Η ανάγκη ενίσχυσης των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων Κιλκίς και Παιονίας

Γράφει ο Βαγιάτης Κωνσταντίνος
Κοινωνικός Λειτουργός, Κέντρο Κοινότητας Δήμου Παιονίας
Υπ. Διδάκτορας Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Οργανωτικός Γραμματέας ΔΣ Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (ΝΠΔΔ)
Η δεκαετής οικονομική ύφεση που ξεκίνησε το 2009 οδήγησε σε δραματική επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης μεγάλης μερίδας του ελληνικού πληθυσμού με το ποσοστό της φτώχειας να αγγίζει το 48% το 2013, πλήττοντας κυρίως παιδιά, μονογονεϊκές οικογένειες, άτομα με αναπηρία, πολύτεκνες οικογένειες, ζευγάρια ηλικιωμένων, ανέργους και συνταξιούχους. Με τη σειρά τους, οι δυσμενείς αυτές συνθήκες διαβίωσης συνέβαλαν σε μια πληθώρα ψυχοκοινωνικών προβλημάτων.

Με στόχο την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στο κοινωνικό σύνολο, στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2007-2013, δημιουργήθηκαν μια σειρά κοινωνικών δομών για την αντιμετώπιση της φτώχειας, όπως κοινωνικά παντοπωλεία, κοινωνικά φαρμακεία, δομές συσσιτίων, κοινωνικοί λαχανόκηποι, γραφεία διαμεσολάβησης και δομές αστέγων.

Παράλληλα, την ίδια περίοδο λειτούργησαν τα πρώτα Κέντρα Συμβουλευτικής για τη Βία κατά των Γυναικών. Η σημαντική συμβολή των παραπάνω δομών στη προσπάθεια αντιμετώπισης της φτώχειας και των συνοδών επιπτώσεων είχε ως αποτέλεσμα τη συνέχιση της λειτουργίας τους και την επέκταση τους στους περισσότερους Δήμους της χώρας στο πλαίσιο της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020.

Παρά την αποδεδειγμένη συμβολή των παραπάνω κοινωνικών δομών, οι οποίες λειτουργούν με εξειδικευμένο προσωπικό και σε σταθερή βάση, καθώς και των υψηλών ποσοστών ανεργίας και φτώχειας που χαρακτηρίζουν τη περιοχή μας, οι προηγούμενες δημοτικές αρχές του Κιλκίς και της Παιονίας δεν αξιοποίησαν τις σχετικές προσκλήσεις για χρηματοδότηση και δημιουργία τέτοιων δομών το διάστημα που προβλεπόταν κατά την προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην λειτουργήσει καμία από τις προαναφερόμενες κοινωνικές δομές στους δύο Δήμους με τις οποίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις υπηρεσίες τους με εξειδικευμένο προσωπικό προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.

Σήμερα, οι κοινωνικές υπηρεσίες και των δύο Δήμων της Π.Ε Κιλκίς παρουσιάζουν σημαντικές ελλείψεις μόνιμου προσωπικού κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων και άλλων επαγγελματιών. Η λειτουργία τους στηρίζεται αποκλειστικά στους εργαζόμενους των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων των Κέντρων Κοινότητας και Βοήθεια στο Σπίτι, εργαζόμενων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, οι οποίοι προσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο να καλύψουν τις αυξημένες ψυχοκοινωνικές ανάγκες των ευάλωτων ομάδων της περιοχής μας.

Με αφετηρία το γεγονός πως το 28.9% του ελληνικού πληθυσμού το 2019 βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας καθώς και την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, η ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων Κιλκίς και Παιονίας αποτελεί επιτακτική ανάγκη. 

Οι τωρινές και οι μελλοντικές δημοτικές αρχές οφείλουν να θέσουν ως ύψιστη προτεραιότητα την κοινωνική πολιτική, να προγραμματίσουν προσλήψεις μόνιμου εξειδικευμένου προσωπικού και να αξιοποιήσουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα τους δοθούν κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2021-2027. Η κοινωνική πολιτική απαιτεί σχέδια δράσης, στοχευμένες παρεμβάσεις, ενεργητικές πολιτικής ένταξης και όχι διανομή τροφίμων κατά τις περιόδους των εορτών, το οποίο αποτελεί ένδειξη φιλανθρωπίας και όχι εξατομικευμένης παρέμβασης.