Εφημέριος Κορωνούδας και Σεβαστού
MSc Θεολογίας
Κάθε χρόνο, η τέταρτη Κυριακή από το Πάσχα μάς φέρνει μπροστά στο θαύμα της θεραπείας του παραλυτικού, ενός ανθρώπου που για 38 ολόκληρα χρόνια ζούσε δίπλα στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά, χωρίς να μπορεί να βρει έναν άνθρωπο να τον βοηθήσει. Η φράση του «ἄνθρωπον οὐκ ἔχω» γίνεται εμβληματική, όχι μόνο για την εποχή εκείνη, αλλά και για τη σημερινή πραγματικότητα των σύγχρονων πόλεων.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ερμηνεύοντας αυτό το περιστατικό, επισημαίνει κάτι ιδιαίτερα αιχμηρό: ο παραλυτικός δεν ήταν εγκαταλελειμμένος απλώς από τύχη ή συγκυρία, αλλά πιθανώς εξαιτίας της δικής του δυστροπίας. Λέει χαρακτηριστικά: «εἰ μή τις τοῦ τρόπου ἦν αἰτία, ὥστε μηδένα βοηθῆσαι» – δηλαδή, αν δεν υπήρχε κάτι στον χαρακτήρα του, δεν θα είχε μείνει μόνος. Αναγνωρίζει, λοιπόν, ότι πολλές φορές η μοναξιά μας δεν είναι απλώς ένα εξωτερικό γεγονός, αλλά και αντανάκλαση της εσωτερικής μας στάσης.
Αλλά ας σταθούμε και στο σήμερα. Πόσοι άνθρωποι γύρω μας, ενώ ζουν μέσα σε πολυκατοικίες, ανάμεσα σε δεκάδες διαμερίσματα και συγκατοικούν με εκατοντάδες ενοίκους στον ίδιο δρόμο, βιώνουν απόλυτη απομόνωση; Η αστυφιλία, η μαζική μετανάστευση από χωριά και κωμοπόλεις σε αστικά κέντρα, δημιούργησε τεράστιες συνοικίες χωρίς ουσιαστικούς δεσμούς. Στα χωριά, η κοινωνική συνοχή ήταν αυτονόητη. Οι γείτονες ήξεραν ο ένας τον άλλο, μοιράζονταν τη χαρά και τη λύπη. Στις πόλεις, ακόμα και οι ένοικοι της ίδιας πολυκατοικίας αγνοούν συχνά τα ονόματα των γειτόνων τους.
Η κοινωνική απομόνωση στις σύγχρονες πόλεις δεν είναι φαινόμενο καινούριο. Έχει απασχολήσει τη δημόσια σφαίρα εδώ και δεκαετίες. Δεν είναι τυχαίο πως το 1984, στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, ζητήθηκε από τους μαθητές να αναπτύξουν τις σκέψεις τους πάνω σε μια φράση του Αντώνη Σαμαράκη, βαθιά προφητική: «Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών των ανθρώπων δεν ήτανε τόσο κοντά η μία στην άλλη, όσο είναι σήμερα, κι όμως ποτέ άλλοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταν τόσο μακριά η μία από την άλλη, όσο είναι σήμερα». Το θέμα αυτό αποτύπωνε ήδη από τότε τη ρήξη μεταξύ φυσικής εγγύτητας και ψυχικής απόστασης, ένα πρόβλημα που εντάθηκε με την αστυφιλία και τον ατομικισμό των μεταγενέστερων δεκαετιών.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος της ενορίας δεν είναι μόνο λειτουργικός ή τελετουργικός, αλλά και βαθιά κοινωνικός. Η Εκκλησία δεν υπάρχει μόνο για να τελεί Μυστήρια, αλλά και για να δημιουργεί κοινότητες. Σε αρκετές χώρες του εξωτερικού, μετά τη Θεία Λειτουργία, οι ενορίτες συγκεντρώνονται για καφέ, συζήτηση, κοινωνική επαφή – μια μικρή, αλλά ουσιαστική ανάσα κοινωνικότητας. Το ίδιο συμβαίνει πλέον και σε πολλές ενορίες των πόλεων και της πατρίδας μας, που εσχάτως αρχίζουν να προσφέρουν καφέ και φιλοξενία στα πνευματικά τους κέντρα, προκειμένου οι ενορίτες να γνωριστούν μεταξύ τους και να λειτουργεί η ενορία ως μια ζώσα κοινότητα που αφουγκράζεται τους πιστούς της.
Η πρόκληση των ενοριών του σήμερα είναι να γεφυρώσουν τη σιωπή των πολυκατοικιών και να γίνουν πυρήνες συνάντησης, κατανόησης και αλληλεγγύης. Η Εκκλησία μπορεί να προσφέρει όχι μόνο τη σωτηρία της ψυχής, αλλά και την ανακούφιση της καρδιάς μέσω της κοινωνίας των προσώπων. Ίσως τότε, λιγότεροι να χρειάζεται να πουν: «ἄνθρωπον οὐκ ἔχω».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.
Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.
Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.