Μια αιτία για την Ναστάσια Φιλίπποβνα

Του Φώτη Μισόπουλου
.......βέβαια, όλα όσα γίναν πριν λίγο θα μπορούσε κανείς να τα πει εφήμερα, ρομαντικά, διόλου καθώς πρέπει, είναι όμως απ' την άλλη μεριά ιδιόρρυθμα, πρωτότυπα......Ένας Θεός ξέρει τι.....[1]
Φ.Μ. ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ


1.
.........μουρμουρίζει σε παρατεταμένα φωνήεντα, ''αυτός που τώρα τρέχει και τρυπάει τη συνυφασμένη σκιά του δάσους''- κρατώντας το καπέλο του- σιωπηλός, σκεφτικός, σ' εγρήγορση με το δάχτυλο στα χείλη: Συνομιλεί με τη νύχτα. Θ' αποκρύπτω πάντοτε και δεν θ' αποκαλύπτω τα μέρη εκείνα όπου. Την τέχνη ή τις τέχνες, τους τραχείς άμμους, σε μικρή απόσταση όταν ξεθυμαίνει η παλίρροια...και φουσκώνει.....Το στόμα θυμίζει την τσέπη του γιλέκου μου Stop Κατά καιρούς αισθάνομαι την ξύλινη ζωή να εισβάλλει μέσα μου, μέχρι που έγινα ένα με το παλιό ξύλο Το τζάμι έπειτα του παράθυρου μ' εκείνη την τρύπα στην πάχνη Δεν θα ήμουν και πολλή ώρα στο υπόστεγο, ώσπου η βροχή σταμάτησε και βγήκε ήλιος Αυτά λοιπόν Κι ο σκουπιδιάρης θάνατος μαζεύει κονσερβοκούτια προς ταφή, παλιά παπούτσια για το σάκο του και λέξεις Όλ' αυτά τα 'ξερε τάχα η Ναστάσια Φιλίπποβνα[2] και κάτι ετοίμαζε μυστικά Ο Τ. τόσο είχε δειλιάσει που έπαψε πια να κάνει γνωστές τις ανησυχίες του, πήρε ωστόσο υπερβολικό κουράγιο τη μέρα που η Ν.Φ. έδωσε το λόγο της και στους δύο πως το βράδυ, τη μέρα των γενεθλίων της, θα πει την τελευταία της λέξη Έκαμνα διαπιστώσεις με κάποια εξημμένη αποστασιοποίηση και την παράδοξη έκπληξη όπου οι πόλεις γίνονται κρύες σαν καρτ ποστάλ Η σκέψη και τα αντανακλαστικά μου επιβραδύνονταν Πέρα απ' τα μάτια ζει κόσμος καλύτερος απ' τον δικό μας Το φως μ' ένα αντίχειρα σιωπής κλείνει το δρόμο
Γάτες που στριγγλίζουν, οι νύχτες Μετάξια που σκίζονται με φεγγάρια στις άκρες Βόμβος κουδουνίσματος Τ' άδεια σκεύη είναι αυτά που κάνουν τον μεγαλύτερο θόρυβο: Μουσική δωματίου Όλοι φευγάτοι Όσοι πήραν τον κατήφορο Κι εγώ, ύστατος της γενιάς μου, σύντομα θα γεράσω ξετυλίγοντας τη φωνή μου Ερωτήσεις, που καθώς προχωρώ αναδύονται, μου προκαλούν σύγχυση Καταρρέω Ο πονηρός μια θύμηση εκτόξευσε στο κρανίο μου, ''πάλι καλά τη γλύτωσα ο άμοιρος'' κι αμέσως πήγα στη γωνιά να ξεράσω Ένοχοι λίγο, που ήξεραν με βεβαιότητα την ιστορία μου. Stop

2.
........το σημείο όπου βασιζόταν όλος αυτός ο ελιγμός, η δυνατότητα να γίνει κανείς συμπαθητικός στη Ναστάσια Φιλίπποβνα- τα γεγονότα, που λέμε, διαδέχτηκαν έτσι το ένα το άλλο, είτε δευτερεύοντα πρόσωπα της αφήγησης αν και η κατάσταση δεν ήταν τόσο ρόδινη για να χάνεται χρόνος κάνοντας παρεκβάσεις- Ερχόταν το τέλος: το τέλος ενός χειμώνα, η πρώτη βροχή της νέας εποχής χτυπούσε σαν θορυβώδες πλήθος Ο ρυθμός αναμονής μεταμορφώθηκε τελείως και μεσ' απ' τη χλόη, τα μονοπάτια σέρνονται μίλια, τόποι εδώ κι εκεί, με φώτα, στέρνες και χώμα, απειλητικοί, φοβεροί, ψόφια βασίλεια, ξεπεσμένα: Ο χώρος είναι ρεαλιστικός, τίποτε δεν είναι κατασκευασμένο ή τυχαίο Η συνύπαρξη προκαλεί το ξάφνιασμα είτε δημιουργεί το παράδοξο Οι χορευτές, η άμαξα στην προκυμαία, το δείπνο στα ερείπια Ολοκληρωτικά δειλινά σαν μυστηριώδες αγκάλιασμα.
Η Ναστάσια Φ. κοιτάζει τα μάτια του Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστο. χωρίς να τα βλέπει και συνεχίζει να διαβάζει, να μιλά, να χαμογελά Το πρόσωπό της είναι λεπτό και ιώδες Πάνω στα κουμπιά της λάμπουν διαμάντια και ρουμπίνια Κρατάει φιλντισένιο ραβδί με φιόγκο μενεξεδί Ένα άσπρο λούτρινο αρνάκι προβάλλει τη μουσούδα του απ' το μπαρόκ ντεκολτέ Οι σκιές Τα δάση Τα λευκά μονόχρωμα στήθη Κατάπληκτος κάποιος την καλεί χωρίς ν' ακούγεται- στιγμές σκόρπιες κι ο λιγοστός ήχος που δεν κατανοώ, φωνές που κάποτε ήταν μέσα στο στόμα ένδοξες, κυρίαρχες- μιλούσα, ξέρετε, πάντα περπατώντας- τουλάχιστο αυτή την εντύπωση έχω τώρα, έπειτα περπατώντας κι άλλοτε ακίνητος. Στο τέλος μόνο ακίνητος.
Το μυαλό μου αδειάζει και μένει το κεφάλι γυμνό Η άμμος το σκεπάζει με χέρι έμπειρο Ύστερα το φεγγάρι αφαιρεί τη μνήμη στη γυάλινη ησυχία του κι όλα αυτά προσπαθούν να μάς πείσουν για κάτι- ''Σας περιμένω με το πρώτο τρένο'', είπα,- ''Μονάχα πρίγκηπες θα έκαναν κάτι τέτοιο''. Συνέχισα: Τελικά ο αντίχτυπος,- ακόμα κι αν προέρχεται από άγνοια ή ανεδαφική αθωότητα- πανάρχαια στερεότυπα που μάς κυνήγησαν ως εδώ. Ίδια σελήνη.

3.
.......πριν δοθούν οι ευκαιρίες να ζήσεις όπως θες......Τι πρέπει να κάνεις;; Η δεοντολογία παραμένει αμετάβλητη, γερνάς μαζί με τους κανόνες της
Κάνουν έρωτα, εκείνη τη μη λεκτική γνώση που έχουν κοινή- εκείνη τη χώρα στην οποία μπορούν να καταφύγουν Κανείς τους δεν ξέρει Ούτε η Ναστάσια Φ. μπορεί να υπολογίζει στον, μοναδικό, τυχαίο εραστή τής Γκόρντιμερ ή κάπου αλλού[3] Το είδος του έρωτα, που είναι από μόνο του μια άλλη χώρα, ξένη, αλλότρια, ούτε η δική σου, ούτε η δική μου Απλά η συμπεριφορά μιας χαριστικής βολής, το τελευταίο αμήχανο αγκάλιασμα Stop
Άντρες-γυναίκες σωριασμένοι στα τραπέζια ανά δύο Σταυρωτά Γυμνοί, δίχως μαρτύρια Χυμένο μάτι Τρύπιο κρανίο Το στήθος στα δύο Και το αιδοίο τη φορά τώρα ξεγεννά την εσχάτη[4] Ποιες ήταν, λοιπόν, οι υποθετικές ιδιόμορφες λύσεις ενός παρομοίου ζητήματος;; Αυτή αντιπαθούσε ομπρέλα με βροχή, αυτός συμπαθούσε γυναίκα με ομπρέλα- αυτή αντιπαθούσε καινούριο καπέλο με βροχή, αυτός συμπαθούσε γυναίκα με καινούριο καπέλο, αυτός αγόρασε καινούριο καπέλο με βροχή, αυτή κρατούσε ομπρέλα με καινούριο καπέλο κι εκείνος είχε τη συνήθεια να πέφτει στο κρεβάτι φορώντας τα λασπωμένα παπούτσια του Απόψε πάντως κάτι οφείλει να συμβεί στο σώμα της Ναστάσια Φιλίπποβνα, καταπώς στους μύθους ή στις μεταμορφώσεις της ή στο γέρικο τούτο σώμα κάποιου που τίποτα ποτέ δεν του συνέβη ή λίγα πράγματα, που με τίποτα ποτέ δε συναντήθηκε, τίποτα δεν ευχήθηκε στο ξεθωριασμένο του σύμπαν, παρά να σπάσουν οι καθρέφτες, επίπεδοι, κοίλοι, μεγεθυντικοί, σμικρυντικοί- και μέσα εκεί να εξαφανιστεί- στον όλεθρο των εικόνων, ξεχνώντας τα πάντα με υπαινιγμούς ηρωισμού μάλλον Μπορεί να υπήρξε και το τελευταίο που είπε: ''Γράφετε χυδαία, αμετουσίωτα, για όσους καταπίνει το σκοτάδι ή σαπίζουν στα πεζοδρόμια, κλέβουν το χρόνο στην τράπουλα κλείνοντας τα μάτια
ΝΑΣΤΑΣΙΑ ΦΙΛΙΠΠΟΒΝΑ: ......κάνω έρωτα μ' όποιον λάχει, βρήκα κουράγιο να τελειώσω την κωμωδία Υπομονή Μια κατσαρίδα λιγότερο αρκεί.

ΤΕΛΟΣ

ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ

[1] Φ.Μ. ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ, Ο ηλίθιος, μτφρ. Άρης Αλεξάνδρου, ΓΚΟΒΟΣΤΗΣ 2014
[2] κυρίαρχο πρόσωπο στον ΗΛΙΘΙΟ του Ντοστογιέφσκι
[3] Ναντίν Γκόρντιμερ, Ένας τυχαίος εραστής, μτφρ. Τόνια Κοβαλένκο, Πατάκης 2010
[4] Gottfried Benn, Ρέκβιεμ, [5 εξπρεσιονιστές ποιητές, απόδοση: Γιώργος Δ. Κεντρωτής, ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ τ.10-11/1984]

φωτο1// https://i.guim.co.uk/img/media/b34983027ab299966310a3592dbcb8f68eeea6cc/0_299_2617_3271/master/2617.jpg?width=445&dpr=1&s=none

φωτο 2// https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTYa8q4u_w-scVm1bRpF41D-lO6LtIA4crV1w&usqp=CAU