Μικρασιατική Καταστροφή, πυρπόληση της Σμύρνης και ο Άγιος Πόντιος Αντάρτης στη ζωγραφική του Βλάση Αγτζίδη

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)
Πηγή: https://www.pontosnews.gr/
Μαθηματικός, ιστορικός και συγγραφέας με αγάπη για την πολιτική που εκφράζεται με διάφορους τρόπους. Όμως το ανήσυχο πνεύμα του Βλάση Αγτζίδη δεν περιορίζεται στα παραπάνω «στενά» όρια και έχει βρει διέξοδο στη ζωγραφική και τη γλυπτική.

Την πλευρά του αυτή μπορεί να την ανακαλύψει κανείς, έως τις 28 Ιουνίου, σε αναδρομική έκθεση ζωγραφικής στο Ίδρυμα Πολιτισμού Τάσου Φάλκου Αρβανιτάκη και Τιτίκας Αρβανιτάκη «Υδρία», στη Θεσσαλονίκη.

Η έκθεση αποτελείται από έργα εμπνευσμένα από τη Μικρασιατική Καταστροφή και κυρίως την πυρπόληση της Σμύρνης, καθώς και έργα αντιπροσωπευτικά διαφόρων φάσεων και επιλογών, με χαρακτηριστικότερα ίσως κάποια ιδιαίτερα μορφώματα που λειτουργούν ως προσωπικός κώδικας του δημιουργού. Αποτυπώσεις στις οποίες τα όρια του χώρου και του χρόνου όχι απλά δεν είναι αυστηρά διακριτά αλλά ταλαντεύονται και ξεφεύγουν από τις νόρμες.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

«Θα μπορούσε κανείς να ονομάσει τα “σχεδιομορφώματα” του Βλάση Αγτζίδη – που άλλοτε θυμίζουν “εικονογράμματα”– κάποιες θαρρείς σελίδες από αθέατα μέχρι σήμερα Ημερολόγια ενός δικού του εικαστικού Καταστρώματος, καθώς τα έχει εκείνος διαμορφώσει κατά την διάρκεια ενός μεγάλου χρονικού διαστήματος, ως πάρεργα. Αναφέρω τούτο το τελευταίο χαρακτηριστικό, που διακρίνει τα νοερά του αποθησαυρίσματα, (τα οποία μεταμορφώνονται σε τροχιές, αναμονές κι αναχωρήσεις υφαίνοντας τα φαντασιακά του ταξίδια), προκειμένου να τονίσω το κύριο γνώρισμα των συγκεκριμένων του συνθέσεων.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

»Κι αυτό δεν είναι άλλο, από το αβίαστο, το παρορμητικό και παράλληλα το ψυχοδυναμικό κάθε φορά αποτύπωμα μιας γραφής αυτοματικής και αδιαμεσολάβητης, χειρονομιακά εξπρεσιονίζουσας και ρευστής, με οριακές ωστόσο εσωτερικές ισορροπίες και συνεχόμενες μεταλλαγές…», είχε αναφέρει σε παλαιότερη κριτική της η Αθηνά Σχινά, κριτικός και ιστορικός τέχνης.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

Ο ίδιος ο Βλάσης Αγτζίδης μίλησε στο pontosnews.gr για το άλλο του πρόσωπο, εκείνο του εικαστικού δημιουργού.

«Η αγάπη για τη ζωγραφική, όπως και για τις κατασκευές ήταν μια παιδική αυθόρμητη τάση. Στη συνέχεια η τάση αυτή εκφράστηκε πολύ συγκεκριμένα με την άμεση συμμετοχή σε όσα με γοήτευαν. Αργότερα, την εποχή της μεγάλης πολιτικοποίησης μετά την κατάρρευση της δικτατορίας η προσπάθεια για εικαστική έκφραση συνάντησε την ιδεολογική κάλυψη.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

»Ήταν η εποχή που το χάσμα μεταξύ των πάσης φύσεως ελίτ και του απλού λαού θεωρήθηκε τεχνητό και τέθηκε σε αμφισβήτηση. Η έμπρακτη δική μου αμφισβήτηση ήταν η περιπλάνηση σε διάφορους εικαστικούς τομείς: αγιογραφία, μπατίκ, ξυλόγλυπτα, ρεαλιστική απεικόνιση της φύσης, γλυπτική, κατασκευές κ.λπ.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

»Η μορφή της τέχνης που πραγματικά μορφοποίησε την ανάγκη για εικαστική δημιουργία ήταν όταν πρωτοσυνάντησα την Έκθεση Κωστάκη. Δηλαδή την έκθεση που περιλαμβάνει περισσότερα από εκατό έργα και σχεδόν όλες τις τάσεις της ρωσικής πρωτοπορίας των αρχών του 20ού αιώνα. Η έκθεση αυτή φιλοξενείται μόνιμα στη Μονή Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη και θα πρότεινα σε όλους φιλότεχνους να την επισκεφτούν.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

»Οπότε η ώριμη δική μου επιλογή για τη μορφή της τέχνης που με εκφράζει είναι η μη παραστατική, η αφαιρετική που έχει ως βασικό στοιχείο την άρνηση της αναπαράστασης του εξωτερικού χώρου. Μια τέχνη που αρνείται όχι μόνο τη φωτογραφική αποτύπωση της φύσης ή τη στράτευση σε μια ιδέα και σε ένα στόχο, αλλά βασίζεται στην ενστικτώδη πρόσληψη ερεθισμάτων και συναισθημάτων και σε τεχνικές που επιτρέπουν την επανασύνθεση αυτών με μια νέα οπτική αισθητική.

Τώρα μπορώ να πω ότι και η αγάπη προς την αγιογραφία σχετιζόταν με την υπερβατικότητα που αποπνέουν και την άρνηση της ρεαλιστικής αποτύπωσης είτε του περιβάλλοντος, είτε στιγμών της ιστορίας.

(Φωτ.: Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία»)

»Από την άλλη βέβαια, η τέχνη όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι, μου έδινε τη δυνατότητα να αποτυπώσω με τη δική μου εικαστική γλώσσα πράγματα που με συγκινούσαν. Έτσι ζωγράφισα τον Άγιο Πόντιο Αντάρτη καθώς και την αίσθηση της Καταστροφής από τον τραγικό Σεπτέμβρη του 1922 της ιωνικής μας Σμύρνης.»

Εάν βρεθείτε αυτές τις μέρες στη Θεσσαλονίκη η έκθεση ζωγραφικής του Βλάση Αγτζίδη στο Πολιτιστικό Ίδρυμα «Υδρία» είναι μια σοβαρή επιλογή για να περάσετε ποιοτικά τον ελεύθερο χρόνο σας.

INFO
• «ΥΔΡΙΑ» Ίδρυμα Τάσου Φάλκου Αρβανιτάκη & Τιτίκας Αρβανιτάκη, Παπαμάρκου 28, περιοχή Πλ. Άθωνος, Θεσσαλονίκη
• Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα με Παρασκευή 11:00-15:00, ενώ την Τετάρτη υπάρχει και η επιλογή 18:00-21:00.
• Πληρ.: Τηλ. 2310 221289, email: y_dria@yahoo.com.