Γράψε… λάθος! Ο μύθος της μίας ψήφου (β΄ μέρος)

Γράφει ο Σπύρος Καρτσώνης 

(Διαβάστε το πρώτο μέρος ΕΔΩ)
Ο μύθος αυτός, ότι δηλαδή παρά μία ψήφο τα ελληνικά δεν επελέγησαν ως επίσημη γλώσσα των Ηνωμένων Πολιτειών, κυκλοφορεί και σε άλλες παραλλαγές: ότι η γλώσσα που δεν επελέγη για μία ψήφο ήταν η εβραϊκή (είχε προταθεί ως γλώσσα της Παλαιάς Διαθήκης), η γαλλική (ως γλώσσα του ορθού λόγου), η πολωνική ή η γερμανική.

Υπάρχει κόκκος αλήθειας στο μύθο της μίας ψήφου; Υπάρχει, και αφορά την παραλλαγή που έχει να κάνει με τη γερμανική γλώσσα. Γράφει ο Νίκος Σαραντάκος στο βιβλίο του ‘‘Γλώσσα μετ΄ εμποδίων’’, σελ.23: «Στις νεοσύστατες Ηνωμένες Πολιτείες, υπήρχαν πολλοί γερμανικής καταγωγής πολίτες που δεν ήξεραν αγγλικά ή ήξεραν ελάχιστα. Έτσι, τον Μάρτιο του 1794 μια ομάδα Γερμανών που ζούσαν στην πολιτεία Βιρτζίνια υπέβαλε στο Κογκρέσο αναφορά, ζητώντας να μεταφράζονται οι ομοσπονδιακοί νόμοι στα γερμανικά. Η πρόταση αυτή συζητήθηκε στο Κογκρέσο στις 13 Ιανουαρίου 1795ˑ όχι να γίνουν τα γερμανικά επίσημη γλώσσα, αλλά να μεταφράζεται στα γερμανικά το κείμενο των ομοσπονδιακών νόμων για τους πολίτες που δεν καταλάβαιναν αγγλικά. Μια επιτροπή του Σώματος πρότεινε να κυκλοφορεί μια γερμανική μετάφραση των νόμων σε μικρότερο αριθμό αντιτύπωνˑ η σύσταση αυτή της επιτροπής δεν συγκέντρωσε πλειοψηφία. Σε διαδικαστική πρόταση των υποστηρικτών της μετάφρασης, να μη λάβει αμέσως απόφαση το Σώμα, η ψηφοφορία έδωσε το αποτέλεσμα 42 κατά και 41 υπέρ (να η περίφημη διαφορά της μίας ψήφου!). Μάλιστα, ο πρόεδρος του Σώματος, ο Φρέντερικ Μούλενμπεργκ, που είχε γεννηθεί στη Γερμανία αλλά ήταν οπαδός της αφομοίωσης και της αγγλικής γλώσσας, αρνήθηκε να την ψηφίσει (όμως ήταν συνηθισμένο να μην ψηφίζει ο Πρόεδρος του Σώματος)».

Ας γυρίσουμε όμως στο μύθο που αφορά τη δική μας γλώσσα. Έχουμε δύο παρατηρήσεις:

Πρώτον: Την εποχή που υποτίθεται πως έγινε η ψηφοφορία οι Έλληνες μετανάστες στην Αμερική ήταν ελάχιστοι και η ελληνική γλώσσα ήταν παντελώς άγνωστη στους πολίτες της Αμερικής.

Δεύτερον: ο Ντάνιελ Γουέμπστερ (Αμερικανοεβραίος, κατά μερικούς), που υποτίθεται ότι, όταν έγινε η ψηφοφορία, έριξε την αρνητική ψήφο, δεν ήταν πάνω από 12 ετών, αφού γεννήθηκε το 1782 (αρκετά μικρός για βουλευτής!), και δεν ήταν Εβραίος (ήταν Ενωτικός Οικουμενιστής, ένα θρησκευτικό κίνημα κοντά στον προτεσταντισμό -άλλωστε το όνομα Ντάνιελ είναι βιβλικό και πολύ κοινό στους αγγλοσάξονες!).

Γεννάται όμως το ερώτημα: αφού κάθε αρνητική ψήφος είναι εξίσου καταδικαστική, γιατί να ξεχωρίσουμε την ψήφο του Γουέμπστερ και όχι την ψήφο οποιουδήποτε άλλου που ψήφισε αρνητικά;

Εδώ να τονίσουμε ότι όσοι πιστεύουν την ιστορία της μίας ψήφου στηρίζονται σε λόγο που (λέγεται ότι) εκφώνησε ο πρώην Αμερικανός πρεσβευτής Χ. Τάσκα (εφ. ‘‘Εστία’’ 17-8-1970), όπου ανέφερε ότι «η Ελληνική απώλεσε με διαφορά μιας ψήφου» και «…αν δεν ήτο η ψήφος εκείνη του Δανιήλ Ουέμπστερ, γεγονός είναι, ότι δεν θα ευρισκόμην, ενώπιον υμών, ομιλών εις την Αγγλικήν». Δε λαμβάνουν υπόψη τους όμως ότι, αν αληθεύουν τα όσα έγραψε η ‘‘Εστία’’ (το αναφέρω αυτό γιατί υπάρχει πηγή που πιστοποιεί ότι ο Χ. Τάσκα σχετικά με το θέμα της μίας ψήφου έχει δηλώσει ότι «ουδέν αναληθέστερον τούτου»), ο Χ. Τάσκα ή θέλησε απλώς να κάνει μία φιλοφρόνηση για να κολακέψει τους Έλληνες ή είχε ακούσει το μύθο και τον είχε (κακώς για το αξίωμά του) πιστέψει. Πηγές αναφέρουν ότι και ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Thomas Miller είχε πει κάτι παρόμοιο το 2002, γεγονός που προκαλεί το ερώτημα: κολάκευε ή αγνοούσε;

Ίσως όμως να έπαιξε ρόλο στη διάδοση του μύθου της μίας ψήφου  και το εξής:  Αντιγράφω από τον Πέτρο Αλεξιάδη (εφημερίδα ‘‘Αδέσμευτος Τύπος’’, 10-9-97): «Μετά τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, το μίσος των Αμερικανών για κάθε τι αγγλικό ήταν… απτό! Κάποιοι, γύρω στα 1780, ζήτησαν να… απαγορευθεί η αγγλική γλώσσα και να καθιερωθεί… η εβραϊκή! Η πρόταση ουδέποτε συζητήθηκε. Το 1794 συζητήθηκε πρόταση να δημοσιεύονται οι νόμοι, ειδικά για την πολιτεία Βιρτζίνια, και στη γερμανική. Καταψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Το 1855 ο Άγγλος Astor Bristed, στην πραγματεία του ‘‘Η αγγλική γλώσσα στην Αμερική’’ κάνοντας.. βρετανικό χιούμορ κατά των Αμερικανών, έγραψε: ‘‘… το Ηπειρωτικό Κογκρέσο ουδέποτε δέχθηκε την πρόταση (για την εβραϊκή) διότι οι Αμερικανοί σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλύτερα και ευκολότερα γι΄ αυτούς να κρατήσουν τη γλώσσα που ήξεραν πιστεύοντας ότι θα μας υποχρέωναν να μιλήσουμε… ελληνικά!’’. Και, έτσι, γεννήθηκε ο… μύθος!!!».

Οι μύθοι που αφορούν την ελληνική γλώσσα είναι αρκετοί. Θα συνεχίσουμε με έναν άλλο… πολυ-μύθο την επόμενη Κυριακή.

kartswnhs@gmail.com