triloba. Η officinalis είναι πιο γνωστή γιατί χρησιμοποιείται ήδη στη φαρμακευτική. Η triloba όμως είναι για μένα το μεγάλο πείραμα. Υπάρχει διαφορά στις δυο ποικιλίες όσον αφορά στο φύλλωμα και την ανθοφορία, καθώς και στην περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο.
Στην Ελλάδα υπάρχουν 20 διαφορετικά είδη φασκόμηλου εκ των οποίων μόνο τα επτά είναι εγγυημένα, τ’ άλλα είναι μερικώς δηλητηριώδη.
Τα αρωματικά φυτά στην Ελλάδα είναι μια παρεξηγημένη οργανωμένη καλλιέργεια, κι ο λόγος είναι απλός, βρίσκονται παντού και όποιος θέλει μαζεύει καταστρέφοντας τις περισσότερες φορές το φυτό, χωρίς να σκεφτεί την οικολογική καταστροφή που επιφέρει.
Τώρα τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν. Υπάρχουν νέοι επιστήμονες που ερευνούν και αγρότες που θέλουν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους».
Σύμφωνα με τα όσα του δίδαξε η εμπειρία της ενασχόλησής του με την καλλιέργεια φασκόμηλου μέχρι σήμερα, ο κ. Ψύρρας, συμβουλεύει σε κάθε ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να ξεκινήσει κάτι αντίστοιχο: «Τα αρωματικά φυτά είναι εδώ (ο Κίσσαβος έχει το 75% του συνόλου της χλωρίδας της Ευρώπης), αρκεί να ψάξει κανείς σωστά τα φυτά της περιοχής του και να έρθει σε επαφή με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το τμήμα που θέλει να ασχοληθεί για να λάβει τις ειδικές γνώσεις, πάνω σε αυτά και τα συστατικά τους.
Όμως πρέπει να τηρεί όλες τις προδιαγραφές και να ερευνά και μόνος του, έχοντας συνεργασία με όλους του φορείς που μπορούν να τον βοηθήσουν.
Τόσο εγώ σαν παραγωγός, όσο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας αλλά και η ερευνητική ομάδα, σε συνεργασία μαθαίνουμε όλοι νέα στοιχεία. Απαιτείται γενικά συνεχής ενημέρωση, καθώς υπάρχουν πολλά που δεν ξέρουμε και τα μαθαίνουμε στην πορεία.
Ένας νέος συνάδελφος βιοκαλλιεργητής πριν προχωρήσει πρέπει να κάνει έναν έλεγχο αγοράς για να δει πού και πώς θα διαθέσει το προϊόν.
Εγώ προτίμησα την καθετοποίηση της παραγωγής δημιουργώντας ετικέτα με την επωνυμία φασκόμηλο Τυρνάβου, προϊόν βιολογικής καλλιέργειας».
Όσο αφορά στις ιδιότητες του φασκόμηλου, ο κ. Ψύρρας μας ενημερώνει: «Οι αρχαίοι πίστευαν πως φέρνει μακροζωία.
Οι Γάλλοι το αποκαλούν ελληνικό τσάι.Χρησιμοποιείται με τη μορφή αφεψίματος σε φλεγμονές του στόματος και του φάρυγγα, στο κοινό κρυολόγημα και σε γαστρεντερικές διαταραχές. Αποκαθιστά τη μνήμη των ηλικιωμένων.
Το φύλλο μπορεί να μειώσει την παραγωγή γάλακτος στον απογαλακτισμό και να ανακουφίσει τις νυχτερινές εφιδρώσεις στην εμμηνόπαυση και την επώδυνη περίοδο.
Το βάμμα χορηγείται για τη μείωση παραγωγής σάλιου στη νόσο πάρκινσον.
Τα αποξηραμένα φύλλα του χρησιμοποιούνται στη μαγειρική σαν άρτυμα αλλά και σαν μέσο αρωματισμού και συντήρησης σε πολλά τρόφιμα.
Το αιθέριο έλαιο έχει αντιοξειδωτική δράση και χρησιμοποιείται επίσης στη συντήρηση τροφίμων, αρωματισμό τροφίμων και ποτών, στην αρωματοποιία και στη βιομηχανία καλλυντικών
Σαν έκχυμα στο ξέπλυμα μαλλιών χρησιμοποιείτε στο ξέβγαλμα για την πιτυρίδα ή για να αποκατασταθεί το χρώμα των μαλλιών που γκριζάρουν.
Το φυτό έχει επίσης εντομοαπωθητικές ιδιότητες.Θα πρέπει να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη και επειδή περιέχει θυιόνη καθώς και από τα επιληπτικά άτομα.
Δεν θα πρέπει να πίνεται για περισσότερο από δύο εβδομάδες συνεχώς, για την αποφυγή δηλητηρίασης».
Έτσι λοιπόν δειλά και πειραματικά πριν λίγα χρόνια στο νομό Λάρισας, κάποιοι βιοκαλλιεργητές επιχείρησαν να ασχοληθούν με αυτά τα προϊόντα, κάνοντας τα πρώτα βήματα στην καλλιέργεια βοτάνων- αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Θεσσαλίας, από τους πρωτοπόρους στην εφαρμογή της βιοκαλλιέργειας στο Νομό Λάρισας, κ. Φώτη Τσιαγγάλη (πτυχιούχος του τμήματος Διαχείρισης Αγροτικού Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας), έγιναν οι πρώτες πειραματικές καλλιέργειες βοτάνων στο νομό μας, σε μικρή έκταση, ενώ διερευνάται η ανάτπυξή τους, σε μεγαλύτερης έκτασης καλλιέργειες, η οποία όμως θα εξαρτηθεί από την εξασφάλιση διάθεσης του προϊόντος.
Ο κ. Τσιαγγάλης, είναι βιοκαλλιεργητής με καλλιέργειες κυρίως δένδρων και κηπευτικών και από τους πρώτους και ελάχιστους επίσης στο νομό μας, που διερευνά την περίπτωση ανάπτυξης των καλλιεργειών βοτάνων, για την οποία υποστηρίζει:
«Βρισκόμαστε ακόμη σε αρχικό στάδιο, όσον αφορά στις προσπάθειες που έχουν γίνει από βιοκαλλιεργητές του νομού Λάρισας. Προχωράμε με προσεκτικά βήματα, καθώς βασικό στοιχείο που θα καθορίσει την ανάπτυξη αυτών των καλλιεργειών είναι η διασφάλιση διάθεσης των προϊόντων τους.
Μέχρι σήμερα γνωρίζω πως υπάρχουν μικρές καλλιέργειες με φασκόμηλο, ρίγανη, μέντα και δεντρολίβανο.
Σε μια πρώτη διερευνητική αναζήτηση για τη διάθεση των βοτάνων και αρωματικών φυτών, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από φαρμακευτικές εταιρίες και εταιρίες παρασκευής καλλυντικών και αναμφίβολα αυτό είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για την ανάπτυξη αυτού του είδους τις καλλιέργειες.
Παράλληλα η διάθεση αυτών των προϊόντων μπορεί να γίνει σε καταστήματα που πωλούν βιολογικά προϊόντα και στις λαϊκές αγορές βιολογικών προϊόντων, αφού η ζήτησή τους είναι μεγάλη.
Να σημειώσουμε βέβαια πως υπάρχει και η δυνατότητα παρασκευής σκευασμάτων απωθητικών εντόμων, από την επεξεργασία κάποιων βοτάνων, τα οποία χρησιμοποιούνται στη βιολογική γεωργία».
Ο κ. Τσιαγγάλης, επισημαίνει πως σαν χώρα γενικότερα, αν και έχουμε όλες τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη καλλιεργειών βοτάνων και αρωματικών φυτών, αργήσαμε να οργανωθούμε και να τολμήσουμε σε αυτό το είδος, ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζει γενικότερα τη βιολογική γεωργία στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα εξηγεί ότι: «Όταν οι αγορές του εξωτερικού ζητούσαν βιολογικά προϊόντα εμείς δεν ήμασταν έτοιμοι να τους τα δώσουμε, αφού δεν είχαμε ούτε μεγάλες ποσότητες ούτε ένα οργανωμένο σύστημα διαχείρισης και διάθεσή τους. Έτσι βρέθηκαν άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, που ενήργησαν πιο μπροστά από εμάς και πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα σήμερα να κατέχουν σημαντική θέση στην παραγωγή και διάθεση των βιολογικών προϊόντων παγκοσμίως. Είναι πολύ δύσκολο λοιπόν να τις ανταγωνιστούμε, αφού έχουν κατακτήσει ήδη ένα μεγάλο μερίδιο στην αγορά».
ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ ΤΥΡΝΑΒΟΥΑπό τους βιοκαλλιεργητές επίσης που προχώρησαν στην καλλιέργεια βοτάνων και αρωματικών φυτών στο νομό μας, είναι και ο κ. Δημήτρης Τσιάμης με δεντρολίβανο και φασκόμηλο, καθώς και ο κ. Τάσος Ψύρρας, με φασκόμηλο, ο οποίος μάλιστα υποστηρίζει ότι λόγω του προβλήματος της έλλειψης νερού που σταδιακά μπορεί να γίνεται όλο και πιο έντονο, είναι οι καταλληλότερες καλλιέργειες για τους αγρότες, αφού τα περισσότερα βότανα δεν χρειάζονται καθόλου νερό.
Ο κ. Ψύρρας ξεκίνησε την καλλιέργεια φασκόμηλου το 2007, στον Τύρναβο, αλλά ουσιαστικά οι προσπάθειές του, για να καταλήξει σήμερα σε μια οργανωμένη παραγωγή ξεκίνησαν το 2000.
Σύμφωνα με όσα μας είπε, όλα ξεκίνησαν απλά και μόνο όταν στον μπαχτσέ που διατηρεί στο σπίτι του, αποφάσισε να πειραματισθεί και με τη φύτευση βοτάνων. Επέλεξε το φασκόμηλο και έσπειρε για αρχή 300 μέτρα, βρίσκοντας σπόρο από κάποια περιοχή του Ολύμπου.
Με την πρώτη σοδειά διαπίστωσε ότι υπήρχε ζήτηση και έντονο ενδιαφέρον, με αποτέλεσμα να προχωρήσει σε μια πιο οργανωμένη και μεγαλύτερη καλλιέργεια.
Όπως μας είπε: «Εγώ βρήκα σπόρο στον Όλυμπο και σε συνεργασία με το ΕΘΙΑΓΕ (απαιτείται η πιστοποίηση του φορέα σπόρου για να ξεκινήσει η παραγωγή) και τον κ. Κουτσό, πήρα πιστοποίηση μόλις το 2007 για την καλλιέργεια φασκόμηλου.
Έβαλα γύρω στα 3.000 φυτά, τόσος ήταν ο σπόρος των 10 γραμμαρίων και τα έχω «στρώσει» στο χωράφι με προοπτική να αυξήσω την παραγωγή. Ήδη πέρυσι πήρα σπόρο από τη «μάνα» του χωραφιού και φέτος η καλλιέργεια θα μεγαλώσει.
Η καλλιέργεια είναι 100% ξερική πράγμα που δυναμώνει πιο πολύ την ποιότητα του αιθέριου ελαίου, που βγαίνει από το φυτό, μετά από ειδική επεξεργασία.
Φέτος διαθέτω ένα μέρος της παραγωγής σ’ αυτόν τον τομέα. Τα υπόλοιπα θα διατεθούν στην αγορά σε σακουλάκια των 100gr και σε γυάλινα βαζάκια, μόνο με αυστηρά επιλεγμένο φύλλο.
Το συγκεκριμένο φυτό μετά το δεύτερο χρόνο, δίνει δύο σοδειές το χρόνο».
Αναλυτικότερα για το είδος φασκόμηλου που καλλιεργεί ο κ. Ψύρρας, αναφέρει: «Καλλιεργώ δύο ποικιλίες την salvia officinalis και την salvia triloba. Η officinalis είναι πιο γνωστή γιατί χρησιμοποιείται ήδη στη φαρμακευτική. Η triloba όμως είναι για μένα το μεγάλο πείραμα. Υπάρχει διαφορά στις δυο ποικιλίες όσον αφορά στο φύλλωμα και την ανθοφορία, καθώς και στην περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο.
Στην Ελλάδα υπάρχουν 20 διαφορετικά είδη φασκόμηλου εκ των οποίων μόνο τα επτά είναι εγγυημένα, τ’ άλλα είναι μερικώς δηλητηριώδη.
Τα αρωματικά φυτά στην Ελλάδα είναι μια παρεξηγημένη οργανωμένη καλλιέργεια, κι ο λόγος είναι απλός, βρίσκονται παντού και όποιος θέλει μαζεύει καταστρέφοντας τις περισσότερες φορές το φυτό, χωρίς να σκεφτεί την οικολογική καταστροφή που επιφέρει.
Τώρα τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν. Υπάρχουν νέοι επιστήμονες που ερευνούν και αγρότες που θέλουν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους».
Σύμφωνα με τα όσα του δίδαξε η εμπειρία της ενασχόλησής του με την καλλιέργεια φασκόμηλου μέχρι σήμερα, ο κ. Ψύρρας, συμβουλεύει σε κάθε ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να ξεκινήσει κάτι αντίστοιχο: «Τα αρωματικά φυτά είναι εδώ (ο Κίσσαβος έχει το 75% του συνόλου της χλωρίδας της Ευρώπης), αρκεί να ψάξει κανείς σωστά τα φυτά της περιοχής του και να έρθει σε επαφή με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το τμήμα που θέλει να ασχοληθεί για να λάβει τις ειδικές γνώσεις, πάνω σε αυτά και τα συστατικά τους.
Όμως πρέπει να τηρεί όλες τις προδιαγραφές και να ερευνά και μόνος του, έχοντας συνεργασία με όλους του φορείς που μπορούν να τον βοηθήσουν.
Τόσο εγώ σαν παραγωγός, όσο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας αλλά και η ερευνητική ομάδα, σε συνεργασία μαθαίνουμε όλοι νέα στοιχεία. Απαιτείται γενικά συνεχής ενημέρωση, καθώς υπάρχουν πολλά που δεν ξέρουμε και τα μαθαίνουμε στην πορεία.
Ένας νέος συνάδελφος βιοκαλλιεργητής πριν προχωρήσει πρέπει να κάνει έναν έλεγχο αγοράς για να δει πού και πώς θα διαθέσει το προϊόν.
Εγώ προτίμησα την καθετοποίηση της παραγωγής δημιουργώντας ετικέτα με την επωνυμία φασκόμηλο Τυρνάβου, προϊόν βιολογικής καλλιέργειας».
Όσο αφορά στις ιδιότητες του φασκόμηλου, ο κ. Ψύρρας μας ενημερώνει: «Οι αρχαίοι πίστευαν πως φέρνει μακροζωία.
Οι Γάλλοι το αποκαλούν ελληνικό τσάι.Χρησιμοποιείται με τη μορφή αφεψίματος σε φλεγμονές του στόματος και του φάρυγγα, στο κοινό κρυολόγημα και σε γαστρεντερικές διαταραχές. Αποκαθιστά τη μνήμη των ηλικιωμένων.
Το φύλλο μπορεί να μειώσει την παραγωγή γάλακτος στον απογαλακτισμό και να ανακουφίσει τις νυχτερινές εφιδρώσεις στην εμμηνόπαυση και την επώδυνη περίοδο.
Το βάμμα χορηγείται για τη μείωση παραγωγής σάλιου στη νόσο πάρκινσον.
Τα αποξηραμένα φύλλα του χρησιμοποιούνται στη μαγειρική σαν άρτυμα αλλά και σαν μέσο αρωματισμού και συντήρησης σε πολλά τρόφιμα.
Το αιθέριο έλαιο έχει αντιοξειδωτική δράση και χρησιμοποιείται επίσης στη συντήρηση τροφίμων, αρωματισμό τροφίμων και ποτών, στην αρωματοποιία και στη βιομηχανία καλλυντικών
Σαν έκχυμα στο ξέπλυμα μαλλιών χρησιμοποιείτε στο ξέβγαλμα για την πιτυρίδα ή για να αποκατασταθεί το χρώμα των μαλλιών που γκριζάρουν.
Το φυτό έχει επίσης εντομοαπωθητικές ιδιότητες.Θα πρέπει να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη και επειδή περιέχει θυιόνη καθώς και από τα επιληπτικά άτομα.
Δεν θα πρέπει να πίνεται για περισσότερο από δύο εβδομάδες συνεχώς, για την αποφυγή δηλητηρίασης».
http://iokh.blogspot.com/2012/02/s510-v.html
ΑπάντησηΔιαγραφήΧωρίς άλλα σχόλια.